Een oud topic maar volgens mij nog steeds actueel voor veel mensen. Voor mij wel en ik wil graag een nieuwe ervaring delen. Ook ik heb flink last van plankenkoorts en ben enkele jaren geleden in de bekende vicieuze cirkel terecht gekomen: door het trillen niet meer goed kunnen spelen, in paniek raken, en de volgende keer vooral weer bang zijn voor de paniek en dus nog harder gaan trillen, etc. Ik ben destijds naar een sportpsycholoog gegaan en met 5x afspreken enorm geholpen. Het was ook veel praktischer dan ik dacht. Bijvoorbeeld fysieke oefeningen om het trillen te onderdrukken. Echt heel fijn. Daarmee ben ik aan de slag gegaan en het laatste jaar (Ja zolang heeft het wel geduurd) had ik het eindelijk helemaal goed onder controle. Nu speel ik met een project mee in mijn eigen dorp dus voor 'eigen publiek' met veel solo partijen in de hoogte op mijn viool, uitversterkt, en we kregen ook nog eens een deel van de partijen pas anderhalve week van te voren. Tja, alle ingrediënten aanwezig voor weer eens een paniekaanval waardoor ik de première redelijk heb verknald eerlijk gezegd. Ook gewoon niet kon genieten en alleen het allerlaatste stuk fatsoenlijk heb gespeeld omdat ik toen al in tranen zat en had besloten om te stoppen en alles te verkopen (jawel, ook op mijn leeftijd ben ik nog een dramaqueen ) Ik was zo in shock door deze ervaring dat ik de volgende dag naar de huisartsenpost ben gegaan omdat ik gewoonweg niet meer durfde te spelen. Daar heb ik een betablokker gekregen: propranolol. Blijkbaar wordt het vooral door violisten gebruikt en heet het in de volksmond ook weleens de violistenpil?Hiermee heb ik nu al 4x de voorstelling gespeeld en het is GEWELDIG! De zenuwen blijven wel, maar de fysieke reactie wordt onderdrukt. In mijn hoofd dus helder, maar geen getril. Daardoor heb ik alweer zoveel vertrouwen gekregen dat ik met mijn lessen van de sportpsycholoog heerlijk heb kunnen spelen. (daardoor zo blij dat ik ook weer in tranen was toen niemand keek, maar ach wat, zo ben ik nu eenmaal ) Voor mij is dit een redding! Ik wil ze alleen sporadisch gebruiken als ik ze echt nodig heb. Voor alle normale concerten moet ik het doen met de lessen van de sportpsycholoog en met alles wat hier eerder al is benoemd en ook goed werkt. Maar voor de uitzonderingen waar ik anders niet kan spelen is het voor mij nu: geen getril met deze pil! Hebben jullie ook deze ervaringen? En ik hoor cellisten nooit klagen over het trillen, zijn jullie minder dramaqueen of hebben jullie daar minder last van?
Misschien is het dat hoge tonen van een viool makkelijker meezinderen met zenuwen...De dunnere snaren van de viool, de houding waarin je geacht wordt viool te spelen, dat dat niet behulpzaam is als je toch al gespannen bent? Ook ik ken wel stress, spanning voor het optreden. Ik vind cello echter wel een fijne vriend, want die hoef ik alleen maar tegen mij aan te houden en is daarmee al meer een stut. Dat hebben jullie, violisten, niet. De lage tonen van de cello klinken vaderlijk vriendelijk en ook wij moeten de hoogte in, maar nooit zo hoog als violisten. De heel diepe tonen en dan weer wat hoger, misschien dat daar toch wat rustgevends van uit gaat ook al zijn er snelle passages. Op een cello gaat het strijken anders dan op een viool en het fysieke beleven daarvan kan ook een zekere rust geven. Eerlijk gezegd heb ik meer last van mijzelf dan van aanwezig publiek. Ik wil zelf zo spelen dat ik er een goed gevoel aan overhoud. Als ik mijzelf dan wat nét niet goed geïntoneerde tonen hoor spelen, moet ik heel erg mijn best doen om door te spelen en dwingen 'in het spel' te komen. Ik moet mijzelf voorhouden dat ik het doe voor mijn plezier en dat van de groep met wie ik speel. Mij helpt te bedenken wat ik in de stukken zou willen overbrengen en dat dat belangrijker is dan de fouten die ik ongetwijfeld ga maken. Ik vond de workshop bij Anneke Frankenberg (violiste) tijdens het Charivarifestival (januari 2015) wel heel onvergetelijk over het fouten maken. Heerlijk: gewoon doorstrijken en publiek is gauw meegevoerd met het volgende dat weer wel lukt. En bij een ander leerde ik van missers muziek te maken. Wat je ook doet, maak er muziek van (=speell het met overgave), het hoort erbij en dan pak je de goede noten ook weer op. En als je dan in de loop van de tijd merkt dat het begint te lukken dat toe te passen. Nog steeds een weg te gaan!
