Goedemorgen, Ik ben al een tijdje aan het meelezen op dit forum en kom zoveel interessante informatie tegen, zo leuk! Ik heb van de week een goedkope oude kapotte viool gekocht en wil kijken hoe ver ik kom met repareren, gewoon als hobby. De volgende dingen mankeren er sowieso aan: - de lijmnaden zijn op sommige plekken losgelaten - de snaren zijn aan vervanging toe - de kam moet vervangen worden - de lak is heel slecht aangebracht ( je ziet op het achterblad de grove verfstreken zitten) - de stemsleutels moeten vervangen worden En er zal ongetwijfeld nog meer aan gedaan moeten worden. Er zit geen label aan de binnenkant, maar op het achterblad staat "Stradiuarius wool" en daaronder nog wat onleesbare tekens. Boven deze letters zit een soort van zegel gedrukt. Ik heb eindeloos gezocht, maar kan niet vinden waar dit vandaan komt en of dit hoort bij de viool of dat iemand dit er naderhand zelf op heeft geplakt. Als ik de viool opnieuw ga lakken, kan ik dit er beter afhalen of hoort dit erbij? Ik heb een foto gemaakt, maar krijg de letters er niet heel goed op. Ik hoop nog veel te leren hier. Alvast bedankt voor jullie hulp!
Het stempel en zegel is mogelijk aangebracht door (of in opdracht van) de verkoper of groothandel.Bedenk dat wanneer je de voorgenomen opknapbeurt wilt uitvoeren, je een flink bedrag kwijt bent aan gereedschappen en hulpmiddelen (lijmkoker, lijm, spec. lijmklemmen-minimaal 6 stuks, stemsleutelruimer, stemsleutelslijper, kwaliteitsmessen en slijpgerei, vioollak, marterharen kwast etc.) Ga er van uit dat de eerste pogingen om een kam te snijden geen aanvaardbaar resultaat opleveren. Mogelijk heb je ook nog schraapstalen en slijpgerei nodig. Wanneer je het niet kunt lenen ben je voor alles een lieve duit kwijt. Mogelijk kun je voor je project terecht bij de Vioolbouwschool van Dirk Jacob Hamoen, die ook restauraties coacht (sowieso aan te bevelen voor groentjes). Ik denk dat je daar ook gereedschappen kunt gebruiken. Zeker wanneer je geen enkele ervaring hebt in houtbewerking, wordt het "best wel een pittige uitdaging" Niettemin: Succes!
Lak verwijderen is eigenlijk het allerlaatste wat je moet doen bij een strijkinstrument: een laatste redmiddel wanneer de lak door een vorige "restaurateur" volkomen is verpest.
Bedankt voor alle reacties en tips! Moet ik die stempel op de achterkant laten zitten of kan ik deze beter weghalen met lakken? Hierbij ook een foto van de lak aan de achterkant. Ik denk dat deze, samen met de zijkanten een keer apart is gelakt. Het bovenblad heeft volgens mij nog de originele lak en ziet er qua kleur en kwaliteit heel anders uit.
Dat ziet er niet best uit. Wanneer daar een aantal laklagen overheen komen wordt het er niet beter op. Ik zou de oude lak verwijderen en het instrument geheel opnieuw lakken. Met die actie zal er ook niet veel over blijven van het stempel (wat boven STRADIUARIUS' staat), maar je zou kunnen proberen het brandmerk te 'sparen'. Dan zit er nog iets 'origineels' aan. Voor het verwijderen van oude lak is het wel handig als je weet of die oplost in ethanol (alcohol) of dat het een olielak is. Die lost niet op in ethanol.
Dat lijkt meer op een soort buitenbeits voor schuttingen dan op een viool-lak. Wil je hier iets "moois" van maken, dan ben je bijna net zoveel tijd kwijt als het maken van een heel nieuwe viool inclusief lakken. Wanneer je vioolbouw als hobby wilt gaan beoefenen, leer je van nieuwbouw waarschijnlijk meer dan van het opknappen van dit barrel. Ik had je al succes gewenst toch?
Haha een beetje succes kan ik wel gebruiken. Heb inmiddels huidenlijm en lijmklemmen om de randen te lijmen. Heeft iemand een idee waar ik lak kan kopen? Ik kan alleen op de site van Hammerl lak vinden speciaal voor de viool, maar kan niet vinden wat ik dan precies nodig heb. Is er wellicht in Nederland een adres waar ik de lak kant en klaar kan kopen?
Een lak op basis van schellak en blanke alcohol (wordt in Duitsland als spiritus verkocht) kun je gemakkelijk zelf maken en is relatief eenvoudig te verwerken. Een olielek die droogt door oxidatie zou ik niet aan beginnen bij je eerste viool lakken. Een cello die na een ongeluk total loss heb ik weer in elkaar gezet en opnieuw gelijmd, en daarna het hele instrument opnieuw gelakt. Dat was al eens door iemand met een hele lelijke blanke lak gedaan, dus die laag eerst eraf halen, en er overheen kon het niet erger maken. Uiteindelijk is het resultaat best erg mooi geworden. Het is een soort honingkleur geworden, als ik weer thuis ben kan ik wel een foto posten, ik denk dat er nog hier op het forum in een bijdrage van me foto's staan, maar ik kan ze zo niet vinden. Nam behoorlijk wat tijd: oude lak er af schuren en krabben, licht gronden met lijnolie, laten drogen, laagje vernis erop zetten, laten drogen en licht opschuren, ik geloof drie laagjes en ik was tevreden. Als je een andere kleur wilt, kun je kleurmiddelen zoals drakenbloed (hars) toevoegen. Ik heb nog wel een potje vernis over, in Eindhoven, dat zou nog wel genoeg zijn. Maar zelf maken is wellicht leuker, en niet moeilijk.
