Hoi iedereen! Ik ben nu twee jaar bezig met vioollessen en heb sinds vorig jaar een eigen viool, waar ik heel blij mee ben. Het gaat hier echter om een 'oude' viool (zo'n 100 jaar) die wat slijtplekken vertoont van de lak op de welbekende plekken, maar ook op het zijblad (heet dat zo?). Ik heb de viool bij een vioolbouwer vandaan, dus de viool is goed nagekeken en de vioolbouwer zei dat de slijtplekken niet erg waren. Toch wil ik graag iets aan die plekken doen waar de lak bijna geheel verdwenen is, omdat ik het idee heb dat de viool dan beter beschermd is tegen invloeden van buitenaf. Tijdens mijn research op het forum en de rest van het internet ben ik te weten gekomen dat het geheel overlakken van een viool sterk is af te raden. Echter heb ik niet goed kunnen vinden wat dan andere mogelijke opties zijn om tóch de lak netjes bij te kunnen werken. Nu is dus mijn vraag aan jullie; welke andere methoden zijn er en wat zijn de voor- en nadelen daarvan? Alvast bedankt! Groetjes, Iolani ps: natuurlijk heb ik deze vraag ook aan mijn vioolbouwer gesteld, maar ik hoor ook graag meningen van anderen
Slijtplekken hoor je niet bij te werken. Slijtplekken maken een viool doorleefd! Ze geven de viool geschiedenis. Veel oude Italiaanse violen hebben weinig lak meer over (zie het boek "The Violin", met onthutsende foto's van een Guarneri), maar het blootliggende hout is wel beschermd, namelijk door de grondering. Bovendien: water komt niet op de viool (mag ik aannemen) en als je de kale plekken een beetje inwrijft met lijnolie, dan blijft het hout echt wel goed! Maar ga nóóit een niet door jezelf gebouwde viool overlakken!
Slijtplekken krijg je tijdens het gebruik op die plaatsen waar je de viool regelmatig aanraakt. bv in een orkest laten de violisten de handpalm vaak op het schouder van de viool rusten tijdens maten rust. of de viool wordt bij de zijkanten uit de koffer getild. De plaats van het schouderkussen/steun slijt ook, enz. Jij hebt les en gaat op een andere manier om met de viool dan je voorgangers die de viool intensief hebben gebruikt. Door jouw gebruik zal de viool niet snel verder slijten. Ik zou er echt niets aan doen, het hout wat je het meeste vast pakt, de hals, is vaak ook niet gelakt en heeft toch geen last "van invloeden van buitenaf". Mensen betalen tegenwoordig graag voor violen met kunstmatig aangebrachte slijtplekken, die van jou heeft dit door 100 jaar gebruik gekregen. Het hoort bij jouw viool.
Ik ben wat huiverig met het advies van Liuwe. Ik zou niet gauw kale plekken een dun laagje lijnolie geven. Het probleem met lijnolie (en eigenlijk met iedere olie) is dat het heel lang duurt voordat het echt door en door is uitgehard en dan gaat het over jaren. Een ander nadeel is, dat dáár waar de olie is doorgedrongen het heel moeilijk wordt om een eventuele scheur te lijmen, want de lijm hecht dan niet. Ook als men denkt niet te maken te hebben met een scheur kan de olie tóch het hout binnendringen omdat er geen barrière zit, die is namelijk weggesleten. Wat naar mijn mening wél zou kunnen is een dunne alcoholische beschermlaag in de vorm van een blanke spiritlak. Het nadeel is dan weer dat je alleen die plek moet restaureren en dat maakt een onzichtbare overgang naar de niet-behandelde gebieden moeilijk. Hier kom je op het vakgebied van de restaurateur en dat is een vak apart! Soms wordt een instrument ook wel voorzien van een beschermende zo dun mogelijke transparante laklaag, al dan niet gematteerd. Frits
@iolani Dit advies heb je dus niet gelezen @Chrish Zullen we jouw viool eerst eens even politoeren http://nl.wikipedia.org/wiki/Politoer
Elke als bescherming bedoelde transparante laklaag tast de originaliteit van het instrument aan! Waarom wordt zo'n laklaag gematteerd? Verander je dan niet de aanblik van het instrument? En kun je een dunne laag matteren?
