Ik las een aardig artikel over het op latere leeftijd viool, altviool of cell0 leren spelen. http://muziek.evendit.nl/viool/op-latere-leeftijd-viool-altviool-of-cello-leren-spelen/
Dank je, Tobias! En ik wil toevoegen: Alle ouwe mensen die willen strijken, ga strijken! Niet nadenken erover, gewoon doen! Als het virus je te pakken krijgt, kunnen er mooie dingen gebeuren
Tobias, in mijn wil om "op latere leeftijd" (valt mee, ik ben nog geen 30) te leren strijken, ben ik het door jou aangehaalde artikel ook tegengekomen. Toen mij nog het lef ontbrak om daadwerkelijk celloles te nemen, las ik er wel veel over, vandaar. Ik sluit me aan bij IdB: denk je erover om te leren strijken, doe het dan gewoon! Ik heb nog geen dag spijt gehad.
Ik ben begonnen met cello spelen toen ik 41 was, nu 3 jaar geleden, en het bevalt mij uitstekend. Eerlijk gezecht denk ik dat het voor kinderen hee erg moeilijk is om zelf disepline op te brengen om te oefenen. Dus er is veel stimulans van ouders nodig, en ik vraag mij wel eens af bij jonge strijkers, of dat wel allemaal vrijwillig gaat, of dat dat met de nodige "dwang"gaat.
Als ouders ben je altijd als koorddanser zoekende naar de juiste balans. Als je je kind op muziekles zet("hoort nou eenmaal bij de opvoeding"), je kind heeft er niet veel mee op, maar jij gaat heel fanatiek eraan trekken dat er geoefend wordt, dan denk ik dat je niet goed bezig bent. Maar wat nou als je kind wel affiniteit heeft met muziek, met het gekozen instrument, maar steun nodig heeft bij discipline om te oefenen? Soms help je je kind juist wel met een zekere zachte dwang. Door oefening vooruit gaan, is een heel belangrijke ervaring voor het leven! Het helpt je ook voor andere dingen succes te boeken door je in te zetten. Van "Fremdzwang" naar "Selbstzwang" (Freud, als ik mij niet vergis). Je internaliseert discipline. Zoiets hoeft echt niet met lijfstraffen ofzo ("niet geoefend, dan zonder eten naar bed") Intussen weten we maar al te goed dat belonen effectiever is en straf in de vorm van uitblijven van beloning. En verder zijn ook preken zonde van de moeite! Marloes, wat voor "dwang" had jij in gedachten? Als je (jonge) dochter je aan het studeren zet, en dat zelf ook doet, prachtig toch! Dan heb je mogelijk alleen last van een buitenwacht die voor je bedacht heeft hoe je moet leven en dat dit toch wel héél erg eenzijdig is.
Hier is geen sprake van dwang, maar wel van een duidelijke stimulans, pedagogisch verantwoord (vind ik zelf). Laatst had ons meisje (net 8 jaar) haar examen en daar hoort een beetje studie bij. Ze is altijd wel gemotiveerd, maar het werd wel wat veel nu. Dus toen ben ik met stempelkaarten gaan werken. Kaart vol was een stickertje. Dat stempelen vond ze leuk genoeg om de taaie oefeningen ook te doen. Daags VOOR haar examen kreeg ze een klein cadeautje: potlood en puntenslijper met muzieknoten en zo erop. Dit was niet omdat ze haar examen ging halen, maar voor het harde oefenen en dat we dit knap vinden van haar. Ze gaf zichzelf voor het oefenen het echte cadeau: het diploma. Ik vind het wel goed dat ze leert dat ze zich moet inspannen om dingen te bereiken. Het is een pienter kind en hoeft niets te doen om te leren lezen of rekenen. Gaat allemaal vanzelf. Ik begeleid kinderen met leer- en gedragsproblemen en kom er zat tegen die niet gewend zijn aan te pakken. Verzin zelf maar hoe dat komt. Mooie illustratie vond ik een juf die bij het jeugdjournaal vertelde dat het gebruik van apps op mobieltjes tijdens de les zo goed was, want "de kinderen hebben niet eens in de gaten dat ze aan het leren zijn". Dat is dus heel jammer en een groot nadeel van die leuke apps.... Normaal gesproken is ze niet aan de studie voor een examen, maar heeft ze wel orkestpartijen en andere stukken waarmee ze gaan optreden. Dat leert ze redelijk spelenderwijs en als moeder help ik een handje door ervoor te zorgen dat de viool een duidelijke plaats heeft. Want bij jonge kinderen is het zo dat als ze het niet zien, dan denken ze er ook niet aan. Dat is bij speelgoed ook. Dus een viool