Hoi iedereen, Sinds iets meer dan een week ben ik in het trotse bezit van een viool die ik zo mooi vind, vooral wat betreft klank, dat ik er echt verliefd op ben. Ik heb hem nu thuis om verder uit te proberen. Nu ja, en net zoals bij echte verliefdheden gaat op een gegeven moment die roze wolk wat optrekken en ga je dingen opmerken die minder positief zijn... Nog steeds klinkt hij geweldig, maar als ik een bes speel, dan is ineens de klank harder en valt hij zeg maar uit de toon, alsof hij gespeeld wordt op een andere viool. Ook als ik een glissando maak over de a-snaar, dan wordt de toon luider bij de bes. Dat uiteraard ook getest bij de d-snaar en inderdaad, daar is het minder opvallend, maar daar lijkt toch ook de klank bij de bes anders te zijn, ietsje harder, maar vooral een tikje anders. En ook een octaaf lager, op de g-snaar, hoor ik het. Maar vooral op de a-snaar is het echt hoorbaar en klinkt hij duidelijk harder. Nu ben ik zo'n enorme pietlut wat klank betreft... Ik ga het uiteraard aangeven bij de vioolbouwer waar ik hem vandaan heb, maar ik hoop toch zo dat dit een eenvoudig op te lossen dingetje is.... Graag jullie idee hierover! Groetjes, Irene
Grote kans dat er hoog op de G-snaar ook een bes zit die niet 'wil'. Mocht dat zo zijn dan heeft Bert gelijk en zou het wel eens een Wolftoon kunnen zijn. Al deze 'bessen' hebben exact dezelfde frequentie. In veel gevallen is dat euvel toe te schrijven aan een verkeerde positie van de stapel, een stapel die niet goed past, een stapel die er te strak of te los in is gezet is óf een combinatie van deze mogelijkheden. De vioolbouwer kan onderzoeken of de stapel het probleem is. Soms zit het in de bouw en is er niet veel aan te doen, tenzij men ingrijpend aan de slag wil en de dikteverdeling van het bovenblad wil aanpassen.
Al doet het me altijd goed om gelijk te krijgen, ik had nog niet gezegd dat het een wolftoon wás, alleen dat je die kant op zou kunnen denken. Niettemin zijn er nog meer oorzaken van een wolf te bedenken. Instrumenten die prachtig klinken en qua klank optimaal zijn afgeregeld hebben wel vaker de neiging tot wolf. Om een wolf weg te krijgen moeten er soms elders in het klankspectrum "offers" worden gebracht en inderdaad, soms is er weinig aan te doen: ik wens jou en je bouwer in dezen veel wijsheid.
Precies Bert: ik zeg ook niet dat het een Wolftoon is, alleen wanneer de Bes op de G (in de hogere posities) ook 'raar' klinkt, dat het "dan wel eens een Wolftoon zou kunnen zijn". Niets meer, niets minder.
Ik was inderdaad al wat huiverig voor deze reactie. Zojuist ook aan mijn lerares laten horen en die vond de bes inderdaad ook 'niet mooi'. Waarschijnlijk resoneert iets mee op die frequentie, zei ze. En verder klinkt deze viool inderdaad prachtig, Bert! Dus dat is dan eigenlijk meteen ook gewoon zijn probleem Morgen naar de vioolbouwer. Bedankt voor het toewensen van wijsheid, dat zullen we nodig hebben... Hopelijk kan het worden opgelost zonder de klank verder te vernachelen. Frits, inderdaad klinkt de bes op de G-snaar ook niet mooi..... Goh, nooit geweten dat je zo van een roze wolk af kan denderen! Op dit moment irriteert die bes me net als een puistje dat wil doorbreken op je kin. Je weet dat hij er zit en je wil het niet weten eigenlijk en tegelijk blijf je maar checken of hij er inderdaad zit....