Ja, helemaal mee eens! Ik zou dan ook slijtplekken niet gaan bijwerken. Stle je voor dat de rest van het oppervlak niet spiegelglad, dus mat zou zijn, dan is het nogal opvallend wanneer het overgelakte deel wél spiegelglad is. Dat gedeelte moet dan worden mat gemaakt om te passen in het geheel. Maar heeft het instrument al een glimmend uiterlijk dan hoeft er uiteraard niet gematteerd te worden. Ja, als je een geschikt slijpmiddel gebruikt. Puimsteen is veel te grof, ik zou dan eerder Wiener kalk met water gebruiken. Een heel klein beetje wegpolijsten is al voldoende om de spiegeling weg te nemen.
Hoeft niet, is al gebeurd en ben er heel blij mee. Ik had ook plekjes en die zijn allemaal gemaskeerd en zie je nu bijna niet meer. Collega violist (professioneel) heeft het ook laten doen en is er te spreken over. Had bij mij geen invloed op het geluid.
Hoezo plakkerig? Leg eens uit? Er zijn een aantal solisten die hun -vaak oude- instrument op die manier hebben laten beschermen.
Bedankt iedereen voor de antwoorden. Ik zie dat ik een mooie discussie op gang heb gebracht . H Het is inderdaad niet de bedoeling dat de viool nat wordt. Verder is de lak op het voor- en achterblad zo goed als nieuw. Alleen op de plek onder de kinsteun en de zijbladen voel je dat de lak minder is. Verder vind ik de kleurverschillen in het hout door slijtage ook mooi hoor! Daar zou ik ook niets aan willen doen. Na het lezen van jullie berichten denk ik niet dat ik er nog wat aan ga laten doen. Misschien dat het leuk is om wat fotootjes van mijn viool te plaatsen?
Wat zien jullie trouwens als het grote nadeel van politoeren? Heeft het te maken met het feit dat er alcohol wordt gebruikt?
Als het een nieuw instrument betreft met een glimmend oppervlak, zou ik tegen politoeren geen bezwaar hebben. Of daar nu wel of geen alcohol bij te pas komt maakt niet uit.
een oude viool is meestal wat vuil en vettig, ik zou verwachten dat je daar niet zonder meer lak overheen kan doen. en ontvetten lijkt me ook niet goed mogelijk. Hoe doen de restaurateurs dat dan ?
Politoeren is een techniek die bij violen niet veel wordt toegepast, wel bij klassieke gitaren. Maar ik begrijp nu dat het bij restauratie blijkbaar wel eens wordt gedaan. Spiritus lak is eigenlijk van dezelfde samenstelling (ook op alcoholbasis) Ik ben principieel tegen het volledig overlakken of politoeren van muziekinstrumenten om ze er "mooier" uit te laten zien. Ik kan me wel voorstellen dat een vioolbouwer bij een reparatie e.e.a. met kleur en lak moet bijwerken of kleine beschadigingen gaat retoucheren. Maar een oude viool of gitaar is toch niet een schilderij wat je even opnieuw in de vernis gaat zetten?
Frits, ok, er is een soort ontvettingsmiddel dus. Betekent dat ook dat vioolbouwers de oude violen die ze in de verkoop hebben grondig reinigen? (en misschien soms overlakken) Dat gaat toch ten koste van de patina ?
Ik heb onlangs een verzoek gehad van iemand die zijn cello ter reparatie aanbod om ook het bovenblad te polijsten. Ik heb geadviseerd dat niet te doen (is trouwens ook een kostbare klus!). Het betrof een cello van circa 100 jaar oud met diverse slijt- en gebruiksplekken, behoorlijk beschadigd en hier en daar enkele diepe dutsen. Ik heb het goedje 'Polish Reviver' nog nooit gebruikt. Ik heb wel enkele gitaren gepolitoerd, maar nooit strijkinstrumenten. Neemt niet weg dat bij sommige instrumenten de lak gereinigd wordt omdat het eigenlijk moet vanwege de viezigheid. Daar zijn diverse middeltjes voor in de handel. Niet alle even geschikt: sommigen halen te veel van de lak af, andere tasten de lak aan.
