Hallo allemaal, Wat ik me afvraag is of de klank van mijn viool verandert met een andere kam? Ik heb deze viool een jaar en raak nog vaak 2 snaren wanneer dat niet moet. Dus ik dacht dat een andere kam dat misschien kon verhelpen of verbeteren? Maar de klank hoeft van mij niet anders. Of is er nog en andere mogelijkheid wat te doen? Ik wil ook het staartstuk laten vervangen door een met fijnstemmers. Want het stemmen op de schouder met de stemsleutels gaat me nog niet goed af.
De vorm, gewicht en hardheid van de kam hebben subtiele invloed op de klank van de viool. 2 snaren aanstrijken kan het gevolg zijn van een verkeerde kromming van de kam, maar vaker is het een kwestie van techniek (probeer maar eens een volmaakt rechte lijn te tekenen uit de losse hand). Een vioolbouwer kan soms de kromming van de kam aanpassen zolang er genoeg ruimte zit tussen de snaar en de toets. Een nieuwe kam snijden kan ook, met behoud van klank, maar is duurder. Rishi
Dank je wel voor je antwoord! Mijn techniek is nog lang niet perfect. Kan ook niet na ruim 3 jaar les. Het gaat ook wel steeds beter. Misschien moet ik gewoon door blijven oefenen en techniek verbeteren. Dan raak ik misschien steeds minder vaak een andere snaar. (Rustig oefenen dus) Ik ben gewoon benieuwd... Wat doet de hardheid van de kam met de klank? Hardere houtsoort... Zachtere houtsoort... Of juist ertussen in...
Een kam met een –eigenlijk te – sterke ronding lijkt in de beginfase van het vioolspel handig maar is een beetje jezelf voor de gek houden. Het voorkomt dat je vaak twee snaren tegelijk aanstrijkt. Maar, wanneer het spel vordert en de techniek steeds beter wordt, kan de te grote ronding hinderlijk worden, omdat bij snarenwisseling de rechterhand een hele grote beweging moet maken wat bij snelle snarenwisseling erg lastig wordt: het kost te veel tijd om het te realiseren. Daarom moet de ronding precies goed zijn. Wanneer de hoogte van de kam nog enige correctie toelaat kan dezelfde kam worden behouden en aangepast. Is de hoogte nu al goed maar de ronding niet, dan zal er een andere c.q. nieuwe kam op moeten worden pas gesneden, anders liggen de snaren te dicht bij de toets en gaat de boel 'rammelen'. Dat precies dezelfde klank bij een nieuwe kam behouden blijft - zoals Rishi beweert in post #2- durf ik niet te garanderen, want geen enkele kam is gemaakt van hetzelfde materiaal, daar zit steeds variatie in. Een kam met hout van een lagere dichtheid (zachter hout) zal wat meer demping geven dan eentje uit hout met een hogere dichtheid (harder hout). Het vervangen van een staartstuk door eentje met geïntegreerde fijnstemmers (Wittner bijvoorbeeld) kan invloed hebben op de klank. Dat betekent niet dat het dan per se slechter wordt, het kan ook beter worden! Als de enige reden is dat het stemmen met de stemsleutels problemen oplevert, zou ik overwegen het staartstuk te laten zitten, tenzij er snaren met een stalen kern op zitten. In dat geval moet je wel vervangen. Stemmen met de stemsleutels mag toch worden verwacht van iemand die het vioolspel al redelijk onder de knie heeft? Frits
Frits, ten eerste bedankt voor je duidelijke antwoorden! Als ik zo lees laat ik deze kam mooi zitten. Mijn viool is van mijn juf geweest en ze zal deze kam niet voor niets gehad hebben. (Was nog vrij nieuw) Ik moet zeggen, het betert nog steeds. Ik strijk veel minder vaak 2 snaren tegelijk als in het begin. Maar nu weet ik ook waar ik op moet letten. Ik had het er met mijn docente nog niet over gehad. Het stemmen... Ik kan dat wel met de stemsleutels. Maar durf dat nog niet op de schouder. Je moet precies aanvoelen hoeveel je draait. Dat vind ik moeilijk op de schouder. Soms schiet de sleutel net iets te ver door. Kans dat de snaar breekt. Mijn juf kan het wel. Maar zij kent deze viool ook door en door natuurlijk. Heeft ze vanaf haar studietijd op gespeeld tot anderhalf jaar terug. Frits, dus jij raad niet aan er een staartstuk met fijnstemmers op te zetten? Ik heb er obligatosnaren opzitten. Behalve de e. Dat is een andere (is met lus).
