Spelen van andermans stukken (over bewerkingen e.d.)

En wat te denken van de 'vindingen' (Inventionen) die J.S. Bach componeerde puur uit didactisch oogpunt om zijn piano- en compositieleerlingen bewust te maken van contrapunt. (Zie verder de uitleg https://nl.wikipedia.org)/wiki/Inventie
Bedacht dus voor clavecimbel en niet eens als voordrachtstukken. En, let op: twéé muzieklijnen.

O.K. en nu dus leuke voordrachtstukken voor bijvoorbeeld viool en cello en diverse andere combinaties. Zou Bach zich nu omkeren in zijn graf? Zou hij de hoop zuchten dat we dan tenminste nog iets opsteken van contrapunt?
Invention 1 heb ik vorige week met een violiste gespeeld: viool-cello. Klinkt al heel anders dan de piano en zeker de piano uit de barokperiode.
Door de opbouw van de Invention heeft het wel iets heel rustigs, zelfs al heb je wat snellere passages. Het is heel evenwichtig opgebouwd en leidt ook duidelijk weer naar een eind-rust-punt.

Hoever kun je gaan: Invention 6 met drie strijkers, want zelfs nog één partij erbij geschreven.



scroll dan wel even door naar 0;32


en dan hier even de bladmuziek, de basis.
http://petrucci.mus.auth.gr/imglnks...-PMLP03267-Bach_invention_No_6__RSB_2010_.pdf

Wat telt eigenlijk bij de beoordeling of dit een succes is? De klankkleur van de uitvoerende instrumenten? De ongeschonden staat van het werk (dus wég 3e partij)? De opbouw en het goed uit laten komen van het contrapunt?

 

Nu word ik toch wel heel nieuwsgierig. Ik heb dit stuk vroeger ook met mijn saxofoonkwartet gespeeld en ik vond het altijd mooi. Mag ik de link ook? Ben heel benieuwd wat Marcelita hier bedoelt met het samenvloeien van tonen. Misschien toch wel aardig voor de discussie om de link toch toe te voegen.

Edit: inmiddels even YT gekeken en een versie gevonden en beluisterd van het Amstel Quartet. Het is inderdaad wel heel anders dan het strijkorkest. Maar als je een versie van Barber voor strijkkwartet beluistert, is dat ook heel anders. Eerlijk gezegd vind ik de sfeer etc van het strijkkwartet dichter bij de saxofoonkwartetversie liggen dan bij de strijkorkestversie.
Die link zal ik hier wel even plaatsen.

Dan nu de gewetensvraag: kan dat dan wel?

 

Ik was vandaag weer even wat aan het spelen uit Robert Schumann's Album für die Jugend op de piano en kon mij ineens bij twee van die stukjes iets voorstellen hoe je dat leuk met cello en viool zou kunnen doen. Ik pakte mijn cello en ging eens lekker die pianopartijen doornemen. Nummertje 16 "Erster Verlust" alleen al, wat kun je daar leuke dingen mee doen. Dit muisje krijgt dus een staartje...
Hebben jullie dat niet; dat je in oude muziekboeken van je 'vorige instrument' ineens hele leuke inspiratie opdoet?
En is er nog wat leuks uit ontwikkeld?

 

Toch maar eens gekeken op bladmuzieksites en wat zie ik: er is al veel bewerkt voor bladmuziek uit het album voor de jeugd van Schumann. Voor strijkers met een pianoverleden (en jeugdsentiment) hier genoeg te beleven.
Alleen is er op dat stukje nr. 16 (Erster Verlust) nog zelf wat creatiefs van te maken, dus is niet alle gras voor de voeten weggemaaid

Aanvulling op later tijdstip: Het Zebra Trio (strijktrio) speelt door Anssi Karttunen bewerkte stukjes van Schumann's Album für die Jugend (oorspronkelijk piano) en zijn op YT te horen in een opname van 48;13 minuten. Je ziet de strijkers de werkjes uitvoeren.
Het klinkt allemaal heel anders, zoals te verwachten, maar eigenlijk wel weer heel verfrissend!
Mijn handen jeuken hieraan mee te doen!

 

Of de eigen bewerking door Barber voor strijkorkest. Want die wordt VEEL vaker gespeeld dan dat eerste strijkkwartet.

Ronald

 

Ja, de hele sfeer vind ik dan ook heel anders. Aan de melodie hoor je dat het om hetzelfde stuk gaat, maar melodie is niet het enige dat telt. De kale melodie kun je delegeren naar de computer.
Het is waanzinnig te bedenken hoeveel stukken je kunt krijgen door met één compositie te variëren in instrumentkeuze en uitvoeringsmogelijkheden!

Waar liggen de grenzen? Welke aspecten van een compositie moet je hoog in het vaandel houden om van een geslaagde bewerking te spreken?
Bij het Adagio for Strings van Barber zul je het niet gauw in je hoofd halen dit in pizzicato uit te voeren; daar ligt wel echt een grens. En verder heb je m.i. ook in toonbereik grenzen: hier ga je geen piccolo's en dwarsfluiten inzetten.
Daarnaast maakt vibrato vs strakke toon ook een wereld van verschil.

Welke grenzen zouden jullie stellen bij bewerken van Barber? (dus dat het werk nog wel recht wordt aangedaan, al zet je andere instrumenten in)?

 

Ik ben het niet met je eens. Ik vind dat de klankleuren uit de diverse registers van het orgel juist heel mooi zijn vormgegeven in deze bewerking. Ik ben alleen met je eens dat de harde paukenslag niet geslaagd is. Die zijn kennelijk bedoeld om extra aan te zetten/ te accentueren. Nu, dat hoeft niet zo wat mij betreft.
Maar vanaf de eerste aanzetten was ik al verknocht aan deze bewerking, omdat ik het orgel zo terughoorde.

En dan ook mijn antwoord op: waarom moet een compositie bewerkt worden zodat het kan worden uitgevoerd door andere instrumenten?
Niks moet! De oorspronkelijke compositie is meestal het mooist. Maar de creatieve geest van de mens wil wat. En dan kan het zomaar zijn dat je ideeén krijgt over hoe een compositie ook mooi zou kunnen klinken. En bovendien is het een uitdaging om te proberen een orgel te laten klinken met een orkest, of een ander experiment.

Hoe erg zou de componist dat vinden? Zou die het misschien niet geweldig vinden dat mensen anno nu nog steeds geïnspireerd raken door zijn compositie? Zodanig dat ze er zelfs tijd en moeite in steken om het zelfs voor orkest toegankelijk te maken!

 

Is inderdaad de oorspronkelijke compositie meestal het mooist?
Laat ik een voorbeeld noemen: de Schilderijententoonstelling van Moessorgski in de orkestratie van Ravel.
Ik vind die echt mooier dan het origineel.

 

En meestal geeft nog ruimte voor uitzonderingen. Zoals de versie van Ravel van de Schilderijententoonstelling
Nog meer uitzonderingen?