Stemsleutel gaten repareren

Discussie in 'Viool' gestart door Iso, 12 dec 2018.

  1. Iso

    Iso

    Lid geworden:
    2 mrt 2018
    Berichten:
    63
    Hallo allemaal,
    Mijn vraag is: Als de gaten van stemsleutels dusdanig groot geworden zijn door slijtage zodat standaard stemsleutels te dun zijn, hoe kan je deze gaten weer opvullen en opnieuw pas maken.
    Ik weet dat er een apparaat is om gaten maken, het gaat dus meer om het vullen ervan, of misschien is er een soort houten vulringen te koop?
    Men kan eventueel een stemsleutel van altviool ook gebruiken maar is natuurlijk geen gezicht.
     
  2. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Het gaat hier over het verbussen van een of meerdere stemsleutelgaten.
    In sommige gevallen kan men even verder door een stemsleutel in te passen die iets dikker is, maar dat gaat voor het A-gat (viool) niet op omdat daar de breedte van de wang te klein is. Dan zou je te weinig materiaal hebben om de druk te weerstaan en gaat aan weerskanten van het gat een scheur ontstaan.
    Een grotere diameter heeft wel tot gevolg dat er minder gemakkelijk kan worden gestemd, want een kleine beweging van de stemsleutel heeft al een grote verplaatsing tot gevolg. Hier moet dus het gezonde verstand prevaleren: óf een iets grotere diameter van de stemsleutel óf het gat eerst verbussen.

    Er zijn een aantal manieren om dat te doen.

    1)
    Eerst het oude gat met een ruimer (meestal een coniciteit van 1:30) opruimen om ruimte te bieden aan een stuk buxushout met dezelfde coniciteit.

    reparaties 015.jpg

    Na pas maken met de slijper worden de juiste stukken afgezaagd en met huidenlijm ingeklemd en verlijmd:

    reparaties 017.jpg


    verbussen A-gat3.jpg

    Verbussen (1).JPG
    Verbussen (2).JPG
    Verbussen (3).JPG

    2)
    Een andere methode is om een strookje kraftpapier wat is ingesmeerd met huidenlijm te wikkelen om een nylon staaf van de juiste diameter en coniciteit. Nylon heeft het voordeel dat de huidenlijm hier niet aan hecht. Een aantal (4 of 5) wikkelingen zijn voldoende om het vergrote gat te verkleinen. Je kunt op deze manier een voorraad aanleggen van verbusmateriaal. Na inlijmen moet het gat geruimd worden en de nieuwe stemsleutel pas gemaakt worden op het nieuwe gat.

    Spiral Bushings Violin.jpg

    3)
    Een derde methode is om met speciaal gereedschap een concentrisch gat te frezen waar dan later een ring van exact dezelfde diameter wordt ingebracht. Het concentrische gat is voor ongeveer de helft aan de binnenkant van de wang aangebracht. De diameter van het gat is (veel) groter dan het gat van de stemsleutel moet zijn. Na inlijmen van de ring die uit hard en sterk materiaal bestaat zoals bijvoorbeeld composiet, wordt het gat opgeruimd en pas gemaakt voor de stemsleutel. Voordeel hiervan is dat het nagenoeg onzichtbaar is. Nadeel: vereist de aanschaf van duur specialistisch gereedschap.

    Special Bushing Tool (2).jpg

    Special Bushing tools.jpg






     
  3. Iso

    Iso

    Lid geworden:
    2 mrt 2018
    Berichten:
    63
    Hier hoeven we niets aan toe te voegen, helemaal duidelijk, geweldig, weer wat geleerd.
    Enigste vraag zou kunnen zijn: hoe ga je dat weer retoucheren zodat het niet opvalt.
    Hartelijk dank, Frits Oosterhof.
     
  4. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Ja, dat is zeker aan de orde, maar valt eigenlijk onder een ander onderwerp: retoucheren. :)
     
  5. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Met de opmerking erbij dat de reparateur van fig. 3 en 4 wel erg ruig te werk gegaan is en -zo lijkt het- kennelijk nogal wat lakschade heeft veroorzaakt. Verbussen is een uiterst precies werkje waarbij lakschade aan de krul eigenlijk niet toelaatbaar is. Omdat de bus hier van kops hout is en de krul van hout in de langsrichting mag je de bus zelf blijven zien, maar in het gebied daarbuiten moet hout en lak gaaf blijven of onzichtbaar geretoucheerd.
     

Deel Deze Pagina