Hallo allemaal, Ik heb een probleem met mijn nieuwe viool, de B op de e snaar zit hoger dan de E op a snaar, hoe kan dit? De kam staat recht, mijn leraar heeft ook geen flauw idee. Het is heel vervelend want zo kun je nooit octaven maken. Tevens klinkt de viool erg schel, er zitten wel stalen snaren op, komt het hierdoor? Ik ben van de week bij Loerakker in Haarlem geweest, die kon de viool reviseren. Ik kreeg dan nieuwe nylon (dominant) snaren, snaren houder, kam en de stappel werd naar het midden verplaatst. De viool is uit ~1910 maar klinkt voor geen meter dus ik wil wel weten of het het waard is om hem te reviseren.
Volgens mij zou het aan de snaar liggen. Wanneer een E-snaar oud wordt en oxideert dan kan je geen zuivere kwinten meer spelen t.o.v. de A-snaar. Een E-snaar verslijt sneller dan de andere snaren.
Een vioolbouwer moet een redelijke inschatting kunnen maken of een revisie ook zinvol is en een betere toon en klank oplevert, maar een 100% garantie is niet te geven. Gezien de diagnose van Loerakker en zijn behandelingsplan, lijkt het mij waarschijnlijk dat de viool er een heel stuk van opknapt. Je kunt ook nog om een "second opinion" vragen. Succes!
Klopt inderdaad, er zaten oude metalen snaren op, deze zijn vervangen en hij is weer als nieuw Is er iemand bekend met de naam: a kreuzinger Het volledige etiket luidt: mistr houslar a kreuzinger znaim geigenbauer. Google geeft aan dat znaim in tschechië ligt, klopt ook want de viool is Boheemse stijl, helaas kan ik niks over de maker vinden. Misschien dat iemand meer informatie erover heeft.
Kreuzinger: Vioolbouwersfamilie uit "Schönbach" (in het voormalig duitssprekende gebied van voormalig Tsjechoslowakije, tegenwoordig Tsjechië) Beschrijving in ieder geval in Lüttgendorff deel 2 en in het supplement. Een nazaat is wellicht nog actief in Garmisch-Partenkirchen; een tijd geleden had ik een Kreuzinger cello in mijn collectie.
Chrish, Johan suggereert in post #2, dat door oxidatie geen zuivere kwinten meer mogelijk zijn. Maar het probleem is dacht ik niet het stemmen van de A-en E-snaar, maar bij het spelen van respectievelijk de b (E-snaar) en de e (A-snaar), waarbij de afstanden onderling verschillen. [Vermoedelijk geldt dat voor iedere kwint op beide snaren en zal het verschil groter worden naarmate de te plaatsen vinger steeds hogerop, richting kam gaat]. Ik neem daarom aan, dat het gaat om te proberen beide tonen – het interval kwint- met één vinger (geplaatst op beide snaren) tot een zuivere kwint te doen klinken. Dat schijnt niet te lukken. Zou het probleem niet kunnen zitten in het feit dat de E-snaar veel dichter bij de toets zit dan de A-snaar? De E zit zo’n 2 mm van de toets verwijderd, terwijl dat voor de A-snaar wel 3 of 3,5 mm kan zijn. Daardoor wordt de A-snaar bij simultaan indrukken van beide snaren (met één vinger) méér uitgerekt dan de E-snaar, hetgeen tot uiting komt in een onzuivere kwint. Dit gaat zeker op voor snaren met stalen kern, die een hogere spanning hebben dan synthetische snaren. De E op de A-snaar klinkt dan te hoog, waardoor het lijkt alsof de b op de E-snaar eigenlijk hoger ligt! een oplossing zou kunnen zijn: * de eerder gedane suggestie om over te gaan op synthetische snaren, die een lagere spanning hebben, uit te voeren * indien toch snaren met stalen kern worden gebruikt, de huidige kam lager (laten) snijden, zodat de afstand tussen snaar en toets kleiner wordt. Frits
Nee, het waren de snaren. De afstand was zo groot dat de B al een B# had moeten zijn of misschien wel een Ces
Wat ik heel vreemd vind in deze zaak is dat stemmen in reine kwinten kennelijk wel gaat, maar zodra er een vinger op de snaren wordt geplaatst klinkt de boel niet meer rein. Is zelfs niet meer rein te krijgen! Als het de snaren zijn, dan moet er ook niet goed gestemd kunnen worden en daar wordt door de opstarter van dit onderwerp met geen woord over gerept! Maar goed: met nieuwe snaren (alleen de A- en de E-snaar?) is het probleem verholpen. Daar ging het om bij de initiator, mij ging het erom een goede verklaring te vinden. Dat laatste is (nog) niet gelukt. Frits
Frits, misschien komt het doordat een snaar dikker wordt op de plaatsen waar hij geoxideerd is, en dat is meestal in de eerste tot derde positie, daar waar de transpiratie van de handen het meest op de snaar inwerkt. Een onregelmatige dikte van de snaar veroorzaakt naar mijn mening een lichte verschuiving van de juiste tonen. Opvallend is ook dat de afwijking groter wordt naarmate je hoger op de snaar speelt; de kwint b-fis is nog redelijk maar de d-a of de e-b zijn al vreselijk onzuiver. MvG, Johan