Helemaal eens, het beste helpt om zelf te genieten van de muziek! Ik heb inderdaad minder last van het getril als ik op de lage snaren speel. Misschien toch maar altviool gaan spelen.... maar al die grappen dan over mezelf vertellen ...
Haha, ja, die altvioolgrappen....dan is cello veiliger! En misschien zijn de contrabassisten het minst stressgevoelig
Jazeker!!! Ik heb behoorlijke faalangst. Heb er ook een keer iets over gepost maar weet ff niet meer waar. Heb er nu bij lessen wel iets minder last van dan in het begin. Ik had op mn eerste concert gestudeerd, maar op les durfde ik het niet te spelen, heb me er toen onderuit gekletst Ik vind het heel moeilijk om iets niet goed te spelen terwijl iemand anders erbij is...maar ja das wel enigszins onvermijdelijk... Wat bij mij goed helpt is als mijn lerares meespeelt. Dat is dus een idee om te vragen als hij/zij dat niet al doet. Oh ja en helemaal in het begin heb ik het ook gewoon gezegd...'ik ben onwijjjjjjjs zenuwachtig'...dat helpt ook ietsje.
Heeel herkenbaar, ook het je eruit kletsen (en dan komt toch het moment dat je moet beginnen met stramme/kouwe vingers...) Meespelen van de lerares is inderdaad fijn, gebeurt bij mij ook wel. En ook de angst om fouten te maken is heel herkenbaar, maarrr...hoe meer fouten je maakt, des te meer nuttige aanwijzingen je krijgt ;-) het zijn toch wel de zwakke punten waar je er in het algemeen uitvliegt... Toch het lijkt me heerlijk om 's in een flow op les een stuk helemaal mooi te kunnen spelen!
ik ben ook heel gespannen als ik bij mijn viooljuf moet spelen. Zelfs als ik mezelf tijdens het oefenen opneem op de mobiel, dan ben ik nerveus. Maar ik denk dat ik hiervoor iets heb gevonden. Iedere keer als visite bij me langs komt, dan vraag ik hun of ze eventjes voor publiek willen spelen, terwijl ik mijn lessen speel. Zo raak ik beter en beter gewend aan publiek . ps.. met visite bedoel ik mijn moeder of mijn kinderen, aan anderen durf ik dit nog niet te vragen
En dan te bedenken dat we les nemen om te leren viool/cello spelen!!! Ik wil ook dat wat ik thuis zo ijverig heb ingestudeerd dat dat ook op les mooi loopt. Ik vroeg mij dan af of de stress dan soms kwam door een niet-helpend eergevoel? Dat ik mijn zwakheden niet wil laten horen en zien? Van het luid en duidelijk fouten maken, stak ik toch het meest op tijdens een les. Dan kan de docent daar veel beter op inspelen met instructies. Ik heb gemerkt dat ik mijzelf wel behoorlijk kan genezen van les stress. Maar podiumvrees overwinnen door voor familie te spelen, zou voor mij het tegengestelde opleveren! Hoe beleefd en aardig ze zich ook willen opstellen, ik vóel gewoon wat ze ervan vinden. Zoiets blijft altijd 'kleven'. Bovendien ben ik heel streng voor mijzelf en ben mij ervan bewust dat ik dat op hen projecteer. Voor onbekenden spelen doe ik mijn best en als er dan toch een fout nootje komt...ik zie hen daarna niet meer, er blijft niets 'kleven' of hangen.Leuk geprobeerd en volgende keer beter. Met zo'n houding merk k dat het mij lukt in mijn spel te komen en mij niet druk te maken over de aanwezigheid van publiek.
