Hoi Ik zit nu in mijn 2de schooljaar cello en ik ben sinds een maand of zo begonnen met 4de positie. Op zich lukt het wel, maar nu begint mijn leraar af en toe stukjes mee te geven met ook al eens een noot in van de 2de of 3de positie.. Eerlijk gezegd vind ik dit héél verwarrend en best wel moeilijk, daar we die posities nog niet hebben besproken. Hoe was de opbouw bij jullie eigenlijk? Eerste jaar heb ik eerste positie en halve positie geleerd en nu ben ik al met 4de bezig. Hoe zag de opbouw er bij jullie bij? Hoeveel posities leer je uiteindelijk in een gewone muziekschool (geen academisch niveau) Wanneer kon je met gevoel spelen, vibrato...
Zelf heb ik de ervaring dat je het gewoon moet blijven proberen. Als je leraar ineens een noot in een andere positie wil denk ik dat hij je meer "vrijheid" wil aanleren op je instrument. Hoe beter je je instrument en de bijbehorende vingerzettingen kent des te makkelijker speel je. Met andere woorden volledige vrijheid op je instrument. Doet me denken aan Theo Olof, hij schreef eens in een van zijn boekwerkjes dat tijdens een optreden een snaar brak. Dan kun je of stoppen en een nieuwe snaar opzetten of doorspelen en het probleem oplossen doordat je iedere noot op je instrument weet te vinden. Remi
Het verbaasd me dat Theo niet schrijft over het snel aangereikt krijgen van het instrument van de concertmeester, want die is daar de aangewezen figuur voor. Omwisselen dus en dan dient de concertmeester er een nieuwe snaar op te zetten. Het hangt natuurlijk af van het moment van breken of dat nog zin heeft want als het concert bijna is gespeeld hoeft het niet meer. Ik neem aan dat je (=Remi) verwijst naar het boekje "Daar sta je dan"? Dat boekje moet ik ergens hebben. Als ik het vind zal ik eens kijken of er niet wat extra informatie bij staat.
Guofan, over de posities en je vraag wat je daarvan bijv. op de muziekschool leert: mijn ervaring is dat alle posities geleerd worden. Zeg maar de 1e als basis en stukjes spelen in 1e positie. 4e positie duurt niet al te lang daarna en sommige leraren vinden dat je daar direct vertrouwd mee moet raken. Het gaat maar door: 2e, 3e en ook de halve posities. na een paar jaar de hoge, 5e, 6e, duimposities. Op den duur gaat alles gewoon worden. heel veel doen en vertrouwd raken met de hele toets is fantastisch. En het kan, blijkt. Leerlingen verbazen zich over zichzelf als zij jaren doorgaan en vrijwel dagelijks spelen.
Hallo Guofan, Precies de ervaring die Jan Hut hierboven beschrijft, heb ik ook gehad: eerst de eerste (en eventueel de halve) positie en daarna de 4e positie. Ik vond het ook allemaal ingewikkeld, maar ik hoop dat je erop gaat vertrouwen dat het zal lukken. Dat alsmaar doorgaan is inderdaad weleens verwarrend, maar ook geeft het je op den duur steeds meer vrijheid. Dus: gewoon doorgaan en niet vergeten om ook te genieten van wat er goed gaat! Hartelijke groet, Anara
Uit welke methode krijgen jullie les? Ik heb les uit de methode van Francis Grant, een cellist die in het Cleveland Orchestra (VS) speelde en zich daarna helemaal op de didactiek heeft gestort. Eerst 4 delen Beginners Guide to the Cello en daarna Fundamentals of Cello Technique. De opbouw is daar 1e en halve positie en daarna naar de 2e, 3e en 4e positie in de eerste vier boekjes. In het 2e deel van de Fundamentals worden de posities verder uitgebreid. Prettig oefenmateriaal en het is direct duidelijk wat je aan het oefenen bent. Daarnaast heb ik etudes van Sebastian Lee (op. 70) gespeeld en verder nu extra oefenmateriaal uit (nu deel 1) van Joachim Stutchewsky (die verzamelde en ordende oefenmateriaal uit verschillende bronnen). Ook Grant heeft veel van anderen verzameld en verder volksmelodieën van hier en overal. De methode van Grant is eigenlijk geschreven voor kinderen, maar de methode is gewoon fijn, prettige boekjes, fijne bladspiegel, geen plaatjes verder. De methode veronderstelt wel dat je een leraar hebt die toeziet op houding etc. En dan heb ik verder nog duetten van Reinagle, Bach en Händel gespeeld, Concertino in C van Breval, Celloconcert van Vivaldi in C, dat soort werken. Het gaat wel telkens om de combinatie van versteviging van de basis in 1e positie (ook bv. om een steeds mooiere toon te krijgen) en uitbreiding positiespel. Er zijn perioden waarin ik eindeloos zit te modderen naar mijn gevoel en nauwelijks vooruit lijk te komen, en dan ineens is er weer een sprongetje omhoog. De volhouder wint!
