Gisteren haalden ik mijn oude Mofje weer eens uit de mottenballen, het is een Viool uit ongeveer 1920 denk ik want op het achterblad staat het brandmerk Stainer. Het viel me weer op hoe breed toch de jaarringen zijn aan de buitenzijde van het bovenblad, ruim 4 millimeter soms om dan plotseling naar het midden toe zeer smal te worden, ik heb niet één Viool die zulke brede jaarringen heeft als deze. De boom waaruit het bovenblad komt moet dus vele koude winters gekend hebben om daarna vele zomers lang een vrij grote hitte te hebben moeten doorstaan. Nu las ik laatst dat het juist goed is brede jaarringen aan de buitenkant omdat daar de trillingen het sterkst zijn en een krachtige toon geven en smalle jaarringen naar het midden omdat daar de druk het hoogst is. Het is bij deze Viool natuurlijk toeval want het is een massaproduct en dit zal natuurlijk niet uitgezocht zijn, maar ik vraag me toch af of ze niet te breed zijn, nu is het bovenblad wel behoorlijk gewelfd en de Viool is verder een stevige jongen, dus die brede jaarringen kunnen niet veel kwaad doen dacht ik zo, want ik denk dat brede jaarringen een zwakker bovenblad geven, maar dat weet ik niet zeker.
Ik kan uit je reactie niet goed opmaken wat je vraag nu is. Maar laat ik aannemen dat je verbaasd bent over het feit dat de jaarringen niet gelijk verdeeld zijn over de beide bladhelften. Dat komt vaker voor en heeft te maken met de positie van het kwartiers gezaagd stuk hout. De jaarringen worden breder naarmate je dichter bij de bast komt. De effecten van de nerven in de langsrichting zijn het sterkst voor het winterhout terwijl in de dwarsrichting deze eigenschappen sterker zijn voor het zomerhout. Men beweert dat vaak een wijdere nerfverdeling resulteert in hout met een grotere dichtheid. Ik heb het nooit gemeten dus weet ik niet of deze bewering juist is. Een andere bewering is dat hout wat in Cremona werd gebruikt, minder variatie had in dichtheid tussen winterhout en zomerhout en dat zou een grotere stijfheid teweeg brengen. Stradivarius schijnt een viool te hebben gebouwd met een bovenblad uit één stuk: 'Conte di Fontana' (?) wordt die genoemd. Ik heb er echter geen afbeelding van kunnen vinden. Er wordt zo nu en dan best wel een bovenblad toegepast uit één stuk, dus dat is niet heel bijzonder. Ik heb daar wél afbeeldingen van! Hout waaruit een bovenblad uit één stuk kan worden gehaald. Merk op dat hier de jaarringen gaande van links naar rechts steeds wijder worden! Waar je nu tegenaan kijkt is de binnenkant van het bovenblad (moet uiteraard nog vlak geschaafd worden): Zo kan dat er dan uitzien: Frits
Ik zou graag een foto van het bovenblad laten zien maar ik weet niet hoe ik een foto op dit forum moet plaatsen.