Bij het testen van 1 viool die mogelijk mijn toekomstige viool zou worden, ontdekte ik door gewoon wat toonladders te spelen ook een wolftoon. Ik weet niet meer welke desbetreffende noot dat was. Maar je kon overduidelijk horen dat de toonladder op die noot doodviel.. Ook in de hogere posities keerde de wolf steeds terug op de desbeteffende noot. Tenzij je een toonladder speelde waar de noot niet in voor kwam, dan was er niets aan de hand. Maar het klinkt heel raar als je halverwege de toonladder een " valse" noot hoort. Terwijl je weet dat jezelf er niet naast zit. Dus de viool is mooi bij de vioolbouwer gebleven.
Het probleem kan zitten in een foutief c.q. niet optimaal geplaatste stapel. Het instrument op voorhand al verwerpen is niet altijd nodig, maar dan moet er onderzoek gedaan worden. De vioolbouwer moet daarom ook redelijk onderlegd zijn in het vioolspel om te kunnen herkennen waar het probleem zit en of het euvel verholpen is na de ingreep.
Vanmorgen is de viool bij de vioolbouwer geweest. Die merkte op dat de stapel (te) recht onder de kam stond en dat dat geen goede plek was. Dus heeft hij hem verplaatst. Het aparte was dat, toen de viool bij de bouwer kwam (mijn man had hem daar gebracht), hij het niet hoorde, die lelijke bes. Het was snertweer buiten en, hoewel mijn man met de auto was, blijkbaar had de viool toch door het vocht een zodanige andere klank dat het niet meer hoorbaar was. Na even binnen gelegen te hebben was de lelijke bes er weer. Ik haalde hem, in precies nog zo'n plensbui, vanmiddag weer op. De stapel was nu dus verplaatst. Thuisgekomen kon ik het pas echt testen en de bes klonk nog vreselijker dan ervoor, terwijl de bouwer had gezegd dat door het verplaatsen van de stapel de bes ineens prima klonk en hij vond ook het totale geluid beter. Gelukkig hoorde ik van mijn man het regenverhaal en kon het opbrengen een half uur te wachten. En inderdaad, nu gebeurde het omgekeerde: nu de viool weer thuis ligt en wat geacclimatiseerd is, klinkt het een stuk beter. Wel extreem hoor, dit verschil. Maar nogmaals: ik heb vreselijk kritische oren. En dit houdt dus in dat ik nog steeds niet tevreden ben. Het is namelijk (voor mijn oren) nog niet helemaal weg, de bes valt nog steeds 'uit de toon', alsof hij op een andere viool wordt gespeeld. Daarnaast heb ik het idee dat de plek iets is verplaatst (kan dat?), het lijkt nu meer tussen de a en de bes in te zitten. De bouwer gaf aan dat er vaak een toon is die minder mooi klinkt op een viool. Je kon dat vergelijken met een moedervlek bij je geliefde. Ik grinnikte, waarop ik hem zei dat dit geen moedervlek was, maar een puistje. Tsja, zei hij toen, die moet je uitknijpen... Het is nu dus wel beter, maar voor mij eigenlijk nog niet acceptabel. Na Hemelvaart ga ik weer even terug (en dan breng ik hem zelf weg, helaas moest ik werken vanmorgen). Het lijkt wel dat het is op te lossen. En het is nu buiten nog steeds erg vochtig, het heeft echt de hele dag geplensd hier (en wij hebben een oud huis, dus waarschijnlijk is het hier wat vochtiger dan in een moderner huis), wie weet wat er gebeurt als het echt een tijd droog is. Ik vind het wel vervelend dat het zoveel verschil uitmaakt met het weer! Lastig als je ergens anders gaat spelen en het regent: dan weet je dat je met een lelijke bes te maken krijgt... Hoe kan ik daarmee omgaan? (Iemand tips?) Irene
Hallo Irene, Tsja ' alles wat aandacht krijgt groeit' dat blijkt maar weer. Maar ik kan me goed voorstellen dat het storend is. Gelukkig is er wel iets veranderd met de toon sinds het bezoek aan de vioolbouwer. Het positieve daaraan is dat het wellicht (met veel geduld) te verhelpen is. Heb zelf ooit een bas gehad waarop de A op de A snaar zo prachtig klonk dat de rest van de tonen een veel mindere kwaliteit hadden (dus eigenlijk het omgekeerde als bij jouw viool). Hier was niets aan te doen, de bas staat nu voor de show bij een niet muzikant in de kamer. Gelukkig zal dat bij jouw viool niet zo gaan. Persoonlijk zou ik in jou geval overleggen met de vioolbouwer wat te doen. Succes!