Voor die ene keer lakken zou ik niet beginnen aan het zelf prepareren van een lak. De spirituslak op basis van schellak (dewaxed!) moet ook nog worden voorzien van een bepaalde kleur. Er zijn diverse in alcohol oplosbare kleurstoffen, maar het bereiken van de gewenste intensiteit is vaak een probleem. Het hangt er bovendien vanaf hoe kritisch je bent over het resultaat. Iemand die de kunst verstaat een instrument prachtig te lakken met een spirituslak zal geen moeite hebben dat ook te doen met een olielak. Vergeet niet dat bij de spirituslak de penseelstreek de vorige niet mag beroeren want anders haal je de vorige er weer (gedeeltelijk of geheel) af. Geen enkele streek mag de vorige overlappen en dat is een precisiewerkje. Bij een olielak kun je een aantal keren over de vorige streek heen lakken en mooi egaal verdelen. Volgens mij zijn de Hammerl olielakken voorzien van een versneller (siccatief) waardoor de oxidatie sneller plaats vindt en geen UV-box meer nodig is om uit te harden. Ik kan alleen de website niet werkend krijgen en ook die van Joha.eu geeft een fout. In Antwerpen zit ProArte die tot 1 augustus vakantie heeft, maar die wellicht ook informatie kan geven. Ik zie in hun bouwerscatalogus dat ze niet meer zo veel keus hebben als vroeger een jaar of tien geleden. Ook staan de prijzen niet vermeld, maar info vragen kan altijd lijkt mij. Of de firma C.A. Götz (Duitsland) nog lakken levert kom ik niet goed achter. Ik heb daar vroeger vaak hun lakken afgenomen omdat ik er dik tevreden over was. Een mailtje sturen geeft wellicht goede informatie. De werkwijze die Hubertus beschrijft v.w.b. het lakprocedé spreekt mij niet aan al ware het alleen al door het gebruik van lijnolie, die droogt heel erg slecht en doet er vele jaren over. Drakenbloed is niet erg kleurecht en verbleekt al vrij snel.
Mijn voorkeur gaat inderdaad ook uit naar de olielak. De website van Hammerl deed het bij mij van de week inderdaad ook niet, maar inmiddels wel weer. Ze verkopen daar ook complete pakketten met lak en verschillende soorten vernis, primer, staining, etc. Is dit allemaal nodig of kan ik er ook alleen lagen olielak op doen? Is een primer en stainer nodig? Moet er op de olielak ook nog een blanke vernis als bescherming?
Is de oude laklaag er al af? Hoe is dat gedaan? Of er ook een primer op moet hangt mede af van de gebruikte methode om de oude laklaag er af te halen. Want wanneer dat rigoureus is gedaan zal de primer er ook hier en daar (en misschien wel geheel) zijn afgehaald. Afgaande op de foto van het achterblad heeft die nauwelijks tekening, zodat het in principe enkel gaat om een mooie egale kleur zonder vlam. Het lijkt mij dat enkele lagen olielak van de gewenste kleur met een of twee vernislagen voldoende moeten zijn.
Er is hier al veel te vinden over lakken: https://strijkersforum.nl/threads/viool-voor-het-lakken-op-kleur-brengen.5044/ https://strijkersforum.nl/threads/lakken-van-strijkinstrumenten.165/ en nog wat: https://strijkersforum.nl/threads/handleiding-olielakken-van-een-viool.2219/
Ik heb inmiddels de oude laklaag verwijderd met ethanol. De bovenste laag ging er super makkelijk af. Eronder zit (denk ik) een olielak, want deze blijft met alcohol gewoon zitten. De lak eronder is wel iets vervaagd aan de onderkant en de randen hebben weinig lak meer, maar het ziet er niet heel slecht uit. Waar het brandmerk zit, heeft iemand iets ingekrast. Waarschijnlijk heeft iemand er daarom een goedkope beits overheen gekwakt. Ik neem aan dat in dit geval helemaal opnieuw lakken niet nodig is?
Het achterblad ziet er al een stuk beter uit. Je kunt je veel werk besparen door niet te gaan lakken. De kras zou ik maar laten zitten voor wat het is, want opvullen met spirituslak van dezelfde kleur en dan met een heel fijn penseeltje in de kras werken (retoucheren) is voor een eerste keer niet aan te bevelen. Dat moet je vele keren gedaan hebben. Dus misschien de laklaag behandelen met Viol zou mogelijk een optie zijn. Eerst een klein stukje uittesten om te kijken wat het resultaat is. Bedenk wel dat al de te lijmen naden eerst gelijmd moeten zijn alvorens de Viol ter hand te nemen. Delen proberen te lijmen waar Viol zit, gaat niet lukken!
Viol is een van de mildere schoonmaakmiddelen: er zit bij voorbeeld geen slijpmiddel is zoals bij Hill, Joha, Luthier, Nicko en in mindere mate Bellacura. Viol is ook niet zo "vet", maar laat bij veelvuldig gebruik wel een residu achter op de lak, dat er maar heel moeilijk is af te krijgen
Wat je nu hebt is de originele lak! Niet meer aankomen! De viool had een versleten "look" bij het verlaten van de fabriek. Waarschijnlijk krijg je het toch niet weg met chemische middeltjes want het ziet eruit als cellulose lak.
Is het verstandig om de viool, na een behandeling met Viol of iets dergelijks nog wel een laag vernis te geven als bescherming of is dit niet nodig?
Een extra laag vernis (blanke lak) zal niet 'pakken' op Viol. Die hecht niet. Dus na de Viol niets meer aan doen.
