Ik vraag me af welke soort lijm gebruikt word bij het herstellen van scheuren aan bovenblad of onderblad en de diamantjes voor het verstevigen van gelijmde delen.
Oke, Ik hoorde ook montagelijm of van dat soort nieuwe lijmsoorten, vandaar deze vraag. Bedankt voor snelle antwoord.
Degene waarvan u dat heeft gehoord dient zich diep te schamen over a. zijn of haar onbenul b. zijn of haar euvele moed om het woord montagelijm uit te spreken in combinatie met het woord viool.
Ik vind ook dat je bij de bouw van een instrument warme lijm moet gebruiken, maar dan zit ik toch nog met een vraag: waarom warme lijm gebruiken als de verbinding nooit meer los hoeft? Als een bovenblad gescheurd of gebarsten is, dan wil je dat zo goed mogelijk repareren, zodat de barst niet meer terugkeert. Is het dan verantwoord een sterke constructielijm te gebruiken? Het is toch de bedoeling dat het bovenblad heel blijft? Voor gewone constructieverbindingen lijkt me warme lijm het enige plakmiddel, maar voor breuken in het instrument zou ik persoonlijk best constructielijm willen gebruiken. Denk ik. Vroeger werd een gebroken onderdeel radicaal vervangen door iets nieuws, maar met de huidige constructielijmen kun je vermoedelijk zelfs een gebroken hals weer lijmen. Je behoudt dan het originele materiaal. Leuk onderwerp om over na te denken!
Ik meen me te herinneren dat er ook beenderlijm gebruikt wordt bij het bouwen en restaureren van strijkinstrumenten. In elk geval een lijm die goed hecht, maar na verwarmen ook weer relatief gemakkelijk loslaat. Dit omdat een instrument voor restauratie altijd opengemaakt moet kunnen worden zonder dat er verdere schade wordt aangericht.
Beenderlijm verschilt niet princpiëel van huidenlijm: het is in wezen de zelfde gelatine uit dierlijk slachtafval. Lijm van huiden is echter in het eindresultaat iets flexibeler dan beenderlijm en heeft daarom de voorkeur van instrumentbouwers. Bijkomend voordeel van huidenlijm is dat het niet al te onaangenaam geurt: beenderlijm stinkt! Wel is er kwaliteitsverschil en verschil in aard: zo onderscheidt men lijm van runderhuiden, lijm van hazenvellen etc. Ook is er vissenlijm in verschillende soorten. Geen fijn onderwerp voor vegetariërs en veganisten dus!
Vraag of suggestie van Lieuwe is nog niet beantwoord,wat betreft scheuren of barsten dusdanig lijmen dat ie nooit meer loslaat.
Dat moderne lijmen nooit meer loslaten moet nog maar blijken in de toekomst. Huidenlijm heeft een fantastische hechtkracht bij normale vochtigheid. En waarom zou iets nooit meer los mogen: restauratieopvattingen veranderen steeds en het is altijd een voordeel weer terug te kunnen. Natuurlijk is het wel een leuke discussie die Liuwe probeert te openen.
Inderdaad hoort een restauratie omkeerbaar te zijn als opvattingen over een restauratie veranderen. Maar een gebarsten bovenblad hoeft naar mijn mening niet weer los. Een instrument heeft constructielijmnaden en lijmnaden van breuken, die laatste hoeven nooit weer los. Voor die laatste zou je best constructielijm kunnen gebruiken, vind ik. Ik restaureerde een paar maanden geleden een clavichord dat ik op Marktplaats had gekocht; het zangblad naast de toetsen was losgeraakt en stond wat bol, ik denk vanwege de spanning van de snaren. Van die snaren zat de helft er nog in. Ik heb de snaren verwijderd en het wat bolstaande zangblad gelijmd met huidenlijm. Toen heb ik het hele instrument opnieuw in koper besnaard. Echter, toen er opnieuw spanning op de snaren kwam, liet de lijmverbinding weer los en kon ik alle snaren er weer af halen! Ik heb toen besloten het zangblad met constructielijm vast te maken, een lijmverbinding van ongeveer dertig cm lengte. Na het opnieuw besnaren en op spanning brengen zit het zangblad nog altijd vast en klinkt het instrument optimaal, in zoverre je bij een clavichord van optimale klank kunt spreken, het instrument is uiterst zacht. Het instrument is natuurlijk niet antiek, dat maakt ook dat je eerder een moderne lijm gaat gebruiken. En ik weet ook dat huidenlijm zeer sterk is. Maar nu wilde ik geen risico meer lopen. Want een nieuwe koperbesnaring kost meer dan een set vioolsnaren..
De moderne lijmen hebben een meestal heel grote cohesie. Dat wil zeggen dat de sterkte van de lijm groot kan zijn. Maar bij het repareren van een scheur o.i.d. is het van belang dat de lijm ook goed hecht aan het substraat, hout in de meeste gevallen. De adhesie moet dus groot zijn. Als nu de verbinding met het hout sterker is dan de sterkte van het hout zélf, krijg je een nieuwe breuk. In dit verband is een te dikke lijmnaad met huidenlijm geen goede zaak want daar is de cohesie kleiner dan de adhesie. Te dik is dus minder sterk dan dun!!
Zijn er eigenlijk dan onder strijkers ook bijv. hele strikte veganisten, die het gebruik van zo'n dierlijke lijm principieel afwijzen? En wat doe je dan als bouwer?
Misschien kun je ook een instrument (viool) in elkaar lijmen met Agaragar. Maar ik denk dat er niet veel interesse voor zal zijn. Ben je zo wie zo veganist... zo'n omgehakte boom die moet sterven, de esdoorns wiens uitlopers afgehakt worden om het vogel-ogen effect te verkrijgen, het snoeien van de pernambuc? Of het inkerven van een den of spar om de hars te winnen. Het kappen van een buxus voor het hout om te kunnen verbussen. en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Van hout winning tot pigmenten, van oliën tot hars, tot kleurstoffen... Een veganistische viool of zo lijkt mij een hele uitdaging, zeker als je het puur wilt houden. Bijna onmogelijk. Remi
Nee, dat kan niet! Agar-Agar verliest na zo'n twee tot drie uur haar water waarmee de hechtkracht verloren gaat.
