Elisabeth concours viool 2015

Za. was ik in Brussel voor het Elisabeth concours. 2 Nederlanders gezien, Rosanne Philippens en Stephen Waarts, die een dubbele nationaliteit heeft Ned/USA en die ik in de halve finale met z'n Mozart vioolconcert in Hannover zag. Beiden zijn door naar de halve finale, ook weer in Flagey, waar je hier kaarten kan bestellen:
http://www.flagey.be/nl/programma/genre/muziek/koningin-elisabethwedstrijd


Rosanne met groene trui linksboven, Stephen, die lange in het midden achterste rij met zwart overhemd.
Dinsdagmiddag 12-5-2015 speelt Rosanne recital en Stephen woensdagmiddag en vrijdagavond 15 mei speelt Rosanne Mozart 3,4 of 5 (ik dacht 5) en Stephan op za-avond voor de bekendmaking van de finalisten. Jammer dat Mozartvioolconcert 1 of 2 niet meer gespeeld mag worden, wat wel een culturele verarming is. In de 1e ronde werd naast Paganini caprice en bach sonate ook een stuk met piano van Schubert gespeeld, wat wel origineel was. Rosanne heeft als finalestuk het 1e vioolconcert van Schymanovski opgegeven, wat ze net op cd heeft gezet. Wel origineel tussen de vele Tsjai en Sib. en 1e Shos finalestukken in, zag ik in het rode programmaboek. Iemand had ook het vc van Korngold en Walton opgegeven, maar ik weet niet of die nog bij de laatste 24 zitten.
Andere halve finalisten in het verleden zijn Emmy Verhey (1967) http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=2016&tab=108&rec=3448&frm=0&par=secorig2002&par2=atvorig153 , Liza Ferschtmann (2005) en Maria Milstein (2012).
De laatste finalisten op viool waren Kees Kooper (12e in 1951) http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1698&tab=102&rec=434&frm=0 geboren in 1923, die volgens de website nog moet leven. Wie weet meer van hem, bv waar hij nu woont en of hij nog muziek maakt of les geeft? En Theo Olof (4e in 1951 en jurylid in 1967). Met Olof (1924-2012) in 1984 nog samengespeeld in een studentenorkest en hij maakte in de 1e Bruch een fout en sloeg 10 of meer maten over, dus wij zoeken in de muziek waar hij was, maar veel mensen in de zaal hadden het niet gehoord. Grappig op de site is het finalestuk van Olof uit 1951 Bartok2 op audio terug te horen: http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1698&tab=102&rec=600&frm=0

O ja, vanaf 15 uur vandaag is de rest van het concours allemaal stromend (streaming) op video te volgen en kan je ook terugkijken bij Video Op Aanvraag VOD (video on demand) http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1692&tab=87&rec=43&frm=0&par=secorig1639&par2=atvorig0
Hier het speelschema van de halve finale: http://www.cmireb.be/Concours2/documents/2_round201525004.pdf

Programma 1e ronde, daaronder de kandidaten die gespeeld hebben
http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=2015&tab=108&rec=4023&frm=0&par=secorig2001&par2=atvorig4022
De jury maakt een keuze uit de volgende door de kandidaat voorgestelde werken en delen van werken:
- de sonate in g, a of C voor viool solo van J.S. Bach,
- de sonate in A D 574 van F. Schubert,
- drie Capriccio’s van N. Paganini.
Hier kan je de audio's van de 1e ronde terigluisteren http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1646&rec=0&frm=0&par=aybabtu
Hier Rosanne http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1952&tab=146&rec=25001&frm=0&par=secorig1646 en dan op "de titel beluisteren" klikken voor de audio of op het E(omgedraaid)E-plaatje.
Hier Stephen http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1952&tab=146&rec=25009&frm=0&par=secorig1646

Programma halve finale:
http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=2016&tab=108&rec=4024&frm=0&par=secorig2002&par2=atvorig4022
Programma van de halve finalisten
Tijdens elke sessie hoort het publiek vier halve finalisten aan het werk: de eerste twee spelen een concerto van Mozart begeleid door het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie, o.l.v. Paul Meyer. Dit concerto wordt gekozen uit de concerti KV216 (n. 3 in G), KV218 (n. 4 in D) en KV219 (n. 5 in A).
Na de pauze vertolken de volgende twee hun recital met pianobegeleiding. De jury kiest één van twee door de kandidaat voorgestelde recitalprogramma’s, die beide de volgende werken bevatten: werken naar keuze, de sonate in e op. 27/4 voor viool solo van E. Ysaÿe en het onuitgegeven verplichte werk van Vykintas Baltakas, speciaal voor deze editie geschreven.
11/05/2015 Wereldpremière van het onuitgegeven verplichte werk van Vykintas Baltakas
16/05/2015 Bekendmaking van de 12 finalisten aan het einde van de avond

 

Wat leuk deze uitgebreide uitleg over hoe het er aan toegaat! Leuk om de audio-opnames van onze landgenoten te horen! Wel geweldig dat ze de halve finale hebben bereikt!

