Na heeeel lang sparen ga ik zaterdag met m'n viooltje naar de bouwer en dan hoop ik snel weer te kunnen spelen! Eerder heb ik wel 15 jaar les gehad en zo'n 20 gespeeld maar de laatste jaren het zonder viool moeten stellen helaas. Nu wil ik direct werken aan zaken die toen niet lekker liepen, waaronder het stemmen. Mijn gehoor is altijd een beetje een hekel punt geweest en ik vermoed dat ons iets te laag afgestemde piano daar wel een rolletje bij heeft gespeeld. Om die reden wil ik nu graag een stemapparaatje aanschaffen maar heb geen enkele ervaring met die dingen en dus ook geen idee waar ik op moet letten. Ik zou erg geholpen zijn met jullie ervaringen of tips!
Een stemvork zou afdoende moeten zijn! Wel eentje met een A = 440Hz nemen. Je traint hiermee je muzikale gehoor om precies in reine kwinten te stemmen en je voorkomt dat je je gehoor laat verpesten door zo'n elektronisch geval. Bovendien: een stemvork heb je al voor een Eurootje of vier. (inclusief plastic hoesje!). Er is elders op dit forum al heel veel geschreven en gediscussieerd over stemapparaten. Ik zal straks even kijken of ik dat als link kan geven, dan plaats ik het alsnog als Addendum. Addendum: hier de links m.b.t. stemapparaten https://strijkersforum.nl/threads/gevraagd-viool-accessoires.3436/#post-32488 https://strijkersforum.nl/threads/stemapparaat.3037/page-2#post-28073
Mee eens, met de kanttekening dat een stemapparaatje nog geen tientje kost en dat niet iedereen direct op zijn gehoor vanaf de A 440Hz in kwinten kan stemmen en in eerste instantie toch beter af is met een zo goed als zuivere viool dan met een niet gestemde viool. De valkuil van de apparaatjes is bekend: je leert stemmen met je ogen i.p.v. je oren, daarvan moet je je bewust zijn. Een apparaatje én een stemvork (ze beide gebruiken en uiteindelijk hoofdzakelijk de stemvork) is ook een optie. De stemapparaatjes die je aan het instrument kunt klikken voldoen momenteel het beste en kosten 8,95
Dat niet iedereen direct op zijn/haar gehoor een viool in reine kwinten kan stemmen, kan ik beamen, maar houdt dat dan in dat je je toevlucht maar moet nemen tot een digitaal apparaat? Ik zou zeggen zo snel mogelijk het leerproces starten, dus met de stemvork aan de slag. Maar goed, dit gaat dan een herhaling worden van eerder gedane uitspraken. De prijs van een stemapparaatje is het probleem ook niet, maar ik zou er helemaal niet aan beginnen.
Bedankt voor jullie reacties. En ja, dat stemmen in kwinten is dus al een probleem voor mij. Ik moet misschien erbij vermelden dat ik een lichte, aangeboren gehoorafwijking heb. Vooral in de laagte doet mijn rechteroor het niet goed. (Haha ja en dan toch echt viool spelen..arme buren ) Mijn idee is dan ook om nu het stemapparaatje te gebruiken als een hulpmiddel, vooral thuis, zodat ik in ieder geval weet dat iedere snaar helemaal goed gestemd is. Vervolgens ook weer wat lessen te nemen en kijken of mijn 'gebrek' misschien toch (deels) opgevangen kan worden door oefening, training. Ik begrijp de bezwaren wel hoor. Ik had altijd les bij Piet 't Hart en die moest er ook niets van weten. Daarbij moet ik wel zeggen dat ik wel behoorlijk kon spelen en we toen ook nooit geweten hebben dat mijn oren niet optimaal functioneren. Het lijkt me nu dus erg belangrijk dat ik vanaf nu in ieder geval gewoon iedere keer dezelfde G, D, A en E hoor. Zou, mits ik echt gericht wel mijn best doe om te oefenen, ook zonder apparaatje, dit niet een goede oplossing voor mij zijn? Dat ik het zelf probeer maar vervolgens kan 'checken' als ik alleen ben?
Marloes, heb je een mobiele telefoon? Er zijn goede gratis apps (semi-professioneel getest), kosten niks.... Let wel, er zijn ook slechte apps hoor! Voor Android heb ik zelf gStrings (balkje reclame bovenaan, niet storend). Voor Apple kan ik even opzoeken welke goed is.
