Onderhoud/bescherming hout cello.

Discussie in 'Cello' gestart door marloes s, 17 feb 2022.

  1. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Zoals de meesten van jullie ondertussen weten ben ik de gelukkige eigenaar van een hele oude cello.
    Mijn vioolbouwer denkt dat die uit eind 18e eeuw komt.
    De klank heeft mijn hart gestolen en ik speel er elke dag met veel plezier op.
    Nu doe ik er mijn uiterste best voor om de cello zo goed mogenlijk te onderhouden, maar de cello altijd schoon met een doek, berg deze altijd op in de koffer als ik niet speel en ga regelmatig met mijn cello naar de vioolbouwer als er iets is.

    Nu is mij opgevallen dat het bovenblad een nogal dunne laag bescherming heeft.
    Met een beetje wrijven kan er zomaar een kale plek hout tevoorschijn komen.
    Nu wrijf ik natuurlijk niet heel hard maar het bovenblad komt kwetsbaar op mij over.
    Dit heb ik vandaag met mijn vioolbouwer besproken en gevraagd of er iets mogelijk is om iets meer bescherming van het hout te krijgen.
    Hij zei dat hij er een laagje speciale was op kan doen.
    Dat geeft iets bescherming en maakt dat je bv de hars wat makkelijker kan weghalen.
    Hij zei dat het was is dat ook in museum word gebruikt en dat hij er goede ervaring mee heeft.

    Heeft iemand hier toevallig ervaring mee?
    En weet iemand om wat voor was dit gaat?
     
  2. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Ik denk dat je "Renaissance Wax" bedoelt. Ik ben er zelf niet zo'n voorstander van.
     
  3. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Waarom niet?
    Wat zou jij je klant adviseren?
     
  4. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Ik zal dit nog nuanceren: ik ben geen voorstander van welke beschermlaag van wasachtige aard dan ook: ik weet niet wat het betreffende spul op termijn gaat doen met de lak en of het uiteindelijk toch niet verkleeft met stof. Met Renaissance wax heb ik geen specifieke ervaring.
     
  5. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Ik ken maar één die het spul veelvuldig gebruikt. Of je diens kennis en ervaring accepteert weet ik niet: Tobias, alom bekend van zijn Antiekwas.

    @marloes s: waarom bevraag je je vioolbouwer niet over de toe te passen was? Hij heeft er immers ervaring mee?
    Als het ook in Musea wordt gebruikt zou het wel eens de befaamde Antiekwax kunnen wezen.

    Ik houd ook niet van was op een vioollak.
     
  6. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Ik wil Tobias met zijn antiekwas niet beledigen maar mijn onderwerp is een serieuze vraag.

    Welke opties zijn er verder nog om mijn cello een extra bescherming te geven?
     
  7. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Er kan een transparante vernislaag worden opgebracht, maar dat verandert wel het karakter van je gehele cello.
    Ik zou dat dus niet doen en het zo laten als het nu is. Dat hoort nu eenmaal bij het instrument.
     
  8. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    En vernis laag is dus mogelijk maar lijkt mij niet een goede oplossing als dat invloed heeft op de klank.:confused:
    Het zo laten is gezien de extreem dunne bovenlaag ook niet een goede optie.:(

    Ik heb mijn vioolbouwer gemaild en het gaat inderdaad om Renaissance wax.
    Ik denk dat ik hem toch een laag laat aanbrengen.
    Eerst zal hij de cello heel goed schoonmaken, daarna alle plekken bijwerken en daarna de was aanbrengen.
    Ik denk dat dat een betere oplossing is dan een nieuwe vernis laag.
    Maar dit alles is iets voor later in het jaar.
     
  9. JanHut

    JanHut ♫ ♪

    Lid geworden:
    27 aug 2013
    Berichten:
    1.439
    Van Hill Lakreiniger wordt gezegd dat het ook een licht beschermlaagje achter laat.
     
  10. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Alle witgekleurde of gelige poetsmiddelen ( dus ook Hill, Joha, Bellacura, Luthier, Nicko etc.)bevatten ook een meer of minder grote portie "slijpmiddelen", de een meer slijpend dan de ander.
     
  11. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Slijpmiddelen ? :eek:
    Dan blijf er helemaal niks meer over van de beschermlaag. :confused:
     
    Laatst bewerkt: 28 feb 2022
  12. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Poetsen is polijsten en dat betekent dat bij elke poetsbeurt de bovenste laag van het pakket lakmoleculen wordt afgehaald. Dat pakket is natuurlijk vele lagen dik, maar eindeloos poetsen waarbij sommige middelen ook nog eens een residu aan vettige of andere bestanddelen achterlaten is niet zo aanbevelenswaardig. Dat betekent geen algeheel poetsverbod voor strijkinstrumenten, maar ik probeer alleen de echte poetsneven en poetsnichten onder de strijkers bewust te maken van wat ze aan het doen zijn.
     
  13. GuusB

    GuusB

    Lid geworden:
    16 jun 2022
    Berichten:
    2
    Dus de beste manier om plakkerige hars van je bovenblad weg te halen blijft gewoon wrijven met een droge microvezel doek zonder middellen?
     