Heb je nog kaartjes gekocht voor de halve finale?

 

Jammer genoeg hebben de Belgen zich niet kunnen plaatsen voor de volgende ronde. Zal dan maar voor de Nederland supporteren zeker?

Op Cobra heb je ook dagelijks een mooi overzicht van wie wat gaat spelen. (http://cobra.be/cm/cobra/projecten/kew2015)

 

Ha, ja gister kaartjes via internet geprint en ik ga zo weg voor de recital van Rosanne, maar ga maar niet in haar gezichtsveld zitten, want dat zou haar kunnen storen in haar optreden, maar ik ken het repertoire al te goed, dus het gaat vervelen om steeds dezelfde stukken te moeten horen, dus ik ben nu minder fanatiek vanaf 2005 toen ik het Elisabethconcours voor het eerst volgde. Bij de Conservatoriumexamens in Den Haag, wat ik ook vaak volg, is het nivo ietjes minder (voor mij onbereikbaar) maar hoor je weer vaker onbekende stukken, wat ik belangrijker vind. Er zijn ook gratis examens in Amsterdam en Utrecht, maar ja je kan niet alles en iedereen aflopen.
Op Canvas, de Belgische televisie is er dagelijks een samenvatting van de dag daarvoor van de halve finale vanaf 10.25-13.30, dus is nu ook bezig.

 

Ik heb op de live stream meegenoten van haar Ysaÿe!

 

Toch aadig van je MatthiasB, om voor Nederland te supporteren! Ze belonen je vast met prachtig spel!
Dank ook voor jouw luistertips!

En...hoe was het met Rosanne?
Wat ik van je begrijp, is dat het Elisabethconcours een soort 'ijzeren repertoire' hanteert dat dus altijd maar weer terugkeert. Dat helpt wellicht met het precies vergelijken van de violisten, er worden zo mogelijk minder appels met peren vergeleken, maar als niet-jurerende luisteraar komt daar een zeker iets van verveling in. Enerzijds nog steeds belangstellend voor het hoge niveau van uitvoering, maar anderzijds die grote voorspelbaarheid. Of de solist moet wel iets heel spannends doen... Daarentegen krijgen de afstuderende violisten van een conservatorium toch iets meer vrijheid in keuze binnen het afstudeerprogramma. Verrassend en inderdaad ook dichter bij de deur!

Wat ik ook zag: In 2017 eerste editie celloconcours in het Elisabeth Concours gamma. Met daarbij de uitleg, dat gezien de wereldwijde belangstelling voor de cello dit instrument een plaats verdient naast piano, zang en viool.
Emancipatie van de cello dus! 2017, dat is een jaar na de volgende CelloBiënnale met haar concours, al lijkt het mij nogal gekkenwerk om als veelbelovend jong cellist(e) voor beiden te gaan tegen die tijd.

 

De violist Kees Kooper (bericht nr. 1) is in 2014 overleden. In New York, waar hij zijn halve leven al woonde. Hij is in de jaren tachtig nog wel eens als solist opgetreden bij het Kunstmaandorkest.

Ronald

 

@Hopf Bedankt voor de info.
@Marcelita Hier kan je het recital van Rosanne terugzien: http://cobra.be/cm/cobra/projecten/kew2015/1.2291776 (@MathiasB bedankt voor de cobralink) waar ook een deskundige mening van violist, concertmeester en Klaraopnameleider Wolfgang Herremans op staat.
De mening van Wolfgang
De Nederlandse Rosanne Philippens begint haar recitalprogramma met het plichtwerk van Baltakas. Ze brengt een eerder intimistische lezing van het werk. Vervolgens speelt ze de prachtige tweede vioolsonate van Brahms. En prachtig wordt het! Ze zingt o zo mooi op haar Stradivarius, heel veel zin voor kleuren, mooie muzikale lijnen enz.. Ook zij wordt wederom op magistrale manier begeleid door Thomas Hoppe. Persoonlijk vind ik haar Ysaÿe minder geslaagd, met toch wel wat technische mankementen, maar ze speelt zo mooi dat ik haar dat graag vergeef! Voor mij is zij een zeer integere muzikante en ik hoop haar in de finale weer te zien waar ze het eerste vioolconcerto van Szymanowski zal vertolken, een concerto dat we, naar mijn weten, in de geschiedenis van de Elisabethwedstrijd nog nooit te horen kregen.
Het recital staat ook op de website : http://www.imkeb.be/cgi?lg=nl&pag=1954&tab=146&rec=25101&frm=0&par=secorig1648

