Van mijn kant weer en vraag over vioolbouw. Eerst een kleine inleiding: Van de week heb ik bij Bol.com de DVD “The Red Violin” besteld. Natuurlijk lag hij met een paar dagen in de bus, dus snel even kijken. Nou was ik al een tijdje opzoek naar die DVD maar kon hem nergens vinden behalve via internet en dus www.bol.com. Voor nog geen 13 euro lag hij/zij dus in de bus. Maar al kijkende naar de film viel het mij op dat de film chronologisch (dus ook voor het gebruik/de bouw van de instrumenten) best wel klopt. Op een gegeven moment viel het me op dat de instrumenten in het begin een korte (barok) toets hadden en na verloop van tijd de licht gekleurde (Buxus) toets vervangen was door een zwarte ebben houten toets. Geschied kundig klopt het dus wel. Maar toch zit ik met een (voor mij) redelij grote vraag. De film speelt zich af in de periode dat A. S. (Antonio Stradivarius) ook geleefd zou hebben. Dus bouwde A.S. Barok violen. Die later zijn omgebouwd tot de moderne instrumenten (hals iets achterover) Mijn vraag is dus: Klopt het dat A.S. dus gewoonweg barok violen heeft gebouwd (met de hals “recht”(in de lengte richting) van het corpus. Dit buiten alle andere akoestische wenzen die A.S. aan zijn instrumenten stelde. Klopt het dus dan dat de instrumenten van o.a. Antonio S. Guarneri de Gesu, Bergonzi eigelijk Barok instrumenten waren? Met de vlakke hals? En dus jaren later “gemoderniseerd” zijn om aan de huidige klankeis te kunnen voldoen? Klopt het dus dat niet alleen de hals c.a. 5 mm langer werd (aanpassing van de mensuur) maar dat ook de hals c.a. 5 a 6 graden achterover gekanteld werd om de grotere spanning van de snaren te kunnen weerstaan.. In de hoop dat jullie me kunnen helpen…. Remi
Ja Remi, dat klopt allemaal, met uitzondering wellicht van die buxushouten toets, want dat is waarschijnlijk esdoorn of perenhout geweest. Van de in gebruik zijnde Stradivari is er bij mijn weten geen enkele over die niet is gemoderniseerd. Er zijn nog wel originele bovenblokken met spijkergaten bekend: in Stradivari's tijd werd de hals niet ingelaten in het corpus, maar er tegenaan gelijmd en gefixeerd met een paar nagels door het blok. De halzen van al deze instrumenten werden later vervangen door langere, die tussen de originele krul en het corpus werden gezet en wel in de nu bekende hoek. Het instrument werd tevens voorzien van een zwaardere basbalk en een hogere kam. In Simone Sacconi's boek "I 'Segreti' di Stradivari" (ik heb de duitse vertaling van Olga Adelmann, "die 'Geheimnisse' Stradivaris") staat ook de catalogus van de Nalatenschap van Stradivari, die deels te zien is in het museum in Cremona. Daarin is ook een halsdeel zonder krul te vinden dat origineel van Stradivari afkomstig zou zijn. Hoewel niet alle uitspraken van Sacconi onomstreden zijn, is dit boek toch een must voor alle liefhebbers van vioolbouw.
