Ik lees hier al een tijdje mee en ik wil toch iets delen. Zelf heb ik een cello (of eigenlijk zelfs twee) moeten uitzoeken en beide hebben een wolf. Bij wat ik nu dus ga schrijven gaat het over cello, maar ik denk dat het voor viool ook kan. Voor mij is die wolf heel goed getemd met een wolfdoder. Ik weet dat deze er voor viool ook zijn, dus als het echt een wolftoon is, dan zou dat wellicht kunnen helpen. Let daarbij op dat de wolf niet (goed) getemd wordt als de wolfdoder net niet op de goede plek zit. Bij mij heeft de dempende werking van de wolfdoder geen nadelige effecten voor het instrument (sterker nog, de balans tussen de ander tonen en de wolftoon is veel beter), maar let daar wel op. Voor mij is op deze manier bij beide cello's de wolf goed getemd. Ik weet niet of dit voor de viool ook een oplossing kan zijn. Wel merk ik dat het weer nog steeds invloed kan hebben op de klank en soms de wolf wel opspeelt. Maar of deze verandering ook binnen een paar uur optreed, dat weet ik niet. En verder begrijp ik de zoektocht heel goed. Aan de ene kant frustreer je je soms over het instrument, en wil je er het beste uithalen, omdat de klank verder zo mooi is. Aan de andere kant ben je ook onder de indruk van het instrument en bang dat je niet iets beters gaat vinden in de prijsklasse en wil je deze dus niet loslaten. Maar als je nu twijfelt, zal je er geen spijt van krijgen om het instrument niet te kopen (maar nu dwaal ik wel af van het onderwerp). Mijn eerste cello, daar was ik meteen verliefd op, en nu nog steeds. De tweede cello was geen liefde op het eerste gezicht, maar wel interessant. Eerst veel twijfel vanwege de wolf, maar toen deze getemd was, een prima instrument, en ik ben er nu blij mee, hoewel ik bij deze cello wel klank verschil hoor per dag (maar dat heeft ook te maken met de ruimte waar in in speel).
Ik vond de inbreng van Maurien heel tof, ze dacht fijn mee. Dat van die losse lijmnaden, ik ga dat meenemen in een gesprek met de bouwer. En het artikel over Wolftonen (de link) was erg leerzaam. Ik vind het gewoon interessant en ik hoop door zelf meer inzicht te krijgen, samen met de vioolbouwer de klank helemaal in orde te maken. Het is zo idioot om bij een instrument met zo'n mooie klank, ineens een mindere toon te horen. Het klopt gewoon niet, hij vraagt erom om helemaal in orde gebracht te worden. Ik zou het zo gaaf vinden als het lukt. Hij heeft verder een heel fijne, ietwat romige klank, wat hem heel lief maakt als je zacht speelt. Wat verlegen en dat maakt me glimlachen. Ik vraag me nog steeds af wat het grote verschil in die bes kan veroorzaken, na de trip door de regen en dan weer een poosje later, als hij weer een tijdje in huis ligt. Na zeg maar drie kwartier is de klank alweer heel anders en een dag later is hij weer redelijk op toon. Soort of leeftijd hout misschien? Of moet ik dan echt denken aan iets anders (zoals bijvoorbeeld een losse lijmnaad die dan aandacht vraagt)? En daarnaast zou ik graag advies willen over hoe hiermee om te gaan. Want als ik eens ergens anders ga spelen, moet ik er nu in ieder geval voor zorgen tenminste een uur van tevoren aanwezig te zijn om de viool een beetje te doen acclimatiseren, want anders klinkt hij helemaal niet zoals ik wil dat hij klinkt! Nu zelfs (nog, maar ik ga er van uit dat dat verandert) met een erg lelijke bes, als ik ermee even door een regenbui moest gaan. Hebben anderen niet ook zulke ervaringen met hun instrument en hoe ging je daarmee om? Zo'n groot klankverschil als het vochtig weer is? Inclusief het zichtbaar maken van een mindere toon (Wolftoon?) op zo'n moment? Of dat die dan misschien juist verdwijnt, zoals bij mijn viool eerst het geval was? Hoi Daphne, je plaatste je bericht terwijl ik deze reactie typ, en het lijkt zelfs of je reageert op mijn vragen in deze post. Dank je wel! En inderdaad, voorlopig verkoop ik hem niet hoor. Maar hij is, zelfs met deze minder mooie bes, zoveel mooier als mijn oude viool, dat ik hier voorlopig liever op blijf spelen. En dat mag, van de vioolbouwer. Jij herkent dus ook de verandering in klank bij natter weer? En doe je daar ook iets mee/aan? Irene
