van viool naar altviool

Wie is er overgegaan van viool naar altviool, of speelt beide? Kun je mij vertellen welke verschillen er zijn tussen het spelen van viool en altviool (behalve de grootte van het instrument uiteraard), wat betreft techniek e.d.? Na hoeveel jaar viool spelen ben je (ook) altviool gaan spelen? (Of andersom...) Hoe verdeel je je aandacht tussen je viool en je altviool?
Hier ben ik nieuwsgierig naar, omdat ik zelf viool speel (nog niet zo lang, een paar jaar maar), en ook de altviool erg mooi vind. Maar ik wil net zo bezig blijven met mijn viool als ik nu ben, mijn viool mag er dus niet onder lijden...

alvast bedankt

groetjes,
Daisy

 

Zelf heb ik geen ervaring met de altviool (viola), maar had een tijdeje geleden een boekje bij de bibliotheek geleend van Jehudi Menuhin.
Ik heb het boekje bijna geheel gelezen maar het gedeelte van de altviool overgeslagen.
't was best interessant om te lezen hoe Jehudi tegen een groot aantal facetten van het vioolspel aankeek, ook een stukje van hem over de altviool.
In het boekje staat ook een uitgebreider stuk over het verschil tussen de viool en de altviool (geschreven door iemand anders).

Als ik van de week tijd heb zal ik nog langs de Bieb gaan en kijken hoe het boekje heet en het dan hier plaatsen, misschien heb je er iets aan.
Overigens is het wel een wat ouder boekwerkje en misschien niet makkelijk aan te komen, dan zal ik wel kijken of ik het een en ander kan overtypen of zo.
Misschien duurt het even, de vakantie staat voor de deur, de kinderen zijn op korfbalkamp en ik ben de slaapkamer aan het opknappen (renoveren).
Dus kan het misschien wel even duren voor ik weer kan reageren.

Groetjes van Remi

 

Toevallig dat je net nu dit onderwerp geplaatst hebt! Ik speel al ongeveer 12 jaar viool, de laatste vier jaren heb ik les op het conservatorium (eerst vooropleiding, nu in de hoofdvakopleiding). Sinds twee jaar speel ik ook altviool en een paar weken geleden heb ik besloten om volledig over te stappen op altviool.

Eerlijk gezegd had ik er zelf nooit over nagedacht om altviool te gaan spelen, omdat ik vrij kleine handen heb. Het was mijn vioollerares die zo'n twee jaar geleden aan mij vroeg of ik het niet leuk vond om altviool als bijvak te gaan doen, ze vond de altviool heel goed bij mij passen. Ik ben blij dat ik toen ja heb gezegd, want het is heel leuk!

Er zijn technisch wel wat verschillen tussen viool en altviool spelen, maar vooral ook veel overeenkomsten. De oefeningen die je voor je viool doet, zijn dus vaak ook goed voor je altvioolspel en andersom. Links zijn de afstanden iets groter op een altviool, maar omdat altviolen er in verschillende lengtes zijn, levert dat vaak niet echt problemen op. Met je streek moet je meer gebruik maken van het gewicht van je arm. Heel zwart-wit gezegd strijk je op een viool licht en snel en op een alviool zwaar en langzaam. Maar dat is wel heel zwart-wit gezegd. Ik weet niet of je al met vibrato bent begonnen, maar op een altviool gebruik je meestal een iets groter vibrato. Verder moet je voor altviool nog een extra sleutel leren lezen (de c-sleutel), maar dat gaat meestal wel vanzelf.

Ik denk dat het belangrijk is, als je twee instrumenten speelt, dat je bepaalt voor jezelf (en voor je docenten) welk instrument je het belangrijkste vindt. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat je viooldocent verder werkt aan je technische ontwikkeling en dat je altviooldocent zich beperkt tot typische altviooldingen en natuurlijk muzikale aanwijzingen. Dan loop je niet het risico dat je twee docenten heel verschillende dingen gaan zeggen, waardoor je heel erg in de war raakt.

Al met al raad ik je zeker aan om altviool te proberen, want het is heel leuk! Probeer dan ook twee violisten en een cellist te vinden, dan kun je strijkkwartetten spelen samen!

Groetjes,

Annemieke

PS Als je nog vragen hebt, stel ze gerust!

 

Bedankt voor jullie reacties!
(Reacties van anderen blijven natuurlijk welkom!)

Daisy

 

Vandaag heb ik voor het eerst op een (kleine) altviool gespeeld en dat beviel erg goed eigenlijk...
Ik heb hem naast mijn 7/8 viool gelegd en hij is ongeveer net zo groot, de altviool is ruim een cm langer... en de altstok een aardig stukje langer.
Nu nog in de C-sleutel leren lezen...

 

Ik ben zelf een paar jaar geleden overgestapt van viool op altviool. Dat bevalt heel goed (behalve de beperking in het reptertoire).

Altviool spelen is toch iets anders dan viool. Het is niet een kwestie van een grote viool waar je met je strijkstok wat harder op moet drukken. Het vereist toch een andere aanpak en benadering.