Marcelita, ik herken, uit de periodes dat ik les had, Reinagle, Breval, Lee en Grant. Heel herkenbaar; blijkbaar hadden mijn leraressen een gelijkende benadering. Dat heeft mij veel opgeleverd. Ja, vooral die sprongetjes en het volhouden! Dat werkt nog steeds. In orkesten was ik geneigd te 'leunen' op trefzekere cellisten. Toen ik in een samenspelgroep stapte, 2 jaar geleden, werd ik zo'n beetje als 1e cellist gezien. En ik bleek veel meer te kunnen dan ik dacht! Weer zo'n sprongetje. veel plezier en succes!
Hoi Oefening baart kunst...ik weet het. Wat ik me wel afvroeg is of jullie dan boeken hadden om uit te leren? Ik krijg steevast losse bladen met stukken op. Ik merk wel dat die Suzuki boeken een succes zijn bij de meesten hier. Waar kopen jullie deze en wat moet je kunnen voor vb deel 1 - deel 2. Indien iemand me kan zeggen wat je van techniek reeds moet kunnen zou dit goed zijn. Ik zit nu in mijn 2de jaar cello en ook mijn 2de jaar notenleer en heb nu een stuk uit boek 4 merk ik op. Concertino mov1 van Breval...redelijk moeilijk vind ik voor mijn 2de jaar... Wat denken jullie? Is dit het ritme bij uitstek of gaat mijn leraar er flink tegenaan?
Hoi Guofan, Mijn leraar liet mij gewoon de boeken bestellen. Daar zat een principe achter waar ik ook achter sta. Als alles met copietjes gaat, waar dacht je dan dat auteurs, uitgevers en boekhandels van moeten leven? Bovendien: hoe blij word je van al die losse velletjes? Ja, die kun je in mappen stoppen in van die showmap plasticjes of gewoon geperforeerd. Maar eigenlijk zijn die lesboeken gewoon fijn om uit te spelen. Voor gelegenheidsensembles wordt al genoeg gecopieerd of van internet geplukt&geprint. Maar ook daar zijn lang niet alle muziekpartijen even fijn leesbaar. Dus toch maar boeken gekocht van de stukjes die we één voor één onder handen namen. Boeken kopen: bij de muziekboekhandel (helaas voor velen is Bergmann in Arnhem failliet, dat was zo'n winkel), maar je kunt ook bijvoorbeeld via internet bij de webshop van bijvoorbeeld Broekmans&van Poppel of Stretta kopen. Maar er zijn nog meer muziekboekhandels, dus raadpleeg je zoekmachine. Voor wat betreft je vraag over wat je moet kunnen voor deel 1 of 2 vind ik het moeilijk om een eindniveau van zo'n boek te beschrijven. Grant bouwt het rustig op. De eerste 2 delen van de Beginners Guide (132 genummerde oefeningen, maar binnen die oefeningen zijn er nog variaties die ook weer oefening zijn) gaan over de eerste positie. Short stretch, extended stretch, crossing the strings en alles rustig per 2 snaren samen met oefeningen. In deel 3 komt de halve positie, de 2e en de 3e positie erbij. En dan ook weer met de short stretch, extended stretch en weer per groepje van 2 snaren (A-D en G-C) behandeld. En dan in deel 4 de derde en de 4e positie. En dan weer met alle korte en lange strekken. Deel 3 en 4 hebben in totaal 238 oefeningen met variaties op het gebied van strijken, dus in feite het veelvoud. En ik heb dus oefening voor oefening gedaan van al die delen. Stutschewsky heeft in zijn eerste boek (38 stukken en stukjes) van diverse leermeesters verzameld. Kenmerk: allen in 1e wn halve positie. Verder heeft elk stukje zijn eigen oefendoelen: syncopische verbindingen, snaarwisselingen, legato, gelijkmatige verdeling strijkstok. gemengde strijksoorten. Boek 2 van Stutschewsky is volgens hetzelfde principe als deel 1, maar dan posities 3 t/m 6 zonder duimposities en deel 3 is met duimposities. Voor een tweede jaar lijkt mij een concertino (zelfs die zgn makkelijke in c) van Breval nogal pittig! Het lijkt erop dat je leraar er behoorlijk tegenaan gaat. In ieder geval had ik dat níet op in mijn tweede jaar. En