Irene, even ter informatie: Maurien is een man! (Ik dacht eerst dat 'ie Bart heette, maar dat bleek niet zo te zijn)
Ik vraag me nu even af hoe ik dit uit ga leggen. Een klein beetje achtergrondinformatie is wel nodig. Ik heb dus een fijne cello waar ik meteen verliefd op was. Omdat ik op twee plekken in Nederland woon, heb ik ook een 2e eenvoudigere cello gekocht, omdat elke week heen en weer slepen geen optie is. Er is een verschil in klank tussen de cello's, en met elke wisseling merk ik dat (mensuur is hetzelfde, ik was inderdaad met centimeter op zoek naar een instrument). Naar mijn goede cello is altijd fijn, heerlijk dan weer die klank. Andersom is anders. De klank ik dan wel wat minder, maar ik probeer dan beter mijn best te doen met spelen om het mooier te maken. Maar soms heb ik het idee dat ik juist heel erg een verwachting heb van de toon, en dus ook mijn verwachting op de cello projecteer en dat dan dus ook hoor. De volgende dag op dezelfde cello klinkt in mijn oren dan weer anders, een stuk beter, alsof mijn verwachting is bijgesteld. En soms ben ik gewoon tevreden met de klank. Dus ja, dat wisselt, maar dat is volgens mij vooral mijn projectie. Bij mijn andere cello, merk ik wel verschil bij verandering van het weer, maar niet altijd. Vaak als het warm en vochtig is. Soms speelt de wolf dan op, daar doe ik weinig aan, omdat knoeien aan de plek van de wolfdoder (of de wolfdoder eraf halen) altijd nadelig is. Die ervaring heb ik inmiddels. Trouwens, toen mijn cello een tijd "hees" klonk, 't klonk echt alsof 'ie verkouden was, toen was er een lijmnaad los. Ik weet niet of dat vaker een indicatie kan zijn.
Maurien is een man... Een man die goed meedenkt, wow... Nee, geintje. Maurien, excuses! Dank je, Daphne, voor de toelichting. Wel jammer dat de wolfdoder er dan afhalen geen optie is. Dat hoopte ik eigenlijk. Jij bent volgens mij ook zo gevoelig voor de klank. Ik merk al dat de klank minder is als ik zelf later op de dag bijvoorbeeld een gesprek heb waarvan ik denk dat ik daar niet gespannen over ben. Blijkbaar onbewust toch, blijkt uit wat mijn viool me vertelt... En inderdaad, als ik bijvoorbeeld gewoon lekker met mij dochter aan het fiedelen ben, geinige kinderliedjes, dan kan ik me ineens realiseren dat ik de viool een stuk mooier vind klinken, dan is het gewoon goed. Dat zal dan ook de verwachting wel zijn. Ik ga maar eens even kijken wat de viool me vandaag te vertellen heeft.
Ja, ik denk ook dat je eigen gemoedstoestand van invloed is op het ervaren van de klank van je instrument. Dat valt heel moeilijk te bewijzen, maar ik vraag me af of dat ook nodig is.
Ik vind het niet echt jammer dat er niks aan te doen is. Ik ben namelijk heel blij met mijn cello en meestal heb ik geen last van de wolf. Dat deze toch af en toe opspeelt, is nog het best te omschrijven als de "persoonlijkheid" (set van karakterestieken/karakter van de cello), en daar heb je wel of geen klik mee. Dit klinkt wel een beetje zweverig, en zo zweverig bedoel ik het niet. Maar het is gewoon zo dat het ene instrument je aanspreekt, en de andere niet, en ja, bij een mooi instrument kan zo af en toe een "probleem" voorkomen, maar de vraag is dan of je daar mee overweg kan. Trouwens, probeer eens niet op die bes te focussen bij het spelen. Zeker nu je de viool langer mag proberen, kun je rustig de tijd geven om eraan te wennen, een manier vinden om er mee te spelen. En misschien blijkt dan na een tijd dat je vooral veel op die bes gefocust bent en dat je oren het uitvergroten. Zoniet, dan is het misschien toch niet hét instrument. Als de mogelijkheid er is, zou ik de viool eens met een wolfdoder proberen, want voor mijn cello was dat de oplossing en bracht veel balans. En ik zou mijn cello niet meer inruilen nu!
