Ik kwam dit tegen en zat er eens naar te kijken (en te luisteren). Ik vind het nogal vreemd dat zowat ieder te pakken flageolet werd benut in het spel. Ik zou denken dat hier beter in een bepaalde positie gebleven zou kunnen worden. Wie van de cellisten onder ons kan hier een plausibele verklaring geven voor het spel van deze jonge man?
Grappig filmpje. Enkele redenen om een flageolet op een open snaar te spelen: 1/ Luiheid (de juiste toon zuiver treffen vereist minder nauwkeurigheid) 2/ Klankexpressie (een flageolet klinkt fluitend, een losse snaar niet) 3/ Noodzaak (als er geen andere vingerzetting bestaat waarmee de betreffende passage gespeeld kan worden) 4/ Visuele expressie Combinaties van redenen zijn mogelijk. Voor cellisten geldt heel vaak reden 1 (de aard van het beestje). In zoverre is een antwoord op de titelvraag van dit bericht ("gebruikelijk?"): Ja, in geval van cellisten. Toepasselijkheid van reden 1 kan de oorzaak zijn van een minder fraaie expressie. In zo'n geval is reden 2 zeker niet óók van toepassing. Bij dit filmpje geldt vermoedelijk reden 4. R
Ik kan me niets voorstellen bij een "Visuele expressie" in combinatie met het spelen van een flageolet. Als violist weet ik wat flageoletten zijn en hoe die gebruikt (kunnen) worden, maar de manier waarop dat werd gedaan in het filmpje is niet uit noodzaak geboren. De aangegeven redenen 1), 3) en 4) vind ik niet steekhoudend. De een is luier dan de ander dus dat zegt niet zo veel. De expressie qua klank op een flageolet is beperkt tot een vibrato, hoewel dat op een cello denk ik niet gaat omdat de toonsafstand tussen een kwart te groot is voor de hand. (Gaat bij een viool juist wél!)
De toonsafstand van een kwart wordt op een cello tussen de duimnagel en de top van de ringvinger gemakkelijk bereikt. In een soort duimpositie dus. Door de snaar met de nagel in plaats van het vlees van de duim te stoppen wordt de toon helderder en de flageolets klinkt dan veel beter.
Af en toe om praktische redenen flageolet spelen moet kunnen, vind ik. (Zie 'luiheid' hierboven). Maar vooral: laat het een bewuste keuze zijn voor klank en dan is al te vaak flageolet soms armoede aan het worden. In het filmpje is het wel veel. Toch vind ik het daar acceptabel, wel overtuigend. Gebruikelijk? Nee, zoveel als in het filmpje heb ik nooit gezien, niet geleerd en nooit gedaan..
@Frits en @Hubertus: Mijn indruk was dat het hier over flageoletten op een open snaar gaat. Niet over kunstflageoletten. Als ze niet passen in de expressie van een melodie zou ik open flageoletten liever vermijden. Zie ook mijn voorstel voor vingerzetting in Brahms op. 99. (eerdere post). Maar in bovenstaand filmpje zijn deze fluittonen deel van de 'performance' (visuele expressie)
Zoals ik eerder al schreef (in #3), wat heeft een flageolet te maken met een visuele expressie? Of anders gezegd: een flageolet is toch geen visuele expressie?
Frits, het ligt er toch duimendik bovenop dat de artiest van het filmpje zijn flageoletten uitsluitend voor de visuele show maakt?
Adam Hurst is een cellist zoals er maar één is, en zijn geluid heeft alles te maken met die flageoletten, ook als je niet naar het filmpje kijkt. Zijn hoedje mag een visueel effect zijn, zijn geluid is dat zeker niet, zijn geluid is uniek, herkenbaar en totaal eigen. En klinkt bijzonder gewoon in mijn oren... Misschien hoef ik het niet iedere dag te horen, maar het blijft fraai, en iets wat de veel strijkers pijnlijk ontberen: het heeft eigenheid!
Dan constateer ik dat er geen sprake is van een visuele expressie, zoals door RolandS werd geopperd. De enige reden dat al die flageoletten gebruikt worden is om een bepaald geluidseffect te creëren. Dat maakt de cellist, Adam Hurst, uniek. Althans zolang niemand zijn voorbeeld volgt, want dan is de lol er gauw af.
@Frits: Je geeft mijn woorden niet goed weer. Ik schreef: combinaties van redenen zijn mogelijk. Ik sta er niet zo zwartwit in als jij doet voorkomen. Er zou geen sprake zijn van een visuele expressie? Ik geloof daar niks van. Er is geen enkel argument gegeven die dit uitsluit. Vriendelijke groet!
Inderdaad, die is er volgens mij niet. Als ik mijn ogen dicht zou doen zou die expressie verdwenen zijn? Daar geloof ik niet in!
