Even een vraag, op hoeveel graden mag ik de halsvoet afschuinen? Welke ruimer word gebruikt voor de stemsluitelgaten? Wat voor beits/ lak raden jullie mij aan voor o.a de vioolhals en bladen? Bedankt alvast !!
De halsvoet kan het beste worden afgezaagd onder een hoek van 87°. Daartoe is een gradenboog een handig stukje gereedschap: Dat afzagen moet precies gebeuren, zodanig dan de ene kant van de halsvoet exact het spiegelbeeld is van de andere kant. Later, wanneer het inpassen van de hals aan de orde is, moet de juiste halshoek worden ingesteld door het halsblok (met toets!) waar de halsvoet tegenaan komt, zodanig vorm te geven dat de juiste kamhoogte bereikt wordt. Daar is tegenwoordig maar één ruimer voor met een coniciteit van 1:30. Er zijn spiraalvormige en rechte. Ik gebruik al tientallen jaren de rechte en volgens mij maakt dat niet veel (niets) uit. De vioolhals wordt niet gelakt!! (Maar krijgt wel een speciale behandeling). Als lak is olielak het gemakkelijkst aan te brengen. Daar kun je vele malen de kwast over dezelfde plek laten gaan. Het drogen duurt echter langer en het beste gaat dat onder UV-licht. De zomer komt er 'straks' aan en dat kan helpen. Ik dacht dat de olielakken tegenwoordig ook een activator bevat die er voor zorgt dat de droging sneller plaatst vindt: een zogeheten siccatief. Opzoeken op de site van de leverancier(s). Een spirituslak (op alcoholbasis) is veel moeilijker op te brengen en het instrument is moeilijk(er) te lakken, maar droogt snel. Wie een instrument met een alcohollak weet te lakken zal geen moeite hebben met een olielak.
Het maakt veel uit of het gekozen halsblok (inclusief krul) een mooie vlam bevat. Is dat het geval dan kan er met de speciale behandeling een soort intensivering van de vlammen plaats vinden. Hieronder een altvioolhals van een door mij gebouwde alt: Het moge duidelijk zijn dat dit geen zin heeft voor een stuk hout wat geen vlam heeft. Daar volstaat een simpele behandeling met lijnolie totdat het hout niets meer opneemt, waarbij na iedere droging met heel fijn schuurpapier geschuurd dient te worden. Wanneer steeds hetzelfde stuk schuurpapier gebruikt wordt neemt hierdoor de scherpte van de korrel steeds verder af zodat het uiteindelijke oppervlak steeds gladder wordt. Na intensieve droging glad poetsen c.q. polijsten.
Ik werk halzen af met een laag of twee schellakpolitoer nadat het uiteraard perfect gladgemaakt is. Tussen- en na-polijsten met de fijnste staalwol. Het blijft voelen als hout maar het hout zelf vervuilt niet.
Prachtig Frits, het hout lijkt hierdoor wel te leven. Wat een materialen kennis beschikken jullie. Fijn om te weten zeg !!
Om misverstanden te voorkomen: de afbeeldingen in #4 zijn het resultaat van een behandeling met onder meer beits. In hetgeen ik eerder beschreef heb ik dat niet genoemd, omdat het betreffende halsblok van Jon geen vlam bevat. Mocht er in de toekomst nog een hals behandeld moeten worden, dan kan ik daarvoor een werkwijze geven.
Inderdaad Jon, daar zit wel wat vlam in! Dan komt punt 3) er bij. (zie hieronder) Möckel beschrijft in punt 10 laatste alinea van Hoofdstuk XII Reparatur der Streichinstrumente de volgende voortgang: De blanke hals wordt vernet door warm water. (De vezeltjes gaan zich daardoor wat oprichten). Na voldoende droging wordt steeds dezelfde schuurpapier gebruikt om glad te maken. Dit proces wordt een aantal malen -vier tot vijf maal- herhaald tot de hals zich spiegelglad voordoet. Daarna volgt het beitsen. (Möckel doet dat met Kaliumchromaat opgelost in water, maar die tast naar mijn mening op den duur het hout aan, daarom gebruik ik als beits een waterbeits in de kleur eiken.) Tenslotte wordt de hals van een lijnolievernis voorzien, net zo lang tot het hout verzadigd is en geen olie meer op wil nemen. Na voldoende wachttijd - hoe langer hoe beter- volgt dan nog een slijpen met fijne puimsteenpoeder.
