Ik heb nu een heel mooie donkerbruine viool, maar die is dus mat. Vind ik prachtig. Het viel me vandaag op bij de repetitie van onze strijkersgroep dat eigenlijk de meeste violen glimmen en blinken. Ik moet er niet aan denken dat mijn viool zou glimmen, dat zou hem minder mooi maken. Wat maakt dat de ene viool glimt en de ander niet? Heeft volgens mij niks met poetsen te maken, maar ik ga het ook niet proberen! Stel dat ik hem wel een stukje glimmend poets.... Overigens is het achterblad van mijn viool wel ietwat glimmender, maar lang niet hoogglans wat ik bij veel violen zie. Leuk om meer over te weten. Het zal wel aan de soort lak liggen?
Nieuwe vers gelakte instrumenten zijn inderdaad vaak glimmend. Bijna plastic-achtig. Oude instrumenten zijn door de tijd wat verweerd, hebben een patina en zijn mat. Maar nieuwe instrumenten die goed zijn gepolijst worden daardoor wel mooi glad maar verliezen wel die plastic-achtige glans en krijgen een soort ei-glans.
Maar er bestaat er niet ook lak die mat is? Ik ben blij dat ik niet zo'n ei-glanzende/plastic glanzende cello heb! En heeft mat of hoogglans nog effect op de klank?
Wat is een patina? Ff googlen.... Dit vond ik op internet, naast dat het een goedje ook kan zijn dat materiaal een oud uiterlijk geeft: "Patina is een in de loop der tijd ontstaan oppervlak van het betreffende object, meestal op een metaal." Het is een oxidatie, blijkbaar. Mijn viool is inderdaad wel echt oud en heeft aardig wat meegemaakt. Maar geoxideerd? Huh? Ligt het ook aan de soort lak? Of werden er vroeger andere laksoorten gebruikt die een ander effect gaven, dan de lak van tegenwoordig?
Nieuwe violen worden ook geleverd met Antiek Look. Dan heb je zo'n dof geval. Ieder mens heeft een heeft een andere smaak. De één houdt van de moeder de ander van de dochter, en je hebt er ook die houden van alle twee.
Is een kwestie van behandeling. Ook een olielak kan bewerkt worden tot spiegelglad op voorwaarde dat de lak hard genoeg is.
Hammerl vermeldt in z'n lakbeschrijving dat de Standaard olielak alleen tot zijdeglans te polijsten is, maar de laatste laag Ueberzuglack glimt inderdaad heel erg als hij nog niet gepolijst is. Veel violen met antiek uiterlijk vertonen geen slijtageplekken, maar zijn gelakt met trucjes die ook worden toegepast bij het schilderen van houtimitaties: verdunde lak opbrengen en gedeeltelijk wegvegen met een doek, of spatten met terpentijn op de natte laklaag. Als dan de toplaag droog is, kun je hem overlakken met zijdeglanslak om het gewenste resultaat te krijgen.
't Ziet er in ieder geval mooi uit (foto #6). Als een strijkinstrument heel erg glanst, vind ik het een beetje kil aandoen. Past naar mijn gevoel dan niet helemaal met de warme klank van het instrument. Ik zou dan meer techno geluid verwachten. Maar goed, niets is zo subjectief als dit soort beleving. Dus dat betekent dat er nog meer 'ingrediënten' een rol spelen. Het kan dus zijn dat de samenstelling van de lak zodanig is, dat het niet hard genoeg kan worden om zo spiegel glanzend te worden.
