Ow, ja, ik was vergeten het woord 'mooi' voor deuntje te zetten. Hopelijk krijg ik binnenkort een filmpje van een talentje van ons Bosch Leerorkest. Zal ik dan wel plaatsen (als ouders dat goed vinden). Die speelt op een Chinees met betere snaren (in dit geval Pirastro Tonica) en dan is het ineens best aardig om naar te luisteren.
Als je dan ook nog vóór en na zou hebben, zou dat perfect zijn! Maak je dan wel even een nieuw onderwerp aan?
Toen ik een snaaranalyse los liet op mijn vogelogenesdoorn viool ( mooi gevlamd vindt ik zelf) zei de desbetreffende vioolbouwer er meteen bij :" wat er niet in zit aan geluid, komt er vervolgens ook niet uit." Met andere woorden, een viool heeft een maximaal bereik aan klank die niet opgerekt kan worden door er peper dure snaren op te zetten, of een andere kam. Mijn eigen vioolbouwer zei laatst dat mensen met een teleurstellende chinese E bay viool op de proppen kwamen, en dachten dat hij met een andere kam en snaren een stradivarius geluid eruit kon halen. Hij heeft ze op een nette manier duidelijk gemaakt dat ze een kat in de zak gekocht hadden, en dat klank ook verscholen ligt in de dikte verdeling vd bladen, die bij het desbetreffende chineesje afgeraffeld was. Hij heeft mij grafieken laten zien van klankonderzoeken van violen die hij aan het bouwen was. Ik was verbaasd hoe moeilijk het eigenlijk is om een viool te bouwen, en daar een harmonieuse klankenpatroon uit te krijgen die elkaar niet overstemmen. Er was ook een amateurbouwer langs geweest die om zijn mening vroeg. Hij had 3 jaar gebouwd aan zijn viool. Maar kreeg er geen goede klank uit. Daar kwam de dikte verdeling van de bladen om de hoek kijken. Na tekst en uitleg is de beste man meteen gestopt. Hij wilde er verder geen tijd aan verdoen. Na 3 jaar vond hij het wel welletjes. De vioolbouwer heeft nog geprobeerd om er moed in te praten, maar te vergeefs. Men denkt, dat als men een viool bouwt dat er ook meteen een prachtige klank eruit komt als ie helemaal klaar is, maar zo werkt dat kennelijk niet. Ik vind het bouwen v.e viool zeer interresant..maar begin er echt niet aan. Het is een verheven kunst die maar voor weinig doorzetters is weggelegd.
En daarom vind ik instrumentenbouwers zo knap! Bij violen zie je dat maar ook bij gitaren, het hout moet een bepaalde afronding hebbe, en de toetsenbord moet een bepaalde holling hebben, elke hals is weer ander van een U-hals naar een D-hals, ook zie je dat bij klarinetten en fluiten en ga zo maar door!
Mmm, dan zou ik de oude snaren erop moeten zetten, dan zouden we het kunnen vergelijken. Maar Frits, ik denk toch ook wel dat jij merkt dat er ook wel echt verschil is in (kwaliteit) snaren. En dat de snaren die standaard bij zo'n Chinese viool zitten, echt gewoon ijzerdraadjes zijn. Het geluid is dan gewoon echt anders. Ik denk dan dat je ook niet de viool hoort hoor, het wordt inderdaad nooit een stradivarius, maar gewoon de betere snaren. En voor een serieuze leerling is zo'n viool met betere snaren nog steeds geen optie. Deze jongen gaat ook vioolles krijgen en er komt dan gewoon ook een echte viool, huren bij de vioolbouwer. Een van goed hout (om weer even terug te gaan naar het juiste onderwerp....).
Wat een gezeur over goed en slecht hout. Voor twee driehonderd euro, heb je tegenwoordig gewoon een goede studieviool. En als je meer uitgeeft, ben je stom of heb je teveel geld.
