Twijfels over vioollessen

Dag strijkers,

Vanavond ben ik op jullie forum beland omdat ik vreselijk twijfel over de vioollessen van mijn dochter. Mijn dochter is 8 jaar, speelt nu anderhalf jaar viool. Vanaf haar derde jaar wilde ze dolgraag op vioolles. Dat hebben we toen toch nog wat uitgesteld. De eerste periode was ze enthousiast, nu gaat het oefenen steeds vaker met huilen gepaard: "Ik kan het niet!" is vaak haar gedachte op dat moment. De laatste tijd is ze tijdens de les ook vaak in tranen. Er moet nu geoefend worden voor het ensemble en binnen zeer kort tijdsbestek (5 weken) moeten de kinderen van 7-8 jaar die nog nooit eerder in een ensemble hebben gespeeld al optreden. De druk is enorm, zowel voor mijn dochter als haar docent. Toch wil mijn dochter graag viool blijven spelen. Maar een kind dat vaak in tranen is en steeds weer gelooft dat ze het niet kan, dat lijkt me niet de bedoeling. Ze maakt trouwens wel normale vorderingen.
Ik heb bovenstaande al een aantal keer met de docent besproken, maar hij lijkt niet goed te begrijpen wat er aan de hand is (tevens ook taalbarriere). Daarnaast heb ik het idee dat mijn dochter in hoog tempo boeken uit moet spelen (bijna 4 in een korte periode), stukken worden niet mooi afgewerkt tot een muziekstuk. De docent heeft in die anderhalf jaar echt maar 1 keer iets voorgespeeld en dat was op uitdrukkelijk verzoek van mij. Verder heeft hij nog nooit samengespeeld of voorgespeeld. Als er wel iets voorgespeeld wordt, is dat op de piano. Mijn dochter heeft zo geen voorbeeld aan haar docent. Het plezier tijdens de lessen ontbreekt geheel, als ook de klik met de docent. (plaatselijke muziekschool). Ik vind hem erg streng.
Mijn twijfel is groot: doorgaan? Andere docent zoeken? Of heb ik misschien verkeerde verwachtingen van de vioollessen? De muzieklessen die ik als kind had, waren altijd erg prettig en als ik mijn docent hoorde spelen, dan hoopte ik altijd zo goed te worden als hij.
Hartelijk bedankt voor jullie advies!

 

Een docent zoeken die wél een klik heeft met uw dochter, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan en vraagt ook de nodige omzichtigheid. Ik hoor af en toe verhalen van ouders van jonge leerlingen (en soms van de kinderen zelf) en ken meestal ook de betreffende docent. Sommige kinderen varen wel bij een wat strenge docent, andere kinderen hebben juist een gezelliger type nodig. Veel kinderen hebben ook een zekere hoeveelheid "lol"in het spelen nodig om de motivatie er een beetje in te houden,
Succes en sterkte

 

Het verhaal is niet echt om vrolijk van te worden!
Het gaat hier om de werkwijze van de docent én over het contact tussen hem en je kind én hoe het uiteindelijk op het oefenen reageert.
De docent staat dan ook nog eens onder druk? Wat is daar dan aan de hand? Er bestaat altijd wel een zekere druk voor muziekdocenten. Als je leerlingen niet presteren, krijg je ook geen nieuwe leerlingen, daar komt het in grote lijnen wel op neer. Maar misschien is er nog een extra reden waarom de leraar onder druk staat. Vind je dat een gunstige situatie waaronder je kind les heeft?

Bert heeft al de nodige goede suggesties gegeven.
Ik wil daar nog wel wat aan toevoegen: laat je ouderlijk gevoel spreken. Voelt het O.K. zo? Wil je je dochter bij een docent viool leren spelen waar het eigenlijk niet echt aan haar trekken komt? Wat ik beluister is dat jij je dochter net zulke fijne muzieklessen gunt als wat jij zelf hebt gehad. Dát beoog je, denk ik. En je dochter wil wel viool, ze heeft het toch ook nog gepresteerd om vooruit te gaan onder deze omstandigheden. Maar ze zal zo niet blijven vooruit gaan (is mijn inschatting), dus zou ik mij wel gaan oriënteren op een andere docent.
Informeer zo decreet mogelijk overal in het rond (inderdaad, stoot de huidige docent niet voor het hoofd, dus daarom omzichtigheid) naar docenten en ga eens met ze praten.