Dankjewel! Ik las het in de link van Frits en heb er in ieder geval eentje gedownload. Ben erg benieuwd hoe het gaat lopen, want de audicien en huisarts konden me niet veel meer vertellen. Is het stemmen problematisch vanwege het feit dat ik altijd verschillende A's heb gehoord van jongs af aan (dan is er wellicht wat aan te doen) of ligt het gewoon toch aan de afwijking. In dat laatste geval moet ik er wellicht gewoon mee leren leven dat ik niet zonder hulpje kan. Maar goed, eerst maar naar de bouwer dit weekend.
Nee, dat maakt niets uit! Wat je moet zien te ontwikkelen is het horen van de klank van een reine kwint. Als dat lukt kun je je viool altijd en overal bij ieder begeleidingsinstrument stemmen! En wanneer je aan een oor bepaalde frequenties niet meer kunt horen moet je die overlaten aan je 'goede' oor. Het gaat erom dat je de klank van de kwint herkent. Dat kun je leren, althans de meesten onder ons.
Dat kun je leren, inderdaad, maar niet iedereen gaat daarin even snel. De apparaatjes die je aan het instrument kunt klikken werken met een contactmicrofoon en worden worden in de praktijk ook nog wel gebruikt in lawaaiige omgevingen (podium, kroeg, repetitieruimte) voor een laatste controle. De apparaatjes vinden hier ook gretig aftrek onder ouders die zelf niet strijken, maar wel een of meer vioolspelende kinderen hebben die af en toe hulp nodig hebben bij het strijken. Ik vertel er tijdens het afrekenen wel altijd het correcte verhaal "kwinten-verhaal" bij natuurlijk en dat het hogere doel stemmen op gehoor is.
Bedankt! Het is me een stuk helderder geworden. Ik ben benieuwd. De inmiddels gedownloade app lijkt me een goede manier om thuis mijn stemwerk te controleren voordat ik begin met spelen. Dus, gewoon stemvork en stemmen in kwinten als vanouds en dan vervolgens controleren met de tuner app. Heb er nu al zin in (ja zelfs daarin, haha ). Zo'n apparaatje is wellicht fijn als ik weer in een groter orkest ga spelen maar dat zien we tegen die tijd wel weer. ( Daarnaast, en dat bedenk ik me eigenlijk sinds ik dit gepost heb, is het wellicht zinvol wat aanvullend onderzoek te laten doen om echt helder te krijgen wat mijn gehoorafwijking precies inhoudt. Het onderzoek stamt al van 10 jaar terug, was eigenlijk heel minimaal en er werd geen speciale aandacht aan besteed omdat het in het gewone dagelijkse leven doorgaans niet veel problemen geeft. Het enige dat ik weet is dat het 'zeer waarschijnlijk' aangeboren is en dat het geen patroon is dat duidt op verslechtering, gelukkig. )
Ik probeer me te herinneren hoe ik in mijn jeugd de viool heb gestemd toen ik hem nog maar net had. Bert heeft natuurlijk wel een punt als je probeert viool te spelen op een vals gestemd instrument. Maar bij nader inzien denk ik toch dat de 'natuur' haar eigen weg gaat. Want, de eerste lessen bestaan toch alleen maar uit het aanstrijken van de losse snaren te beginnen -in mijn geval- bij de A. Dan maakt het helemaal niets uit of die snaar nu trilt met 440 trillingen per seconde of dat het er een tiental meer of minder zijn. Ik weet wel dat mijn ouders nooit de hand hebben geslagen aan mijn (huur)viool. Naarmate de lessen vorderden werd mij gaandeweg bijgebracht hoe je een viool moest stemmen. Dat ging op de lessen altijd met de A op de piano, zodat ik die toets feilloos wist te vinden uit de 88 stuks. Eenmaal die vaardigheid onder de knie ben je op twee vlakken geschoold: het stemmen en hoe je dat dan doet (greep om de krul om meer vat te hebben bij het draaien van de stemsleutels. Een fijnstemmer zat enkel op de E-snaar, de andere snaren waren darmsnaren) én je muzikaal gehoor v.w.b. het horen van reine kwinten. N.B.: Als de kwint echt rein is krijg je interferentie en komt er een derde toon bij! Ik had een leraar die me dat bijbracht en leerde horen!
