Het Geheim van Stradivarius.

Deze koptekst dekt de lading niet, want het Geheim van Stradivarius was dat hij geen Geheim had.
Waarom klinken zijn Violen dan zo goed ja uitstekend, ondanks dat ze eigenlijk al versleten zijn, het hout heeft natuurlijk na al die jaren zijn meeste pit verloren.
En denk daarbij ook eens aan de vreselijke ingrepen die een echte Strad meestal heeft moeten ondergaan door modernisering.
Natuurlijk hij was een groot Vakman, maar dat zijn de huidige Bouwers vaak ook, had hij beter gereedschap of beter materiaal, nee de huidige Bouwers zijn daarmee verre in het voordeel.
Ook is de omgeving waarin tegenwoordig gewerk wordt natuurlijk veel beter denk aan verwarming verlichting en klimaat beheersing etc. waarom dan toch die mooie ja uitstekende klank.
Die klank zit namelijk niet in het Instrument en ligt ook niet aan de oren, maar zit tussen de oren, dat noemen wij suggestie, het idee een superieur Instrument te bespelen geeft de bespeler het gevoel dat ook de klank superieur is, en ook de luisteraar ondergaat deze suggestieve werking.
Onderschat niet de kracht van de suggestie, het is en opgedrongen denkbeeld dat niet kritisch of rationeel is verwerkt, en waartegen ook het gevoelsleven niet in verzet komt, denk hierbij aan de grote Wereld Godsdiensten.
En daarom durf ik te stellen dat een goede Oosterhof beter klinkt dan zo'n oude aftandse omgebouwde Stradivarius.
Graag hoor ik de mening van de andere Forumleden want ja ik heb natuurlijk ook niet de wijsheid in pacht.

 

Bij dubbelblind-tests kwam Stradivari meestal niet als beste uit de bus. Nou is de ene Strad de andere niet. In een paar eeuwen tijd kan een instrument nogal wat schade, pech, onkunde of juist liefde, wijsheid en aandacht hebben ontmoet. Nieuw zijn ze in ieder geval geen van allen. Wel zijn ze nagenoeg allemaal heel erg mooi. Goed van proportie, alle details op elkaar betrokken, wondermooi van lak.

Het is natuurlijk vooral de speler die de klank vormt, en die de mogelijkheden van het instrument meer of minder weet aan te spreken. Mijn idee is dat de schoonheid van een instrument effect heeft op de de speler. Die kan daardoor makkelijker in een staat van liefdevolle aandacht komen. En natuurlijk ga je daar beter van spelen.

Het spreekt voor zich dat Stradivari niet het alleenrecht heeft op mooie instrumenten. In die zin is het passend om zo nu en dan de mythe die hem omringt te nuanceren.

 

Mijn man is professioneel violist en was een keer bij de vioolbouwer om zijn stok op te halen die opnieuw was behaard. Toen hij zijn stok terug kreeg en op zijn eigen viool begon te spelen om even uit te testen kwam er van achter een man naar binnen gelopen die op de koffie was bij de vioolbouwer. Hij luisterde even en kwam toen terug mijn zijn eigen viool. Of mijn man even daarop wilde spelen.

Zonder te kijken pakte hij het instrument aan en begon te spelen...nog geen 5 noten en hij stopte, keek naar de bezoeker en speelde verder. Hij was totaal overrompeld door het geluid dat hij beschreef als "niet van deze wereld". Na een paar minuten spelen kon hij zijn nieuwsgierigheid niet bedwingen en keek in het welbekende F-gat van de viool. Een oude Italiaanse Meesterviool (het merk moet ik nu even schuldig blijven).

Daarna pakte diezelfde bezoeker nog een viool en gaf die aan mijn man, ook daar speelde hij op en ondanks dat het een andere viool was met een andere klank was ook deze bijzonder mooi. Een eigen karakter, een ander geluid...andere snaren erop maar beide een prachtig geluid, heel anders dan zijn eigen viool (wat natuurlijk ook geen studie-viool is).

Deze bezoeker bleek een speler van het Brabants Orkest te zijn die uit een erfenis een Strad had gekregen en deze had ingeruild voor 2 oude Italiaanse Meesters.

Strads of "gelijkwaardige" violen hoeven dus lang niet altijd de beste te zijn en smaken verschillen maar er zit wel degelijk verschil in de klank van zo'n viool of (met alle respect) een Oosterhof (zonder dat ik ooit een Oosterhof heb gehoord).