Inderdaad, zo snel mogelijk weer naar de vioolbouwer en de stapel nogmaals laten verplaatsen. (Ik neem aan dat hij al heeft gecontroleerd dat er niets los zit of resoneert?) Zorg dat je er zelf bij bent zodat je ter plaatse het verschil kan beoordelen. Ik zou de viool alleen weer op proef meenemen als je overtuigd bent dat er een flinke verbetering is opgetreden. Zo niet, dan kan je er beter mee stoppen want dit zal je altijd blijven ergeren. Wil je echt perse deze viool, dan zou ik een second opinion van een andere vioolbouwer overwegen.
Ik zou een andere viool uitzoeken, want deze viool belemmert je in je spel. Je zit er immers voortdurend over in of de "bes" wel goed zal klinken en ook al is die niet goed klinkende "bes" een psychologisch fenomeen, dan nóg bevalt deze viool je niet ècht. Er zijn miljoenen violen op de markt, zoek daar iets uit waar álle tonen goed klinken. Echt, met deze viool zit je regelmatig bij de vioolbouwer, wel goed voor de economie, maar niet voor je beurs..
Een hele tijd geleden alweer heb ik al eens gereageerd op een item over wolftonen. Misschien dat Irene en haar viooljuf er wat aan hebben. Hieronder mijn post van toen: Sinds de zomer heb ik zowel een nieuwe cello als een nieuwe cellojuf. Zij was zeer opgetogen over mijn wolf. Ik moest de wolf koesteren, ermee spelen, `m juist te pakken zien te krijgen om zo de techniek voor de rechterhand te verbeteren. Laat `m wauwen, stotteren, overslaan. Maar dan op commando. Zelden eerder zo snel mijn strijktechniek verbeterd. Jos
Goh Jos, dat is een heel andere benadering. Laat ik even bezinken... Ik moet even kwijt dat ik een heel fijne vioolbouwer heb die heel serieus omgaat met datgene waarmee je komt en zeker heel goed meedenkt. Het is zijn passie om de juiste persoon en het juiste instrument te koppelen aan elkaar en wat betreft kosten en proeftijd, daar is hij heel netjes in. Het kan goed zijn dat deze viool en ik de match samen toch niet zijn, de tijd zal het leren. Ik pin me er in ieder geval niet op vast. Ondertussen vind ik het wel heel interessant hoe hij zich ontwikkelt. Het voelt echt als zo'n instrument leren kennen en de bouwer geeft me alle tijd. Ergens wel tof dat het niet een perfect instrument is (bestaat dit eigenlijk?). Maar wie weet wat er uit dit wat lelijkere eendje kan groeien... Irene
Irene, Als ik het zo lees is de ideale plaats en juiste tensie voor de stapel nog niet gevonden. Hoe wordt die plaats bepaald? Speel je er zelf op en beschrijf je je bevindingen of speelt de vioolbouwer er op na iedere verplaatsing en mag jij toehoren?
Tensie is druk/spanning. Nu ja, de afgelopen keer heeft mijn man de viool gewoon afgegeven en ik ging er gewoon van uit dat de vioolbouwer hem wel zou horen. Hij was niet te missen, die bes. Een volgende keer ga ik mee en zullen we het samen doen, verwacht ik. Samen spelen en luisteren. Als ik het beluister als iemand anders erop speelt, dan hoor (en voel) ik het minder duidelijk, dus wil ik hem zeker ook zelf spelen. Nu het droger is, is het vrijwel niet hoorbaar. Ik denk dat veel violisten het niet eens meer zouden opmerken. Vandaar dat ik Jos zijn benadering ook wel tof vind. Ik zal het eens met mijn viooljuf bespreken. Of deze viool uiteindelijk een blijvertje is, dat zien we nog wel. Lekker is, dat ik echt alle tijd heb. Irene