Bij de Praxis Tobias, voor nog geen €10,= een pracht stuk waaibomen hout. Veel succes met het op dikte maken van je bovenblad.
Ik denk ook dat het te maken heeft met de soort klank die je zoekt en horen wilt tijdens het spelen. Voor beginners maakt het niet zoveel uit. Maar voor gevorderde spelers is klank een "must" die groep passeren de studieviolen en gaan voor een betere klank. Of gaan voor een duurdere studieviool. Een studiviool ontgroei je ook na verloop van tijd. Als je een viool zoekt die een mooie klank in zich heeft en ook nog gemakkelijk aanspreekt, zullen meestal in een hogere prijs categorie vallen. Mijn studiviool die ik nu 6 a 7 jaar heb, werkt mij nu ook welleens tegen als ik een moeilijker stuk op de lessenaar heb staan met snelle en snellere loopjes etc. Daar zal ik over een bepaalde tijd ook afscheid van gaan nemen, en op zoek moeten gaan naar een betere, die wel aan mijn techniek en wensen voldoet. Maar het hout is toch een belangrijk onderdeel van..
Ook voor beginners maakt het uit. Als je iets goed doet, moet het wel beloond worden met een goede klank. Dit hoeft niet met een topinstrument, alhoewel ik besef dat ik op een topkwaliteit piano piano heb mogen leren spelen en dat dit zeer zeker wel bijdroeg aan mijn motivatie door te zetten! Als je pogingen op een viool of cello worden beloond met een fijne klank, helpt dat zeker om door te zetten. Een waaiboomhouten strijkinstrument die ook qua bouw nog te wensen overlaat, zal echt niet bijdragen aan het vorderen op zo'n instrument! Goed hout in combinatie met deugdelijke bouw met al zijn verfijningen maken het strijkinstrument. Als er op één van beide aspecten af te dingen valt, lever je dus in aan kwaliteit. En die heeft zijn prijs (en die prijsvorming is toch niet al te transparant als je in een ander topic leest over waar Ingrid nu tegenaan loopt!).
Een beginner hoort bij lange na niet alles op de viool qua zuiverheid. Dat kan ook niet, omdat een beginneling nog niet zuiver kan spelen. Dus een gehuurde studie instrument van de vioolbouwer voldoet op dat moment aan de eisen. Tenzij het een leerling is die al ervaring heeft op andere instrumenten en weet wat voor geluid deze wil horen. Het is natuurlijk wel zo dat het instrument makkelijk bespeelbaar is, daargelang de klank respectabel is vd studieviool. Na enkele jaren ervaring hoort de gevorderde beginneling het verschil pas tussen goede studie instrumenten en aanvaardbare studie instrumenten. En zal uiteindelijk overstappen naar een betere viool. Als ze tenminste doorzetters zijn. Veel jonge mensen haken na een tijdje af.
Maar je bent het toch wel met mij eens dat je beginners op een instrument moet laten beginnen die minstens een aanvaardbare klank hebben? En die daarmee ook heel goed bespeelbaar ('aanspreekbaar') zijn. Het is altijd lastig een beeld te krijgen van wat "aanvaarbaar" is. Al kan een beginner nog niet direct goed zuiver spelen; een niet zuivere toon zal net zo goed klinken en met een instrument dat niet goed is, is het helemaal een ramp om te horen! Dan is een wel zuiver geïntoneerde noot nog steeds om te huilen zo ellendig! Het is inderdaad wel zo, dat als je eenmaal een stuk bent gevorderd, je ook beter oor krijgt voor verschillen tussen de klanken van instrumenten en je 'uit je instrument' kunt groeien. Veel jonge mensen, zoals scholieren, haken inderdaad af. Vaak zitten ze dan ook nog in een sportteam en hebben natuurlijk ook nog wat te doen voor school, of zelfs hele bergen huiswerk waar ze tegenaan hikken. En laten we verder niet vergeten dat voor dyslectische leerlingen zowel letters als noten extra veel inspanning vereisen en daar lang niet altijd rekening mee wordt gehouden. Als je met dyslectie je door een berg huiswerk moet heenwerken, moet je wel supergemotiveerd zijn om ook nog eens al die noten te ontcijferen! En wellicht ben je wel heel supergemotiveerd, maar ontbreekt je domweg de tijd!
