Reparatie advies: Gescheurde sleutelkast

Discussie in 'Viool' gestart door remi, 29 mei 2005.

  1. remi

    remi ♫ ♪

    Lid geworden:
    11 mei 2004
    Berichten:
    1.715
    Ja hoor, het is (weer) zo ver.

    Ben je netjes op weg geholpen met het lakken van een instrument en ben je er via het forum achter gekomen dat je met Trippel (Tripoliet poeder) en wat olie of water een gelakt instrument net “dat” kan mee geven.
    Ja hoor ben je met de hals bezig, blijkt dat ze in het verleden de stemsleutels die blijkbaar slipten eens goed in de sleutelkast zijn “geperst”.
    Natuurlijk is de sleutel van de E-snaar (het moeilijkst bereikbaar voor reparatie) ingescheurd en uitgebroken.

    Als ik in “Die kunst des Geigenbaues” van Oom Otto M. kijk kun je het beste een “spijkertje” van ebbenhout gebruiken.
    Eerst natuurlijk het uitgebroken deel inlijmen en dan vervolgens het geheel fixeren met een pinnetje van ebben.

    Nu is ebbenhout een erg sterke en harde houtsoort maar voor mij “beperkt” beschikbaar.
    En is mijn vraag, zou ik ook bamboe kunnen gebruiken voor een dergelijke reparatie.
    Bamboe is erg sterk, taai, makkelijk te bewerken maar ook goed vervormbaar, ebben is hard maar ook taai, sterk en …. Bla, bla, bla, ik heb er bijna geen ervaring mee.
    Dus, kan ik een dergelijke breuk/scheur beter met ebben (Mockel) of met b.v. bamboe repareren.
    Ik begrijp dat er gezien de traditie eerder voor ebben gekozen zou worden, maar wat zou het nadeel van bamboe in deze zijn.

    Als jullie me hier een beetje mee kunnen helpen, zou ik het ….


    Groetjes

    Remi
     
  2. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.918
    Homepage:
    Over het algemeen wordt een pennetje (als je wilt spijker) niet vaak gebruikt. Een binnenwang of een buitenwang of (en daar zie je het minste van) een spiraalbus lijken mij hier meer aangewezen. Het zijn alledrie nogal specialistische processen waarvoor je de handboeken maar eens moet raadplegen. De binnenwang staat wel beschreven in Millant meen ik.
     
  3. Bettina †

    Bettina †

    Lid geworden:
    7 mei 2005
    Berichten:
    37
    Homepage:
    Dag Remi,

    Kan je zo'n pinnetje niet van een kielhoutje maken (dat kost maar een cent of 40), of van een oude toets? En andres kan je vast wel een stukje ebben krijgen van je vioolrestaurateur Katharina, want om een groot stuk kan het niet gaan. Ik denk dat bamboe zich niet makkelijk laat bewerken. Het splijt wel, maar is voor de rest bikkelhard en taai. Ebben laat zich wel goed snijden, schrapen en schuren. Je zou misschien ook een borrelstokje/satéprikker wat dunner kunnen schuren, dat wordt ook wel voor locatiepinnetjes gedaan.

    Succes,
    Bettina
     
  4. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.278
    Homepage:
    Dag Remi,

    Ik denk dat de ‘E-snaar crack’ nog niet zo’n slechte plek is, omdat je er goed bij kunt. Eigenlijk komt een ‘A-snaar crack’ veel vaker voor, omdat het ontwerp van de krul dat in zich heeft (is daar minder breed en heeft daardoor een grotere kans op scheurvorming).

    De toepassing van ‘cocktailprikkers’ lijkt me niet aanbevelenswaard, omdat die in mijn ervaring veelal te droog zijn, niet taai genoeg (beukenhout) en snel breken. [bij gebruik als ‘locatiepinnetjes’ (Bettina) is de lengte zo kort, dat daardoor de sterkte in relatieve zin toeneemt].
    “Oom Otto’s” oplossing met ebbenhout is wel eentje die direkt in het oog springt, die zou ik daarom niet als eerste uitvoeren. Je hebt wel een draaibankje nodig om een zuiver rond stiftje te maken, want met schuren en/of schrapen kom je er hier niet mee.

    Dus: de binnenwang verstevigen zoals ook door Bert werd voorgesteld.