dan kon ik al lang noten lezen (had alleen last van omschakelen naar f-sleutel). Het gaat uiteindelijk wel om het opbouwen van een goede techniek en ik weet niet of het mij zou lukken als ik in een sneltreinvaart door de lesstof zou worden gejaagd. Maar ik kan jouw situatie niet beoordelen: mogelijk werkt dat bij jou wel zo. Heb jij les uit de suzukimethode die ze ook op jonge kinderen loslaten? Ik weet niet hoe de opbouw bij Suzuki is en wat het zegt dat je uit deel 4 speelt. Naar mijn eigen, bescheiden, inzicht loop je als leerling die later begonnen is (mijn geval) minder kans op blessures als je onder leiding van een docent de vaardigheid rustig opbouwt en dus ook niet te hoog grijpt bij voordrachtstukken oefenen (hoe verleidelijk ook). Lang verhaal geworden, hoop dat ik je vragen goed beantwoord heb!
Jan, dank je voor je bemoedigende reactie! Ik ben na 1 jaar les in een gemengd ensemble beland. Het had daar voor mij alles weg van Luctor et Emergo. Ik pluk er nu de vruchten van, want heb goed leren luisteren en de draad weer oppakken. Daarnaast natuurlijk ook gewoon meespelen op een manier die bij de muziek en het geheel past. Meespelen in orkesten: ik merk dat de technische eisen voor meespelen in amateurorkesten in mijn omgeving 'torenhoog' zijn. Ik wil daarnaast dan nog graag blijven lesnemen en oefenen op de oefenstof die goed voor mij is. Ik ben bang dat ik als lid van zo'n orkest alle tijd nodig heb om mijn partijen op acceptabel niveau te krijgen en de rest erbij inschiet. Gelukkig heb ik genoeg meespeelgelegenheden die wel op mijn niveau zijn, zodat ik aan het oefenen daarvoor geen fulltime job heb. Uiteindelijk ben ik wel van plan om met een orkest mee te gaan spelen. Die ervaring wil ik niet missen.
Hoi Marcelita Bedankt voor de boektips. Heb deze van Grant besteld en zal ze eens aan mijn leraar tonen. Hopelijk zullen die boeken wat meer een 'opbouw' van kennis hebben dan het me nu afgaat. Nu is hij een maand 'out' wegens ziekte en hebben we een vervangster...die precies niet goed weet wie wat kan, want nu kreeg ik een stuk met de derde positie in maar dan de verlaagde versie ervan?... Dit wordt een boeltje... Vreemd dat alles zo door elkaar wordt gegeven. Ik had gedacht dat ik eerst wat verder in de 4de positie zou gaan, maar ik merk dat alles door elkaar komt...niet zo leuk. Ik moet dus echt mijn hersenen pijnigen.. Effen aan de bel moeten trekken lijkt me
Hoi Guofan, Ja, ik zou zeker aan de bel trekken. Als er iets is wat we als strijkers-in-opleiding niet moeten hebben, is een didactisch janboeltje. Gewoon volgens één helder systeem je vaardigheden opbouwen en automatiseren. Dan is het niet erg als er nog een andere serie oefenboeken bij komen (zoals ik nu dus naast Grant Stutschewsky heb), maar dan moet de extra oefenserie wel aansluiten op wat ik bij Grant heb geleerd. De oefenboeken worden dan dus gebruikt voor het automatiseren. De derde positie maar dan de verlaagde versie ervan? Hier snap ik niets van. Is er enig zicht op hoe lang je leraar nog ziek blijft? Misschien is het een idee om tijdens de vervangperiode met de tijdelijke docent stukjes in vooral de eerste positie te spelen, waardoor je de basis verstevigt. Dat is geen verloren tijd, want uiteindelijk wil je een steeds mooiere toon uit je cello willen halen. Dat oefen je het makkelijkst in de 1e positie. En anders zou ik alleen 1e en 4e positie doen en niet meer, dus oefenen op bekend terrein. Als je eigen leraar terug is, kun je met hem afstemmen hoe je verder gaat (Grant bijvoorbeeld). Maar goed, dit alles naar mijn amateuristische inzicht. Laat je nog horen hoe het verder gaat/is gegaan? Wat jouw ervaringen met Grant zijn?