  14. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Zonder middelen en alleen een mv doek krijg je aangekoekte hars niet weg. Er zijn middelen (verschillend per laksoort) die kunnen helpen, maar daarover doe ik geen uitspraken, aangezien ik niet weet wat onverlaten er mee gaan uitrichten.
    Het beste is natuurlijk na elke speelbeurt de dan nog poedervormige hars direct weghalen met een zachte doek en voorkomen dat de harspoeder daar aankoekt.
    Op een (alt) viool koekt hars natuurlijk aan rond het kamgebied en rondom de kam is het lastig poetsen. Ik raad aan om in het geval van ernstige harskoek, het instrument naar de vioolbouwer te brengen, die voor het poetsen het instrument zal "aftuigen" zodat het hele instrument goed bereikbaar is, waarna met de juiste middelen kan worden gepoetst.
     
  15. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Aangekoekte harsdeeltjes verwijderen is wel iets anders dan een vernislaag aanbrengen als beschermlaag.
    De cello van Marloes is dusdanig oud dat de bovenste vernislaag nagenoeg geheel verdwenen is. Dat zou toe te schrijven zijn aan het gebruik en bespelen. Bij het lakken van een instrument bestaat de bovenste laag uit een (of meerdere lagen) kleurloze transparante lak. Die moet dan tevens dienen als beschermlaag. Wanneer de cello van Marloes een waslaag gaat krijgen is dat vermoedelijk een uiterst dunne laag. Ik verwacht dat het een nauwelijks tot niet hoorbaar effect zal hebben, maar of het de gewenste bescherming biedt is de vraag. Maar goed, zoiets is bespreekbaar met de vioolbouwer die het gaat uitvoeren.
     
  16. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Ik heb besloten mijn cello inderdaad in de was te laten zetten.
    Dit gaat mijn vioolbouwer doen, nadat hij hem grondig heeft schoon gemaakt en alle kale plekjes heeft bijgewerkt.
    Daarna gaat hij hem voor mij in de was zetten.
    Ik hoop dat daarna, met name het bovenblad, net iets extra bescherming heeft.
    Mocht het mij niet bevallen dan weet ik dat ook weer.
    En ik heb ook bij een andere vioolbouwer geïnformeerd, en hij vond het een goed idee voor mijn cello, en hij kent mijn cello en mijn vioolbouwer.

    En ik maak mijn cello altijd goed schoon met een stofdoek na het spelen en tijdens het spelen.
    Mijn cello heeft geen zichtbare opbouw van hars, dus dat is het probleem niet.
    Het probleem is dat mijn cello heel oud is, de vernis laag op het bovenblad zeer dun, en ik de cello een zo goed mogelijke bescherming wil geven tijdens het spelen, en dat zonder dat de klank word aangetast.

    Het enige wat ik mijn vioolbouwer nog zal/moet vragen is hoe het zit met eventuele reparaties, of de was de reparaties niet bemoeilijkt want het lijkt mij dat was het eventuele plakken van reparaties zou kunnen bemoeilijken.
    Want was is in mijn ervaring altijd vettig, en vettig en lijm gaan meestal niet goed samen.
     
  17. RolandS

    RolandS

    Lid geworden:
    24 apr 2009
    Berichten:
    87
    Er was opsmeren lijkt mij nogal een onomkeerbare actie. Was trekt het poreuze hout in. Mij is zoiets altijd ontraden voor een waardevol antiek instrument.

    Maar het eerste wat ik mij afvraag is dit: wat wil je eigenlijk beschermen met de was? Ik begrijp van je dat de lak nogal dun en kwetsbaar is. 1/ Wil je die lak beschermen, of 2/ wil je het hout dat bloot gaat liggen door afslijtende lak beschermen?

    Indien 2, waarom eigenlijk? Aan de binnenkant is je cello toch ook niet gelakt? Weersinvloeden kan die met lakbeschadigingen best wel aan, niet waar?

    Indien 1, waarom eigenlijk? Slijtage kun je ook accepteren.

    Hier een stukje lakschade aan mijn eigen instrument (bijlage)
     

    Bijgevoegde bestanden:

    Laatst bewerkt: 29 jul 2022
  18. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    Het gaat om speciale was die juist wel voor antieke spullen word gebruikt.

    En het is om mijn instrument te beschermen tegen verdere slijtage.
    En nee ik vind slijtage zoals op de foto juist niet acceptabel, dat is juist wat ik zo veel mogelijk wil voorkomen.
    Ik wil proberen zoveel mogelijk van de originele vernis laag te behouden.

    Als ermee en meer kaal hout ontstaat moet er op den duur wel een hele nieuwe vernislaag op, en dat zou misschien een ramp kunnen betekenen voor de klank van mijn instrument.
    En kaal hout word snel vies waardoor de plekken moeilijk te herstellen zijn.
     
    Laatst bewerkt: 30 jul 2022
  19. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Kleine lakschade zoals hierboven kan hersteld worden door plaatselijk te retoucheren, waar de ene vioolbouwer dan weer handiger mee is dan de andere. Kaal hout op de bekende slijtplekken van een cello (naast de halsvoet op de zijde, daar waar veelvuldig handcontact is b.v.) kan plaatselijk worden schoongemaakt en voorzien van een slijtlaag of zelfs een (verwijderbaar) kunststof laagje.
    Het toepassen van een of andere waslaag is in de vioolbouw niet onomstreden: ik ben er zeker geen voorstander van.
    Ik bespeur ook enige tegenspraak in de redenering "En kaal hout word snel vies waardoor de plekken moeilijk te herstellen zijn" én het aanbrengen van een waslaag (waardoor herstel van de betreffende plek wellicht helemaal onmogelijk wordt)
     
  20. marloes s

    marloes s |♫♫|♫

    Lid geworden:
    16 mei 2014
    Berichten:
    2.093
    En dit is nu precies het punt wat ik nog met mijn vioolbouwer zal bespreken.
     

Deel Deze Pagina