Het komt mij allemaal zo bekend voor! Vroeger altijd veel last van gehad. Maar ook wel met cello. Dan heb je 2 weken goed je best gedaan maar het zit gewoon net wel/net niet en dan gaat het geheid mis op de les. Of - nog erger - heb ik thuis heerlijk gespeeld en je gevoel erin gelegd en op les zit ik gewoon de nootjes te spelen om vooral maar geen fout te maken. Ook heel dom: ga ik ineens na zitten denken over vingerzettingen terwijl dat thuis vanzelf goed ging. En dat, terwijl ik zo'n ontzettende aardige docent heb, die altijd geduldig is en nog nooit negatief heeft gedaan. Hij speelt ook vaak mee en dan gaat het ineens stukken gemakkelijker. En juist omdat hij altijd heel enthousiast is, lukt het me steeds meer om het los te laten en ook in de les gewoon te genieten van de muziek. Dat is ook elke les wel mijn voornemen: zó spelen, dat ik ervan geniet. Eerder vond ik het zelfs al wat lastiger om voor mijn man voor te spelen. Maar mijn cello staat op een kamer waar ook de modelspoorbaan van mijn man staat, dus zit ik regelmatig te studeren terwijl mijn man erbij zit te knutselen. En nu maakt het mij dus helemaal niets meer uit. Dus misschien helpt dat jullie ook wel? (Kan ook zonder te investeren in een dure modelspoorbaan ) Dezelfde blokkade ervaar ik overigens ook als ik mezelf opneem. Dat is natuurlijk iets, wat je ook vaak kunt doen; dan zal het geheid afnemen. Ik vind het spelen voor een publiek (al dan niet familie) ook nog weer anders; dan wil je natuurlijk geen fouten maken; op les is dat toch heel anders. En dan helpt maar één ding: zorgen dat je ruimschoots boven de materie staat, dat het het bij wijze van spreken met 2 vingers in de neus kunt spelen. Als je dan door de zenuwen maar voor 80% presteert, gaat het nog steeds goed en heb je nog genoeg 'over' om ook dan te genieten en echt muziek te maken.
Zonet alle berichten gelezen binnen deze topic. In de hoop moed te verzamelen voor mijn optreden vanavond en morgen. Ik speel pas een aantal maanden cello maar wordt regelmatig gevraagd om naast mijn baswerk ook met de cello invulling te geven aan de muziekgroep. Plankenkoorts welnee, mn strijkstok ligt te klapperen op de snaren. Mijn prestatie lijdt er enorm onder, dus nog meer oefenen om tot 100% te komen. maar met de optredens glij ik dan toch steeds af naar slechts 60% van mijn kunnen. Dat blijft balen.
Ik ga vanavond aan je denken! En dan stuur ik je in gedachten een mix van muziekplezier en lef! Denk je dat 100% van je kunnen bestaat uit foutloos spelen, dus zoals je het geoefend hebt? Weet je nog bij Podium Witteman, waar van een beroemd pianist bij een optreden fouten zijn geteld door gewone luisteraars en door een geoefend musicus? Die gewone luisteraars konden eigenlijk niet echt goed de fouten eruit halen en de musicus met bladmuziek erbij, haalde er een hoop fouten uit. Maakte dat uit voor de uitvoering? Niets, de pianist bracht prachtige muziek! Echte muziek overstijgt de nootjes en krijg je als de muzikanten fijn op elkaar zijn ingespeeld en naar elkaar luisteren. Zodra het je lukt de knop om te zetten en je het lef krijgt met je cello plezier te maken, ga je heel anders een uitvoering tegemoet. Dan krijg je met het oefenen ook de mogelijkheid mee om foutjes soepel op te vangen. Ook ik heb wel mijn worstelingen met optreden gehad. Ook in een situatie waarin ik niet gehinderd werd door veel ervaring met cello in een ensemble en dan optreden in een zaal met geweldig mooie acoustiek (bij inspelen voor de uitvoering schrok ik mij rot van wat er dan allemaal te horen is!). Optreden blijft natuurlijk spannend, maar ik heb wel geleerd hoe die op een prettige manier te overleven.