Citaat Marcelita: "Wat ik van je begrijp, is dat het Elisabethconcours een soort 'ijzeren repertoire' hanteert dat dus altijd maar weer terugkeert. Dat helpt wellicht met het precies vergelijken van de violisten, er worden zo mogelijk minder appels met peren vergeleken, maar als niet-jurerende luisteraar komt daar een zeker iets van verveling in. Enerzijds nog steeds belangstellend voor het hoge niveau van uitvoering, maar anderzijds die grote voorspelbaarheid. Of de solist moet wel iets heel spannends doen..."
Bij een concours heb je inderdaad vergelijkingsmateriaal nodig. Nu was een stuk voor viool en piano van Schubert in de 1e ronde nieuw en vrij onbekend. In 2012 moest een deel van het vioolconcert van Schumann met piano worden gespeeld, wat ook relatief onbekend is. De kandidaten moeten 3 caprices van Paganini voorbereiden, waarvan de jury er 1 uitkiest en een sonate van Bach. Blijft natuurlijk leuk om die 24 verschillende caprices te horen, die je bij zo'n concours leert kennen en live mee te maken, want buiten concoursen hoor je caprices hoogstens als toegift, waar ook vaak een Bach-sonate wordt gespeeld (na een vioolconcert uit een hele andere tijdsperiode) Bij het Oskar Back moesten kandidaten in de 1e ronde een paar jaar geleden de 24 caprices van Nederlandse componisten spelen. Dat was erg origineel.
De halve finale recitals vindt ik bij Elisabeth het aardigst omdat de kandidaten naast het plichtwerk en nu de 4e Ysaye-sonate ook wat onbekendere werken spelen (van de 2 opgegeven recitals, waarvan de jury er 1 uitkiest). Paidassi speelde nu de 1e sonate van Saint-Saens en Semenenko een spectaculair stuk van Paganini Palpiti . Daarvoor ga ik naar de concertzaal. Bij de fantasie van Faust werd er 2x te vroeg geklapt. Beetje pijnlijk. De 1e keer door 2 mensen, de 2e keer door een grote groep, waarbij de pianist z'n hand opstak zo van: "We zijn nog niet klaar." Maar dat krijg je als veel mensen zo'n stuk niet kennen.
De finale vind ik leuk als er onbekende vioolconcerten van Elgar, Walton, Korngold of Szymanowski worden gespeeld, maar veel niet al te doorgewinterde klassieke muziekluisteraars leren via het Elisabethconcours het ijzeren repertoire kennen, wat voor velen nieuw is.
Je zag bij de cadenzen (soms zelfgeschreven door de kandidaten) van vaak het 5e Mozart vioolconcert, dat de concertmeester verveeld de zaal in ging kijken, want voor zo'n orkest wordt het ook een beetje lopende bandwerk, lekker makkelijk je gesubsidieerde geld verdienen,want dan hoeven ze niet te studeren op nieuwe moeilijke stukken, maar die willen ook muzikaal wat uitdagingen. Bij het vioolconcours in Hannover kon naast Mozart 1-5 (bij E-concours teruggebracht tot Mozart 3-5) ook 3 Haydn-vioolconcerten gespeeld worden. Nadeel van Hannover is dat er een stuk of 10 finalekeuzevioolconcerten waren, terwijl bij het E-concours er gelukkig een keuzevrijheid is. Voordeel van Hannover is dat de 1e ronde uit 2 recitals bestaat met o.a een Ysaye-sonate Bach-sonate en Joachimsonate, waarbij een betere overall indruk kan worden gemaakt door de kandidaten. Bij E-concours worden al mensen weggeselecteerd na 25 minuten met 3 stukkies Bach, Paganini en nu Schubert. 1 x je dag niet hebben en je ligt er al uit.
Uiteindelijk is het ook bij vioolconcoursen appels met peren vergelijken, tenzij je alle kandidaten precies hetzelfde Paganini-caprice, precies dezelfde Bach-sonate, precies hetzelfde Mozartconcert en precies hetzelfde finaleconcert zou laten spelen.