    Hieronder de beschrijving zoals ik het doe:
    Als het een oude scheur is: maak de plaats van de scheur zo schoon en vetvrij als mogelijk is, door de scheur te bevochtigen met warm water en herhaaldelijk met een schone doek de gezwollen lijm te verwijderen. Vaak kun je niet een wigje erin drijven om meer ruimte te creëeren omdat de kans op groter worden van de scheur daadwerkelijk aanwezig is. Dit ter plekke beoordelen. Lijm verwijdering zo lang herhalen tot visuele inspectie leert dat dit voldoende is. Maak sterke hete lijm aan (dus niet te dun) en werk dit onder druk met de vingers in de scheur. Gebruik klemmen indien dat kan, maar breng de twee delen zo dicht mogelijk tegen elkaar. Daarna wanneer de lijm voldoende droog is, na zo’n 4-6 uur (25°C), moet er een gebied uitgebeiteld worden aan de binnenkant van de ‘peg box’ dat groter is dan het gebeid dat de scheur bestrijkt. Dus rondom het sleutelgat en groter dan de scheur. Ook weer niet te smal anders is de sterkte te gering. Het uitgebeitelde gedeelte moet perfect rechte kanten hebben met een diepte van ongeveer 1,5 mm. Dat kan uitstekend worden gedaan met vlijmscherpe beitels met de juiste breedte. Het bewerkte deel moet zo vlak als een plaat glas zijn! Bekijk zeer kritisch of de scheur mogelijkerwijs verder doorloopt richting A-gat, omdat dan het reparatiegebied vergroot moet worden. Gebruik een stuk esdoorn zonder vlam met een iets grotere dikte dan de ruimte die is uitgebeiteld, bijvoorbeeld 2 mm. Zorg dat dit stuk esdoorn exact past en wel zodanig dat er nog een haardikte over is voor de lijm.Wanneer dit allemaal gelukt is, het te veel aan esdoorn netjes wegwerken, een kleurlaag aanbrengen met bijvoorbeeld waterverf en daarna lakken tot de gewenste kleur is verkregen.
    Mocht de scheur aanleiding geven tot ook eenzelfde reparatie aan de buitenkant van de ‘peg box’, (dus de buitenwang) dan op dezelfde manier uitvoeren als is beschreven voor de binnenwang. Maar: nu moet er grote aandacht worden besteed aan de nerf: vorm en richting moeten goed overeenkomen met de rest van de krul, daarna retoucheren hetgeen een precies werkje is.

    Suc7,

    Frits
     
  5. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.918
    Homepage:
    Frits,
    Een uitstekende beschrijving!
    Remi: succes en sterkte
     
  6. remi

    remi ♫ ♪

    Lid geworden:
    11 mei 2004
    Berichten:
    1.715
    Best Bert, Bettina en Frits,

    Bedankt voor jullie hulp en advies.

    Het "spijkertje" had ik zelf al een beetje mijn bedenking over, had er geen goed gevoel over.

    De manier die Frits aanraadt is niet de makkelijkste maar volgens mij wel de betere (mooiste).

    Ik ga voor de manier die Frits en Bert aanraden.

    En, even bellen naar een collega van een andere vestiging leverde mij een aantal stukken ebbenhout en ahorn op.

    Nogmaals heel erg bedankt


    Groetjes

    Remi
     
  7. remi

    remi ♫ ♪

    Lid geworden:
    11 mei 2004
    Berichten:
    1.715
    Ahorn, Ebben en zelfs Fichte.
    Ja, geloof het wel of niet maar vandaag werd ik er onder bedolven.
    Niet letterlijk.

    Eenmaal in handen, drie stukken ebben, twee voor bewerkte toetsen, een stuk (boek) vuren, twee delen Essen/Ahorn voor een hals.
    Toen kwam de buurman ook nog met een behoorlijk stuk Ahorn (hij had wat gehoord.

    En ik maar klagen dat er niet aan hout te komen is.

    Als je maar vol hout ( (o) ) houd, houwd, houwdt of haut met Dee tee

    Groetjes

    Remi
     
  8. Bettina †

    Bettina †

    Lid geworden:
    7 mei 2005
    Berichten:
    37
    Homepage:
    Ach Remi, nu ontkom je er niet meer aan: hebt nu dus wel zo ongeveer hout voor je eerste zelfgebouwde viool...

    Het leuke is dat veel vioolbouwers blijkbaar heel aardige mensen zijn: ze zitten niet aan hun kennis gebakken en willen die zelfs met de grootste nitwits op bouwgebied zoals ik delen (met meestal eindeloos geduld) en ze zitten dus ook niet altijd aan hun materiaal gebakken (ik heb een prachtig minstens 70 jaar oud stukje vogelogen esdoorn gekregen voor mijn aanstaande 1/16 viooltje).

    Succes met je restauratie,

    Bettina
     
  9. remi

    remi ♫ ♪

    Lid geworden:
    11 mei 2004
    Berichten:
    1.715
    Remi (ik dus) schreef:

    Natuurlijk je eigen post eens na lezen en … Ja hoor toch een foutje ontdekt. Niet de E sleutel is er met kracht ingeperst maar de D is de boosdoener.
    Niet dat het iets aan de manier van repareren af doet, (ik ga zo wie zo de methode “de la SB” toepassen), bedankt Frits. Maar vond het onvolkomen om niet te melden dat het niet om de E maar de D snaar gaat.

    Ach Bettina,
    Nu ik eenmaal wat meer hout ter beschikking heb, houdt niemand….

    Nee hoor het zijn twee leuke stukken ebben, twee voorbewerkte toetsen (veel te dik) een mooi stuk fichte en van de buurman een gewoon stuk esdoorn (duur parket).

    Als het zo ver is zal ik mijn eerste instrument de “Bettina” noemen, mocht het een cello worden dan wordt het natuurlijk de “Anner”.

    Mocht het een instrument worden waar ik tijdens het bouwen zeer veel van leer, tijdens het lakken heel veel van leer, bij reparaties heel veel van leer en mocht het een instrument zijn dat aanspreekt en mij als bouwer terecht corrigeert, dan weet ik het nog niet, zelf loop ik te denken aan een relatief eenvoudige naam, iets van de “Frits” of zo of heel gewoon “SB”.
    Je begrijpt me wel, toch?

    Voorlopig genoeg te doen aan mijn opknappertje, en ik wil het netjes doen, en daar gaat het om.

    Tot zo ver,

    Groetjes

    Remi
     

Deel Deze Pagina