Bestaat linkerhand pizzicato van laag naar hoog?

Discussie in 'Viool' gestart door Oosterhof Vioolbouw, 30 sep 2013.

  1. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.363
    Homepage:
    Ik kwam een fragment tegen van Frank-Peter Zimmermann, die ook op Brava NL meestal te zien en te horen is en waar hij meestal Sonates speelt. Die sonates kunnen mij niet zo bekoren, maar dit YouTube-fragment trok mijn aandacht. Hier speelt hij een virtuoos stuk solo-viool met als Thema ‘God save the Queen’ opus 9 van N. Paganini. Zijn linkerhand pizzicato (LHP) gaat hier samen met een arco. Heel erg knap!!
    Maar, dat zette mij ook aan het denken want LHP’s gaan altijd van hoog naar laag: Sarasate, Monti, Paganini etc. Dus vroeg ik mij af is er al iemand die LHP’s kan uitvoeren van laag naar hoog?
    Dat zou ik graag eens willen horen en zien. Het lijkt me in de praktijk onmogelijk, maar in theorie zou het moeten kunnen.

    Wie van de viooldocenten kan en wil daar iets over zeggen?
     
  2. Hopf

    Hopf ♫ ♪

    Lid geworden:
    10 okt 2005
    Berichten:
    1.078
    Frits,

    Ik ben geen viooldocent, maar luister al meer dan vijftig jaar naar 'pyrotechnics'. De laatste tijd overigens niet meer, dus ben ik wellicht eindelijk op weg een 'volwassen' luisteraar te worden. Maar dit terzijde :p

    'Opgaand' LHP bestaat wel degelijk, zij het veel beperkter (van omvang) dan het dalend LHP dat vier snaren kan beslaan. Voor zover ik het ken (Paganini's 'Nel cor più non mi sento' en, uit het hoofd, de Paganinivariaties van Ysaÿe, wordt het alleen op de e-snaar gebruikt. De gebruikte techniek voor zover ik die heb gehoord is overigens niet het omgekeerde van die bij het dalend LHP: de 'grap' in dit verband is een vastgeplaatste eerste vinger (op de e-snaar) waarbij de tweede vinger de eerstevolgende noot 'plukt'. Door die vaste vinger op de toets omhoog te schuiven, kun je vervolgens een hogere noot 'plukken'. Het klinkt wat primitief, en zo zou ik het zelf ook hebben gespeeld :lol:, maar in de handen van technische alleskunners (Ricci, Kogan, Prihoda, Vengerov en Kavakos) is het resultaat ronduit bevredigend.

    Ik weet overigens niet of er specialisten zijn die de techniek van het dalend LHP ook kunnen toepassen op het opgaand LHP. Het enkele feit dat ik het nooit heb gehoord, zegt ook weer niet alles. Het lijkt mij echter, alleen al fysiek, nogal veeleisend. Ofschoon er altijd lieden zijn die dingen kunnen die voor anderen niet zijn weggelegd. Zoals deciemen met vingerzetting.

    Ronald
     
  3. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.363
    Homepage:
    Het probleem bij een stijgend LHP zit ’em erin dat de ten gehore te brengen noot moet worden aangetokkeld door een vinger die hoger in toon ligt. Vandaar dus ook dat –zo begrijp ik uit jouw informatie- een vinger steeds opschuift, want dat is technisch gezien eenvoudiger dan de techniek toe te passen zoals die bij een dalend LHP wordt uitgevoerd. Ik was van deze techniek niet op de hoogte. Het verklaart misschien ook dat zoiets alleen op de E-snaar wordt uitgevoerd, althans tot nu toe, want zodra de lagere snaren er bij worden betrokken is het wel heel erg moeilijk, zo niet onmogelijk, om te voorkomen dat andere snaren mede worden aangetokkeld.

    Heb je nog ergens een sprekend voorbeeld (YouTube) van een stuk met LHP dat stijgend is?