 

Ook in Belgie , Verviers, 14 november is het Vieuxtempsconcours weer. In 2206 heb ik daar 8 x met piano het 2e vioolconcert van Vieuxtemps gehoord, wat je normaal nooit in de concertzaal kan beluisteren, nu is het 5e aan de beurt : http://www.prixvieuxtemps.be/index.htm

 

Recital van Stephen Waarts : http://cobra.be/cm/cobra/projecten/kew2015/1.2291789
De mening van Wolfgang
Over het recital
Als laatste van de namiddagsessie krijgen we de 18 jarige Stephen Waarts te horen. Deze Amerikaan met Nederlandse ouders kan al een aardig palmares voorleggen, zo won hij vorig jaar nog de Menuhin Competition in Austin, Texas. Hij begint zijn recital met Het Scherzo van Brahms uit de FAE sonate met Thomas Hoppe aan de piano, om daarna te vervolgen met de “Dryads and Pan” uit de Mythen op. 30 van Karol Szymanowski. Het is duidelijk dat we hier te maken hebben met een rasmuzikant. Hij speelt zeer expressief, maakt ontzettend veel kleuren en beheerst duidelijk alle aspecten van het vioolspel. De twee plichtwerken, Ysaÿe en Baltakas worden uitstekend vertolkt. Het aartsmoeilijke Ysaÿe klinkt in zijn handen alsof het een makkelijk deuntje zou zijn. Het Recitativo van Baltakas wordt uit het hoofd vertolkt, toch echt geen evidentie. Hij beëindigt zijn recital met de Fantasie op thema’s uit Carmen van de Amerikaanse componist Franz Waxman. Voor de uitvoering van dit werk moet hij wel zijn meerdere erkennen in Oleksii Semenenko, maar Stephen Waarts is een kandidaat die we zeker binnen twee weken in de finale opnieuw te horen zullen krijgen.
Kijken of hij gelijk krijgt, maar ik gok het ook.
Steven Waarts is in 1996 in Fremont in Californië geboren, maar heeft een dubbele - Nederlands-Amerikaanse - nationaliteit.
Hij kreeg zijn eerste vioollessen toen hij vier was. Sinds 2005 studeert hij viool aan het Conservatorium van San Francisco bij Li Lin. Een jaar later startte hij er ook met pianolessen bij Irina Sharogradski.
Steven Waarts won al ontelbare prijzen - te veel om op te noemen. Maar toch deze: in 2014 won hij de Eerste Prijs, de Bach Prijs én de Componistenprijs tijdens de Menuhin Competition in Austin, Texas, en in 2013 de Eerste Prijs en zes bijkomende onderscheidingen op de Young Concert Artists International Auditions.
Ondanks zijn jonge leeftijd speelde Waarts al meer dan veertig vioolconcerto's als solist, onder meer met het Cleveland Orchestra en het Orchestre Symphonique de Montreal en met orkesten in Rusland, Duitsland, Noorwegen en Spanje.
Naast een groot muzikaal talent is Stephen Waarts ook een wiskundig genie en won hij al verscheidene wiskundige onderscheidingen.

 

Even een simpele vraag tussendoor... ;-)
Waar wordt op beoordeeld?
Ik heb net even wat Mozartfragmentjes gehoord: in mijn oren spelen ze allemaal virtuoos en foutloos, maar als als voorbeeld, de francaise Solenne Paidassi speelt fris en elegant, Kenneth Renshaw speelt iets rauwer en gepassioneerder (zoals het op mij overkomt tenminste...). Allebei mooi op hun eigen manier.
Hoe haal je hier een winnaar uit?

 

@marjet
http://www.qeimc.be/cgi?lg=nl&pag=1979&tab=108&rec=4022&frm=0&par=aybabtu
De samenstelling van de jury kan van ronde tot ronde verschillen, maar de juryleden zetelen telkens in de hele ronde bij waarvoor ze gevraagd zijn. Aan het eind van elke ronde overhandigt elk jurylid zijn of haar punten voor alle kandidaten aan de gerechtsdeurwaarder. De juryleden stemmen niet voor hun eigen leerlingen en er vindt geen beraadslaging plaats. De juryvoorzitter, bijgestaan door een secretaris, leidt het verloop van de wedstrijd. Ze nemen niet aan de stemmingen deel.
De namen van de juryleden worden bekend gemaakt aan de vooravond van de eerste ronde, tijdens de loting die de volgorde van optreden van de kandidaten bepaalt.