Als ik mijn altviool naast mijn 4/4 viool (in ruste) leg dan is mn altviool stukken groter (lengte klankkast 42 cm). Vreemd dat jouw altvioolstrijkstok langer is.... Deze hoort namelijk korter te zijn dan de strijkstok van een viool!

 

Mijn altstrijkstok is langer dan mijn vioolstok omdat ik een 7/8 vioolstok heb. (Denk ik tenminste )
Mijn altviool is trouwens 36 cm. Ik heb nog even een grotere vastgehouden, maar toen voelde ik meteen al dat de spieren in mijn arm dat niet leuk vonden...

Ik ben van plan om allebei te blijven doen, omdat ik ook volksmuziek speel en dat is toch lastiger op een altviool... of ik moet alles gaan octaveren naar beneden.
Maar de altviool bevalt erg goed, ik vind het een erg mooie klank. Dat vond ik toch al, daarom wilde ik er graag zelf een bespelen.. (o) Alleen even wennen aan die andere klank, de eerste keer stemmen lukte me niet zonder stemapparaatje... (nu wel gelukkig).
En de rol van een altviolist is anders dan die van een violist, dat maakt het ook interessant.

 

Dag allemaal

Een belangrijk verschil tussen viool en altviool ligt in de boogvoering. Die is wat zwaarder (meer druk ten opzichte van de strijksnelheid) maar varieert ook meer wat betreft de plaats van strijken. Ik bedoel daarmee dat de ruimte tussen de kam en de toets wat groter is en ook meer wordt benut voor de klankkleur en de toonvorming. Er ligt m.a.w. bij de altviool een groter scala tussen het "sul ponticello" en het "sul tasto" dan bij de viool.

Bij spiccato, zeker op de onderste snaren, is meer kracht nodig om de snaar aan te spreken.

Het vibrato is bescheidener dan bij de viool, want anders krijg je gemekker.

Groeten
Luuk

 

Met mijn vioollessen gaat het nog steeds goed.
Heb nu 1 jaar les.
Maar nu loop ik tegen een probleem aan.
Mijn vingers zijn eigenlijk te dik.
Het lukt mij maar niet om de met de middelvinger de A-snaar (cis) ingedrukt te houdenen dan met de wijsvinger op de E-snaar de toon fis te produceren.
Als ik de 2de vinger heel zorgvuldig plaatst raakt hij nog net niet de E-snaar en lukt de "e" wel maar zodra ik de wijsvinger omlaag beweeg raakt het kussentje van de vingertop van mn middelvinger al de E-snaar.
En verder lijkt het wel of het 's avonds nog moeilijker gaat, alsof mn vingers dan dikker zijn.
Mijn lerares zei dat ik dat dan het vasthouden van een snaar maar moest vergeten.
Maar ik heb nu wel gemerkt dat het vasthouden toch wel voordelen heeft.
Mijn vraag is nu of mij lerares gelijk heeft.
Ik ben 63 en stel dus niet meer van die hele hoge eisen aan mijn toekomstige resultaten maar ik zou wel graag willen weten of ik niet snel een keer vastloop als ik geen snaren kan vasthouden.
Overigens lukt het me wel om met de pink een snaar ingedrukt te houden en andere snaren te bespelen.
Een ingewikkeld verhaal maar ik hoop dat iemand het snap en mij advies kan
geven, ik zit er wel een beetje mee.
Om nu op een alt-viool over te stappen zie ik niet zo zitten vanwege de
losse streepjes onde de laagste lijn of om met de c-sleutel te spelen heb ik op internet gelezen.
En ook omdat ik verder wel schik met mn viool heb, ook met de hoge tonen.
Alvast bedankt, Jaap.

"Beste Jaap,
Het zou kunnen zijn dat de snaren iets te dicht op elkaar staan (in de zin dat de ruimte tussen de snaren te klein is) Op een viool met een wat bredere toets kunnen de snaren iets verder uit elkaar, ook op een normale of smallere toets zijn de afstanden niet altijd optimaal voor bredere vingers.. Ook de hoogte van de snaren boven de toets kan een rol spelen, vooral in de hogere posities; op een snaar die hoger dan noodzakelijk boven de toets staat is de kans groter dat je een andere snaar raakt. Laat je vioolbouwer er eens naar kijken; wellicht is er een technische oplossing voor je probleem.

Bert Boon Vioolbouw"


"Naar mijn mening kan een toets wel wat breder gemaakt worden, maar dan gaat het niet om een centimeter, maar eerder hooguit een aantal millimeters, die weer over de vier snaren verdeeld moeten worden (delen door drie!). Of dat nu genoeg zou zijn om de –kennelijk dikke- vingers voldoende bewegingsvrijheid geven, betwijfel ik. Daarbij kan er aan de afstand tussen de snaren verderop richting kam niets veranderd worden, want dan wordt het instrument nagenoeg onbespeelbaar. Trouwens de breedte van de kam laat dat ook niet toe. Gelukkig lopen de snaren verderop richting kam natuurlijk steeds verder uitelkaar en daarmee wordt weer wat winst geboekt.
Het is echter ook maar de vraag of een bredere hals nog wel 'lekker in de hand' ligt en goed voelt, maar dat hangt weer af van de grootte van de hand. Misschien dat hier toch nog voldoende ‘speeltuimte’ over is?
Na het doorlezen dacht ik eigenlijk direkt aan een altviool waar alles veel wijder ligt. Is dat geen optie?

