Dag allemaal, Ik ben in september met de cello begonnen en ik vind het geweldig. Het enige wat het plezier een beetje verstoord, is het feit dat ik snel spanning in mijn rechterarm heb, waardoor mijn stok gaat trillen. Ik ben snel zenuwachtig tijdens het spelen in de les en dat gaat in mijn rechterarm zitten. Vooralsnog krijg ik het er niet uit en mijn lerares ook niet. Hebben jullie tips over hoe ik mijn arm meer ontspannen kan krijgen?
Suzanne, welkom op ons forum. Je komt met een vraag en geeft denk ik zelf al het antwoord. Zenuwen! Waar wordt je zenuwachtig van? Remi
Jaha! Slimme Remi. Ik ben nogal perfectionistisch en wil geen fouten maken. Moet direct goed. Ik weet dit ook, maar ook als ik tegen mezelf zeg: het hoeft niet direct allemaal goed en dat kan ook niet, toch blijft ik trillen. Thuis heb ik het vrijwel niet. Het is een traumaatje van vroeger. Maar er zijn vast technische foefjes waardoor je het kunt onderdrukken. Er zijn natuurlijk meer strijkers die dit hebben tijdens een optreden. Hoe ga je daarmee om?
Strijkers die dit hebben met optredens slikken vaak beta-blokkers, recept via je huisarts maar of je daar als doorsnee amateur aan wil beginnen tijdens je les weet ik niet. Denk dat het "technische foefje" wellicht een afspraak met een psycholoog zal zijn want ik kan me niet voorstellen dat je alleen bij cello spelen last hebt van dat traumaatje van vroeger maar dat het je vaker parten speelt en dan is het beter om de oorzaak weg te nemen dan de gevolgen aan te passen met foefjes.
Met perfectionisme is niets mis en de lat voor jezelf lekker hoog leggen is ook niets mis mee. Ben je tijdens de les/optreden misschien bang om fouten te maken? Of bang dat je niet perfect speelt, een noot overslaat of een andere vergissing begaat? Medicijnen onderdrukken bepaalde gevoelens welke je ook op andere manieren onder controle kunt krijgen. Je speelt pas vanaf september (2014), dat is nog niet zo heel lang. Misschien is er hulp van buitenaf nodig, zoals Willeke_D al aangeeft. Heb je vaker last van zenuwen, maar dan bij andere dingen. Koken bijvoorbeeld of sporten, leren of autorijden? Het zou ook een uiting kunnen zijn van een lichte faalangst. Remi
Wellicht een Yoga-school of een ontspanningstherapeut? Volgens mij heb je zelf al ontdekt dat het "tussen de oren" (vreselijke uitdrukking!) zit en moet je daar de oorzaak en remedie zoeken en wellicht niet in cello-gerelateerde "foefjes" Ik ken dat verhaal van Beta-blokkers natuurlijk ook, maar dat kan op dit forum maar beter achterwege blijven als remedie: het zijn medicijnen tegen hartritmestoornissen!
Zo hoor je nog eens wat: beta-blokkers. Nee, dat ga ik niet doen, dat lijkt me een paardenmiddel. Remi heeft gelijk. Ik had het over perfectionisme en de keerzijde van diezelfde medaille is faalangst. Voor mij een oude bekende, die zich weer eens manifesteert. Bedankt allen voor jullie reacties!
Suzanne, Waar mogelijk ook nog kansen liggen is: je lerares zou de methode aan kunnen passen. Stel, ik zou je leraar zijn en we vinden deze belemmering (voorlopig) belangrijker dan de nootjes. Ik zou je vragen: speel eens iets en liefst wat slordig, niet de juiste nootjes ..... . Deel 2: improvisatie. Fantaseer maar wat met klank in de les. Wie weet doet het je cellospel (en persoonlijke ontwikkeling) heel goed! Vanuit die vrijheid kunnen de noten en techniek alsnog volgen.
Dat vind ik hele goede suggesties Jan. Thuis probeer ik tijdens het spelen soms ook foute noten hartelijk te verwelkomen, zodat de negatieve lading er wat vanaf gaat.
Misschien ook nog een idee is om dit in ieder geval met je lerares te bespreken. Daarnaast hoop ik dat je les lang genoeg duurt om aan elk stukje dat je speelt, uitgebreid aandacht te kunnen besteden. Als je lerares weet dat je er even in moet komen en je de rust/tijd daarvoor krijgt, scheelt dat alles. Overigens zie je dat heel veel hoor, je bent echt de enige niet!
Dat klopt! Als je een stuk later met cello begint, stap je daar heel erg gemotiveerd in. Daar waar veel kinderen lekker fouten mogen maken van zichzelf (want daar zijn ze eigenlijk doorgaans niet eens zo mee bezig. Ze moeten oefenen van de docent en hun ouders), kunnen wij volwassenen niet snel genoeg vooruit komen. Met 300% wilskracht in de spieren en vol van verlangen om het maar gauw en heel mooi onder de knie te krijgen. We zijn er zo bewust mee bezig, waarschijnlijk wel een beetje té! Eigenlijk wéten we wel dat dat gauw mooi kunnen spelen natuurlijk niet realistisch is en dat we onszelf maar beter de tijd kunnen geven en flink ruimte om fout en nog fouter te spelen. En als je dan nog wat extra bagage meeneemt aan ervaringen die niet zo helpen, heb je het pakket wel zo'n beetje compleet voor protesterende (en daarmee aanspannende) spieren. TIJD en VRIJHEID zijn in mijn ogen de kern waar het dan om draait om steeds fijner te kunnen gaan spelen. Het idee van Jan spreekt mij wel aan. Het is zelfs voor iedereen goed om af en toe gewoon alleen bezig te zijn met klanken zonder noten! Mar uiteindelijk: 't Is een hele weg, maar wel een mooie!