Het plaatsen van een Wittner op zich is niet erg, maar voor jou zal dat betekenen dat je niet meer leert stemmen met het verdraaien van de sleutels. Ik ben van mening dat je dat als violiste behoort te kunnen. Obligato-snaren (Pirastro) hebben een synthetische kern (op de E na), zodat het (fijn)stemmen met de sleutels goed mogelijk moet zijn.
Dan ga ik het toch nog eens proberen hoor. Rustigaan. Als het niet lukt kan ik de viool altijd nog op schoot houden en zo stemmen. Ik probeer nu in de vakantie toch dingen onder de knie te krijgen waar anders geen tijd voor is (of neem) door het gejaagde leven. Dan ga ik meteen proberen dit onder de knie te krijgen. Al lukt het maar een beetje. Als het goed is, heb ik reservesnaren in huis. :lol:
Ik denk dat stemmen terwijl je strijkt, veel eerder en gemakkelijker leidt tot het gewenste resultaat. Je moet alleen even weten hoe je steun kunt vinden aan de krul bij het stemmen. Ik heb dat elders wel eens beschreven. Zal bij gelegenheid eens zoeken of ik dat kan terug vinden. Het komt er in het kort op neer dat je een stemsleutel tijdens het verdraaien een beetje naar binnen drukt om te voorkomen dat de hele boel losschiet. Wanneer je dan twee snaren tegelijk aanstrijkt kun je gemakkelijk een reine kwint vinden en overgaan naar de volgende snaren. Van te laag naar hoog draaien gaat beter dan andersom.
De stemknoppen en de gaten waarin de stemknoppen komen hebben alles te maken met het mogelijk makkelijk stemmen zonder fijnstemmers. Als je geen ebbenhouten of vieze knoppen heb of de gaten zijn vies dan schiet hij makkelijker te ver door. Dit heeft alles te maken met de wrijving tussen het gat (krul/ hals) materiaal en de stemknoppen. Ook kan het zijn dat de stemknoppen of gaten iets zijn ingesleten en dus niet meer dieper ingedrukt kunnen worden door de ontstane slijtrand, nieuwe/ schone knoppen zijn dan dus ook raadzaam te hebben als u zonder fijnstemmers wil spelen. Nieuwe snaren breken pas (proefondervindelijk vastgesteld) bij 4 tot 5 noten te hoog, dus al zit je een halve noot te hoog is dat nog niet echt een risico (mijn ervaring met Pirastro (G,D,A) en dominant (G)). De E snaar lijkt nog steviger, die heb ik trouwens nog niet geprobeerd meer als 3 noten te hoog te stemmen. http://www.strijkersforum.nl/viewtopic.php?id=2166 is ook een topic er over, mijns inziens heeft betrokken persoon daar de verkeerde snaren geplaatst bijv. op de d de g snaar of op de verkeerde volgorde gestemd. Stemmen op het gehoor: http://www.vioolpiano.nl/vioolstemmen_geluidsfragmenten.htm Let op: begin altijd met stemmen bij de G snaar dan de E dan de D dan de A, je moet het staartstuk als een moment zien, draai je de G strakker dan zet je ook meer spanning op E, zijn deze snaren bespannen en zuiver, stem dan de D en A, en dan weer de G en E tot dat alle snaren uiteindelijk gestemd zijn, speel dan dicht bij de kam op elke snaar hard qua volume zodat de snaren snel goed op zijn plaats komen, waarschijnlijk kan je dan weer gaan stemmen . Bij het plaatsen van een nieuwe snaar altijd op kielhoutje met B4- b potlood onder snaar grafiet aanbrengen, dan slijten snaren minder snel en glijden eerder op een "definitieve" plaats. Ook erg voorzichtig zijn met kam vervangen, onder de kam zit een stapel, die word op zijn plaats gehouden door de spanning van de snaren, ga dus niet met een losse kam aan de viool schudden o.i.d. laat ook niet te lang de kam er van tussen, dan (ervaring) buigt het boven en onderblad terug en valt de stapel vanzelf om. (kost ongeveer €15,- bij vioolbouwer om terug te laten zetten).
Dat snaren pas bij 5 noten te hoog breken wilt nog niet zeggen dat ze dan nog goed zijn! De wikkeling gaat gewoon kapot en de snaar is onbruikbaar. Begin met stemmen bij de A snaar, en dan met een stemvork.