"The Inner Game of Music" van Barry Green. Dit boekje kopen en lezen, het is echt niet duur en de methoden die er heel duidelijk in worden uitgewerkt en geillustreerd kan je echt op jezelf toepassen. Ik moest vorig jaar voor het eerst soleren met orkest en heb de methoden van het boek gevolgd. Het werkt echt. Je bent nog altijd zenuwachtig maar je leert hoe je die gedachten effectief kan onderdrukken met andere gedachten. Werkelijk, dit werkt.
Raar dat ik dit topic niet eerder heb gezien. Heel veel last van podiumvrees hier. Trillende vingers en stok... tempo 2x te hoog... Een paar jaar geleden heb ik een workshop Dalcroze gedaan bij Marlies Muyzers en dat was toch wel een eye opener. Daar heb ik uiteindelijk een stukje gespeeld voor publiek, nog beter dan ik hwt ooit in mijn eentje thuis had gespeeld. Het vertrouwen dat me dat heeft gegeven, dat ik dat dus echt kán, is onbetaalbaar en heeft me daarna vaak door stressvolle spelsituaties heen geholpen. Waar het niet bij helpt is helaas Noten lezen terwijl mijn lerares op mijn vingers kijkt.
Dan moet ik terug in mijn herinnering en dan kom ik op de uitspraak: "Nee eigenlijk nooit". Ik kende m'n lessen wel en meestal speelden we wel iets extra. De vioolleraar op de piano (dat kon hij niet onverdienstelijk) en ik op de viool. Soms bracht ik een stuk mee wat geheel buiten de opgedragen lesstukken viel, dat had ik thuis voor de lol gestudeerd. Hij deed daar niet moeilijk over. We maakten gewoon muziek.. Hij vond dat leuk en ik ook. Maar het is ook een keer voorgekomen dat ik de Zigeunerweisen van Pablo de Sarasate met hem wilde spelen, maar dat hij eerst zei "speel het eens voor". Dat is zonder begeleiding vreselijk moeilijk want je mist de inspiratie die ook van de begeleiding moet komen. Je mist dan iets en dat helpt zeker niet mee. Mijn leraar en ik hebben dat stuk dan ook nooit samen gespeeld. Later wel een keer gespeeld op dezelfde manier. Zat ik in een orkest waarvan de dirigent het conservatorium had afgerond als pianist. Die zette ik na afloop van de orkestrepetitie de pianopartij voor en we speelden. Was werkelijk fantastisch om te doen!
Gespannen voor gewone lessen? Nee! Ik kom op les om te leren en niet te excelleren. In dat geval had ik misschien geen les nodig. Als ik op les niet datgene uit mijn cello krijg wat thuis wel lukte, heeft dat toch te maken met een niet geheel adequate manier van studeren. Dan ben ik thuis dus te gauw tevreden geweest. Als je op les niet wilt haperen, dan moet je het zo grondig instuderen, dat het gewoon niet mis kán gaan. Alleen, waarom zou je je zwakte niet aan je leraar willen laten zien? Dit is géén pleidooi om minder goed te oefenen, maar meer om je te bezinnen op wat je eigenlijk op les wil. Alleen complimenten en applaus? Dan riskeer je dat je gestresst naar les gaat. Als je je zwakte laat zien en laat zien en de leraar zo de kans geeft met oefeningen te komen die je helpen beter te worden, dan denk ik dat de les goed benut kan worden. En inderdaad: níet goed oefenen op iets geeft dus geen helder beeld van waar problemen zitten. Dan kan je leraar niet veel meer doen dan rustig afwachten totdat je er wél stevig op hebt geoefend.