Precies! Daarom gebruik ik ook geen kaliumchromaat maar beits op waterbasis. Of iemand dat wel of niet wil navolgen is niet aan mij.
Er zijn nog andere goede redenen om geen kaliumdichromaat te gebruiken: "Kaliumdichromaat bevat hexavalent chroom: deze verbindingen zijn bewezen kankerverwekkend bij inademing. Daarnaast is de verbinding zeer toxisch en corrosief voor de huid en de ogen. Bij inademing van de stof treedt irritatie van de luchtwegen op. Intense of langdurige blootstelling aan de stof kan leiden tot de dood." Geen spul om aan amateurs en mensen zonder zuurkast aan te raden.... https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaliu...exavalent chroom: deze,kan leiden tot de dood.
Kaliumchromaat inademen kan alleen wanneer je de kristallijne stof neemt en er met je neus boven gaat hangen. Doe je dat ook nog in een zuurkast dan is dat vragen om moeilijkheden. Een zuurkast heeft binnenin die kast een constante luchtstroom die gericht is vanaf de gene die zich ervóór bevindt zodat er geen deeltjes worden ingeademd. Maar geen enkele chemicus zal met een poederachtige verbinding bezig zijn in de zuurkast. Dus: "Geen spul om aan amateurs en mensen zonder zuurkast aan te raden...." is niet aan de orde hier. De kaliumchromaat die ik beschreef is een oplossing in water en dan valt er niets in te ademen. Bovendien is de concentratie dan dusdanig laag dat het geen kwaad kan bij contact met de huid. Maar ik zou wel plastic handschoentjes aan doen, om te voorkomen dat je vingers een aantal dagen geel zijn. Het is er namelijk moeilijk weer af te krijgen. Ja, water is ook dodelijk (verdrinking) en zo kun je keukenzout ook dodelijk gaan noemen: neem er maar voldoende van in en je merkt het wel. Ga met je neus boven heel fijne deeltjes keukenzout snuiven en je longen krijgen een opdonder. Het is allemaal wel relatief hè? En als je niet weet hoe een zuurkast werkt denk je dat alles in een zuurkast moet. Sorry, dat ik hier even zo reageer, maar ik kan als chemicus buiten dienst, niet anders. Ik raad het gebruik van kaliumchromaat niet aan in #10, maar noem juist dat ik daarvoor in de plaats waterbeits gebruik. Trouwens Chroom-6 wat bij Defensie gebruikt werd is iets geheel anders dan kaliumchromaat (K2CrO4).
Beste Frits, Dat wilde ik ook absoluut niet zeggen dat je dat aangeraden zou hebben ik zou zelfs erbij hebben kunnen zeggen: "goed dat je een alternatief geeft!" De aanleiding voor mij om even te gaan zoeken op het spul is dat ik in het nieuws wat berichtjes had gezien van mensen die bij defensie met verven met chromaten moesten werken, geen voorlichting krijgen over de gevaren, en nu eindelijk een schadevergoeding zouden kunnen. Uiteraard is hun blootstelling veel langduriger geweest maar een aantal van deze mensen is waarschijnlijk hierdoor overleden. Mijn opmerking was vooral bedoeld om te voorkomen dat mensen die de inderdaad prachtige foto van een gebeitste hals zien, zonder kennis van zaken het ook eens wilden proberen met dit goedje. Verder is het maar goed dat je een chemicus in ruste bent; de levensverwachting van chemici en laboranten lijkt toch flink geschaad te worden door hun werk met vervelende stofjes. We willen je graag nog lang bij ons houden als deskundige! Is
Alles nog eens een keer nalezende, vraag ik me nu of hoe iemand aan Kaliumchromaat zou moeten komen. Waar koop je dat? Niet bij het Kruidvat in ieder geval. Ik denk dat het gebruik voor het "opwarmen van de vlammen" op de hals, daarom wel mee valt. Ik zou gaan voor waterbeits. Is goed verkrijgbaar.
Is gewoon op het internet te bestellen.... ruim € 10 voor 50 g, € 30 voor een pond. Een paar gram inslikken kan al dodelijk zijn....
O, dat valt dus wel mee met de verkrijgbaarheid. Maar het beste is: niet kopen! Beits (op waterbasis) werkt net zo goed.