Probeer met het oefenen thuis de druk er wat af te halen. Dat oefenen weer een beetje leuk wordt. Als je met jouw instrument (ook viool?) haar oefeningen en stukjes kunt spelen, kun je daar misschien nog iets speels inleggen. Alles in heel kleine stukjes hakken en dan om de beurt dat kleine stukje een paar keer en dan steeds grotere stukjes als een soort echo/koekoek. Een beetje gaan 'dollen' met haar ermee. Lekker erom lachen en bijvoorbeeld afwisselen met hard en zacht (als ze dat al kan, elkaar verrassen).

Ik hoop dat je hier iets mee kunt en wens je succes en een fijne vooruitgang voor je dochter in het vioolspelen!

 

De taak van een docent is naast het leren spelen van het instrument ook een inspiratiebron te zijn voor de leerling. Laten horen hoe een viool zou moeten gaan klinken, adviseren in hoe je moet studeren maar vooral een leerling een goed gevoel over zichzelf laten geven. Als alles te moeilijk is en het nooit mooi klink, hoort een leerling zelf ook vooral wat hij/zij NIET kan en dat is nooit leuk.

Ik krijg op 2 niveaus les. Ik krijg nieuwe dingen waar ik hard op moet studeren om ze te kunnen (net begonnen met de 5e positie bv) en ik krijg stukken die ik voor 95% zo van blad kan spelen, misschien een paar lastige loopjes of positie wisselingen erin maar die ik vooral mooi en met gevoel moet gaan spelen. Uiteindelijk gaat het er om hoe iets klinkt en dat hoort jouw dochter ook.

De vioollessen zijn meestal duur genoeg dus je mag ook best kritisch zijn op je docent. Wellicht wil je hier vertellen in welke regio je woont, dan zijn er misschien mensen die goede ervaringen met een docent hebben in jouw regio.

 

Ik wil hier wel reageren. Om te zeggen dat ik het exact herken, gaat te ver, maar als ik dit zo lees zou ik wel een andere docent overwegen.

Zelf heb ik viool gespeeld (ik ben pas begonnen op mijn negende). De vioollessen waren leuk, en ik wilde het graag leren. Maar ook ik kreeg er moeite mee, ik ging misschien niet zo snel als anderen. En ja, dan denk je dat je het niet kan. Bovendien kreeg ik (voor mijn gevoel) altijd stukken van Vivaldi, want die hadden een relatief eenvoudig ritme. Ik vond Vivaldi mooi, maar de stukken niet leuk. Van een vriendinnetje kreeg ik een stuk dat ik van cd kende. Mijn docent vond het wel wat moeilijk, zeker ritmisch, maar ik wilde het graag. Daar heb ik heel veel plezier in gehad, en het ging ook goed. Op dat moment kreeg ik meer idee wat ik wilde en hoe (ik was ook pas een jaar of 14, dus je kent niet zo veel). Maar toen ging mijn docent door omstandigheden weg, en kreeg ik een vervanger die geen nederlands sprak. Ik sprak nauwelijks engels en begreep die man niet. Toen was het plezier weg. En onder druk van mijn ouders ben ik toen gestopt met les (ik wilde wel blijven spelen eigenlijk, want de viool was mooi, maar de lessen waren niet leuk). Na een tijdje gitaar te hebben gespeeld, ben ik nu bij de cello aangekomen. En dat is heerlijk. Vooral de manier van les!