@ Johan, Laten we eens aannemen dat de E-snaar behoorlijk is geoxideerd, want die is meestal onomwonden en van staal, zodat daar veel eerder oxidatie optreedt dan een met aluminium omwonden A-snaar. En dan oxidatie op die plekken waar de vingers 1 t/m 4 geplaatst worden. Naar mijn mening moet dan het stemmen van de losse snaren (A-E) ook al grote problemen geven om ze in reine kwinten te krijgen. Het kan toch niet zo zijn dat zoiets alleen maar optreedt wanneer er vingers geplaatst worden? Verder vermeld je dat het probleem groter wordt naarmate er hoger op de snaar gespeeld wordt. Waardoor zou dat dan komen? Wordt de E-snaar dan –bij dit instrument- toch méér ingedrukt en staat de kam aan de hoge kant voor de E-snaar? Misschien heb je een logische verklaring? Frits
Frits, ik weet niet of ik een theoretische uitleg kan vinden voor ons onderwerp maar ik wil wel proberen. 1) De kwaliteit van de klank en de toonhoogte die een snaar voortbrengt hangen af van: -de verhouding tussen lengte en diameter van de snaar (aannemend dat de diameter konstant is over heel de lengte) -het soortelijk gewicht -de veerkracht -de spanning Nu is de vraag: wat verandert er aan deze eigenschappen bij optreden van oxidatie? Volgens mij is het de diameter en misschien ook wel het soortelijk gewicht. Misschien kunnen we hieruit een logische theorie opbouwen. 2) Mocht het euvel echt te wijten zijn aan een te hoge kam, hoe komt het dan dat na het opzetten van een nieuwe snaar de kwinten plots weer zuiver zijn? Dus moeten we de oorzaak elders zoeken...volgens mij nog steeds bij de oxidatie van de snaar. 3) Bij een nieuwe perfect gemaakte snaar ligt het oktaaf precies in de helft van de snaarlengte. Bij een -over heel de lengte- geoxideerde snaar ook. Maar in de praktijk zie je meestal snaren die in de eerste tot zeg maar de derde positie geoxideerd zijn, en daar ligt het oktaaf NIET meer in de helft van de snaarlengte, maar ietsje dichter naar de kam. Gezien de afstand van het oktaaf iets groter is geworden, zijn alle tonen tussen de open snaar en het oktaaf ook ietsje groter geworden. Vandaar dat ze niet meer op dezelfde plaats liggen als de tonen van de naastliggende -niet geoxideerde - snaar, BEHALVE de begintoon nl. de open snaar, want die ligt natuurlijk wel op dezelfde plaats en kan daarom dus wel degelijk rein gestemd worden. MvG, Johan
@Johan, Ik kan een heel eind meegaan met de beweringen. Ook wanneer je stelt, dat de oxidatie niet gelijkmatig is verdeeld over de gehele lengte van de snaar. Prima, akkoord. Wat ik echter onbegrijpelijk blijf vinden is, dat stemmen in een reine kwint dan nog mogelijk zou zijn, want ook daar waar de E-snaar dikker is door oxidatie wordt die in trilling gebracht bij het aanstrijken van de ‘losse’ snaar. Door de iets grotere diameter ter plaatse van die oxidatie, kan die trilling zich dan niet meer homogeen voortplanten en dat zou aanleiding moeten geven tot problemen in de klankvorming. Jij stelt, dat juist de losse E-snaar géén problemen geeft, maar zodra er vingers worden geplaatst, dus wanneer de snaar korter wordt gemaakt, juist wèl. Waarom treden er dan problemen op zodra er vingers op de snaar worden geplaatst, dus wanneer de snaar korter wordt gemaakt? Met het vergelijken van de situatie ‘losse’ snaar versus vingers op de snaar verandert er immers niets aan de oxidatie en evenmin iets aan de inhomogeniteit van de snaar? mvg, Frits
Frits, Akkoord, de klank van de open E snaar zal, wanneer die geoxideerd is, zwevingen hebben , maar je kan hem toch zo stemmen dat je hoort dat het een E is, weliswaar van slechte klankkwaliteit. Misschien verwarren we het begrip "klankkwaliteit" en "toonhoogte" Met de vingers op de -geoxideerde- snaar kan je ook "juist" spelen maar dan moet je de vingers ietje hoger plaatsen dan hun gebruikelijke plaats. Maar de klankkwaliteit zal ook hier te wensen laten. Dubbelgrepen op één goede en één geoxideerde snaar zijn mogelijk maar dan moet je de greep aanpassen (als het ware de vingers "vals" plaatsen om het interval toch "juist" te spelen) Bij reine kwinten is er een probleem doordat die met één vinger gespeeld worden. Ik heb al geoxideerde snaren gezien waarop je een reine kwint probeert te spelen, maar het klinkt als een vergrote kwart. Of als je een grote sixt speelt (bv d - b) klinkt het als een kleine sixt (d - bes). Mvg, Johan