Hoi Net de boeken gehad van Grant (wel deel 2 nog niet, komt pas later toe) Boek 1 kan ik zeker al spelen. In boek 3 zie ik dan de halve positie, wat ik eigenlijk op een andere manier heb leren spelen (stretch wijsvinger naar boven), maar de manier in het boek vind ik ook wel beter. Dus zal ik deze techniek in de vakantie oefenen. Ook merk ik in de boeken dat alle posities uit 2 manier bestaan. De short stretch en extended stretch. Dus als ik dan F# speel kan ik eigenlijk een halve positie naar beneden gaan ipv mijn hand uit te stretchen naar beneden. Behalve bij gebonden noten misschien beter strekken dan? Ik zal de boeken voor eigen studie materiaal gebruiken denk ik, anders na de vakantie eens meepakken naar de leraar...
Dat boekje heb ik inmiddels weer gevonden (het stamt uit 1961) en ik heb het nauwkeurig door gespit, maar ik heb geen passage kunnen vinden die beschrijft hoe de procedure normaliter is voor de concertmeester en wat te doen bij het breken van een snaar van de viool van de solist. Heeft Theo Olof nog meer boekwerkjes geschreven?
Hoi, Boek 1 is inderdaad heel basaal. Ik hoop dat je deel 2 ook gauw binnen krijgt! Laat nou nét in deel 2 uitgelegd staan hoe je die F# speelt. Die F#, daarmee bedoel je ongetwijfeld die op de C snaar. Toch? Om die te pakken, moet je de duim een halve toon hoger schuiven en je 2e vinger doorschuiven naar de plaats van de 3e. Op die manier kun je dus veilig de grote strek uitvoeren. Het allerveiligst blijft natuurlijk daarnaast regelmatig toezicht van een leraar. De methode gaat ook uit van een leraar die met behulp van het geboden lesmateriaal de leerling naar beter spelen zonder blessures loodst. Dus ik zou het er gewoon met je leraar over hebben en de boel laten zien. Begrijp ik goed dat dat pas na de grote vakantie je eigen leraar terug is? Dat duurt dan wel een lange tijd. Zou de vervang(st)er niet met Grant kunnen werken? Wat ik niet kan volgen, is de manier hoe jij beschrijft om via de halve positie de F# te spelen in plaats van je hand naar beneden te stretchen. Ik snap dan dus niet hoe je bij die F# komt. Want we hebben het dan toch nog steeds over de F# op de c-snaar? De F# die een ocaaf hoger ligt (die je dus op de d-snaar pakt) is een hele simpele eerste positie-aangelegenheid die je met de derde vinger pakt zonder ook maar enige strek. Bij Grant oefen je in alle posities ook de tonen die je met de korte en grote strek kunt bereiken zonder dat je naar een andere positie hoeft te verhuizen. Bij gebonden noten zou ik zeker strekken. Pas later krijg je binden en schuiven naar andere positie tegelijkertijd. Ik kan me wel voorstellen dat je de F# vanuit de 4e positie pakt en dan terug stretched. Misschien bedoel je dat. En dat je dan in plaats van stretchen je hele hand terug doet naar een soort 3 1/2 positie. Misschien bedoel je dat. Hier mogen vakdocenten hun oordeel over vellen. Ik geloof zelf niet dat dit handig is en dat dit ook niet de bedoeling van Grant is om het zo te doen. Ik hoop dat er een gevorderde cellist nog wil reageren voor mocht ik er toch ergens een beetje naast zitten. En misschien snapt die wel wat je bedoelt en kan je verder helpen. Tenslotte posten we op een forum om met elkaar verder te komen, of niet soms?! Zelf ben ik nu met deel 2 bezig van Fundamentals of Violoncello Technique, ook van Grant. Ook hier dus rustige opbouw en genoeg mogelijkheid om te automatiseren. Dat etudes met veel positiewisselingen toch verslavend kunnen zijn, heeft waarschijnlijk wel te maken met het feit dat het genieten is te zien hoe groot het bereik dan wordt waarin ik kan spelen.
