Iedere stemsleutel zijn ‘eigen’ snaar?

Discussie in 'Viool' gestart door Oosterhof Vioolbouw, 23 jan 2015.

Topicstatus:
Niet open voor verdere reacties.
  1. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Ik zat zo een paar krullen te bestuderen toen ik me opeens afvroeg waarom iedere snaar hoort bij een specifieke stemsleutel. Wat zou de reden zijn dat dit al eeuwen zo is vast gelegd? Je kunt aan de snaarspanning denken of dat stemmen misschien het gemakkelijkst verloopt.
    Stel dat je de snaren opspant op de wijze zoals onderstaande rechter afbeelding aangeeft, wat is daar dan op tegen?

    Snaren op andere sleutels (2) copy.jpg

    Als ik aan het speuren ga, kom ik eigenlijk geen antwoorden tegen. Heeft iemand een idee waarom de bestemming per snaar en per sleutel vastligt?
     
    Laatst bewerkt: 23 jan 2015
  2. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫♫|♫♫|

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    5.020
    Homepage:
    Er zijn belangrijker problemen op de wereld, maar vooruit:
    - standaardisering zorgt er voor dat snaren niet onnodig lang zijn (voor al de G snaar, meestal zilver gewonden) en onnodig veel materiaal kosten.
    - standaardisering zorgt er voor dat iedereen die op de hoogte van dit schema (en dat is elke strijker) altijd bij het stemmen van elke viool aan de goede sleutel draait. Dat scheelt een hoop ergernis en gebroken snaren.
    Verder is een afspraak een afspraak (ook als die niet door iedereen als logisch wordt ervaren). In het verkeer houden we consequent rechts (of consequent links in sommige landen) en geven rechts voorrang. Dat scheelt een hoop ellende.
    Dat had je zelf natuurlijk ook al bedacht, inclusief de nodige tegenargumenten, zodat dit wel weer het startsein zal worden van een levendige discussie, uiteraard gelardeerd met een gelegenheids-poëem van onze hofnardichter
     
  3. liuwe

    liuwe liuwe van der meer

    Lid geworden:
    26 aug 2005
    Berichten:
    1.485
    Je kunt dan de snaren er het mooiste opzetten: eerst de dikste snaar aan de eerste stemsleutel vanaf de hals, dan de dunste op de tweede stemsleutel, dan weer de op één na dikste snaar en tenslotte de op één na dunste snaar, de a-snaar. Links zitten de twee dikste snaren, rechts de twee dunste snaren, ze lopen mooi parallel over de opening van de krul. Ik vind het volstrekt logisch!
     
  4. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Dat gaat niet helemaal op, want ik heb wel eens als dikste snaar de D gehad (viool).
    Dat parallel lopen valt ook wel mee: vergelijk maar eens de standaard met de rechter afbeelding. Daar zit toch niet of nauwelijks verschil tussen?
    Ik vermoed eigenlijk dat het meer een kwestie is van zo werd het al eeuwen gedaan en ja, draai dan de volgorde maar eens om. Dat zal waarschijnlijk weinig navolging vinden, tenzij een of andere slimmerik daar een plausibel argument voor weet aan te voeren.
    Ik zat te zoeken naar een meer fysische verklaring zoals de spankracht. Wanneer je de E-snaar op positie zet van de A, heb je een grotere hefboomwerking aan de hele krul dan wanneer je die opspant zoals die nu zit. De positie van de G-sleutel is dan nóg beter voor de E-snaar. Zou de minste kans op verwringen geven.
     
  5. liuwe

    liuwe liuwe van der meer

    Lid geworden:
    26 aug 2005
    Berichten:
    1.485
    Beste Frits, de volgorde van besnaren is ontstaan in de tijd toen de G-snaar de dikste was! Reken erop dat "barokmensen", met hun gevoel voor symmetrie, gewoon op het oog dit hebben opgelost. Wat jij doet is een beetje negentiende, twintigste eeuws, alles op wetenschappelijke wijze proberen te verklaren, maar de mensen in de 17de eeuw konden veel dingen nog niet meten en zullen veel op hun intuïtie hebben opgelost, waar ook nog eens esthetische factoren een rol speelden. Een viool was een gewoon gebruiksvoorwerp, geen beleggingsobject en zeker geen onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Zoals de snaren nu worden bevestigd heeft iets zeer evenwichtigs. Waarom zou je dat veranderen?
     