Ritmes vind ik heel lastig, en ook maak ik soms gewoon fouten met lezen. Mijn docent speelt heel veel voor, wat mij enorm helpt, ik herken dingen dan en kan er thuis mee verder. En verder is er de rust die ik nodig heb, want naast cello spelen heb ik een drukke agenda. Ik kan aangeven als ik weinig tijd heb gehad om te oefenen (bv omdat ik voor mijn werk in het buitenland zat), maar vaak speel ik wel veel. Nu juist omdat het rustig kan, leer ik steeds wat bij, en wordt het cello spelen steeds mooier en leuker.

Nu begrijp ik dat het voor een kind lastig is om aan te geven hoe of wat. Ik wist dat ook niet toen ik een jaar of 14 was, maar achteraf vallen dingen wel op zijn plaats. Ik wilde ook blijven spelen, ook al vond ik de les niet zo leuk. Sommige leraren werken misschien met een vast programma, wat niet bij een kind past. En natuurlijk heeft een kind veel meer dan een volwassene wel een bepaalde druk nodig om te oefenen, maar dat moet niet overdrijven.
Ik zou zeggen: zoek een andere docent. Eentje die wel de klik en aansluiting heeft met uw dochter!

 

Hartelijk bedankt voor jullie reacties! Ja, het zou tenminste fijn zijn als de leraar een inspiratiebron kan zijn. De lessen bestaan nu voor 99% uit techniek. Ik zou het prettig vinden als er ook aandacht is voor beleving, muzikale ontwikkeling, samenspel MET de docent, spelen op gehoor, improvisatie (doen we thuis trouwens wel met piano: dan gaat ze helemaal los en voelt ze zich als een vis in het water). Gewoon genieten van wat je al wel kunt, lijkt me ook van belang.
Nee, ik wil niet zeggen dat het een slechte docent is. De wijze van lesgeven past in ieder geval niet bij ons en is onhollands streng. Mijn dochter neemt alles heel serieus op, dus zo wordt de lat al snel heeeel hoog gelegd. Ze spéélt viool, ze studeert geen viool. Wat mij betreft mag het nog wel even speels blijven. De druk van de docent: op dit moment lijkt die hoog te zijn omdat de kinderen binnen zeer korte tijd hun (vrij complexe) partijen moeten instuderen en omdat er wel een aardig concertje gegeven moet worden. Ik hoorde overigens van een andere moeder dat haar dochter ook gehuild had in de les...

Kortom, we gaan met frisse moed een nieuwe docent zoeken, want ik heb eerder gepoogd om de situatie bespreekbaar te maken, maar dat lukte niet goed. Bovendien vind ik het naar dit te moeten doen tijdens de les waar mijn dochter bij is en telefonisch gaat het niet lukken vanwege de taalbarriere.
Dankjulliewel voor de tips om in ieder geval thuis weer op speelse wijze het plezier terug te brengen! Dat gaan we zeker doen.
Ik vind het even niet discreet om nu ons woonplaats of regio te noemen. Maar zijn er goede sites waar viooldocenten te vinden zijn?

 

Er zijn we sites maar daar staan dan alle viooldocenten op...goede en minder goede....en wat voor jullie goed is, is voor een ander misschien niet goed. De "beste" viool docent van Nederland is super streng. Levert veel leerlingen af op het conservatorium en was de docente van Janine Janssen...maar zou dus niet bij jullie passen.

Het is dus een kwestie van googlen, bellen, proefles aanvragen en het liefst contact zoeken met andere leerlingen van dezelfde docent en vragen hoe het bevalt. Wellicht heeft die potentiele nieuwe docent wel een voorspeelmiddag of zo, dan kun je ook kijken hoe de leerlingen spelen, of het mooi klinkt en of ze er plezier in hebben.