verstopt in een koffer is helemaal niet handig! Hier hangt de viool dus in de woonkamer, in het zicht, op ooghoogte, ze kan hem zo pakken, naast de standaard, waar ik dan wel slim bepaalde stukken op neerzet voor haar. Ze heeft ook een mooi stukje hars in een mooi zakje (wat ook stimuleert!) en een cd-speler met de cd's binnen handbereik. Het is echt een muziekhoekje hier. Er staat ook een elektrisch pianoding waarop ik de toonladders in verschillende kleuren op heb gestickerd. Kon ze ze eerst op de piano tingelen en dan zuiver naspelen. Ook denk ik dat het werkt als je zelf een voorbeeld bent. En dus oefen ik goed. En we spelen natuurlijk ook lekker samen, ook meerstemmig. Feestje, muziek maken. Dwang? Is niet nodig. Mijn dochter is dan ook wel verliefd op haar viool hoor, maar hier staat muziek gewoon centraal... Die opmerking over dat ik moest oefenen van mijn meisje was dus serieus. "Mam, je moet wel echt oefenen hoor! Want zaterdag oefenen we weer met het orkest hoor!" Die sfeer is er dus. Ik kan zoiets dus ook best tegen haar zeggen, zo gaat dat gewoon hier. Zij heeft zaterdag ook een pittig stuk te spelen, heeft dus ook nog wat te doen, maar ze weet dat ze dan ook wat heeft bereikt wat ze tof vindt... Dit ter illustratie van Marcelita haar bericht
Prachtige illustratie, Irene! Zo mooi zoals je de muziek in het zicht houdt en zodanig ondersteunt, dat ze zichzelf uiteindelijk het echte cadeau kan geven: het diploma! En precies zoals je al aangeeft: als een kind het leren lezen en rekenen ahw komt 'aanwaaien', is het belangrijk dat er iets is waar een kind wél moeite voor moet doen en dat kun je zoeken in bijvoorbeeld sport, of muziekbeoefening. Het moet zich inspannen en ondervinden dat niet alles zomaar lukt, weerstanden ondervinden en het hoofd bieden. En als je het als ouder voorleeft, daar kan geen preek tegenop. Wat zou ik in het onderwijs "opbrengstgericht onderwijs" graag willen vervangen met "inspanningsgericht onderwijs". Met het bovenstaande snappen jullie vast wel wat ik bedoel
Moet ze alleen niet haar vinger tussen de deur stoppen. D'r zit nu een dikke bloedblaar op. Dat wordt dus even niks viool spelen... Vindt ze niet lollig, naast dat het ook al zeer deed...
Wat kan een kind stimuleren om te gaan spelen. En ook echt plezier te krijgen in het spelen op de viool. Dat is het kind één eenvoudig liedje leren spelen. Lekker oefenen gewoon om dat ene eenvoudige wijsje er goed in te krijgen. Een wijsje dat gemakkelijk is te spelen en gemakkelijk in het gehoor ligt. Het kind moet het ook zonder muziek kunnen spelen. En als dat ene liedje er dan goed inzit dan komt het plezier. Het kind pakt telkens het instrument want het kan een liedje spelen. Het kind kan het ook voor opa en oma spelen voor tante en voor de buurvrouw, iedereen vind het mooi. Ja ik ben geen muziek pedagogelaar maar ik heb goede resultaten gezien toen ik deze misschien wat onorthodoxe methode toepaste. En ik moet aannemen dat ook ouderen er profijt van kunnen hebben.
Helemaal mee eens, Tobias! Bij het Leerorkest hebben we binnenkort een bijeenkomst over het arrangement. Lastig, want het moest eerst (afgelopen schooljaar) ook nog eens hip zijn, dus kwamen er afgelopen jaar allemaal popliedjes langs die ze uiteindelijk niet echt kunnen spelen... Dat is niks om thuis te laten horen en ook niks om te oefenen! Ik ga het precies zo aangeven zoals jij hierboven beschrijft... Zelf heb ik nu bijvoorbeeld begeleidingspartijen en die zijn inderdaad minder aantrekkelijk om te oefenen, maar als volwassene merk ik wel wat ik hier dan weer van leer, vooral goed luisteren, en daar word ik ook blij van. Ik vind de onderstemmen spelen bij mijn dochters partijen geweldig leuk. Het voelt alsof ik haar dan draag of zo. Maar ik heb dan ook mazzel met zo'n kind erbij. Laatst sprak ik een andere ouwe leerling die niet zo'n dochter had en dan is het als volwassene minder leuk om je viool te pakken en te oefenen. Ben je echt altijd alleen aan het fiedelen... Of je moet contactadvertenties gaan zetten om lotgenoten te vinden...