Bert, Super bedankt voor je hulp. Het boek ga ik zeker naar op zoek (eerst even in de Koninklijke Bibliotheek kijken). Buiten het feit dat o.a. Stradivarius en zijn tijdgenoten dus pure “barok instrumenten” bouwde en Antonio als een van de eerste een stap zette om een grotere toon uit de instrumenten te halen, vraag ik me af hoe die instrumenten toen geklonken mogen hebben en was de stemming ook anders, nu G, D, A, E. Een vlakke hals, lagere en zwaardere kam en kortere toets betekent niet alleen een mildere (zwakkere) klank maar ook dat de snaren volgens mij dunner dan nu moeten zijn geweest. Overigens ben ik er achter gekomen dat de originele snaren werden gemaakt van alleen schapendarm, zonder omwikkeling. Afhankelijk van de dikte van de snaar werd er met drie, vier of vijf strengen darm gewikkeld. Het wikkelen gebeurde met dunne strengen schapendarm welke eerst om de eigen as werden gedraaid, geëgaliseerd met puimsteen en vervolgens versponnen met de andere strengen. Welke weer met puimsteen werden geëgaliseerd (kwintenrein maken) en gedroogd. Ook moet er hier in Nederland ergens een snaren producent/fabriek zijn geweest. Duidelijk is dat er nog maar weinig instrumenten over zijn die echt origineel zijn gebleven (barok dus) jammer. Remi
Citaat Remi post dd 27-02: “Klopt het dat A.S. dus gewoonweg barok violen heeft gebouwd (met de hals “recht” (in de lengte richting) van het corpus?” Uit vorige posts van Remi en Bert bespeur ik onduidelijkheid omdat hier gemakkelijk verwarring kan ontstaan over het woordje “recht”. Weliswaar stond in Antonio’s dagen de hals wel recht en liep die evenwijdig aan de corpus, maar de toets beslist niet! Dat komt omdat de toets van Ahorn (Esdoorn) er met een taps toelopende verdikking werd opgelijmd. Hierdoor ontstaat wel degelijk een inclinatiehoek. Zie de foto van de constructie van de hals met toets van een barokviool: Mogelijk dat de inclinatiehoek in de Baroktijd wel wat afweek van die van nu: was wat kleiner en daardoor stond er wat minder druk op de kam. Het grootste verschil zit hem toch in de lengte van de hals. Frits
Liuwe, Helemaal super. Mijn vraag, het starten van dit topic was eigenlijk omdat ik een beetje ging twijfelen of ik weer eens een denkfout maakte omtrent de bouw (barok of niet). Echt hartstikke bedankt. Ook heel mooi om te zien hoe de stemsleutels er uit zagen (als het originele zijn), alleen leveren deze antwoorden weer meer vragen op. b.v. De nagels voor de nek te fixeren zitten aan de binnenkant, dus hoe lost men dit op. Het achterblad er later op zetten? Hoe werd een instrument toen der tijd gestemd, ook G, D, A, E? Werkelijk een heel mooie site, ik ben de komende uren weer bezig. Remi
Ik ben me geestelijk aan het voorbereiden op het bouwen van een barokviool uit een bouwpakket van de Early Music Shop en alleen al het denkwerk kost tijd. Maar wat kun je wat vinden op het Internet! Bij dit bouwpakket heeft men de ijzeren nagels vervangen door een stukje rondhout, maar met twee of drie ijzeren nagels de hals vastzetten is natuurlijk wel zo leuk. Ik denk dat de "ouden" eerst de krans op het achterblad lijmden en dan vanuit de buitenkant drie gaatjes boorden door de krans/bovenklos voor de nagels (met een omslagboor heb je wat ruimte nodig), want spijkeren alleen lijkt me te grof, de klos zou volgens mij gaan splijten. Vervolgens zullen ze de gaatjes overgenomen hebben op de hals, daarin ook gaten geboord en vervolgens de hals gelijmd en gespijkerd tegen de krans/achterblad. Tenslotte zal het bovenblad er op gelijmd zijn. Dit lijkt me de enige logische volgorde. En Weijntjes levert nog handgesmede nagels... Maar de site met de violino piccolo van Girolamo Amati is een wonder van wetenschappelijke kennis verspreiden. Zo zou het Gemeentemuseum dat eens moeten doen!
Jammer dat ik de link niet aan de praat krijg , zodat ik niet mee kan praten. Zit ergens een fout. (Krijg een error message).
Lange URL plaatsen: Plaats de "link"tussen scherpe haakjes "[" gevolgt door de letters url en sluit af met een scherp afsluit haakje "]" plaats hier tussen de werklijke link (http.....bla.bla.bla en sluit af met en scherp haakje "["een slash "/" de leters URL en aflsuiten met het scherpe afsluit haakje "]". Maar Frits, ik ga er van uit dat je daar geen probelemen mee hebt. Remi
Voor wie eens wil weten wat een echte(?) Cuypers uit ± 1760 nu zou moeten opbrengen, vond ik een aanbieding: http://muziek.2dehands.nl/markt/muz_instr/violen/14547150-cuypers-1760.html?mode=tk&p=8 Dus wees er snel bij, want op = op!!
Even weer terug naar de Barokviool van amati: zo nu werkt de link (is wel zo gemakkelijk): usd.edu/smm/Violins/AmatiViolinoPiccolo/3361ViolinoPiccolo.html
Kleine fout in de link, maar hierbij bij deze hersteld http://usd.edu/smm/Violins/AmatiViolinoPiccolo/3361ViolinoPiccolo.html Remi