Frits"


Ik heb mijn vraag en de antwoorden naar deze topic overgezet.
Beide heren bedankt voor de info.
Mijn (gekregen) viool houd ik liever nog even intact, een andere (bredere) steel is op dit moment dus geen optie.
Overstappen op een alt-viool is echter wel een optie.
Ga ik bespreken met mn lerares.
Wil dan eerst het geluid horen want dat ken ik eigenlijk niet.
Maar als het wat lager en tegelijk warmer klinkt lijkt het me alleen maar prettiger voor mn huisgenote.
Op mn viool speel ik naast mn oefingen graag "Abide with me" e.d.
(wel niet foutloos maar 't is een begin)
Ik neem aan dat dat op een alt-viool ook kan of is die alleen maar voor begeleiding en niet voor solo?
Mocht iemand behoefte hebben om te reageren graag, dan weet ik het alvast.


Jaap.

 

Ik ben me aan het verdiepen in de C-sleutel, wist er niets van.
Maakt dat voor de vingerzetting eigenlijk wel uit?
Als je op de middelste lijn een noot zie staan speel je in de G-sleutel met de 1ste vinger op de 3de snaar en dat blijft zo, ook op een alt-viool in de C-sleutel.
Alleen klinkt die toon dan anders dan je gewend bent, nl als de E
als ik het goed heb (en dan een octaaf lager) en op een viool als de B.
Zolang je dus maar precies doe wat in het boek staat kun je de steutels niet door elkaar halen, klopt dat?
Of is de eerste hoofdgreep ook anders, dus de vingerspreiding?
Nu speel ik met 3 kruizen en daarbij alleen de middelvinger en de ringvinger tegen elkaar, de anderen met een ruimte ertussen.
Overigens heb ik een proefles op een alt-viool aangevraagd.

Verder heb gemerkt dat het niet alleen een "dikkevinger" probleem is als je de 3de snaar met de middelvinger ingedrukt moet houden en daarbij de 4de snaar aanraakt bij het spelen met de wijsvinger op de 4de snaar maar dat de souplesse ook een rol speelt.
Door het omlaag bewegen van de wijsvinder op de E-snaar wordt de controle over de middelvinger op de A-snaar met het verdraaien van de hand minder en gaat die platter en raakt hij daardoor de 4de snaar terwijl het topje eerst keurig rechtop stond en geen aanliggende snaren raakte.
Dus wellicht meer een motoriek-probleem van een 60+er dan een dikke vinger probleem.
Het analyseren van de vioolles-problemen is een aardige bijkomstigheid maar nu nog de oplossing.
Blijven oefenen op de gewone viool of zo snel mogelijk op een alt-viool overgaan?
Jaap.

 

Misschien is dit iets om samen met je docente eens over na te denken? Zelfs voor de ervaren rotten op dit forum is het (denk ik) wellicht lastig om, zonder u gezien te hebben, er op afstand iets zinnigs over te kunnen zeggen.

hartelijke groet,

Annemieke

 

Ah, vriendelijk dank voor je antwoord.
Mijn lerares laat me echter vrij in mijn beslissing zonder een advies waar ik wat aan heb.
Wel adviseerde ze me een proefles op een altviool te nemen en die heb ik
gelijk aangevraagd.
Mijn vioolprobleem wordt overigens door het vele oefenen al wel wat minder
zodat ik nu weer hoop krijg dat het toch nog goed komt.
Maar door het vele lezen over de altviool ben ik nu meer benieuwd naar zijn warmere klank dan naar de onderlinge snaarruimte.
Jaap.

 

Zo, weer een ervaring rijker.
Heb 2 weken een altviool geleend gehad.
Misschien iets te vroeg beslist, ik weet alles went.
Maar het blijft dus een gewone viool:
- geen lange arm
- veel geluid uit grotere kast
- onderlinge snaarafstand niet echt ruimer
- c-sleutel leren
- viool klinkt ook heel mooi
- ben aan mijn viool gehecht

Wel heb ik inmiddels het kielhoutje laten vervangen tbv een iets grotere
onderlinge snaarafstand.
En die paar tiende helpen echt.
Als ik de elleboog nog wat meer naar binnen kan brengen en de pols nog wat meer kan verdraaien zonder gelijk verkrampt te raken moeten de vingers er tussen passen.
Bij deze allemaal bedankt voor de adviezen.
Jaap.

 

Leuk dat jij je ervaring nog komt delen. Veel plezier met je viool!

hartelijke groet,

Annemieke

 

Mijn lerares heeft mij geleerd van laag naar hoog GDAE (Geef De Aap Eten), en dacht ik dus dat de A de 3de snaar was.
Nu begrijp ik dat het gebruikelijk is de E de 1ste snaar te noemen?
Jaap.