Ik huldig het principe dat wanneer een kind met viool spelen begint je het niet nóg moeilijker moet maken door een prutsinstrument aan te bieden. Ik ben het met Marcelita eens dat het ten minste een acceptabel instrument moet zijn en dan nog zit in dat begrip een hele marge. Komt bij dat op een prutsinstrument de leerling niet gemotiveerd zal worden door de klank, die heeft niets bijzonders in zich. Je zult als kind toch ook een beetje verliefd moeten raken op de klank die je er uit haalt. En dat je die klank zélf kunt maken. Die kick moet je krijgen.
Ik mag aannemen, dat een vioolbouwer aanvaardbare instrumenten selecteerd in zijn collectie qua studieviolen betreft die voor verhuur beschikbaar zijn. En natuurlijk moet het instrument gemakkelijk bespeelbaar zijn. Maar zodra je er 1 huurt krijg je er gewoon 1 mee die door de vioolbouwer beschikbaar wordt gesteld. Bij mijn 1e altviool die ik huurde, ben ik na korte tijd terug gegaan en heb ik deze omgeruild voor een betere. De 1e alt, lag niet lekker in de hand en liet zich ook niet gemakkelijk bespelen. De huidige gehuurde alt is beter maar duidelijk niet mijn voorkeur. Zodra ik een eigen altviool ga aanschaffen, zal deze zowiezo retour gaan en zoek ik een andere. Maar deze handelingen zijn voor een beginneling nog niet weggelegd. Die blijven gewoon door spelen, ondanks de viool wel of niet lekker speelt. Voor de ene persoon speelt een bepaalde viool wel lekker, terwijl diezelfde viool voor een ander onhanteerbaar is. Het blijkt toch geen gemakkelijk iets te zijn, om je desgewenste smaak te vinden. Er kleeft al snel een hoog prijskaartje aan de desgewenste smaak na jaren spelen.
Je mag verwachten dat, als de leerling op les is, de docent ook let op hoe de viool ligt bij de leerling. Zo'n oplettende leraar kijkt dus ook of die viool lekker speelt voor de leerling. Als makkelijke stukjes nog steeds niet lekker willen gaan, is het zeker de moeite waard eens te kijken of daar niet ook het instrument een rol in speelt.
Ik vind het nogal vreemd om te stellen dat een viool 'niet lekker in de hand ligt' wanneer de leerling voor het eerst het instrument ter hand neemt. Wanneer je begint met het leren is naar mijn mening alles aan het instrument onwennig. Je moet ten eerste al leren een hele tijd je linker arm omhoog te houden. Daar word je in het begin ontzettend moe van want zo'n viool is ogenschijnlijk heel erg zwaar. Evenzo de gewenning van het vast houden, de halsbreedte, het kinstuk. Je kunt als beginneling niet spreken van een bepaalde voorkeur want die kun je nog niet hebben. En dan is het ook nog eens zo dat naarmate de lessen voortduren en steeds op datzelfde instrument wordt gespeeld, dat ieder ander instrument altijd vergeleken zal worden met dat eerste instrument: dat is de norm geworden. Ook kan een leraar niet voelen wat de beginnende leerling ervaart, ook al is hij/zij nog zo oplettend. Je kunt naar mijn mening ook niet stellen dat een viool lekker speelt, want wat weet je als beginneling er nou van hoe een bepaald instrument speelt? Je probeert er toch geen vijf uit? Ik kreeg een huurviool van de muziekschool en dat was het. Ik heb me nooit afgevraagd of een ander instrument beter voor mij zou zijn.