  6. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Och, beste Liuwe, je kunt je vast nog wel herinneren dat er een Zygmuntowicz kwam met een andere benadering van de ideale zangblak, dan hebben we ook nog iemand gehad die het veel beter vond het staartstuk aan te passen zodat de niet-bespeelde kant van de G-snaar langer was dan die van de E en dan nu hebben we een ‘gek’ op SF die beweert dat de snaren op een andere stemsleutel zouden moeten. Zo gek is dat idee dan toch helemaal niet? Past prima in de creatieve geest van de moderne mens.
     
  7. Muzirene

    Muzirene |♫♫|♫

    Lid geworden:
    23 apr 2012
    Berichten:
    2.202
    Homepage:
    Hahaha, ik zit nu iedere vrijdagochtend voor 8.30 uur 36 violen te stemmen. Die uit China, dus niet de makkelijkst te stemmen violen, die allemaal in koffers met ritsen zitten. En ik ben er toch erg gelukkig mee dat ik niet steeds hoef te onderzoeken welke stemsleutel bij welke snaar hoort! Dan zou ik nog eerder mijn bed uit moeten.

    Dus als alleen dat al de reden is waarom iedere stemsleutel zijn eigen snaar heeft, dan vind ik dat een fantastisch argument. Niks aan doen.
     
  8. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Ben ik dan zo onduidelijk? Straks wanneer blijkt dat de D en de A beter omgewisseld kunnen worden en het gehele strijkersvolkje is over op de nieuwe indeling kun jij je 36 viooltjes - die dan allemaal de nieuwe indeling hebben- toch prima stemmen?

    De vraag was: waaróm het zit zoals het nu zit. En dat is niet omdat IdB er anders niet meer uit komt. ;)

    Ook geen goede reden, want als het anders moet maakt men de ene snaar langer en de andere korter.

    Eveneens geen goede reden, want een kwestie van het afspreken wat de 'nieuwe standaard' is en het is weer voor elkaar.

    Maar eh, prima hoor, als jullie hier niet over willen denken en het afdoen met flauwe kul, dan ben ik er gauw klaar mee. Hooguit nog één of twee reacties van mijn kant. :(
     
  9. Muzirene

    Muzirene |♫♫|♫

    Lid geworden:
    23 apr 2012
    Berichten:
    2.202
    Homepage:
    Jawel, dat is de hele en enige reden, Frits, anders raak ik helemáál de kluts kwijt. Dus ik ben blij dat iemand dit ooit eens voor mij zo bedacht heeft en dat dit ook gewoon zo gaat blijven. Ik ben dankbaar.
     
  10. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Dat je de twee linker snaren opspant op de twee linker stemsleutels en de twee rechter snaren aan de twee rechter stemsleutels, kan bijna niet anders omdat je dan de snaren uit de groef zou trekken. Dus daar kan geen misverstand over bestaan. Wat nog steeds wel kan is de positie van de stemsleutels wijzigen zoals onderstaande afbeelding laat zien:

    upload_2015-1-24_13-20-37.jpeg

    Daar zou in principe niets tegen in te brengen zijn, ware het niet dat een stemsleutel in die positie voor de E dan wel voor de linkerhand een probleem op zou kunnen leveren, want die komt dan al heel gauw steeds in contact met de wijsvinger en dat geeft aanleiding tot hinder. Dat gaat helemaal gebeuren in Pos. 1/2!
    Met dat gegeven erbij moet de stemsleutel voor de E een positie hoger en beland je uiteindelijk in een stemsleutelverdeling zoals die al standaard wordt gebruikt.

    Gelukkig: probleem opgelost.

    Allemaal dank voor het ‘meedenken’ en de 'enthousiaste' reacties, in het bijzonder die van Bert Boon.
     
  11. Geert

    Geert Geert

    Lid geworden:
    30 sep 2004
    Berichten:
    1.000
    Maar dat wist je vast ook al voordat je deze discussie opstartte toch?
     
  12. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.395
    Homepage:
    Neen, anders zou ik er niet over begonnen zijn.
    Ik heb in feite mijn gedachtegang hier beschreven en al vragende antwoord gevonden op mijn eigen vraag.
    Met antwoorden zoals: dat is nu eenmaal zo afgesproken c.q. 'standaardisering' (Bert Boon) ben je bij mij aan het verkeerde adres.

    Maar ik zal dit onderwerp afsluiten. Alles is gezegd nu.
     
Topicstatus:
Niet open voor verdere reacties.

Deel Deze Pagina