 

Op zich is er niet zoveel mis met een docent die wat streng is om de discipline op peil te houden, en dan bedoel ik dat hij een kind erop aanspreekt, als het niet oefent. Maar zoals ik het hier lees, hebben we het hier over een kind dat graag wil, ook regelmatig oefent, maar met bepaalde dingen moeite heeft. Een leraar moet daarin niet kleineren, maar de lesstof zodanig aanbieden dat het haalbaar wordt, bijv, door gedoseerder op te bouwen met extra oefeningetjes. Ik vind het belangrijk dat een leraar kan stimuleren en enthousiasmeren. We hebben het wel over een kind!
Als dat ensemble een belasting wordt, waarom zou je je kind dan mee laten doen? Het moet wel leuk blijven. Zo is het alleen maar een kwestie van tijd dat je kind gefrustreerd raakt, de motivatie verliest met het idee 'ik kan het toch niet' en het bijltje erbij neergooit.
Dan lees ik nog iets van een taalprobleem. Dat kan natuurlijk niet, je kind moet gewoon kunnen communiceren met de docent!

Het meest kwalijke vind ik nog dat de docent uit jullie gesprek kennelijk niet begrijpt wat er aan de hand is en hier niet op in kan spelen. Ook van een muziekdocent mag je wel pedagogische en(vak)didactische vaardigheden op professioneel niveau verwachten. Nee, ik zou hier heel hard op zoek gaan naar een andere docent.

 

10 Gouden regels waaraan een goed viooldocent is te herkennen.
____________________________________________

1) Een goed docent moet schone handen hebben en kort geknipte nagels.
2) Het is belangrijk dat hij of zij niet uit de mond ruikt.
3) Een grap vertelt tijdens de les, hoeft niet over strijkinstrumenten te gaan maar mag wel.
4)Het onderhoud van de viool aan de orde brengt zoals : na iedere speelbeurt de viool en het hout van de stok ontdoen van hars en de aanbeveling dat de viool minstens één maal per jaar goed in de antiekwas wordt gezet.
5) Een goed docent laat de leerling één muziekstuk goed instuderen, pas als dit er echt goed inzit wordt een nieuw stuk in studie genomen, liefst wat moeilijker.
6)Een goed docent ziet de leerling niet als geldautomaat.
7) Voor een goed docent bestaan kneusjes niet, hij of zij ziet in iedere leerling een toekomstig vioolvirtuoos.
8) Ook brengt een goed docent de leerling bij dat de muziek er is voor de mens en niet de mens voor de muziek.
9) De docent zorgt ervoor dat er altijd een doosje papieren zakdoekjes klaarstaat voor emotionele muzikale momenten.
10) Hij of zij brengt de leerling heel goed bij dat vioolbouwers ook maar gewone mensen zijn die brood op de plank moeten hebben.

 

Wordt de TS hier mee geholpen Tobias?

 

Ik hoop het.

 

Haha, Tobias, met deze tips moet het goed komen!
Streng: graag consequent, secuur. Dat lijkt me inderdaad erg nodig om goed viool te leren speren. Ik kreeg het idee dat we in een trainingsprogramma waren beland. Lekker drillen. Sovjet-methode.
We gaan inderdaad op diverse plekken proeflessen. Zelf heb ik wel iemand op het oog, maar zij geeft les op een muziekschool in een andere gemeente. Dat zal 'm niet worden helaas... dus nog even verder kijken

 

Karin,

Als het uitgangspunt is het opleiden van, in ieder geval, perfecte instrumentalisten, was er met het sovjet-systeem (of het huidige Russische) niet zoveel mis: zij die het overleefden hoorden tot de besten in hun vak. En dat een veelvoud afviel, was het risico van het vak. Ter vergelijking: voorafgaand aan een volgende concours Reine Elisabeth, dus vier jaar eerder, begon men met een selectie van circa tweeduizend getalenteerden. En daar waren er na vier jaar nog vier of vijf van over.
Een bijkomend aspect is dat van studiediscipline. Van muziekstudenten ten tijde van het sovjet-tijdperk (en misschien nu ook nog wel) is bekend dat men veel langer per dag studeerde dan hier gebruikelijk is. De pianist Lazar Berman zat in zijn studietijd dagelijks tien tot twaalf uur achter de piano. En als je dat volhoudt, is 'techniek' op den duur ook niet zo'n hinderpaal. 'Er bestaan geen moeilijke stukken', heeft Milstein ooit eens gezegd. 'Je kunt het spelen of niet'. Maar vergeef mij deze zijstraat.