En je herinnert mij hierin ook aan een ander belangrijk, zelfs héél belangrijk, aspect van muziek maken: het plezier erin krijgen en houden! Als het allemaal alleen maar pedagogisch verantwoord is en er alleen maar 'machinaal' gespeeld wordt, het is de dood in de pot. Daarom is muzikale opvoeding ook zo veelzijdig, er komt zoveel bij kijken! En uiteindelijk moet het wat spontaan gebeuren en niet de zwaarte krijgen van een dik boek pedagogiek. Zoals die van de pedagogelaar. Wat jij inbrengt is aandacht voor plezier, spontaniteit en liefde voor het spelen. En het is niet alleen maar aannemen dat ouderen er profijt van kunnen hebben; het is bij mij al gebleken hoe belangrijk het is gewoon er lekker op los te spelen zónder altijd maar 'verantwoord' bezig te zijn. Het leuke is dan dat er met de vooruitgang ook het vrije gefiedel beter wordt.
Dat klinkt allemaal heel goed en verantwoord . hoe jullie je kinderen stimuleren om te oefenen. Zelf herinner ik mij mijn eerste ervaring met zelf oefenen. Het was een klarinet, als kind wilde ik graag panfluit leren spelen maar op de muziekschool kon dat niet, en dus ging ik klarinet spelen. Ik weet nog dat ik er echt niets aan vond en dat ik er in het begin alleen maar gepiep en gekraak uit kreeg. En oefenen was een ramp, ik had geen geduld en mocht mijn kamer niet af voor ik 30 minuten gepeeld had. Moeder boos omdat ik niet geoefend had, Nee dat is denk ik niet de goede manier. Gelukkig lees ik dat het ook anders kan, en nu geniet ik het oefenen en muziek maken
Als kind wilde ik graag piano leren spelen, maar helaas, we hadden zo'n electronisch orgel. Dus werd dat het. Ik was toen zes en ik kreeg les aan huis. De eerste maanden ging het nog wel, ik maakte al snel indruk (ddenk ik) met wat vlotte deuntjes die ik voorspeelde aan wie het maar wilde horen, maar al gauw werd dat helemaal anders, dankzij een vreselijke lerares die me regelmatig aan het huilen maakte, ouders die erbij stonden en zuchtten dat ik hehelemaal weer niet geoefend had, maar ik mocht niet stoppen 'want dat was zonde van mijn talent' . Bovenaan mijn verjaardagslijstje stond z'dat ik geen orgelles meer hoef' . Pas toen ik uiteindelijk na anderhalf jaar het een les gepresteerd heb om helemaal geen enkele noot te spelen ondanks vele beloften en dreigementen en juf dus onverrichterzake weer naar huis moest, was het afgelopen. Gelukkig had ik lieve ouders en zijn er geen lijfstraffen of zware psychische druk aan te pas gekomen, ik heb er heus geen trauma aan overgehouden (wel een jaar of 8 een absolute weerstand om een instrument te willen leren) maar ik denk dat dit dus inderdaad over de grens was van gezonde stimulans tot dwang was geworden. Met dit verhaal zijn meteen al een paar factoren aan te wijzen, denk ik, welke het verschil maken. Ik denk dat het belangrijk is dat een kind zelf de keuze maakt voor een instrument. Verder moet je niet te veel eisen. Voor een zesjarige is een half uur per dag best heel veel. Belangrijker is de regelmaat, elke dag een kwartiertje is dan ook prima als je net begint. Een prettige docent maakt ook een wereld van verschil, iemand waarmee je kind een klik heeft en die ook in de muziekkeuze rekening houdt met wat je kind leuk vindt. Al horen die toonladders en vingeroefeningen er natuurlijk ook gewoon bij. Met die voorwaarden zal je je kind nog steeds moeten helpen herinneren aan het dagelijkse oefenmoment want ook zelfdiscipline is een vaardigheid die je moet bijbrengen maar wordt het geen dagelijks gevecht. IdB ik vind het erg mooi om te lezen hoe jij je dochter daarin begeleidt. Vooral dat kleine cadeautje als beloning voor het oefenen, juist nog voor het examen vind ik heel mooi bedacht! Daarmee geef je ook duidelijk aan dat haar inzet ongeacht de prestatie door jou beloond wordt. Petje af voor jouw aanpak!
