Slordig gesneden krul invloed op waarde?

Ik zie alleen maar drogredenen en vooroordelen in je "betoog" hierboven. Prima dat je teveel wilt betalen voor een viool bij een bouwer/handelaar. Als je €10.000 wilt betalen voor een matig uitziende viool dan is dat jouw keuze. Feit is wel dat er genoeg instrumenten zijn onder de €10.000 die goed klinken en oud zijn. Ik zit al meer dan 15 jaar in dit vak en ik ga elk jaar naar vrijwel alle veilingen in Londen, New York en in Frankrijk toe.

Veel violen zijn niet goed gereguleerd. Vaak zie ik instrumenten voorbij komen waarvan de stapel niet op de juiste plek staat; te dik of te dun is. Idem dito met de kam: te hoog, te laag, te dik of te dun. Dat kan een viool maken of breken. Een goede handelaar kan dit zien en weet of een viool potentie heeft. Hoe de viool gebouwd is is tevens heel belangrijk. Hoe is de welving van de bladen, de dikte, de afmetingen van het model. Is de taille te smal? Geen grote toon dan! De welving te hoog? Vaak warm zonder veel volume. Een viool kan goed klinken in een kleine ruimte bij de vioolbouwer maar hoe doet de viool het in een concertzaal? Een zacht klinkend instrument bij het oor wilt niet zeggen dat deze niet goed draagt! Vaak is het zo dat een hard klinkende viool niet goed projecteert in een grote ruimte. Een goed voorbeeld zijn instrumenten van de Gagliano familie, zacht bij het oor maar dragend tot de laatste rij in elk concertgebouw.

 

Jij ziet drogredenen en vooroordelen. Dat kan zo lijken, maar we zijn heel open in dit hele proces gestapt. Onze dochter moet een keuze maken en doet dat zonder iets te weten van de violen die ze probeert. Ze is daarin heel eerlijk, een viool kan er mooi uit zien, als de klank haar niet aanspreekt legt ze hem weg en vice versa. Het boeit me ook niet of ze iets kiest voor 500 of 5000 euro, als het instrument maar netjes is gebouwd en de klank heeft de ze graag wil (en goed projecteert in de ruimte, alleen kan zij dat niet zelf beoordelen dus letten wij daar op).

Natuurlijk is het zo dat een viool anders klinkt in verschillende ruimtes, ik heb ook nooit beweerd dat dit niet zo is. Daarom heeft ze hem ook op proef, zodat ze hem thuis kan bespelen en hij mee kan naar les en orkestrepetitie. Ik heb ook niet gezegd dat we 10.000 gaan betalen voor een matig gebouwde viool. Ik zei dat als je een nieuwgebouwde viool van een Nederlandse bouwer wilt kopen dat je dan op 10.000 moet rekenen. Dat de krul van dit instrument niet helemaal mooi glad is zegt nog niet dat de gehele bouwkwaliteit matig is. Waar je dat op baseert zonder verdere foto’s is me een raadsel. Ons budget behoorlijk, maar niet zo behoorlijk dat we een nieuwbouw instrument kunnen aanschaffen, dat is ook helemaal niet het doel en is ook niet nodig. Ik ben er ook van overtuigd dat we voor ons budget een prachtige viool kunnen vinden waar onze dochter de rest van haar leven plezier van kan hebben.

En nee, ik wil niet graag te veel betalen (wie wel?), maar zoals jij het zegt zou je dus alle vioolbouwers in Nederland moeten mijden als de pest en betaal je daar standaard te veel… Het kan aan mij liggen, maar volgens mij is het vrij normaal dat als je een viool wilt aanschaffen dat je langs een aantal gerenommeerde en betrouwbare vioolbouwers gaat om daar binnen je budget te kijken of ze iets hebben wat je aanspreekt en indien dat zo lijkt te zijn iets mee op zicht naar huis neemt om het uit te proberen. Veilingen zijn misschien leuk voor vioolbouwers en handelaren die er zoals je zelf al aangeeft goed zicht op hebben. Voor een handelaar is de specifieke klank ook minder van belang, zoveel mensen zoveel smaken. Als particulier lijkt me kopen op een veilig een slecht idee, tenzij je alle instrumenten van te voren kan uitproberen en je dus iemand mee hebt die er verstand van heeft en kan zien welke kosten er nog bij komen voor reparaties/aanpassingen (en wat dat dan met de klank doet weet je nooit). Ik ben bekend met de invloed van verschillende variabelen op de klank. We hebben ook een viool op proef gehad met idd een hele hoge welving. Warme klank, maar daardoor in bepaalde tonen soms ook licht nasaal en inderdaad een gebrek aan volume. Dat alles daargelaten vond ik het instrument te slordig gebouwd voor wat we ervoor moesten neertellen en twijfelde onze dochter te veel, dus dat is hem dan ook niet geworden.

