Overigens heb ik zelf al overal aantekeningen in mijn boek staan. Zo staan er ook andere pentatonische toonladders bij getekend. Vond ik gewoon handig ergens te bewaren zodat ik (of mijn dochtertje) het snel kon vinden, en dan is het best handig, zo'n boek, om zoiets in te bewaren. Dit boek is gewoon heel toegankelijk. Zelfs mijn dochtertje van 8 pakt hem soms voor de lijst toonsoorten achterin of om op te zoeken wat bijvoorbeeld een dynamisch teken in een stuk betekent. Het staat fijn in Jip-en-Janneke-taal uitgelegd, zodat zelfs zij het snapt. Ik heb nog andere boeken muziektheorie, maar die zijn echt niet te begrijpen voor haar (of voor een beginnende muzikant). Hierin vind ik het boek uniek en ik denk ook niet dat het te ingewikkeld moet gaan worden, zoals met As en Gis....
Ja, dat ben ik met je eens: een heel toegankelijk boek in korte en bondige bewoordingen. Ik heb er nu wat meer in gelezen en als ik het samenvat kun je denk ik zeggen, dat de gehele uitleg van toonsoorten, verhogingen en verlagingen is geënt op de toetsen van de piano. Dat is de vereenvoudiging die op een zeker moment mank gaat. Daar zal Hugo bewust voor gekozen hebben om het niet té in gewikkeld te laten zijn. Maar dan moet je wel heel zorgvuldig omgaan met beweringen als “of je in een stuk een As of een even hoog klinkende Gis speelt, hangt af……..” want dat kan dan niet, omdat het onjuist is. Iemand die nog niet zo thuis is in de musicologie zal het niet opvallen en heeft er geen hinder van. Maar dat kan rap veranderen. En zo complex is die uitleg voor het verschil in Gis en As nou ook weer niet toch? Maar misschien komen er dan een paar pagina's bij en werd de limiet overschreden?
Je kunt natuurlijk in zo'n boek ook aangeven dat de uitleg hier een vereenvoudiging is, wat betreft gis-as. Als er inderdaad niet meer bladzijden kunnen worden besteed, is het voor een eerste kennismaking met muziekleer wel genoeg en mag je hier ook weten dat, als je je hier verder in verdiept, leert dat het toch verschillende tonen zijn. Hoeveel mensen willen dit echt verder uitdiepen? Hoeveel mensen gaan echt zo diep in de musicologie? Volgens mij komen heel veel amateurs ook niet verder dan het B examen van de muziekschool, omdat ze het verder qua theorie wel geloven. Het staat nogal eens in gortdroge lesboekjes en het is niet dat het mij niet interesseert, maar toch heb ik de grootste moeite om mijn aandacht daar bij te houden. Allerlei soorten toonladders leren om te weten in wat voor sfeer (toonsoort) het stuk gecomponeerd is? Zeker interesssant, maar dat 'tonenpalet' neem ik ook met mijn gevoel waar zonder het precies verantwoord te kunnen benoemen. Laat ik het zo zeggen: ik haatte ook grammatica op school. Had ik toen maar het boek "Latijn, een taal voor iedereen" van Frank Bosman gekregen. Die benadert grammatica in een context waar ik wél wat mee kan. Ik heb op z'n zachtst gezegd wat moeite met het leren van iets "dat nou eenmaal zo is". Zou er zo'n boek zijn over muziektheorie, toonsoorten enzo? Weet iemand voor mij een titel?
Ik heb wel een prima boek over muziektheorie, maar die behandelt iets 'wat nu eenmaal zo is' en dus voor jou ongeschikt.
Ha, jij begrijpt het. Ik heb hier overigens ook vanalles liggen van het soort "zo is het nu eenmaal". Toch kijk ik er weleens in en zoek zowaar iets op. Dat komt dan , omdat ik dan in de praktijk iets heb ervaren en ben dan nog wel in staat mijn weerstand even opzij te zetten. Ik hoop natuurlijk nog eens de evenknie van "Latijn, een taal..."te vinden, maar dan op muziektheoretisch gebied. Waarom zou je nou moeten/willen weten dat een bepaalde toonladder pentatonisch is?
Ik vond het prettig te ontdekken dat een bepaald stuk gemaakt pentatonisch was, dat maakte voor mij het stuk makkelijker te begrijpen en te spelen. En dus vond ik het handig de meest voorkomende bij de hand te hebben om snel erbij te pakken, wist ik meteen welke (zonder te hoeven nadenken, beetje lui wel). En een pentatonische toonladder is handig voor improvisatie (nu ja, goeie oren zijn nog handiger).
Als ik schrijver van zo'n boek was zou ik misschien eenvoudig het toch aanstippen; zoiets als: 'een ais en een bes zijn op de piano dezelfde toets. Bij een violist bijvoorbeeld zou je horen dat het net even anders is ... de bes licht ietsjes dichter bij de ..... afhankelijk van het instrument dat je speelt kom je dit later nog tegen' enz.. Dus wel benoemen, niet verwarren en het daar voorlopig bij laten is een optie.
Dat kan Hugo zo overnemen, tenminste als jij daar toestemming voor geeft. Ik zou alleen wel het woordje 'licht' wijzigen in: 'ligt'!
en voor je het weet ben je co-auteur Het is een hele mooie oplossing die je geeft voor een lastig probleem.