Die F#, daarmee bedoel je ongetwijfeld die op de C snaar. Toch? Om die te pakken, moet je de duim een halve toon hoger schuiven en je 2e vinger doorschuiven naar de plaats van de 3e. Op die manier kun je dus veilig de grote strek uitvoeren. Dit is wat ik bedoel met de grote strek. Ik vind dit redelijk moeilijk eigenlijk. Mijn vingers geraken bijna nooit op de juiste noot. Ook als je die grote strek moet uitvoeren na een open snaar-noot vind ik moeilijk. Ook zit ik dan steeds met een 'verstoring' van mijn ritme doordat ik eerst mijn vingers moet zetten. Ik vind het gemakkelijker om eigenlijk een beetje naar beneden te gaan met je ganse hand, maar ja dat mag niet van mijn leraar Het probleem is dat ik niet zo snel mijn duim kan verplaatsen en ik ook steeds naar mijn vingerzetting zit te kijken dan. Pfft frustrerend. Op youtube doen die mensen dat zo gemakkelijk... Neen de vervangster heeft nu gedaan, maar hier hebben wij nu een weekje krokusvakantie. Dus mijn vaste leraar is terug vanaf 11 maart. Met wijsvinger omhoog doen, is bvb bij een mol. Dan stretch ik mijn wijsvinger omhoog. (eerste positie) Natuurlijk is het wel zo dat wij met do-re-mi werken en ik dus jullie benamingen moet opzoeken Vandaar de misverstanden...snorry Tips zijn welkom hoor ivm die grote strek Filmpjes ook...oefeningen... Mijn leraar maakt er eigenlijk niet zo'n punt van dat mijn ritme dan verstoord is, maar ik vind dit persoonlijk wel storend
Hoi, Weet je dat ik járen heb zitten tobben met duim op goede plaats, bij grote stretch verschuiven en dan weer terug op goede plek. En dat moet inderdaad mooi vloeiend gaan. Je hebt natuurtalenten die dat gauw op orde hebben en dat soort mensen zien we dan op youtube filmpjes. Maar als je geduld hebt met jezelf en gewoon blijft oefenen, gaat het beter en beter. Wat jij als probleem beschrijft, dat ken ik. Ook de methode van Grant kan die frustratie niet wegnemen, maar door de mooie rustige opbouw is het dus onder de knie te krijgen. Ben wel blij voor je dat je eigen leraar binnenkort weer terug is Vervangers doen hun best, maar het blijven vervangers. Aan de mijne heb ik destijds wel heel goede herinneringen, want deze figuur had ook een goede kijk op de makke van de leerlingen en wist in korte tijd nog wat goede dingen door te voeren. Ik heb ook een fijne, zeer geduldige leraar die geen punt maakt van dingen die nog niet lukken. Maar van een ongeduldige leraar word ik alleen maar gestresst en dat werkt zeker niet. Eindeloos oefenmateriaal aandragen, kijken en corrigeren op een prettige manier, dat is zijn taakopvatting (naast plezier uitdragen in wat wél lukt). Wat ik wel kan adviseren is om naast het technische getob nog te proberen in een ensemble te komen voor volwassenen die nog wat leuks met hun instrument willen doen. Er zijn nogal wat muziekscholen die zo'n groep in hun aanbod hebben. Je pakt dan ook wat scholing (leren luisteren naar anderen en eenvoudig meespelen) mee. Ik heb dat gedaan en daarmee begonnen in de tijd dat ik technisch ook met basale dingen tobte. Het plezier van het samenspelen motiveerde ook weer om de strijd met de basistechniek aan te gaan. Het is gewoon mogelijk om beginners simpele baspartijen te geven met 1e positie tonen en in de loop van de tijd kon ik meer. En/of cello-ensemble-spel. Mogelijk heeft je docent ook zo'n groep. Er zijn al aardige stukken voor tweedejaars, sterker nog, mijn leraar heeft voor een groep ouderen die zijn begonnen na een paar maanden al leuke 3-stemmige stukken verzameld en die speelt hij met hen. Ik speel dan weer mee in een gevorderdengroep eens in de zoveel tijd. Met een aantal celli kun je dus hele mooie dingen doen, ook als je heel simpele stukken meerstemmig speelt. Dan weet je weer waarvoor je al dat getob en technische ontberingen voor doet.