Op een ander Forum word aangeraden met de G snaar te beginnen met stemmen. Met een stemvork stemmen is mijns inziens een te grote luxe voor mij. De maximale rekgrens bereiken zorgt ook voor een blijvende verandering van het materiaal overigens.. ik weet niet hoe je dat kan controleren. Waar aan zie je dat de wikkeling kapot is?? dan zal je toch rafels moeten zien en een klank verschil horen? Ondertussen heb ik al meer geëxperimenteerd als gelest (heb nog maar 3 weken een viool) en kan mijn viool ondertussen wel al aardig stemmen (op gehoor) door de forums en tips op het net. Mijn mening is; als je een nieuwe snaar breekt, licht het niet aan de snaar of de viool. Ik heb 3 nieuwe snaren gebroken en weet achteraf wat ik verkeerd heb gedaan: - Snaar op verkeerde plaats gemonteerd (heel de viool kreeg ik in losse onderdelen thuis bezorgd en had nog nooit 1 in handen gehad) - Bij verkeerde snaar begonnen te stemmen (begon bij de E en verder zat er nog geen 1 snaar op gespannen). - De verkeerde toon gestemd (was de D snaar op het A geluid aan het stemmen)
Ik vroeg me af of er verschillende manieren zijn om een viool te stemmen. Ik heb namelijk geleerd dat ik eerst de A moet stemmen. Daarna strijk ik A & D tegelijk aan om zo de D te stemmen. Daarna strijk ik D & G tegelijker tijd aan. En tot slot strijk ik de snaren A & E Samen aan om die op elkaar af te stemmen.. Of is dat bij barokviolen anders? GR. D
Ja de wikkeling gaat dan rafelen. Gebeurd snel bij snaren met zilver wikkeling. @dreamingdragon, zo moet je inderdaad stemmen. Dat is de makkelijkste manier om in reine kwinten te krijgen.
Er zijn ook stemapparaatjes te koop hoor voor iets van 15 euro heb je ze al en daarmee kun je ook de noten op je viool vinden als je op zoek gaat en controleren of ze zuiver zijn zo lang je dat zelf nog niet goed kan horen.
Hiermee haal je mijn pleidooi om toch vooral geen stemapparaten te gebruiken, omver. :/ (Zie ook elders op dit forum over stemapparaten)
Ik ontken ook niet dat het beter is om het zo zelf te horen...maar helaas ben ik niet gezegend met een feilloos gehoor. Het wordt steeds beter maar met behulp van een stemapparaat kan ik mijn oren ook zuiver houden zodat de valse noten mijn gehoor niet bevuilen en voor "zuiver" worden aangehoord. Overigens is dat ook prettiger voor mijn huisgenoten...
Een andere kam, is net als andere banden onder een auto voor mijn gevoel. Blijkbaar zit er heel veel verschil in de kammen, het materiaal de vorm enz enz. Neem alleen al het feit als je kam niet voldoende contact maakt met het bovenblad dat de viool gaat suizen, de kam 2 millimeter verplaatsen heeft al enorm effect op de helderheid van de klank. Ik denk zelfs dat vioolbouwers de kam tunen.
De kamvoetjes moeten exact aansluiten op het bovenblad. Om dat te realiseren is veel kunde en ervaring vereist. Wanneer de voetjes niet volledig aansluiten wordt de neerwaartse kracht die ontstaat door de snaarspanning, verdeeld over een kleiner oppervlak waardoor er heel gemakkelijk deuken ontstaan in het relatief zachte hout van het bovenblad. Ook worden de trillingen bij niet goed passende voetjes niet goed doorgegeven en dat heeft directe gevolgen voor de klank. Wanneer de kam 2 mm noord- of zuidwaarts wordt verplaatst is het effect vergelijkbaar met het verplaatsen van de stapel, waar 2 mm al behoorlijk veel is. Het hele ontwerp van de corpus is er op gebaseerd dat de kam op de juiste positie komt zoals aangeven door de inkepingen in de beide f-gaten: de mensuur. [Niet altijd is de positie van die inkepingen correct, maar dat valt een beetje buiten het bestek van de vraag.] Ja, soms wel, soms niet. Maar ik zou me daar maar niet druk om maken, want het effect moet eerst hoorbaar zijn en voor iemand die het verschil (nog) niet waarneemt heeft tunen niet veel zin. Frits
