Fijn dat ik hier al mijn vragen kan stellen, maar mochten die vragen op een andere plek op het forum beter passen dan verplaatst u ze maar gerust. Sinds ik cello speel vraag ik mij namelijk het volgende af; waarom is de hals van de cello gemaakt van onbehandeld hout, terwijl de rest van de cello wel enige afwerking heeft. Nu beredeneer ik het volgende; dit gedeelte komt veelvuldig met de huids in aanraking en huid bevat huidsmeer, wat weer kan inwerken op het onbehandelde hout. Maar word hierdoor de hals op den duur niet vies? Waarom krijgt de hals van de cello geen lak of waslaagje om deze te beschermen? Ben heel benieuwd naar jullie reacties. Groetjes
De hals van de cello (en ook van de (alt)viool en contrabas) wordt niet gelakt met dezelfde kleurlak, maar dat wil niet zeggen dat de hals niet wordt behandeld. Er vindt veel contact plaats met de linker hand en wanneer er een kleurlak op zou zitten, is die in relatief korte tijd weg gesleten. Dan zou de onderliggende grondlaag aan de oppervlakte komen. De hals wordt daarom normaliter voorbehandeld om te beschermen tegen indringen van huidvet, vocht en anderszins. De hals wordt ook behandeld om de vlammen van het esdoorn mooi te laten uitkomen. Een gladde hals is ook wel fijn spelen, vooral van belang bij het wisselen van positie.
Je zit met je handen natuurlijk vooral aan de hals, maar ook weleens op de schouder. Zelf was ik meestal even mijn handen voor ik ga spelen, maar toch; wat is eigenlijk een goede manier om eventuele restjes huidvet, zweet etc van je instrument te wissen? Of is gewoon een droge stofdoek voldoende?
Het hangt er een beeje van af hoe ernstig de verontreiniging door gebruik is. Zo had ik eens een cello in reparatie die bijna te vies was om aan te pakken: Ik heb het er met een schraapstaal afgehaald en weer netjes bijgewerkt. Zoiets ontstaat wanneer er na ieder spel niet even met een doekje gereinigd wordt. Een droge doek kan in principe al afdoende zijn, maar dan moet je er wel vanaf het aller eerste begin mee starten. Het hangt ook af van de mate waarin iemand transpireert of veel huidvet heeft. Opm.: de stemsleutels zagen er precies zo uit, maar die werden toch alle vier vervangen.
Zijn er naast de droge doek nog andere tips/middelen om je cello eens grondig schoon te maken? Moet er niet aan denken dat mijn cello er ooit uit zal komen te zien als op de foto! Das echt heel erg vies. En help het om je handen te wassen voor je gaat spelen? zoals gevoeligesnaar zegt? En hoe zit het met de snaren? Hoe kun je die het beste schoon houden?
Marloes, ik heb enkele gewoontes waarmee ik een heel eind kom. Ik houd ervan het instrument goed te onderhouden en het resultaat is zo dat de vioolbouwer zegt 'hoe krijg je het voor elkaar' Wat ik doe: ~ elke keer als ik gespeeld heb met een doek over de snaren (een veeg op het gedeelte waar de vingers spelen en grondig op het gedeelte waar de hars zit); ~ daarna telkens met een doek over het voorblad (harsresten); ~ wat ik heel incidenteel doe is de hele cello met een doek schoonmaken en daarna de hele klankkast heel dun met olie van Hill (klein flesje gelige olie, bekend bij vioolbouwers). Dat is reinigend en laat beschermlaagje achter. Deze handelingen voldoen helemaal.
Je moet voorzichtig zijn met deze Hill cleaner, omdat het soms de lak aantast. Eerst een klein stukje uittesten op een niet in het oog springend gedeelte. Of het verstandig is om een paar maal per jaar die Hill Cleaner te gebruiken betwijfel ik. Ook in deze cleaner zitten wat olieachtige componenten en olie in een heel klein krasje of zelfs een beginnend scheurtje, is niet best. Denk ook eens aan de vier hoeken waar de inleg samenkomt. Juist op die plekken bouwt zich wat residu gemakkelijk op. Het gevolg kan zijn dat de inleg daar loslaat. Even simpel vast lijmen is er niet bij: de lijm hecht niet aan olie. Er zijn ook andere cleaners, de een is wat agressiever dan de ander en haalt wat van de lak af. Dus altijd even uittesten of voor die ene keer even naar de vioolbouwer. Een microvezeldoekje kan soms ook al afdoende zijn om hele kleine krasjes weg te krijgen.
Ah, dank voor deze info. Dat Hill Cleaner niet in een klein krasje moet komen wist ik niet. Wel werd de Hill Cleaner me aanbevolen (door vioolbouwers) voor reiniging en beschermlaagje. En dan wel heel, heel dun. In the Strad stond ooit een artikel over schoon houden en daar werd gepleit voor afnemen met een doek, altijd na het spelen + geen enkel middel er op smeren.
Hoe minder middelen hoe beter. Hill bevat een slijpende component en bij iedere poetsbeurt haal je een uiterst miniem beetje lak weg. Lak behoeft geen verdere bescherming. Schoonmaken met een doek van oud veelgewassen textiel (oude flanellakens) is het beste. Wie vingerafdrukken en ander klein vuil wil weghalen kan daarvoor nog VIOL gebruiken. De andere middelen horen bij de vioolbouwer op de plank, tenzij je weet wat je moet doen (laten)
Marloes, volgens de laatste adviezen zouden mijn gewoontes dus nog beter zijn zonder Hill Cleaner of welk middel dan ook. (Wel denken sommige vioolbouwers er anders over: matig gebruik van Hill Cleaner).