De twee delen die het voorblad moeten gaan vormen, zijn langs elke kant min of meer krom. Ter voorbereiding van het lijmen zou dit enigszins gecorrigeerd moeten worden, al was het maar (denk ik) om te zorgen dat de vlakken die tegen elkaar komen, precies recht geschaafd kunnen worden. Hieronder een paar foto's van de situatie: Helft 1, kant A: Helft 1, kant B: Helft 2, kant A: Helft 2, kant B: En dan de lange zijden: Helft 1, zijde 1: Helft 1, zijde B: Helft 2, zijde A: Helft 2, zijde B: Het is dus allemaal krom en scheef. Zelfs zo scheef, dat als ik één deel omdraai, de hoeken beter lijken te passen. Maar dan is geen sprake meer van 'bookmatched'. Wat is hier de juiste aanvliegroute? Welk oppervlak gebruik ik als referentie om te beginnen met schaven?
Mijn aller eerste vraag is: hoe heb je het hout gekregen? Als een stuk, bijna gehalveerd? Of zijn het twee afzonderlijke delen die niet per se bij elkaar horen?
Bij elkaar gekregen! (https://www.dictum.com/en/tops-jnd/top-italian-spruce-violin-quality-482053). Maar helemaal gehalveerd. Mijn indruk is dat ze wel bij elkaar horen.
OK, dan ga ik daar van uit. Van het grootste belang is dat de nerf haaks komt te staan. Daartoe moet het vlak wat er loodrecht op staat precies geschaafd worden. Ik heb er even een schetsje bij gemaakt, omdat een plaatje veel meer zegt dan duizend woorden, althans dat beweerde ooit een (vroeger) trouw SF-lid: Wanneer eenmaal de bladen verlijmd zijn moet het gehele vlak volkomen vlak geschaafd worden. Het te lijmen vlak moet zo veel mogelijk parallel lopen aan de nerf en vice versa. Echter, er moet ook voldoende materiaal over blijven om alles vlak en haaks op de nerf te krijgen. Een kleine correctie aanbrengen nu, vergemakkelijkt het later verfijnen. Ik hoop dat je hier weer verder mee kunt.
Bedankt voor de reactie. Dus dat betekent in mijn geval dat ik van de te lijmen vlakken een flink stuk schuin moet afschaven om te zorgen dat de nerf er loodrecht op komt (ik teken even mee): Wordt de binnenkant altijd de buitenkant? In het boek van Johnson/Courtnall lees ik dat je een keuze kunt maken. Of hangt dat dan dus af van hoe de nerf loopt?
Tekening (#5) is juist! Volgens mij wordt na 'open klappen' van twee helften de ontstane buitenkant altijd de binnenkant van het blad. Dat heeft te maken met hoe het tablet gezaagd wordt door de zagerijen en dat is toch eigenlijk meestal hetzelfde. Maar ja, zo lang die nerf loodrecht komt te staan op het grondvlak zou een omkering ook mogelijk zijn. Ik heb daar geen ervaring mee. Er zijn trouwens wel meer dingen die Johnson & Courtnal anders doen. Die vrijheid is er.
Frits, je schrijft dat het van het grootste belang is dat de nerf haaks komt te staan, heeft dit met de klank doorlating te maken? Ik heb zojuist het esdoorn achterblad verlijmd dat was behoorlijk scheluw, ongeveer als bovenstaande foto,s. Nu heb ik eerst het scheluwe eruit geschaafd daarna de lijmvlakken er haaks op geschaafd met als gevolg dat de hout nerf niet haaks verloopt. de helften zitten wel mooi tegen elkaar aan. Nu is mijn vraag , moet voor het achterblad de houtnerf ook haaks staan ? Bij voorbaat dank!!
De toon-doorvoer? Ik weet niet precies wat ik me daar bij moet voorstellen. De nerf moet haaks staan omdat het bovenblad dan simpelweg het sterkst is.
Dat is een duidelijke uitleg Bert, het heeft dus niets te maken met geluid van binnenuit waaraan ik dacht.
Bij een haaks stand van de nerf is het bovenblad wel het sterkst, maar er is nog een ander aspect. Het gaat ook om de krachtenverdeling in de dwarsrichting. En jazeker, heeft dat allemaal invloed op de distributie van de diverse frequenties. Een veel bepaalde parameter in dit opzicht is de elasticiteits Modulus die aangeeft wat de stijfheid in de dwarsrichting is. Het bovenblad is akoestisch gezien het meest belangrijke onderdeel van het instrument. Er zijn op dit gebied ook al ontwikkelingen gaande zo vanaf 2001. Een bekende bouwster is Helen Mitchetschläger (Woont in Manchester). Zij heeft zich bezig gehouden met de gedachte het bovenblad niet op dikte te steken, maar te buigen nadat er een zeker dikte is aangebracht. Dat heeft ze 'stoombuigen' genoemd. Hout wat akoestisch gezien het beste is, blijkt de grootste stijfheid-dichtheids verhouding te hebben. Gebogen hout vergroot de stijfheid van ieder stuk hout, aldus Mitchetschläger. Helen heeft op deze manier 24 alviolen gebouwd met gebogen bovenbladen. Ze vindt dat ze krachtiger klinken, gemakkelijker aanspreken en een veel breder klankspectrum hebben dan de gestoken bladen.
Ik had echter wel wat bedenkingen tegen de manier waarop die bladen dan verlijmd zouden worden en heb daar contact over gehad met Helen. Ze beweert dat na het vlak schaven de bladen heel goed aaneensluitend te krijgen zijn en de lijmnaad na verlijming er goed uitziet. Je hebt namelijk maar een millimeter of vijf contact, terwijl er met de reguliere methode een lijmvlak is van 15 of 20 mm. Die verbinding lijkt mij gemakkelijker volledig te krijgen dan wanneer er slechts een aantal mm's ter beschikking staat.
Het zal op de wijze van Helen Mitchetschläger te doen zijn (ik heb het nog nooit geprobeerd!) maar ik adviseer de TS het toch eerst maar eens op de traditionele manier te proberen!
Het gaat er om uitleg te geven waarom de nerf haaks dient te staan op het vlak. Maar niet iedereen begrijpt dat.
Uitleg: het lijkt mij wat vergezocht om theorie en praktijk van Mitchetschläger op te voeren bij vragen van een beginnend bouwer in het kader van het samenvoegen van bladen.
Alle informatie klinkt mij als muziek in de oren als beginneling, eigenlijk is het verkrijgen van kennes over nieuwe methodes helemaal niet verkeerd om mee te krijgen. Zoiets knoop ik in mijn oren. Uiteraard ben ik blij en enthousiast dat ik eerst voorlopig op de traditionele wijze het vioolbouwers vak via jullie kennis mag leren