Dus… eigenlijk snap ik je betoog niet zo goed en sluit ik me aan bij Bert: als jij me een viool kan leveren die netjes is gebouwd en de klank kan produceren die mijn dochter zoekt voor €1000,- dan houd ik me warm aanbevolen. Ik ben ze tussen alles wat we al hebben geprobeerd nog niet tegen gekomen…

 

Een toepasselijke verschrijving: normaal zou je het woord 'reikt' (van reiken) maar hier kun je inderdaad het opvatten als afgeleid van 'rijk zijn' (of juist niet rijk zijn).

Als je bij het zoeken naar violen je beperkt tot goede vioolbouwers die weten wat een instrument waard is, de kunst van het afstellen verstaan, en de bijbehorende garantie en service kunnen bieden zal dit best opgaan. Als je zelf een goede kijk op instrumenten hebt en wat risico durft te nemen, blijkt dat er op de particulier markt erg mooie instrumenten te koop zijn onder dit bedrag. Soms is het ook gewoon een kwestie van het geduld hebben, zodat er een instrument naar je toekomt, wat lang bij je wil blijven, waar je voor mag zorgen en weer door mag geven naar een volgende generatie...

Oude instrumenten lijken meer waarde te hebben als investering, en daar zal best een bonus op de prijs voor zitten. Oude instrumenten zijn natuurlijk door een soort selectie proces gegaan, waarbij de mindere instrumenten verwaarloosd werden of soms in een vitrine in het museum terecht kwamen. Ik hoorde dat een stradivarius in een vitrine die nooit bespeeld wordt inderdaad bepaald niet de mooiste was wat klank betreft.

Het is zonder meer goed dat mensen die wat te besteden hebben, en het geld er voor over hebben investeren in instrumenten die ook bespeeld worden. Daardoor houden ze de muzikale bedrijfstak van bouw, restauratie en reparatie, en handel in leven. Zonder zou de expertise gewoon helemaal verdwijnen uit Nederland, en daarmee het muziekleven op termijn waarschijnlijk ook...

Daar ben ik het helemaal mee eens! Een uitstekend advies!

 

Vioolbouwers zijn een beetje zoals juweliers, zodra je een ring met diamant koopt en de deur uitloopt is deze nog maar 50% waard. Idem dito met auto's b.v maar die worden meestal niet gezien als een vaste investering en een diamenten ring en instrument wel. Ik zie vaak instrumenten voorbij komen die voor veel geld gekocht zijn om vervolgens weer te koop aangeboden worden voor hetzelfde bedrag. Veelal worden deze instrumenten niet verkocht, zelfs niet voor de helft van de oorspronkelijke aanschafwaarde. Daarom bieden veel bouwers/handelaren een inruilgarantie maar dan zit je alsnog vast aan hogere bedragen als je een instrument inruilt. Ik begrijp dat, je hebt immers een bedrijf en misschien zelfs een winkelpand en je draagt de nodige belastingen af. Kortom, veel overhead kosten. Echter, een viool die in de handel enkele honderden euro's opbrengt die door een vioolbouwer vervolgens voor €1500 wordt aangeboden is mij te gek.

Over nieuwbouw instrumenten gesproken, er zijn legio (beginnende) bouwers die een naam proberen te maken en hun handgemaakte instrument aanbieden tegen kostprijs. Als je dan terug gaat rekenen naar een uurtarief dan zit je op zo'n €10-20 per uur.

Bert schrijft zelf later dat Chinese instrumenten prima zijn mits goed gereguleerd. Enkele maanden geleden kreeg ik prima uitziende Chinese instrumenten aangeboden voor onder de €1.000.
Mirecourt instrumenten zijn met een flinke opmars bezig door vooral Aziatische opkopers, onder de €1.000 gaat je niet meer lukken voor een mooi atelier instrument van Laberte, JTL, Couesnon enz...

 

Ik heb niet gezegd dat Chinese instrumenten (in het algemeen) prima zijn, maar dat er Chinese instrumenten zijn (niet allemaal dus), die mits goed gereguleerd heel goed klinken.

Daarentegen verkoop ik af en toe een aardig studieinstrument van Duitse of Franse oorsprong (rond de eeuwwisseling) aan een klant in China onder het motto "Als het maar Westers is!"

