Gisteren heb ik mijn viool opgehaald bij een vioolbouwer waar ik hem heb laten repareren. Doordat het zo druk was heb ik hem niet uitgeprobeerd, dus thuis zat ik hem nog eens goed te bekijken. Omdat iemand er gewoon een kam opgezet had, zonder bij te snijden heb ik dat laten doen. Maar hij staat scheef en de snaren lopen als je hem nu voor je houdt, niet evenwijdig, de e snaar gaat gewoon scheef. En ook klinkt hij niet helemaal zoals ik verwacht had, vooral de d en a snaar. Wat kan ik doen? Nog een keer door een andere vioolbouwer na laten kijken? kHeb niet meer zo'n zin om naar die andere man terug te gaan. Helpt de stapel iets verschuiven om de klank beter te maken? Want als ik de viool bekijk kun je wel zien dat hij veel bespeeld is (versleten plek waar de hand zit bij hogere positiespel), wie wil er nu op een viool spelen die niet goed klinkt? Help, wie weet er wat?
Tenzij je er al veel ervaring mee hebt en beschikt over het juiste gereedschap, kun je beter niet zelf gaan schuiven aan de stapel. De juiste positie van de kam is loodrecht op het achterblad aan de kant van de snarenhouder. Aan de G zijde is hij iets hoger dan aan de E zijde. Bij nogal wat instrumenten is de hals niet helemaal zuiver recht ingezet, zodat de vioolbouwer die er een nieuwe kam voor moet snijden en geen opdracht heeft de hals recht te zetten, licht moet "smokkelen" om de snaren op de juiste plek over de toets te laten lopen. Je kunt natuurlijk iemand altijd aanspreken op de gehanteerde werkwijze en het resultaat. Een vioolbouwer doet zijn best om een instrument optimaal te laten klinken, maar wanneer een instrument uit zichzelf niet wil, wordt het moeilijk. Op sommige instrumenten zijn expres allerlei kunstmatige slijtsporen aangebracht om ze ouder en doorleefder te laten lijken.
kHeb vanavond nog eens gespeeld, maar hij klinkt echt erg. Ik zal het zo zeggen: toen die oude kam er nog opzat en die oude snaren klonk hij schitterend vergeleken met nu! Dus ik weet het niet. Ja die plek kan geschaduwd zijn. Maar het is toch wel gek dat hij eerst gewoon redelijk klonk en dat nu vooral de a-snaar vreselijk neuzelig klinkt. Ik ben telkens gekeken of hij wel goed gestemd is: ja. Dus wie weet er nog wat?
Jane, Het vreemde is, dat vòòr de reparatie dit instrument kennelijk goed klonk, in ieder geval acceptabel. Dus wanneer de hals een ‘ietsje uit de lijn’ stond, is dat natuurlijk na de reparatie ook zo, want daar is niets aan veranderd. Wat in het algemeen geldt voor het opzoeken van fouten, zou hier mogelijk ook helpen: nagaan wàt er veranderd is. Hoe was de situatie toen het probleem zich niet voordeed en wat is er veranderd nu er wel een probleem is. Je zegt dat je de viool ter reparatie hebt aangeboden, maar kun je wat meer informatie geven over wat er dan precies is gerepareerd? Is er alleen een nieuwe kam op gesneden of zijn er ook andere dingen gedaan zoals nieuwe snaren? Er moet toch een verklaring te vinden zijn voor zo’n klankverschil? Zou het kunnen dat tijdens het pas snijden van de kam de stapel is gevallen en dat die er weer naar beste kunnen en weten is ingezet maar nèt op de verkeerde plaats? De vioolbouwer zou dit mogelijk niet hebben verteld. Zou na te vragen zijn, maar wanneer je er liever niet meer terug komt vervalt die optie. Begrijp ik het goed dat de oude kam niet paste (kamvoetjes) maar wel een ‘mooie’ klank gaf? Kan het ook zijn, dat je gewend bent aan die klank en dat iedere andere klank minder mooi is? Wanneer je de snaren zodanig verdeeld over de kam dat ze wèl evenwijdig lopen aan de kanten van de toets, hoe kom je dan uit met je verdeling van de snaren over de kam? Of krijg je alleen een evenwijdige positie wanneer de kam dan volkomen asymmetrisch tussen de f-gaten staat?
tWas niet echt een reparatie maar er zijn andere snaren opgezet, er zaten namelijk niet zulke goede chinese snaren op. En de kam die was zonder bijgewerkt te zijn er opgezet, was te hoog. Maar ik blijf erbij dat hij echt beter klonk voordat ik hem wegbracht, en ook dat de snaren toen wel 'recht' liepen vanaf het staartstuk naar de kam. Dat van die stapel? Wie weet, ik weet het niet. kGa zaterdag wel naar iemand anders toe, misschien weet die meer.
Twee opmerkingen: 1) de kam was te hoog, maar de voetjes pasten wel precies? Is de oude kam bijgesneden en is de hoogte nu wel goed? 2) Klopt dat wat je hier zegt? Of bedoel je vanaf het kielhoutje tot aan de kam? (Dus het grootste gedeelte boven de toets). Want dat is me nogal een verschil!!
Nee, de kam staat niet helemaal horizontaal. De oude kam is bijgesneden, alleen aan de bovenkant. kVindt hem nu iets beter klinken dan gisteren, was toch niet helemaal goed gestemd, maar a en d snaar klinken neuzelig.
Huh?? Een horizontaal staande kam? Verticaal bedoel je waarschijnlijk! Verticaal t.o.v. het bovenblad. Oude kam is bijgesneden alleen aan de bovenkant? M.a.w. de kamvoetjes passen nog steeds niet? Tja, dan zal de boel niet optimaal klinken. Maar hoe zit het met het evenwijdig lopen van de snaren aan de toets, want op die vraag heb je geen antwoord gegeven. Ook niet over welk gedeelte je het hebt: tussen kam en staartstuk of tussen kielhoutje en kam?
Vandaag de viool weer weggebracht. Ja, de kam was niet goed, te hoog aan de kant van de 'G-snaar en de voetjes stonden ook niet goed. Die andere bouwer heeft dus mooi een nog goede kam verpest en nu moet er een nieuwe op. Ook nieuwe stemsleutels, kielhoutje bijwerken enz. Hij had er geen verstand van aldus de andere vioolbouwer. Ik opgelucht, het lag dus aan hem. Het is ook zeker geen schrootviooltje zoals die ander bouwer mij wist mee te delen. Ik zal hem nog even een mailtje sturen! P.S.: ja ik bedoelde verticaal!
Grmmbbllll.... Vond de kam van mijn viool ook niet helemaal recht. N.a.v. dit topic eens gekeken. Vrijwel zeker staat de hals niet onder een hoek van precies 90 graden op de kast. Voor mn gevoel staat de kam teveel naar links maar vrijwel zeker heeft de toetst (en ook dus hals) een lichte afwijking naar rechts en staat de kam wel degelijk precies recht.