Frits, Ik heb nog even zitten spitten naar de boekwerkjes van Theo Olof en de volgende gevonden. Ik weet echter niet in welke van de boekjes de passage voor komt maar vermoedt in “Daar ga je dan. Muzikale reisimpressies”. Maar weet het niet zeker en heb de boekjes niet in mijn bezit. Daar sta je dan. 1958 De muziekwedstrijd. 1959 Divertimenti van en over Theo Olof. 1968 Rhythmicon. 1970 Melomedicon. 1972 Daar sta je dan opnieuw. 1973 Scherzo. 1979 Daar ga je dan. Muzikale reisimpressies. 1986 Het Symfonie Orkest. 1986 Wolfgang Amadeus Mozart. Geniaal componist. 1991 Mijn leven met Tsjaikovski. 1995 Flarden. 2000 Oskar Back en veertig jaar Nationaal Vioolconcours. 2005 Remi
Met veel interesse heb ik dit (en ook andere topics) gelezen. Zoals ik uit dit topic begrijp zijn er vele manieren voor het te leren bespelen van een cello. Nu moet ik wel bekennen dat ik veelal onbekend ben met de methoden en theorie die hier genoemd worden. De manier waarop ik les krijg (een maal per week) richt zich meer op de praktijk. Zo nu en dan word er wel uitgelegd waarom iets zo 'moet' en wat de gedachte erachter is. Maar van een consistente toepassing van een (bepaalde) methode kan niet gesproken worden naar mijn mening. In de lessen krijg ik informatie over hoe en wat iets gespeeld dient te worden, wat de verbeterpunten zijn, etc. Vervolgens krijg ik bladmuziek mee naar huis voor te oefenen. Omdat ik geen referentiepunt had om deze methodiek van lesgeven mee te vergelijken ging ik er vanuit dat dit vrij normaal was. Afgaande op deze 'thread', blijkbaar niet. Is het een goed idee om eens te informeren bij mijn docente hiernaar? Wellicht is het het duidelijker als ik even wat meer duidelijkheid geef over mijn situatie. Ik ben een jaar geleden begonnen met het volgen van cello lessen. Voor die tijd heb ik, afgezien van de "muzieklessen" op de middelbare school, nooit wat met muziek(instrumenten) gedaan. Nu is dat nog niet belachelijk lang gelden, ik ben pas (of al, ligt eraan hoe U het bekijkt) 22. Enfin, na wat onderzoek heb ik besloten om bij een professioneel celliste in de leer te gaan. Hiervoor heb ik gekozen omdat de bij mij in de buurt liggende muziekscholen duurder waren, en niet echt vriendelijk reageerden om mijn e-mails. Daarnaast volg ik een 'gewone' voltijd opleiding Bedrijfseconomie en had graag wat meer flexibiliteit in het lesschema dan wat de door mij benaderde scholen konden waarmaken. Na de eerste les was ik ervan overtuigd dat ik hiermee verder moest gaan, vraag me niet waarom, het voelde gewoon goed. Het enige nadeel is dat ik naast mijn docenten eigenlijk niemand ken om mee samen te spelen. Nee, een erg muzikale familie heb ik (helaas) niet. Daarom heb ik het gevoel dat ik behoorlijk wat misloop. Vooral plezier, maar ook leermomenten. (Waarom ik voor een cello heb gekozen laat ik lieven even in het midden, het is nogal gênant.) Nu, een jaar later, zit ik te oefenen op de 'Sentimental Waltz' van Tchaikovsky. Het is pittig, maar het gaat me vrij goed af. De keuze van muziek is overigens niet de mijne, ik laat dat geheel over aan mijn docente. Nogmaals, ik heb geen referentiekader en als gevolg geen idee of ik wat mis in de 'opleiding' (als dat zo genoemd mag worden). Heeft een van U hier misschien meer inzicht in? Excuus voor mijn (eerste en) nogal lange 'post'.
Welkom Bob. Samen spelen met anderen is vaak erg leuk en ook heel leerzaam. Misschien weet jouw docent een strijkensemble in de buurt waar je je bij kunt aansluiten of plaats zelf een oproep elders op dit forum op zoek naar spelers in jouw buurt. Het voegt echt iets toe aan je spelbeleving en plezier!