Natuurlijk hoor ik graag of de Tipboeken ook bij de dorpsbibliotheek te vinden waren. Zo niet, dan zijn de nieuwe digitale edities misschien de beste oplossing: zoek 'Tipboek' in de appstore (iOS en Android) en download de app met gratis preview van 50+ pagina's.
Zoals ik eerder al meldde is die gratis preview E-versie via de app een willekeurige selectie van in totaal 50 pagina's. Je kunt een pagina lezen maar de volgende pagina is dan zoek, althans dat heb ik op mijn tablet ervaren. Het kan natuurlijk zijn dat ik iets verkeerd doe, maar ik vond het niks. Vandaar dus dat ik in de papieren versie heb aangevraagd (en ook gekregen) via de dorpsbibliotheek. Ja, maar meer noodgedwongen door de beperkte app. (Zie hierboven). Maar dan wordt er niet mee bedoeld dat het uitlenen gelukt is, neen, dan gaat het om de door Jan Hut in reactie #48 aangegeven bewoordingen om dat in een volgende druk aan te vullen. Jan heeft hier op het StrijkersForum zijn fiat gegeven om dat met zijn woorden en formulering te implementeren: zie #51! Goed lezen blijft een moeilijk vak, maar schrijven blijkbaar ook. Want je zou toch een reactie verwachten op de geuite kritiek mbt het verschil tussen een ais en een bes? Nu kan het natuurlijk zijn dat Pinksterboer niet voldoende onderlegd is in de musicologie om ons van repliek te dienen, maar wat niet is kan nog komen.
Naast bovenstaande bibliotheektip hebben we nu een mogelijk nóg betere tip: zoals ik al eerder aangaf zijn de Tipboeken er nu ook in digitale vorm. Je download ze als gratis apps op je tablet of smartphone. Elke titel heeft z;n eigen app (www.tipbook.com/apps). In de app kun je een gratis preview van het boek bekijken. Het voledige boek ( 220-250 pagina's) is vanuit de app te koop. Kost normaal € 6,99 - maar tot en met 31 januari 2016 zijn ze gratis voor iOS, en voor Android betaal je een heel bescheiden € 0,99. Als dat geen goed nieuws is!
Het gaat hier niet om het aanprijzen van het Tipboek, maar om in een volgende uitgave te melden om het verschil tussen een ais en een bes aan te geven. Helaas wordt daar door Pinksterboer niet op gereageerd.
De enige reden dat Pinksterboer niet reageerde, is dat de beste man over deze discussie geen meldingen binnenkreeg - maar nu gelukkig wel! Zoals we in elk Tipboek opnemen, staan we altijd open voor reacties, commentaren en suggesties. Dank dus, ook voor deze opmerking. Houdt ons scherp! Ik heb de bewuste passage nog even nagelezen. Hij staat in het hoofdstuk waarin mollen en kruizen geïntroduceerd worden, en dan wel in de paragraaf over enharmonisch gelijke tonen. Helemaal geen makkelijke begrippen voor mensen die daar tot op dat moment nog weinig tot niets over wisten, naar ons idee – en dat is dus ook precies waarom we ervoor gekozen hebben om het onder meer voor strijkers en blazers relevante verschil tussen de ais en de bes (gelukkig: we weten het dus wél) daar niet te bespreken. Elders in het boek hebben we dat overigens ook niet gedaan. Niet allleen omdat er geen echt logische plek voor was, maar vooral ook omdat het boek met name gaat over het lezen van genoteerde muziek. De exacte interpretatie ervan – waaronder ook hoeveel die ais precies afwijkt van die bes, en waarom, en in welke context... – is naar ons idee vooral een zaak voor docenten, dirigenten, muzikaal leiders en andere collega's. Reageer ik meteen nog even op de opmerkingen over de gratis preview die we in onze apps aanbieden: dat is inderdaad een redelijk willekeurige verzameling van pagina's, louter en alleen bedoeld om lezers kennis te laten maken met wat er zoal in het boek te vinden is. Voor het complete verhaal moet het boek natuurlijk aangeschaft worden. En het allermooiste nieuws is dus dat dat tot 31-01-2016 gratis kan!
Een bewuste keuze dus, die denk ik niet zo gelukkig is. Immers men loopt toch een keer tegen het verschijnsel aan en dan wordt het niet verklaard. Ik denk dat het inderdaad te ver zou gaan om hier een kwantitatieve beschouwing op los te laten, maar zoals eerder gezegd lijkt het mij passen in het totaal wanneer melding gemaakt wordt van het feit dat op de piano (en ook ieder ander toetsinstrument) de zwarte toets voor een ais dezelfde is als voor een bes, maar voor strijkinstrumenten en sommige koperblazers hier wel degelijk een verschil tussen bestaat. Dat zou meteen ook een mooi aanknopingspunt zijn voor docenten. Het is maar een suggestie. Ik kan uiteraard niets afdwingen.
Misschien zou het een idee zijn om het a-is en bes verschil in een illustratief filmpje (daar kan dan dus ook geluid bij) uit te leggen die je onderbrengt onder een tipcode. Dan kun je laten zien en horen dat het voor een piano dezelfde toets en klank is en voor strijkinstrumenten en sommige koperblazers wel verschilt. Dan krijgt ieder die dat wil, toch de uitleg, zonder dat het een lastige bespreking in gedrukte letters wordt.
