Die van mij bleek naar 48 procent gezakt te zijn de laatste dagen. Ik merkte het toen er een stemsleutel losschoot. Maar wat natte doeken op de verwarming gelegd, 't helpt niet veel maar net genoeg om het rond de 55 te houden. Gelukkig gaat het al bijna weer dooien! Nelleke
Oei, nu je het zegt, hij staat op 26%. Gelukkig is de kist dicht. Dat betekent echter ook dat ik te weinig heb gestudeerd de afgelopen dagen.
Word ik vanmorgen opeens opgeschrikt door een geluid dat mij doet denken aan dit onderwerp: twee stemsleutels van mijn altviool draaien plotseling terug met het typische geluid. Ik ga kijken en de rest zit nog wel vast. Dan ga ook ik maar eens meten, want de hygrometer staat op zolder waar een hele voorraad violen en klankhout ligt opgeslagen. Daar ziet het er zo uit: RH 36% bij een temperatuur van 18°C, wel laag die RH maar gaat nog. Dan in de kamer waar de altviool hangt en waar verwarmd wordt: RH 29.1% en da’s wel een beetje laag, ondanks dat alle verdampingsbakjes gevuld zijn met water (dat zijn er echter niet zo veel omdat ik voornamelijk vloerverwarming heb). Geen wonder dus dat de stemsleutels protesteerden!
Tegenwoordig zijn vioolkisten vaak uitgerust met een hygrometer. Dat ziet er geweldig uit, maar ik vraag me af wat je eraan kan doen als het metertje in de kist jou laat weten dat het vochtgehalte te laag is. Zolang je in je eigen huis bent, kan je met luchtbevochtigers e.d. aan de gang of zo af en toe een wasrekje met nat goed plaatsen. Maar IN die kist begin je natuurlijk niks als je ermee op stap bent. Meten is weten, maar verhelpen is er niet bij, lijkt me. :/
Meten is slechts weten als de meting betrouwbaar is. Maar daarvoor moet je de hygrometer regelmatig kunnen bijstellen. Hygrometers, die je niet kan bijstellen zijn nutteloos. De meting hiermee van de luchtvuchtigheid in de vioolkist is volstrekt onbetrouwbaar.
Ik denk dat de nauwkeurigheid voor dit doel van een heel andere orde is dan die bij wetenschappelijk onderzoek, waarbij een regelmatige ijking van grote waarde, en een vereiste is (calibratie). Een hygrometer met een nauwkeurigheid van 10%-20% is al heel mooi. Want je hebt er als strijker niets aan of de relatieve vochtigheid 23,4% is of dat die aangeeft 25% RH, beide zijn véél te laag! Daarom denk ik dat zo'n aanduiding op de meest simpele hygrometer zoals die in een vioolkist zit, als indicatie gezien moet worden en niet als een absoluut juiste aanduiding van de echte relatieve vochtigheid met een deviatie van ± 8% op een niveau van 30-90% RH.
Met deze aanhoudende vorstperiode zakt de relatieve vochtigheid (RH = Relative Humidity) in de huiskamer tot bedenkelijk niveau: 19% ondanks allerlei hulpmaatregelen. De verdampingsbakjes regelmatig bijgevuld, af en toe eens met de plantenspuit door de kamer of het wasgoed te drogen hangen; het scheelt allemaal wel maar slechts voor korte duur. Ik heb daarom uit voorzorg een paar instrumenten verhuisd naar elders waar de temperatuur weliswaar lager is, maar de RH op een aanvaardbaar niveau staat: 49%. Gelukkig gaat het al richting maart en dan met een beetje geluk zijn we van die 'barre winter' af!
Wij hebben (gelukkig) een behoorlijk aquarium in de kamer. En moeten dit iedere week behoorlijk bijvullen, een liter of drie gaat er zeker bij. De RH is bij ons c.a. 45%, de temperatuur schommelt bij ons wat meer. Zo tussen de 16 en de 21 graden. Remi
Is het echt zo slecht voor je instrument? Mijn viool heeft gewoon de hele winter op m'n bureau gelegen.. M'n lerares werkt soms ook met verdampingsbakjes, (als dat zo'n buisje met water is), maar bij haar had er een keer eentje gelekt.. Natuurlijk klinkt je instrument wat minder met deze vorstperiode, maar dat is toch eigenlijk niet tegen te gaan?? Groetjes Marike
Als hout aan het krimpen slaat, kun je voor verrassingen komen te staan. Dan kun je te maken krijgen met flinke krimpscheuren en dan hangt het van de plek af of het een ingrijpende reparatie wordt. Een paar stemsleutels die losschieten is nog wel te overzien en eenvoudig te verhelpen. Je merkt op dat het instrument wat slechter klinkt bij een lagere luchtvochtigheid en dat is wel aardig dat je dat noemt. Veel bouwers stemmen de bladen op elkaar af bij een normale RH en temperatuur. Die afstemming is dan de meest optimale onder die condities. Als dan de condities niet meer optimaal zijn voor die bladen zal het instrument anders gaan klinken, dat kan slechter of beter zijn. Meestal is de term 'anders' meer op zijn plaats want: wat is beter of slechter? Je raakt gewend aan je instrument en alles wat daar dan van afwijkt wordt vaak als slechter beoordeeld, maar is het dat ook?