    Frits
     
  4. Hopf

    Hopf ♫ ♪

    Lid geworden:
    10 okt 2005
    Berichten:
    1.078
    Frits,

    Een aardige illustratie van dat 'alternatieve', opgaande, LHP vind je bij Leonid Kavakos in Paganini's 'Nel cor più'. Te bewonderen na ongeveer 20 - 22 seconden.

    Overigens trof ik ook nog een, zij het beperkt, voorbeeld aan van opgaand LHP op de 'klassieke' manier. Namelijk in 'Carnevale di Venzia', gespeeld door Vadim Repin. Nog zo iemand voor wie violistische moeilijkheden nog moeten worden uitgevonden. Hij speelt dan weliswaar niet iets 'toonladderachtigs', maar een soort (langzame) triller. Ik ben helaas vergeten de tijd te noteren.

    En dan acht ik nu het moment aangebroken voor mijn jaarlijkse paternalistische opmerking :p . Ik hoop niet dat IEMAND zich geroepen voelt dit LHP te gaan studeren. Want dat lukt, op gezag van Carl Flesch, na je tiende jaar niet meer. Op die leeftijd moet het namelijk in je vingers zitten. 'Oudere' vingers breng je dat niet meer bij. Hieraan nadien aandacht schenken is a 'complete waste of time'.
    Als je (of je ouders :lol: ) de ambitie koestert (koesteren) dat je je ontwikkelt als virtuoos, lukt je dat niet door, in goed-Nederlandse traditie, na de middelbare school nog eens naar het conservatorium te gaan. Je bent dan simpelweg te laat. Alles wat samenhangt met viooltechniek, dus ook virtuoze techniek, dien je rond je tiende jaar in je vingers te hebben. 'Virtuozen', en dat is iets anders dan goede violisten, zijn het resultaat van heel jong privé les. En UREN oefenen per dag. En talent, uiteraard. Want er is nog nooit (in ieder geval uiterst zelden) een virtuoos van het conservatorium gekomen. Wel heel competente orkestleden en kamermuziekspelers. Maar geen virtuozen in de klassieke zin des woords.

    Er vroeg eens een journalist aan de violist Nathan Milstein what hij nou een moeilijk stuk vond. 'Er bestaan geen moeilijke stukken', zei Milstein. 'Je kunt het spelen of niet'.

    Ronald
     
  5. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.363
    Homepage:
    Ik hoor JcOFt5y5HEU[/media]]daar alleen maar een spiccato in een loopje omhoog! Verder nogal wat vertraging zodat de beweging ernstig achterloopt op het geluid.

    Ik heb het beluisterd maar kan geen opwaarts LHP bespeuren. Zie:

    Frits
     
  6. Hopf

    Hopf ♫ ♪

    Lid geworden:
    10 okt 2005
    Berichten:
    1.078
    Ik hoor het al, het is weer allemaal niks :p Bij Kavakos zat ik er overigens naast, want het is na ongeveer 32 seconden. Voor de goede orde: zijn uitvoering van 'Nel cor più' is gesplitst in twee video's. Je moet video 2 hebben.

    Andere voorbeelden (in hetzelfde werk) zijn Stefan Tarara (8.16 - 8.19), Leonid Kogan (7,49 - 7,53) en Xiang Chen (rond de 5,40).

    Wat Repin speelt, vind ik wat lastig te omschrijven. Zoiets als A-B-A-B-A. Maar dan op de manier waarop je LHP naar beneden speelt.

    En over de kwaliteit van de 'Youtube' filmpjes ga ik niet :lol:

    Ronald
     
    Laatst bewerkt door een moderator: 2 dec 2013
  7. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.363
    Homepage:
    Daarom dan hier deel 2!



    En inderdaad, daar is een LHP in opwaartse frequentie te horen!
     
    Laatst bewerkt door een moderator: 2 dec 2013

Deel Deze Pagina