Hoewel een Wolfdoder veel gezien wordt bij een cello, zijn ze er ook voor een viool of altviool. Ze kosten niet veel (circa €3,=) en is het proberen waard. Het zal even uitzoeken zijn op welk snaareind (tussen kam en staartstuk) die geplaatst moet worden én op welke positie:
Maar een Wolftoon kan in veel gevallen worden geëlimineerd. De oorzaak is meestal een niet correct geplaatste stapel of de lengte van de snaren tussen kam en staartstuk is niet juist afgesteld. Pas als dat allemaal is geoptimaliseerd en de Wolf zit er nog steeds, kun je tot het besluit komen, dat het toch beter is van zo'n instrument af te zien.
Maar mijn beste Frits, hoe wil je de lengte van het snaargedeelte tussen staartstuk en kam afregelen? Het staartstuk meer of minder laten oversteken over het zadel dmv de lus aan het staartstuk? Het staartstuk heeft toch min of meer een gestandariseerde lengte en ook de kam staat op een vastgestelde plaats tussen de f-gaten? Daar lijkt me weinig aan af te regelen.
Nou beste Liuwe, daar valt best nog wel het een en ander aan af te regelen hoor. Er zit bij een correct gebouwd instrument zo'n 55 mm tussen kam en aanraakpunt van de snaren op het staartstuk. Nu kan de lus waarmee het staartstuk vast is gezet langer of korter worden ingesteld. De bedoeling is, dat de afstand tussen aanraakpunt en kam 1/6 x de lengte is van de trillende 'losse' snaar. Dit is een vuistregel die in de meeste gevallen bij de viool werkt. In sommige gevallen waarbij die lengte niet juist is, kan door een correctie de Wolftoon zelfs opgeheven worden.
Valt me van je tegen Liuwe: je kunt de afstand tussen snarenhouder en kam beïnvloeden door de aanhangsnaar langer te laten. Het is één van de gereedschapjes uit de "eerste hulp bij wolf" koffer van de vioolbouwer samen met vele andere. Een wat langere lus helpt (soms) effectief tegen een wolf
Zie je meteen ook in -denk ik- wat het effect is van de plaatsing van vier fijnstemmers: die verkorten de lengte van de niet-aangestreken snaar met zo'n 10 mm. Dat is in veel gevallen met een lus niet meer te compenseren, omdat dan het staartstuk korter moet worden. Vandaar dus ook de ontwikkeling van een staartstuk met geïntegreerde fijnstemmers van het overbekende merk!
Dat is een interessante gedachtengang Frits, maar ik geloof niet dat dat de insteek van de snarenhouderfabrikanten was: die (eerst Thomastik, later ook Wittner) hebben het ding volgens mij ontwikkeld vanwege het stemcomfort bij 4 stalen snaren in de tijd dat darmsnaren concurrentie kregen van staal. 4 losse fijnstemmers hebben gewoon een te hoog gezamenlijk gewicht. Kunststof snaren kwamen pas later en die bleken ook goed stembaar met ingebouwde fijnstemmers en vanaf dat moment hebben de Wittners grote verkoopcijfers gehaald. Tegenwoordig is ook de OTTO snarenhouder van de Taiwanese producent Ottomusica een heel goed alternatief voor de Wittner, ook al is hij nog een tikkeltje lelijker
Misschien is dat niet de aanzet geweest tot de ontwikkeling van staartstukken met geïntegreerde fijnstemmers, maar met vier aparte fijnstemmers heb je wel de té grote gewichtstoename én een moeilijk tot niet correct instelbare lengte van het niet-aangestreken snaardeel.
Ik gebruik bij de e-snaar zo'n klein ingebouwd Hill-fijnstemmertje, dat verkort volgens mij de snaar niet of nauwelijks. Ze werken redelijk soepel. Esthetisch vind ik dit type fijnstemmer het minst storend. Oh ja, bij mij was de afstand kam-rand staartstuk 5,5 respectievelijk 5,0 cm, maar mijn instrumenten hebben geen wolftonen, althans niet dat ik het hoor of er last van heb...
