Artikel Henk te Hietbrink

Strijkstokkenmaker is een uitstervend beroep, maar Arnhemmer Henk (63) gaat er vol voor | Arnhem | AD.nl

 

Zeer boeiend en interessant om dit gezien te hebben!! Dit spoort mij weer aan om het ooit zelf te proberen

 

Dat klopt Frits, het artikel op dit forum van Remi "Het maken van de strijkstok" uit 2014 geeft veel duidelijkheid over dit onderwerp

 

Ik strijk dagelijks met zijn stokken!

 

Dit is de volledige tekst van het artikel uit het AD van 29-03-'25:

Strijkstokkenmaker is een uitstervend beroep, maar Arnhemmer Henk (63) gaat er vol voor
Het is een uitstervend beroep te noemen. In Nederland is er geen school voor en nog maar weinig mensen kunnen het. Toch was Henk te Hietbrink er als twintiger al zeker van: hij moest en zou strijkstokkenmaker worden. Hoe heeft de Arnhemmer dat voor elkaar gekregen?
Anne Veens 29-03-25, 07:04 Laatste update: 29-03-25, 09:42

Een jongensdroom zoals brandweerman of profvoetballer is het niet, zegt de Arnhemse Henk te Hietbrink (63) lachend in zijn atelier. Hij spendeert er wekelijks uren om strijkstokken te maken én beharen voor instrumenten als viool en contrabas.
Kammen, kwastjes, strengen haar, lijm, olie, zelfgemaakte schaven, ijzerdraad, schroevendraaiers. Het blad van zijn ‘beharingstafel’ ligt er vol mee. Inclusief een boekje met namen en aantekeningen. Van elke muzikant die komt, houdt hij namelijk precies bij wat voor strijkstok hij maakte. Dat zijn - na 35 jaar in het vak - maar liefst bijna 800 exemplaren.

‘Een aardig handje viool’
Van origine is hij violist, vertelt Henk. Daar begint hij op zijn negende mee. Vanuit Winterswijk belandt hij in Arnhem, voor zijn studie aan het ArtEZ Conservatorium. Dag en nacht is hij er destijds mee bezig.
Wil je elke dag de gemeente Arnhem nieuwsbrief van AD ontvangen via e-mail?

Een loopbaan lang muziek maken zag ik niet zitten
Henk te Hietbrink
En hij speelt ook ‘best een aardig handje viool’, bekent hij. ,,Maar het niveau ligt torenhoog. Ik vroeg me al snel af of ik kon standhouden in die wereld. Een loopbaan lang muziek maken zag ik niet zitten.”
Wat dan wel? Al tijdens zijn studie experimenteert hij met materiaal en maakt hij zijn eigen viool, ‘gewoon voor de lol’. Hijzelf vindt dat overigens niet echt een prestatie. ,,Je kan halve violen kant en klaar kopen. Het is vooral een kwestie van in elkaar zetten.”

Omslachtig
Wat hem al snel opvalt, is dat het vervangen van het haar van zijn strijkstok nogal omslachtig is. En dat terwijl die - zeker bij professionals - toch elk halfjaar opnieuw ‘behaard’ moet worden. De strijkstok bestaat uit hout én haar, dat de klank van de snaren overbrengt. ,,En haar heeft niet het eeuwige leven, maar verliest z’n bite.”
,,Ik moest altijd naar een strijkstokkenmaker in Den Haag en dan was ik een halve dag kwijt om het te brengen”, blikt Henk terug. ,,Twee weken later kon ik die hele reis wéér ondernemen om de stok weer op te halen.”
Dat kan beter, denkt hij, dus gaat hij er zelf mee aan de gang. Dat valt nog niet mee. ,,Ik kocht wat hout en haar en las wat boeken, maar daarmee ging ik er niet komen.” Het liefst wil hij les, maar in Nederland zijn geen scholen.
Buurlanden
Henk wijkt uit naar buurlanden. In Frankrijk zit wél een school, door de regering opgezet nadat het beroep dreigde uit te sterven. ,,Maar daar kwam ik als Nederlandse jongen niet binnen.”
In Duitsland lukt het ook niet. ,,Ik benaderde enkele strijkstokkenmakers - veelal familiebedrijven - maar daar werd ik overal keihard afgewezen. Eén keer deed ik een poging toen ik op vakantie was. Ik trok de stoute schoenen aan en belde gewoon aan. Maar ik kreeg een ‘nein, das gibt’s hier nicht’ en toen vloog de deur dicht.”
In Engeland heeft hij wél geluk, met een strijkstokkenmaker die enthousiast reageert. ,,Hij zei nog net niet: ‘wanneer kom je?”. Dus kort daarna staat Henk op de boot, op weg naar Brian Tunnicliffe. ,,Dat was fantastisch”, blikt hij terug. ,,De hele dag met hem meekijken in zijn werkplaats en ’s avonds nog naar de pub om erover te lullen. Toen wist ik zeker: dit wil ik.”

US Navy Band
Een zomerschool in Engeland en heel wat oefenen verder, start hij in 1990 met zijn eigen atelier. Nu maakt hij jaarlijks toch zeker dertig strijkstokken. ,,En ik doe ook beharingen en reparaties. Omdat ik allround ben, kan ik er van rondkomen. Van strijkstokken maken alleen zou dat niet lukken, daar zitten véle uren in.”
Zijn klanten zijn amateurs en professionele strijkers, in Nederland en daarbuiten. ,,Laatst nog leverde ik een strijkstok van het zwaarste hout voor de US Navy Band in Washington. Toen moest ik zelfs in een contract ondertekenen dat ik geen telefoon en fax van Huawei gebruik. Ze zijn bij het leger bang voor spionage.”
Als een klant de juiste strijkstok te pakken heeft, gebeurt er iets magisch

Ook de materialen waarmee hij werkt komen van heinde en verre. Het hout uit Brazilië, het ebbenhout uit Sri Lanka of Afrika. De versiering van parelmoer uit Japan of Nieuw-Zeeland. En het haar van paarden die op steppes lopen waar het -40 graden is. Liefst uit Mongolië, waarna de haren in China nog gewassen en gesorteerd worden. ,,Het is niet zomaar een stokje, maar een wereld op zich.”
Magie
Zelf zou hij best leerlingen aannemen, maar op één Spaanse stagiair na - die twee jaar geleden met een Erasmusbeurs kwam - heeft zich nog geen serieuze aanwas gemeld. ,,Zonde, want de strijkstokkenmakers in Nederland zijn op twee handen te tellen en allemaal vijftig plus.”
Het allermooiste aan het vak? ,,De combinatie van houtbewerking en andere technieken. Met regelmaat kom ik een mooi stuk hout tegen en denk ik: hoe zou dat klinken?”
Daarbij komt het érg handig uit dat hij zelf ook viool heeft gespeeld. ,,Veel gaat op gehoor. Als een klant de juiste strijkstok te pakken heeft, gebeurt er iets magisch. Het geluid dat wordt doorgegeven, het gevoel dat het precies klopt. Dat raakt me elke keer weer.”