Weer een vraag. Ik heb vandaag mijn A-snaar op de cello overgebroken. We waren de cello aan het stemmen en hij stond met de stemsleutels op spanning. Het was echter een te grote afstand qua toon om te overbruggen met de fijnstemmer. Is dit normaal? Uiteindelijk heb ik namelijk toch nog met de sleutels gedraaid (op het punt dat er teveel spanning op staat en deze terug gaat draaien) waardoor de snaar sprong. Is het eventueel mogelijk een tweede fijnstemmer erop te zetten? Of andere tips? Edit: We zaten waarschijnlijk een octaaf te hoog! Maar nu is niet de A meer het probleem, maar de C. Deze lijkt niet genoeg spanning te hebben. Dit is echter niet zeker omdat ik geen goede referentie kan vinden voor die toon. (Ik ben geoefend op op gehoor stemmen, dus dit werkt voor mij het fijnste). Het is echter zo een laag geluid dat je die referentie nergens precies hetzelfde kunt vinden). Weet iemand een goede online tuner als referentie die geen octaaf hoger aangeeft! Of een handige andere methode?
Aangezien niemand van de cellisten hier een antwoord geeft, ga ik het proberen. Hoewel ik geen cellist ben, speel ik toch regelmatig op een cello. Dat gebeurt voornamelijk nadat een reparatie is uitgevoerd en de snaren er weer op moeten. Dus stemmen van een cello heb ik vaak genoeg gedaan. Als ik zo je verhaal lees, denk ik dat je de juiste toonhoogte niet te pakken had. Ik stem een cello met een stemvork A (440 Hz) als referentie. Die is uiteraard een octaaf te hoog voor de hoogste A op de cello. Maar daar is een trucje voor: wanneer je precies op de helft van de trillende snaarlengte heel lichtjes een vinger zet en daarna strijkt, klinkt de toon een octaaf hoger dan de losse snaar. Dat is de eerste boventoon, ook wel flageolet genoemd. Ik ga niet direct naar de juiste toonhoogte maar ga een paar tonen lager zitten. Daarna stem ik de andere drie snaren in kwinten er bij. Eventueel kun je hier ook de boventoon aanstrijken als je dat gemakkelijker hoort. Dan weer terug naar de A-snaar om de juiste frequentie te krijgen: controle met de stemvork. Het verhogen van de toon kun je in meerdere stappen doen. Maar ik stem alles op het gehoor met als referentie de A van 440 HZ (Stemvork). Met een fijnstemmer kun je grote toonverschillen nooit instellen. Eerst met de stemsleutels zo goed mogelijk afstemmen, daarna met de fijnstemmer precies een reine kwint. Het is immers een fijnstemmer? Zorg dat het schroefdraad van de fijnstemmer(s) zo ver mogelijk uitgedraaid is (zijn), maar niet zo ver dat er geen draad meer in de bus zit. Er moet contact blijven met de hefboom, anders krijg je gerammel. Misschien dat het zo wel lukt? Frits
Je moet zoals hierboven geschreven eerst via de stemsleutels werken en nadien bijstemmen met de fijnstemmers. Hoe lang speel je al cello ? Geloof me... een cello stemmen is niet eenvoudig! Ik speel zelf 8 jaar cello (en heb 12 jaar viool gedaan) maar ik kan mijn cello nog steeds niet perfect stemmen. Het is iets dat je gaat leren door de jaren heen. Normaal kan je snaar niet zomaar springen door te stemmen... Ofwel zat je (zoals je al schreef) een octaaf te hoog ofwel was de snaar al beschadigd door ouderdom. En is ze daardoor gesprongen. Het makkelijkste is uiteraard stemmen adhv een piano, of een stemvork kopen om de juiste la te horen. Zelf gebruik ik ook 'cleartune' een gratis application voor iPhone, iPod touch om te stemmen, maar dit is ook niet echt schitterend. Kan je wel gebruiken om bij te stemmen.
Het voorafgaande relaas roept een vraag bij mij op. Op een viool gebruik je fijnstemmers indien en voor zover er sprake is van stalen snaren. Moet ik hieruit afleiden dat de hiervoor genoemde, gesprongen, snaar ook van staal was? Ik heb namelijk celli gezien zonder, maar ook met 1, 2 en 4 fijnstemmers maar ik heb geen idee van de aard van de besnaring in die gevallen. En dan heb ik nog een bijkomende vraag. Binnenkort ga ik mijn altviool weer eens optuigen en ik dacht in eerste instantie aan stalen snaren. Gelet op de ten opzichte van een viool grotere omvang van een altviool leek het in mijn onschuld (onwetendheid?) niet nodig om bij het stemmen de hulp van fijnstemmers in te roepen. Of hooguit in het geval van de A- en mogelijk de D-snaar. Ik zou dan ook graag horen of bij gebruik van stalen snaren op een altviool ook (vier) fijnstemmers nodig zijn. Want dan wordt het kunststof, denk ik. Hopf
Volgens mij kan je bij alle soorten snaren kiezen voor fijnstemmers of niet. Het aantal fijnstemmers (1, 2, 3 of 4) is ook naar keuze denk ik. Maar hoe meer fijnstemmers hoe makkelijker het is om te stemmen uiteraard.
Frits, Ik ben diep bedroefd. Om frater Venantius te citeren: 'Het begint met een moord en het eindigt met zondags niet meer naar de kerk'. Maar ik zal voortaan oppassen met het inslaan van zijstraten. Onontkoombaar gevolg van mijn breedsprakigheid Ronald
Excuses dat ik zo lang niet gereageerd heb! Ik wilde laten weten dat het allemaal gelukt is! Aan amaryllida: Ik ben inderdaad nog een beginner! Buiten de hulp die ik op de lessen krijg, wil buiten de lessen om wel in staat zijn het instrument te stemmen wanneer hij bijvoorbeeld door vervoer helemaal ontstemd zou raken. Dit lukt nu best redelijk, maar je hebt zeker gelijk! Dit leer je niet van de een op de andere dag! M.b.v. youtube en de piano is het uiteindelijk toch nog gelukt! Toen kreeg ik, zoals genoemd, het probleem van een slappe c snaar, maar ook dit is nu opgelost! Wat er precies aan de hand was weet ik helaas niet te verwoorden. Een van de belangrijkste onderdelen aan het bespelen van een instrument vind ik dan toch ook weten hoe je ermee om moet gaan. Hier hoort onderhoud en ook stemmen bij. Natuurlijk heeft ook dit zijn tijd nodig en moet je niet zomaar iets doen. Maar dankzij jullie hulp en die van een docent is het gelukt! Aan Hopf: Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet kon achterhalen van welk materiaal de snaar was! Deze zaten er al op en mijn docent had ook moeite met deze te identificeren. Verder ben ik ook nog naar een vioolbouwer moeten gaan tussendoor (het achterblad had losgelaten) en ben ik nu op zoek naar een goede maar betaalbare wolftoon doder. Ik heb op dit forum al veel informatie erover gevonden en wilde dit dan ook even laten weten, omdat positieve dingen ook gezegd mogen worden!
Als je moeite hebt met op het gehoor stemmen, koop je toch gewoon een stemapparaat? Twee rode en een groen lampje geven aan of je te hoog, te laag of precies goed zit. Ook handig is dat het ding tonen herkent en ze in het display weergeeft. Als je bijvoorbeeld positie wisselen oefent en je wilt weten of je precies goed zit v.w.b. toon. Maarja, dat zou je ook moeten kunnen horen natuurlijk. Groet, Peter
