Ik heb tien jaar geleden een cello gekocht. Was toen beginneling, maar kan nu al aardig spelen. Meestal speel ik klassieke deuntjes "à l'improviste" uit het hoofd. Mijn vraag: de hars voor beharing van de strijkstok is ook tien jaar oud. Moet ik die vervangen omdat deze te oud en uitgedroogd zou zijn, of is dat onzin? Ik heb nu Larsen snaren. Welke hars is daarvoor het best geschikt (om gemakkelijke aan te strijken).
Of hars echt veroudert weet ik niet. En of dat de klank dan ook echt beïnvloedt is maar de vraag. Maar zelf vervang ik mijn hars elke 3/4 jaar. Ik heb ook Larsen snaren op mijn cello. Heb een tijd lang Bernadel hars gebruikt en die beviel goed, nu ben ik een tijd terug overgestapt op Melos hars en ik merk dat ik die nu altijd gebruik. Deze stuift minder dan de Bernadel hars. Dus deze 2 hars soorten kan ik je van harte aanbevelen.
Hars veroudert door het "uitdampen" van de vluchtige bestanddelen. De wijze waarop de hars is bewaard in die tien jaren speelt ook een rol. De meeste hars is na tien jaar sterk achteruitgegaan of onbruikbaar. Hier gaat Melos Dark, Pirastro Cellisto en Pirastro Cello het meest over de (digitale) toonbank. Ook Bernardel is een fijne hars, ook voor cello.
Bij de soorten die @BertBoonVioolbouw noemt is mijn ervaring: Melos geeft wat meer mogelijkheden voor ronde klank, mooie toon (terwijl krachtig spel ook goed kan). Pirastro is wat scherper, geeft wat meer projectie. Voor liefhebbers van Larsen (zoals @Josje in #1) kan Melos een heel goede kans maken.
Hoe het bewaard wordt, zie #3, blijkt inderdaad van grote invloed. Telkens netjes dichtvouwen dat doekje en de hars dan in het hoesje / doosje. Uitdampen, zie weer #3: bij oude hars kun je ruiken of de dampen er nog van af komen. Als je (vrijwel) niets meer ruikt zal het uitgedroogde hars zijn. Maar ook in het spel kun je het merken: 'pakken' de haren de snaar nog goed, directe reactie?
Goed dicht vouwen en in een doosje zal niet uitmaken. De vluchtige bestanddelen verlaten de hars toch. Het zijn namelijk gasvormige componenten en die ben je gewoon kwijt.
Toch zie ik meer in de opvatting 'de wijze waarop de hars bewaard is ... speelt ook een rol' (#3), @Oosterhof Vioolbouw .
Dat mag natuurlijk, maar gassen nemen nu eenmaal het grootste volume in. Zelfs luchtdicht afsluiten helpt maar tijdelijk, want zodra de hars gebruikt wordt gaan de gassen hun weg.
Ach wat maakt het uit. Hars is helemaal niet zo duur, dus gewoon af en toe een nieuw stukje kopen. En de oude als reserve bewaren.
Josje, als het gaat om gemakkelijk aanstrijken kunnen de 3 genoemde voorbeelden goed voldoen. Ik raad Melos aan, maar dat is een kwestie van smaak.
De vervangingsgmarkt voor hars bestaat voornamelijk uit - gebroken stukjes hars na een val van het object, - verloren hars (laten liggen op een vensterbank in de repetitieruimte b.v.) - experimenteerdrift van sommige fanatieke strijkers. De vervanging wegens veroudering komt pas ruim daarna. Een discussie over opbergen is leuk en leerzaam maar raakt niet de kern van het "probleem" . Desalniettemin; opbergen in het doosje of hoesje en daarna in de kist lijkt mij beter dan open en bloot in de zon leggen. Ik moet wel toegeven dat ik geen gasmeter heb in de laden waar ik de hars voor de verkoop opsla, dus onomstotelijk bewijs heb ik niet: het is meer ervaring en boerenverstand, al is dat laatste momenteel ook al twijfelachtig gezien al die trekkers op de snelweg.
Ik wilde voorkomen dat de lezer denkt "als ik het allemaal goed inpak dan gaat het langer mee en veroudert de hars niet". Dat proces gaat gewoon door als functie van de tijd.
De tip van een vioolbouwer, ik weet niet meer wie, misschien was het op dit forum, dat je kunt ruiken of het al dan niet een uitgedroogde hars is, vond ik wel een goeie. Zeg maar: een geurende (met die typische harsgeur) is nog niet uitgedroogd, zo ongeveer. Daarnaast: als het niet goed 'pakt' ben je toe aan nieuwe hars of aan het laten beharen van de stok (dacht ik geleerd te hebben). Een vioolbouwer kan het vaak ook aan de haren zien of dat het geval is. (Ooit zei een leraar over mijn stokbeharing 'dat is ook niet meer wat het geweest is'. Letterlijk genomen klopt dat, maar de vioolbouwer zei 'de beharing ziet er nog prima uit').