Ik had vanmorgen ook weer prijs... een losgeschoten stemsleutel. :/ Mijn viool klonk ook anders dan anders. Wat ik me afvraag... die droge lucht... hoe slecht is dat voor de viool zelf? Lijdt de viool daaronder?
Hm... :| Ik moet dus wel zorgen dat er een hogere luchtvochtigheid hier in de kamer komt. Want ik vond mijn viool echt anders klinken. Doffer eigenlijk. Nog meer natte was op de verwarming en niet te warm stoken dus. Gewoon een vest aandoen, zou die kleine hier zeggen. Echt goed is het dus niet, een lage luchtvochtigheid.
Nee, maar bedenk ook, dat te 'nat' de houtvezels kan doen zwellen en dan krijg je ook problemen. Dat is dan in feite hetzelfde als krimp maar dan in de andere richting. Het beste is zo weinig mogelijk variatie te laten ontstaan in zowel temperatuur als relatieve vochtigheid. Da's natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. In tropische landen wil de lijmverbinding nog wel eens problemen geven bij een te hoge RH in combinatie met een hoge temperatuur: die gaat week worden.
Mijn viool klinkt met dit winterweer beter ipv slechter. Onder normale omstandigheden vind ik dat hij te weinig resoneert, met name op G en D snaar. Hij klinkt dat ook iets metalig, eigenlijk op alle snaren behalve A. Dit is nu ineens opgelost. Hij is opener, voller, warmer. Betekent dit dat de viool onder normale omstandigheden nog kan worden verbeterd, bijv door aanpassen stapel? Of zegt dit iets over de afstemming/dikte voor- en/of achterblad wat moeilijker te verhelpen is? Is oude Duits/Boheems copy Maggini, 1890, twv 1200. Of kan ik op den duur beter omkijken naar ander instrument? Benieuwd naar de ideeën!
Lucht vochtiger maken kan op verschillende manieren. Als je het snel vochtig wilt hebben zet dan een pannetje water op het gas en laat dit koken. Ook kan je natte handdoeken over de radiatoren hangen. De vochtigheid in een huis hangt ook af van het aantal mensen die in een huis wonen, en de hoeveelheid planten die er in zijn. Veel mensen geven veel vocht, en veel planten ook. Een schilder zei vroeger tegen mij dat hij aan de buitenkant van een huis kon zien of er veel of weinig mensen in een huis woonden. Als er veel mensen in wonen gaat de verf aan de buitenkant eerder bladderen, door het vele vocht dat naar buiten wil. Als het erg droog is in huis kan je het beste het instrument zoveel mogelijk in de koffer houden. Ik heb violen die ik nooit gebruik altijd in een koffer zitten. Ook na velen jaren hebben ze op geen enkele wijze last gehad van droogte of vocht. Ik ga ook nooit rommelen met vocht in de koffer of viool. Nu hoor ik de heer Frits met zijn scherpe opmerkingsgave zeggen, en je deed toch natte watjes in het schroevenkastje van je viool. Nee heer Frits dat heb ik natuurlijk nooit gedaan, de grootste gek begrijpt toch wel dat je dat niet doet. Je moet wel ernst van luim kunnen onderscheiden waarde vriend. Ook in mijn Piano komt nooit bevochtiging, op welke wijze dan ook. Ik zorg wel dat mijn haarhygrometer op ongeveer 60 blijft staan dat is het beste.
Het probleem bij jou is Tobas, dat het verschil tussen werkelijkheid en fictie steeds sterker vervaagd. En als je dan fictie op het serieuze forum zet, heb je het voor elkaar. Ik zou zeggen haal onzin af van het serieuze forum, omdat bezoekers die jou niet kennen dit gaan toepassen met alle gevolgen van dien.