Marcelita, het is exact zoals je beschrijft. En ja, het is inderdaad een prachtige weg en ik ben blij dat ik hem ingeslagen ben.
Ik heb het inderdaad besproken met mijn lerares, ze gaf aan het herkenbaar te vinden en had er gedurende haar hele conservatoriumtijd ook veel last van. Maar verder doen we er (nog )niet zoveel mee. Als de les langer zou duren (= 30 min) zou dat zeker helpen. Gisteren tijdens de les, gesterkt door alle opbouwende reacties van jullie, ging het een stukje beter. Ik ben er met de instelling heen gegaan: fouten maken is leuk! Ha!
Wel herkenbaar hoor! als ik iets moeilijks of iets nieuws leer knijp ik heel hard in mijn strijkstok deze hou ik dan niet lichtjes en ontspannen vast, maar grijp ik letterlijk vast alsof het een zware boomstam is. En dan lijkt het of niets meer lukt Wat ik probeer te doen als ik het opmerk, is stoppen met strijken, de stok stil op de snaren laten rusten en mij consentreren op mijn hand en arm, die probeer ik bewust te ontspannen, ik probeer aan die gespannen spieren te denken en dan te visualiseren dat ik in een lekkere luie leunstoel zit met mij armen heerlijk ontspannen op de leuning van die luie stoel, als dat gevoel komt probeer ik dan vast te houden tijdens het spelen soms duurd het even voor de ontspanning komt, En soms komt die ontspanning helemaal niet, dan ga ik even een kopje thee drinken en 10 minuten wat anders doen, dan zijn de spieren weer wat tot rust gekomen en probeer ik het opnieuw. En inderdaad fouten maken is niet erg en ik zie spanning en stress in mijn arm niet als fout, maar eerder als teken dat ik veel te veel mijn best doe
Suzanne, Ik had een lerares, een schat van een mens dat geheel georiënteerd was op klassiek. Klassiek viool, klassiek radio, klassiek huis, klassiek gekleed, alles klassiek. Om een beetje moe van te worden (hoewel klassiek bij mij hoog in het vaandel staat). Dan moet je des net bij mij zijn, na verloop van een paar weken les mocht ik de violen stemmen, zij nog even een bezoek aan het (klassieke) toilet alvorens de les te beginnen. Stemmen en natuurlijk een beetje proberen, (zeker omdat zij een heel oud en mooi klinken instrument had), een beetje inspelen. Ik ben een beetje een rebel, een donderstraal dus inspelen ging juist niet met de klassieke dingen of het huiswerk. Uit volle borst, het Wilhelmus, Sinter Klaas liedjes of een of ander kinderliedje van Annie MG Schmiedt. Vanaf het toilet uiteraard een commentaar dat dit niet tot het repertoire behoorde en niet bij de lesstof, het Sevcik gebeuren bla, bla, bla. Vanaf het toilet een klassiek gemopper dus. De instrumenten waren gestemd, af en toe onder de les even wat stouts of juist net niet spelen wat er op het schrift staat, een kleine improvisatie omdat muziek maken genieten is. Waar deze reactie op slaat, ik weet het niet. Muziek maken is …leuk, is fijn en zeker als je een instrument bespeeld zonder fretten en toetsen, een viool, een alt, een cello.. eigenlijk ben je een beetje gek om daar aan te beginnen. Maar het is nu eenmaal zo. En ik ben een beetje gek, gek op mijn viool(en) zou heel graag een cello willen bespelen omdat ze zo een mooie, prachtige diepe klank hebben. Suzanne, geniet van je lessen, niets MOET, geniet van het spelen, studeren, de lessen. Hoe meer plezier jij beleeft aan je lessen, des te meer plezier beleeft je lerares aan de lessen (ook andersom). Jij mag dit, je doet het, geniet er van. Remi
En zodra je samen kunt gaan spelen met de meest simpele stukjes, pak die kans! Wat ik bij samenspelen merk, is dat het juist lekker ontspannen speelt. Als cellist breng je zelfs met een heel eenvoudige partij een prachtige bodem aan en dan is het genieten! Remi, je verhaal illustreert duidelijk dat je met muziek lekker kunt 'dollen'. Daar ben je al vroeg mee begonnen, begrijp ik. Lekker dollen is ook lekker ontspannen; je doet waar je zin in hebt en dat is precies wat je als boodschap wil doorgeven.
Ik wilde alleen laten weten dat ik het herken, lichte zenuwen voor de les. Een beetje. Gelukkig heb ik er niet zoveel last van, de eerste vijf minuten van de les doet mijn arm nog wel eens iets wat ik niet wil. Ik probeer daar mijn schouders over op te halen. Ik zal niet de enige zijn die daar last van heeft. In de eerste les zei mijn leraar: "Kinderen zijn blij als ze een stuk voor 90% goed spelen, volwassenen zijn gefrustreerd over de 5% die niet goed gaat." Dat heb ik in mijn oren geknoopt. Ik ben iets volkomen nieuws gaan leren, natuurlijk gaat het niet meteen perfect en dat geeft niet. Je hebt al een hoop tips gehad en gelukkig heeft het je geholpen. Van mij niets meer dan wat herkenning dus.
Het was geen optelsom, toch? Het gaat om het verschil aan te geven. Kinderen zijn snel blij, maar volwassenen, bij wie het mogelijk beter gaat dan bij de kinderen, die zijn er minder tevreden mee.
