In meerdere bijdragen via diverse topics over het stemmen van de viool is er steeds sprake of van stemvorken of van elektronische stemapparaten. Ik gebruik echter al sinds jaren een stemfluitje, waarop G -D- A- E kunnen worden gefloten. Wat is daar eigenlijk mis mee? :/
Met zo'n stemfluitje kun je bijvoorbeeld de G wel een halve toon lager of hoger blazen! Dat gaat een beetje op dezelfde manier als waarop een panfluit wordt aangeblazen. Het hangt er dus maar helemaal vanaf hoe de stemfluit wordt aangeblazen. Normaliter zal het verschil geen halve toon zijn, maar een egale frequentie is bijna altijd uitgesloten. Voor stemmen heb je ook maar één referentie nodig, dat is meestal de A (440 Hz). De rest, reine kwinten, dient een strijker te kunnen afleiden door het getrainde gehoor in te schakelen! Frits
Vaak door gebruik veranderen de stemfluitjes ook nog eens van toon. Ik heb heel vroeger een stemfluitje gehad dat op een gegeven moment een 'G' gaf, die niet eens in de buurt kwam van een G. Heb je niet zo veel aan dus. Er zijn op het internet wel de elektronische varianten van stemfluitjes te vinden, namelijk tuners die een toon naar keuze aangeven.
Vooral als je nog geen getraind gehoor hebt, moet je de echte klank van de snaren op de juiste toonhoogte en in samenklank kunnen beluisteren. Zo'n handleiding voor het stemmen van viool, alt en cello, kan je hier vinden. Die handleiding is in het Duits, maar dat moet te doen zijn.
Mensen, allemaal hartelijk dank voor de positieve bijdragen. Vooral Alexander voor de geweldige site met ook de nodige tips en handigheidjes!
Beste Komen, Het beste is stemmen met een elektronisch stemapparaatje! De temperatuur van zulk een apparaat noemt men: "de gelijkzwevende oktaafstemming" ttz de hedendaagse gangbare goede temperatuur! Die stemming kende men al in Europa en China in de 16e eeuw doch men kon ze niet uitwerken daar men toen geen meetapparatuur had zoals nu, men kon ook nog niet goed een 12e wortels trekken! Iets over de gelijkzwevende oktaafstemming: In een oktaaf zijn 12 halve tonen; iedere toon verhoudt zich tot een halve toon hoger of lager volgens de verhouding 2^1/12 (de twaalfde wortel uit 2) Dit is een goed systeem dat weinig bediscuteerd wordt! Een stemfluitje is een simpel "onjuist" hulpmiddel Ik zou je aanraden: koop een elektronisch stemapparaatje! Echter is er sinds de opkomst van de elektronisch muziekinstrumenten een "kleine" vraag naar de "gelijkzwevende duodeciemstemming" Een duodeciem is 1,5 oktaaf met 19 halve tonen. Iedere halvetoonsafstand verhoudt zich als 3^1/19 "de negentiende wortel uit 3" Het verschil met de gelijkzwevend oktaafstemming is niet merkbaar, De gelijkzwevende duodeciemstemming is eigenlijk alleen maar theoretisch iets beter! Stemmen met een elektronisch apparaatje is de boodschap! Franz
Van electronische stemapparatuur had ik al gehoord en het ook in de praktijk (in een amateurorkest) zien toepassen. De rest van het betoog is voor mij abakadabra, maar bedankt voor de tip! Hans
@ Franz: Nee hoor, gewoon een stemvork! De rest van het verhaal doet er niet toe, want die tonen moet de strijker allemaal zelf maken. Een strijkinstrument stemmen heeft ook helemaal niets te maken met zwevende stemming of anderszins, dat wordt alleen gebruikt bij orgels en in mindere mate bij een piano. Frits
Gelijkzwevende stemming is zeker niet toepasbaar voor strijkers, omdat alle intervallen, behalve het octaaf, afwijken van de reine stemming. Alle gelijknamige intervallen klinken namelijk even vals, althans evenredig vals, vandaar de naam evenredig zwevende stemming of gelijkzwevende stemming. Strijkers spelen stijgend volgens Pythagoras of Zarlino en dalend volgens Aristoxenos. Dat mag ingewikkeld klinken. Dat is het echter niet. Het enige dat je moet doen is je innerlijk toonvoorstellingsvermogen trainen. En dat is echt te doen voor iedereen en op iedere leeftijd. En na niet al te lange tijd, heb je slechts een stemvork nodig. En soms zelfs die niet. Je stemt als echte strijker niet met een electronisch stemapparaat. Een echte strijker heeft namelijk twee oren, een stemvork en zijn innerlijk toonvoorstellingsvermogen.
Maar alle strijkers die deze opperste staat van verlichting (nog) niet hebben bereikt, blijven wat mij betreft van harte welkom
Ja, daarom schreef ik ook: 'op z'n minst'!. Dat betekent: ten minste. Dus het mag ook méér zijn dan enkel een stemvork. Frits
Schreef Ivan Galamian niet, dat een goede violist zelfs op een ontstemde viool zuiver moet kunnen spelen? Groet, Hans
Soms zie je een violist de flageolet op twee snaren doen om de viool te stemmen. Waarom doen ze dat? Groetjes Marike Ps. Ik weet niet of de vraag in deze threat past, dus zet hem gerust over Frits.
Ik heb dat nog maar heel weinig violisten horen en zien doen. Wat veel vaker gebeurt is, dat de contrabassisten hun instrument vaak stemmen en controleren door de boventonen van twee snaren aan te strijken. Wanneer die dan een zuivere kwart (contrabassen worden in kwarten gestemd!!) laten horen, zit het voor de 'losse snaren' ook goed. Dat doen ze omdat de frequenties van de losse snaren zo laag liggen dat het niet altijd goed hoorbaar is. Gitaristen stemmen ook vaak op de boventonen. Frits
Het is volgens mij een veel voorkomende methode. Je doet dat om je stemming even snel te controleren. In vierde positie kan je met de vierde vinger losjes op de snaar een flageolet spelen, op twee snaren gespeeld is het een goede methode om de stemming van A-E, A-D en D-G te controleren. Ook is het een goede controlemethode om te horen of je snaren nog kwintenzuiver zijn.
Alexander vindt dat de methode veel voorkomt, ik denk daar bij (alt)violisten anders over. Deze methode is niet echt handig omdat je de linkerhand dan nodig hebt om de flageoletten te maken zodat je niet tegelijkertijd de stemsleutels kunt bedienen. Wanneer je -zoals gebruikelijk is bij het stemmen- de 'losse' snaren aanstrijkt, is het heel eenvoudig om al strijkende de stemsleutels of fijnstemmers te verdraaien en correct te stemmen. Frits