Ook ik heb het geluk gehad met verstandige ouders. Er waren regelmatig drama's met de pianojuf. Ik studeerde wel, maar níet datgene dat ik op had. De stukjes die ik moest spelen, en de oefeningen, riepen bij mij flink weerstand op. Ik had mijn zinnen gezet op stukken die prettiger klonken (de boeken van mijn gevorderde broer), dus noten lezen was niet het probleem. Dat leer je héél gauw als je als kind iets wil. Maar ook als je goed bent in notenlezen, kun je falen in simpele stukjes. Het probleem zit tussen de oren; weerzin en faalangst! (We hebben het over fase bovenbouw basisschool-onderbouw middelbare school) Mijn ouders hielpen wel met oefenen als dat nodig was maar gingen er niet echt bovenop zitten. Het ging meer subtiel en "hoorde ik nou dat je dit of dat al lukt"? Het ging dan over iets dat ik als lesstof op had. Maar verder, als er een tweede stem blokfluit nodig was voor het oefenen, dan deed mijn vader dat. Na weer een pittig conflict met preek en al bij de lerares (en moeder opgeroepen mee die preek aan te horen), werd mij thuis gevraagd wat ik zelf wilde. Ik voelde mij wel heel schuldig naar mijn moeder dat ze door mij weer op zoiets werd getracteerd. "Ga dan alstjeblieft toch ook maar met je lesstof aan de gang", was het vriendelijke advies. Niks boos ofzo. Puur pragmatisch. Maar omdat ik zoveel plezier aan piano spelen beleefde, vonden ze niet dat ik van les af moest. Op een keer speelde ik op les weer iets wat ik "illegaal" had ingestudeerd (ik was daar heel hardnekkig in) en ineens kreeg ik tot mijn blijdschap complimenten en vroeg de lerares hoe het kon dat bijna al haar vergevorderde leerlingen daar bepaalde fouten maakten, waar ik het gelijk goed deed. Toen kwam de omslag: oefeningen en speelstukken die ik wél wilde Vanaf toen ging het prima! Mijn ouders keken heel goed of hun kinderen plezier hadden aan het instrument. We hebben alle vier op muziekles gezeten. Op gegeven moment was het blokfluiten niet meer leuk en zat er verder geen muziek in de ambitie van één van ons. Toen hield het gewoon op, zonder 'hard feelings'. En de ander wilde na blokfluit een ander instrument, dat kon ook. Uiteindelijk hebben we allevier onze kinderen weer muzieklessen laten nemen en proef ik bij iedereen weer dezelfde benadering als hoe onze ouders erin stonden. Marloes, het lijkt mij vreselijk moeilijk om als kind alleen klarinet te oefenen, omdat je dan helemaal het positieve gevoel mist van "het lukt". Bij een piano heb je tenminste gelijk al een toon die er goed uit komt. Of bij orgel, alhoewel mij orgel alweer wat moeilijker lijkt. Ik denk dat kinderen met instrumenten die niet gelijk makkelijk goede tonen geven, aandacht en steun extra hard nodig hebben! Moet je eens zien hoeveel werk wij als volwassenen al hebben om uit zo'n instrument wat te krijgen. Niet alleen bij die lastige blaasinstrumenten met rietjes, of dwarsfluit, maar ook met onze strijkinstrumenten! En dan zijn wij supergemotiveerd en ervaren in het overwinnen van weerstanden. En Gevoelige Snaar, jij bent uiteindelijk na die 8 jaar aan de saxofoon gegaan. Je was er kennelijk toen weer aan toe om een muzikale uitdaging aan te gaan. Kon je toen inderdaad weer helemaal vrij van weerstand voor oefen lekker aan de gang?
En daarom heb ik ook echt mededelijden met de (jonge) kinderen die blokfluit spelen. Ik hoor ze hier in de straat regelmatig oefenen en hoor dan die hoge piepen en uithalen. Waarom moet bijna elk Nederlands kind onderworden worden aan de blokfluit. En instrument waarbij je een hele goede beheersing moet hebben van je ademhaling?
