Ik kwam –eigenlijk per ongeluk- een strijkinstrument tegen wat ik nog niet eerder had gezien. Bij nadere bestudering deed het me denken aan de Hardanger fiddle, die eveneens is uitgerust met een aantal sympatische snaren. Dat de foto genomen is in een soort museum moge blijken uit de reflectie van de TL-lamp. Het instrument ligt daar dus maar te wachten (ja, waarop?). Die sympathische snaren lopen over een aparte kam die nogal schuin over het bovenblad loopt. Een heel bijzondere constructie die op dat punt afwijkt van die van de Hardanger. Als ik het goed heb geteld hebben we te doen met negentien snaren. Dan ben je nog wel even bezig met stemmen! Weet iemand wat de functie is van dat ‘plankje’ naast de toets? Frits
Ik had wel over dit instrument gehoord (en het ook wel eens géhoord op de radio) omdat Joseph Haydn nogal wat trio's voor de baryton heeft geschreven. Zijn broodheer, Nicolaus Esterházy, was nl. een barytonspeler. In dit Engelstalige Wikipedia-artikel kan je er meer over lezen.
Wat zoeken op Youtube leverde QZApJANZjl0[/media]]dit filmpje op. Daar kan je zien dat de sympathische snaren langs de achterkant van de toets lopen en dat ze geplukt moeten worden. Omdat dit er meer zijn dan de gestreken snaren, moet de toets dus breder zijn dan aan de voorkant nodig lijkt (als je afgaat op het aantal gestreken snaren). Ik denk dus dat daarvoor "dat ‘plankje’ naast de toets" is.
Het feit dat daar een plankje zit zou ook met bescherming te maken kunnen hebben. Voor het "plukken" zelf heb je geen overkappend plankje nodig, maar omdat de tokkelsnaren onbeschermd aan de rechterkant tegen je kleren en haren kunnen komen tijdens het spelen misschien wel. Ik heb trouwens ook wel vedels gezien waarvan een snaar onbeschermd naast de toets ligt.
Ik denk dat ik nu weet hoe het zit met dat 'plankje'. Dat 'plankje' is het zichtbare deel van een complete hals. Die is vrij breed en wordt maar voor ongeveer de helft bezet door de toets. Er zit dus geen 'plankje' aan de toets bevestigd! Dankzij het YouTube-filmpje kwam ik er achter dat de sympathische snaren onder de hals door lopen. Die worden dan tijdens het aanstrijken van een of meer snaren met de duim van de linker (!) hand, aangetokkeld. Ook hoorde ik dat die sympathische snaren een heel octaaf omspannen met inbegrip van de halve toonsafstanden: een chromatische toonladder dus. Het is wel een heel apart geluid, waarbij de niet aangestreken snaren een soort begeleiding vormen voor de aangestreken snaren. Frits