Bij het Oskar Back vioolconcours geven de juryleden ook punten en wordt het hoogste punt en het laagste punt eraf gehaald en de rest gemiddeld, net als bij een turnjury. Het blijft altijd arbitrair. Waar de 1 let op technische imperfecties , let een ander meer op de muzikale lijn en wat de 1 mooi vindt is de ander weer minder kapot van. Bij een finaleuitslag is het publiek het soms helemaal niet eens met de jury en werd er gefloten. 1 x was een kandidaat zo teleurgesteld dat hij maar 6e was geworden dat hij het podium niet opkwam.

O ja, ik zag dat naast de CANVAS-herhalingen (kanaal 52) dagelijks van 10.25-13.30 ‘s ochtends, ook ‘s avonds Elisabeth concours op tv is op KETNET Belgisch kanaal 53 van 20-23 uur, waar overdag kinderfilms worden uitgezonden. Het staat daar op teletekstpagina 206 op Belgie (kanaal 51,52 en 53 heeft dezelfde teletekst). Na zaterdagnacht (rond 1 uur) zijn de finalisten bekend en hebben we een week niks, want dan kunnen de finalisten zich voorbereiden voor de finaleweek daarna.
Ik vond nog een video van finalist nr. 12 uit 1951 Kees Kooper
en een wikipagina http://en.wikipedia.org/wiki/Kees_Kooper

 

Daarnet de concerto van Stephen Waarts mogen aanhoren. Een streling voor het oor!
Ben benieuwd naar de finalisten...

 

Stephen is door naar de finale. Eindelijk weer een Nederlander (ok met een dubbele nationaliteit) in de finale in 2015 na 64 jaar na in 1951 Theo Olof 4e en Kees Kooper 12e. Snikker de snik Rosanne zat er niet bij. Balen. Ze keek begrijpelijk niet zo blij zonet. Na haar recital in de zaal had ik al niet zo'n goed gevoel, want het leek te mat en te ingetogen te klinken met te weinig emotionele forte uithalen en ik hou niet zo van Brahms (behalve 1e en 4e symfonie) en ik vond het stuk te saai (sonate van Poulenc begint meteen al goed en was misschien een betere keus geweest), maar ja Brahms is kennelijk haar smaak, stijl en/of karakter, maar toen ik haar Ysaye terughoorde en haar Mozart hoorde, dacht ik dat het wel goed zat en twijfelde ik eigenlijk niet meer aan de finale, omdat ze zoveel in huis heeft. Nou ja dan gaan we maar haar cd kopen, kunnen we toch nog het vioolconcert van Szymanowsky horen:

 

Bedankt Henri V. voor de uitleg. Maar het komt inderdaad niet heel erg objectief op mij over.
Gebaseerd op de paar fragmenten die ik gezien heb had ik trouwens wel verwacht dat de francaise wel en de japanse niet door zou zijn ipv andersom (maar ik kijk, als leek, ook nogal naar plaatje...).
Wat mij opvalt bij de finalisten: of (op 1 na) blanke man (7)of aziatische vrouw (5)

 

Haar Mozart vond ik zeker de moeite! Van haar recital blijft me niet zoveel bij, enkel dat ik het opgelegd werk daar nogal "saai" vond, dit in tegenstelling tot de Française Païdassi: ze vertelde echt een verhaal met het opgelegd werk, iets waar genoeg solisten niet in slagen.

Ik vond haar Mozart dan weer wat minder, maar ze moest zeker niet onderdoen voor anderen. Wat niet wegneemt dat ik ze graag in de finale had gezien.
Doch heb ik niet alles aandacht genoeg kunnen volgen om er een oordeel over te vellen.

 

Hoe kom je eigenlijk als deelnemer in dit concours? Zijn er voorrondes?

 

Er gebeurt een preselectie op basis van een DVD die de kandidaten moeten insturen.

 

Genuanceerde terugkoppeling kreeg Rosanne van de jury, met hun opinie hoe je Mozart zou moeten spelen, na haar uitschakeling:
https://www.facebook.com/rosanne.Philippens



Rosanne Philippens
9 uur · Bewerkt ·
"With Mozart, you nailed your coffin" Mr. Varga, member of the jury ("you crazy Dutch girl")
I take that as a compliment, ok? smile-emoticon
http://www.concours-reine-elisabeth.be/cgi?lg=fr&pag=2427&tab=146&rec=25244&frm=0&par=secorig2112
+ 35 reacties daarop.

 

Kun je uitleggen wat ze hier mee bedoelen? Deed ze iets heel bijzonders?