Ja herkenbaar: zo ging dat bij ons ook. Wel hebben ze ons erg lang met de fijnstemmers laten stemmen, en het puur stemmen met de stemsleutels werden later 'geïntroduceerd'. (Blijf dat een vreemde aanpak vinden, net als het lange wachten met 2de en 4de posities wat toen vaak werd gedaan geloof ik.) Ik heb ook heel lang op de piano gestemd, maar die zat flink laag dus.
Er zijn wel stemapparaatjes die je kunnen helpen om in reine kwinten te stemmen. Ik heb zelf een Peterson Stroboclip. Niet goedkoop maar wel een heel fijn en nauwkeurig ding. Maar sommige apps hebben die optie ook. Bv. PitchLab voor android.
Ik heb een snark stemapparaatje en ben er zeer tevreden over. je zet het apparaatje op je kam zodat je ook makkelijk kan stemmen als er meerdere instrumenten zijn of in een lawaaierige omgeving. Het apparaatje stemt niet op geluid maar op de trillingen van je instrument. Ik geloof dat het apparaatje rond de E 10 was en is het geld dubbel en dwars waard. Thuis probeer ik eerst op gehoor te stemmen en controleer dat met mijn stemapparaatje.
Ik geloof ook niet dat het horen van verschillende a's uitmaakt. Dit geldt immers voor heel veel mensen! Zelf heb ik in de blaasmuziek gezeten en daar werd zelden uitgegaan van a=440, meestal werd a=442 gehanteerd en soms nog hoger. Anderzijds wordt met oude muziek nog wel eens een lagere a gehanteerd. Dat soort dingen wordt alleen heel vervelend als je een heel precies absoluut gehoor hebt. In dat geval kan je je niet aanpassen en zal je alles ervaren als vals. Gelukkig heb ik daar geen last van; ik heb een relatief gehoor, zoals de meeste mensen. En uit jouw verhaal lijkt dat jij dat ook niet hebt. En aangezien jij zo lang viool hebt gespeeld, zul je een op zijn minst redelijk relatief gehoor hebben, want anders was je al veel eerder afgehaakt. Bij het exact zuiver stemmen kom je dan uit op het waarnemen en wegnemen van de zwevingen. Zelf vind ik het op mijn cello weleens lastig om de zweving waar te nemen; dat is in mijn geval ook een beetje omdat ik het nog steeds lastig vind om 2 snaren netjes gelijktijdig aan te strijken. Op les pakt mijn leraar vaak mijn cello en hij strijkt en ik draai dan aan de fijnstemmers. Bijkomend voordeel is dan voor mij dat ik met mijn oor dicht bij de klankkast zit en de zwevingen beter hoor. Thuis lukt het ook wel, maar kost het me veel meer tijd. 'Helaas' blijft mijn cello altijd heel goed op stemming en hoef ik er thuis nauwelijks wat aan te doen. Ik merk wel dat ook dat een kwestie van oefening is, dat je moet leren waar je naar moet luisteren. Gek genoeg ervaar ik dat bij een strijkinstrument toch weer heel anders dan bij een blaasinstrument. Kan jij zwevingen wel waarnemen bij jouw viool?
Bij een blaasinstrument kun je -bij mijn weten- geen twee tonen gelijktijdig hoorbaar maken, dus daar speelt stemmen in een reine kwint niet!
Gevoeligesnaar slaat de spijker op zijn kop: het gaat om het waarnemen van zwevingen. Als twee snaren bijna een kwint vormen, moet je vrij snelle zwevingen kunnen horen, hoe dichter bij rein, hoe langzamer de zwevingen. Als de zweving wegvalt, heb je een reine kwint. Eerlijk, het is niet echt moeilijk, je moet alleen weten wat je moet horen. Als je samenspeelt met een pianist, krijg je geen kans om reine kwinten te horen; een klavecimbel wordt vaak gestemd met veel reine kwinten, probeer daar eens te luisteren, als je de gelegenheid hebt. Zelf moet ik wel eens de trompet van een orgel stemmen, dan draait het ook om het horen van de zwevingen. Die zijn bij een orgel erg duidelijk!
Een blaasinstrument speelt zelden helemaal alleen. Bij het samen spelen - zowel bij het stemmen vooraf als bij het spelen, waar je intervallen hebt, luister je ook naar zwevingen.