 

Het klopt dat je als je goed zoekt soms particulier ook best wat kan vinden. En dat je bij een vioolbouwer meer betaalt dan bij een particulier is logisch, niet alleen willen deze mensen er begrijpelijkerwijs ook iets aan verdienen, ze moeten bovendien BTW afdragen. Alleen dat maakt al dat je dus sowieso 19% ‘kwijt’ bent van je investering.

Het scheelt dat we het instrument niet kopen als belegging of om er winst op te maken, maar met als doel dat onze dochter nog vele jaren met veel plezier viool kan spelen. Mochten we ooit weer willen verkopen dan scheelt het dat ik de kans groot zie dat we hem particulier wel kunnen verkopen aan een van de orkestleden. Er zijn altijd genoeg kinderen die van een 3/4 over gaan naar een hele viool en waarbij de ouders iets willen aanschaffen. Dat het dan misschien minder oplevert is niet zo erg, daarvoor heb je dan ook jaren speelplezier gehad.

 

Afgezien van hoe de krul eruit ziet, vraag ik me af wat wat het plan is. Is het een 'groei' instrument? Is het een hele viool? Hoe oud is dochter? Wil ze op amateur niveau spelen of streeft ze naar een carrière als violist? Wat maakt een 18e eeuws instrument qua geluid zo aantrekkelijk? Is de rest van de viool echt wel zo goed?
Met de foto van de krul is de informatie wel zeer gering. Zelf bespeel ik de cello en vanaf mijn jeugd ben ik na 1 halve, 2 drievierde, 3 grote hele, 4 kleinere hele, uiteindelijk geëindigd op 5 en 6. Beide 7/8e. Lekker formaat en geschikt voor wat ik als amateur wil.

 

Onze dochter is 12 en speelt nu bijna 7 jaar viool. Begonnen op een 1/4 ‘chineesje’ die we hadden gekregen maar al na 3 maanden kreeg ik te horen: “mama, ik moet een andere viool want deze is echt niet goed” (ze had gelijk ), dus snel een 1/4 gehuurd bij de vioolbouwer. Daarna een 1/2 huur instrument, waarna we een 3/4 instrument van iemand hebben kunnen overnemen. Het kind is lang en heeft in verhouding lange ledematen, dus ruim 2 jaar geleden pikte ze mijn ‘voor erbij viool’ in. Die was eigenlijk nooit bedoeld voor haar, maar prima. Inmiddels is ze hier uitgegroeid qua klank en wat ze uit het instrument kan halen. Ze heeft het er wel eens over dat ze naar het conservatorium wil, maar op andere momenten wil ze naast haar baan in een orkest blijven spelen. We gaan het zien.

Ze speelt inmiddels al 5 jaar bij een goed jeugdorkest en doet dat met veel plezier. Behoudens de krul heb ik het idee dat het instrument netjes in elkaar zit en het aller belangrijkste, ze vindt de klank erg mooi. Het is echt een goed klinkend instrument, goed gebalanceerd, warm maar toch helder en ver dragend zonder vervelend hard te zijn. Uiteindelijk is de klank het belangrijkste, mits de viool vanzelfsprekend gewoon netjes gebouwd is en in goede staat.

Wat het is wat haar blijkbaar trekt in een 18e eeuws instrument weet ik niet. Ze kiest op klank en komt dan bij toeval gewoon telkens bij 18e eeuwse instrumenten uit. Dat is dus niet iets wat ze op voorhand in haar hoofd had of zo. Behalve het budget geven we geen restricties mee als we violen gaan proberen. Ze heeft dus echt van alles geprobeerd, van heel recent tot 17e eeuws.

Het zou natuurlijk mooi zijn als ze een viool vindt waar ze voor de rest van haar leven mee voort kan, maar een must is het niet. Zo te horen heb jij ook een hele zoektocht achter de rug, mooi dat je uiteindelijk hebt gevonden wat je zocht.

 

Qua leeftijd zou ik persoonlijk voor een instrument kiezen om de aankomende jaren lekker te spelen. Op twaalfjarige leeftijd heb je nog een lange puberweg te gaan. Als ze een jaar of 16/17 is en de liefde voor het vioolspel is nog steeds daar, dan is de overstap naar een 'profesioneel' instrument qua timing wat beter. Maar de keuze is volledig aan u. Als u tevreden bent is het toch prima. Een goed instrument behoudt over het algemeen zijn waarde. Als ze er natuurlijk netjes mee omgaat.