Docenten kunnen twee principiële fouten maken: ofwel zij maken het kind ondergeschikt aan het systeem of het systeem ondergeschikt aan het kind. 'Lesboeren' zoals dat vroeger(?) heette. En dan heb ik het nog maar niet over de mogelijkheid dat je weliswaar een groot bord met het woord 'docent' op je deur kunt timmeren, zonder daar evenwel enig aanwijsbaar talent voor te hebben. Alle officiële 'beroepsopleidingen' ten spijt.
Een cruciale voorwaarde lijkt mij, maar dat is hier al eerder gezegd, dat een docent zich afvraagt hoe die ene leerling in didactische zin moet worden benaderd. Want de ene leerling is de andere niet. En zelfs als een docent overtuigd is van de waarde c.q. onontkoombaarheid van een bepaalde methode of methodiek, kan die, per leerling, ook nog eens gedifferentieerd worden gepresenteerd. Maar dat vergt iets meer van een docent dan alleen zeuren over hoe je je strijkstok vasthoudt. Of gefixeerd zijn op de eerstkomende voorspeelmiddag.

Het is in sommige delen van ons land kennelijk lastig überhaupt een viooldocent te vinden (en veel muziekscholen bezie ik, in termen van kwaliteit, met de nodige scepsis). Maar laat ik niet over mijn vooroordelen beginnen ................ Waar het naar mijn mening om gaat is dat een docent vooraf kan aangeven hoe hij (m/v) in methodische zin tegen lesgeven aankijkt en vervolgens duidelijk maakt hoe daarin een leerling in individuele zin tot ontwikkeling kan komen. Inderdaad: kan komen. Want tegen bijvoorbeeld puberteit is soms geen kruid gewassen. En als een docent (weer) merkt dat de vioolkist de afgelopen week niet eens is opengemaakt, kan ik me enige (ook daadwerkelijk tot uitdrukking gebrachte) irritatie wel zo goed voorstellen. En zo teer is het gemiddelde kinderzieltje nou ook weer niet. Want als ik nog eens terugdenk aan die terroristische pubers die hier vroeger rondliepen

Ronald

 

Mijn eerste vioollerares was een lieve mollige dame, ze wist mijn ouders het gevoel te geven dat ze een wonderkind op de wereld hadden gezet, mijn totale gebrek om ook maar één noot goed te kunnen lezen wist zij te verdoezelen door mij eenvoudige goed in het gehoor liggende wijsjes te laten spelen, had ze zo'n stukje enkele malen voorgespeeld dan kon ik het redelijk goed naspelen zonder één noot te hoeven lezen.
Ik begreep niets van die op gestolde kikkervisjes lijkende zwarte stippen met die staartjes eraan.
Ik ben haar nog steeds dankbaar voor dit onderwijs omdat ik met volle teugen genoot van iedere les, heerlijk was het om met haar samen te spelen.
Ze wist dat ik nooit een goed violist zou worden maar ze liet mij niet vallen, door haar heb ik mijn gehele verdere leven plezier ik het vioolspelen gehad, gewoon lekker op het gehoor fiedelen heb ik aan haar te danken.

 

Tobias, wat een prachtige beschrijving geef jij van de manier waarop een docent muziekplezier aan haar leerling kan (door-)geven! Niet iedereen hoeft te worden toegeleid naar het conservatorium en als een kind wat later gemotiveerd is de lat hoger te leggen, komt dat ook vanuit het kind zelf. Het heeft intussen wél geleerd en ervaren dat plezier in muziek het belangrijkste anker waarop gevaren moet worden!

 

Is ook zo, ik bedoelde kompas!

 

Iets kan ook een vast anker in je leven zijn, iets waar men zich aan vasthoudt, er zijn trouwens heel wat schepen de haven binnengelopen door eerst op het anker te varen dus zo gek is die uitdrukking niet, denk in dit verband aan een drijfanker.