(Anekdote. Ooit kende ik een jongen die klaar was met zijn celloles.. Gewoon een keer door de draaideur... Probleem opgelost. )

 

Ja, we zijn ons er wel van bewust dat haar smaak nog kan veranderen en ook dat ze nog kan stoppen, hoe leuk ze het nu ook vindt. Het netjes omgaan met haar instrument zit wel goed. Met haar 3/4 viool stapte ze achteruit en struikelde ze over de hoek van haar bed. Ze viel, maar als een soort reflex stak ze haar hand met haar viool erin recht omhoog. Ze viel daardoor plat op haar rug, maar haar viool had niks Hij gaat ook altijd netjes veilig terug in haar kist als ze klaar is met spelen of even pauze neemt.

De viooldocent was er vandaag en die was wel enthousiast over het instrument, maar hoorde bij haar oor een soort ruisje wat als je niet speelt nagenoeg onhoorbaar is. Ze vermoed dat de snaren die er nu op zitten wellicht aan vervanging toe zijn, dus komende week met de vioolles wil ze ze even wisselen om te kijken wat dat doet.

 

Eeh, ja. Hele gekke zinsbouw. Ik bedoelde als je niet zelf speelt. De docente hoorde het zelf bij haar oor, maar kon het niet horen toen m’n dochter speelde. Straks gaan we andere snaren proberen. Ben heel benieuwd.

 

We hebben vandaag besloten om de snaren te laten voor wat het is omdat eigenlijk iedereen tevreden is over de klank als m’n dochter speelt. De docent is enthousiast over de viool, mooie open klank, warm maar toch helder (zeker niet nasaal), hij spreekt goed aan/speelt gemakkelijk en direct, grote resonantie, mooi gelijkmatig over alle snaren. Bij de andere violen die we op zicht hebben gehad was er altijd wel iets wat het net niet was qua klank. Wel warm, maar ook wat nasaal. Mooi diep in de lage tonen maar te weinig power in het hoge…

De docent hoorde nu niet wat ze zondag hoorde, tot ze weer even zelf ging spelen. Toen hoorde ze het wel gelijk. Zo gauw ze niet letterlijk met haar oor boven het instrument hangt hoort ze het niet meer. M’n dochter hoort het sowieso niet als ze speelt, dus is het geen probleem.

Grappig dat je over de strijkstok begint Frits, want dat is iets waar ik ook nog over heb gedacht waar het in zou kunnen zitten. De docent heeft met haar eigen stok gespeeld en m’n dochter ook met haar eigen stok (een Dörfler, prima stok, maar niets bijzonders). Laat onverlet dat ze beide ook anders strijken natuurlijk.

Ergens in de komende twee weken hakken we de knoop door. Tot nu toe zie ik het positief in. Ik zal jullie laten weten wat het is geworden.

 

Dat "ruisje" is vrij normaal als je zelf speelt en anderen horen dat inderdaad niet. Heeft volgens mij te maken met de hoeveelheid hars en/of windverplaatsing dicht bij de snaren en heeft verder geen invloed op de klank die de luisteraars horen.
Ik ben nog steeds benieuwd hoe de rest van de viool eruit ziet en wat de vraagprijs is.

 

Snap ik. Ik vind het alleen niet zo gepast om hier uitgebreid foto’s te plaatsen van een viool die we nog op zicht hebben van de vioolbouwer. Als we besluiten tot koop dan zal ik dan wat goede foto’s maken en ze hier plaatsen. Vraagprijs houd ik graag privé. De vraag is ook niet of de vraagprijs terecht is, dat is lijkt me nog al een arbitraire vraag. Belangrijkste is dat hij binnen het budget valt. Mijn man kennende zal hij vast nog wel met de vioolbouwer in overleg gaan over de daadwerkelijke aanschafprijs. Of en hoeveel ruimte daar in zit is natuurlijk altijd afwachten. Ik laat dat lekker aan m’n man, die is goed in onderhandelen. Ik niet, ik vind dat altijd maar ongemakkelijk.

Wat betreft dat geluid: docent en dochter gebruiken zoals gezegd beiden een andere stok, dus dat kan zeker verschil maken. En ook streektechniek zal vast en zeker meespelen. Ik vind het lastig te geloven dat m’n dochter een betere techniek zou hebben dan de docente, maar ook dat maakt uiteindelijk niet uit. M’n dochter hoort het niet en heeft er dus geen last van, dat is het belangrijkste. De docent vond het geluid moeilijk uit te leggen. Ze beschreef het als een soort glas… als het ware een klank achter de klank.

 

Slordig gesneden krul invloed op waarde?

De Prijs van een instrument hang af van o.a. de naam, het geluid, de historische beleving en waarschijnlijk nog vele andere puntjes.
De Waarde is wat lastiger te bepalen. Geen foto, geen geluid...
(lastig..)
.....