Daphne, Ik heb me ooit intensief bezig gehouden met het tunen van de bladen en geprobeerd de juiste frequenties te krijgen voor de genoemde modes. Dat ging volgens Jansson (als ik het me goed herinner, staat wel onder de categorie 'Literatuur' van dit forum). Ik heb bijgehouden wáár ik wat weghaalde (tekeningetjes gemaakt) en wat dat deed met het totale gewicht en welke mode veranderde. Gaat prima in Excel. Möckel is daar erg summier over: gewoon het ene blad afstemmen in Fis en het andere in F. Nergens wordt gesproken over modes. Ik bepaalde de frequenties op het gehoor aan de hand van Audiotester V1.4 die gratis van het internet af te halen is. Door met een vilten bol op de juiste plek op het blad te kloppen én op de juiste plek beet te pakken (op een 'knoop') is vrij gemakkelijk de frequentie te horen en te bepalen: je stelt de toonhoogte van de sinusgenerator net zo lang bij tot je dezelfde toon uit het blad hebt en leest het aantal Herz af. Dan nog een weging zo nauwkeurig mogelijk en je hebt een meetpunt van de grafiek voor een bepaalde mode. Er zijn voor- en tegenstanders van het tunen der bladen. Ik denk dat het beste is, dat je het een keer hebt gedaan en weet waar zich de plaatsen bevinden die de grootste invloed hebben op de frequentie van een bepaalde mode. Mijn ervaring is, dat het in theorie een stuk gemakkelijker is dan slechts één mode in toonhoogte te doen dalen, meestal gaat een andere mee, wat nou nét niet gewenst is. Ook de literatuur is niet al te duidelijk over wáár je moet zijn om juist die ene mode te doen veranderen. Maar dat moet je dus zelf uitvinden. Frits
Ik denk dat ik jouw methode begrijp en heb ook al gevonden wat plekken zijn waar je het blad vast mag houden en waar je moet kloppen (voor M5 en M2). Hier kan ik wel wat mee. Dit ga ik eens proberen. Want frequenties voor de bladen zijn ook wel te vinden. Dank je! Daphne
En ik bedenk me ook net dat ik met het programma de frequentie kan maken. Als ik dit nou aansluit op een versterker, kan ik wel de "theeblaadjes-methode" (dat je patronen maakt) uitvoeren. Het blad ondersteunen op de versterker... Ik denk dat dat wel een poging waard is . Dank voor de tip voor dat programma! Daphne
Die 'theeblaadjesmethode' gaat alleen goed als je voldoende power hebt om het blad in trilling te krijgen, dus een flinke speaker er onder én de ophangpunten moeten precies kloppen, anders zit je de zaak te dempen. Het probleem is dat bij onjuiste patronen er ook een 'buik' optreedt op een andere plek dan je zou verwachten. Als je daar nu net je ophangpunt hebt krijg je een behoorlijke interferentie. Ik heb ook dat eens gedaan, maar vond het behoorlijk tegenvallen. Wel weer een ervaring rijker natuurlijk! ))
Het lijkt me gewoon leuk voor de ervaring inderdaad! En ik heb een tijdje electrische gitaar gespeeld, dus ook nog wel een leuke versterker staan. Nog even wat youtube filmpjes hierover kijken en dan probeer ik het gewoon een keertje. Praktisch gezien is jouw eerder beschreven methoden inderdaad gemakkelijker. Daphne
Ik moet zeggen dat ik het op gehoor stemmen nog best lastig vind, maar ik denk dat het redelijk gelukt is. Mijn bladen zijn nu nog wat zwaar (bovenblad 98,6 gram en achterblad 125,4 gram), maar met weghalen van nog wat materiaal moet ik wel in de juiste richting komen. Volgens mij kan ik bij de randen nog wat weghalen. Maar nu eerst weer meer lezen. Nu ik het een keertje zelf getest heb, snap ik ook meer van wat ik lees. Deze link heb ik denk ik ook wel wat aan. Volgende week ben ik een weekje weg (zeiltraining geven ) en daarna weer druk verder! Daphne
Weer even een update. Ik ben druk bezig met de bladen mooi op gewicht maken en een goede M2 en M5 er uit te krijgen. Dat is nog best moeilijk, maar zeker bij het bovenblad wordt de M5 erg helder. Het bovenblad weegt nu 90 gram heeft nog geen f-gaten en geen zangbalk. Er zal dus nog wat gewicht afgaan voor de f-gaten, maar ik weet niet hoeveel dit nog zal zijn. Kan iemand een indicatie geven? Het lijkt me nog wat zwaar, terwijl het blad nu overal 3 mm dik is. Misschien kan ik naar de 2.8 mm en alleen wat meer dikte houden rond de plek van de kam en de zangbalk... Of kan een blad nog dunner? Ik vind het namelijk al best flexibel, maar ik heb geen vergelijkingsmateriaal! Het achterblad weegt nu 123 gram, wat nog best wel zwaar is, hoewel het volgens mij goed op dikte is (diktste punt bij stapel is 4,5 mm, hieltje nog niet in vorm). Wat kan ik hier nog aan doen? De M5 is bij kloppen nog niet zo helder als die in het bovenblad, dus ik vermoed dat ik op verschillende plekken nog wat weg moet halen. Maar tot hoe dun kan je gaan? Het weegschaaltje dat ik gebruikt heb om de bladen te wegen is erg nauwkeurig, het is namelijk de weegschaal van een goudsmid! En de lijmverbinding op de midennaad van de bladen is gemaakt met witte lijm (doodzonde, ik weet het...); is dit zwaarder dan huidenlijm? (Dit had ik al verlijmd voordat mijn kennis over vioolbouw begon te groeien, alleen die twee naden zijn met witte lijm, voor de rest gebruik ik alleen huidenlijm. Het liefste had ik dit ook ongedaan gemaakt, maar omdat de vorm al geheel in het blad zit, denk ik niet dat ik dat netjes kan restaureren, zodat ik gekozen heb dit zo te laten en verder nooit meer andere lijm dan huidenlijm te gebruiken.) Daphne
Daphne, is de 'witte lijm' die gebruikt hebt PVA (polyvinylacetaat?) Het eventuele extra gewicht is te verwaarlozen lijkt me. Ik houd het kort deze keer, want zit op een WIFI-point vanuit de Peloponnnesos (Griekenland). Dus Bert zat redelijk inde buurt!
Ja, of hij kan het vioolbouwen toch echt niet missen... In ieder geval veel plezier nog op vakantie! En ja, ik heb die witte lijm... leek me ook niet heel veel uit te maken, maar je weet maar nooit, misschien dat de bladen veel lijm op nemen en daardoor zwaarder zouden worden... Maar dat zal het dus niet zijn... Ik zoek verder. En hier nog een paar foto's van mijn project, van het voorblad. De holling te zien met laag licht. En een klein kijkje op mijn werkplek
Ja Liuwe, die neem ik mee op mijn vakantie. Er zijn een aantal redenen te noemen die dat ruimschoots rechtvaardigen. Een daarvan is het feit dat er op SF nog wel eens wat geruzied wordt of dat er een vervelende spammer zich heeft geregistreerd. In het eerste geval moet ik dan de boel zien recht te breien en in het tweede geval moet er het een en ander verwijderd worden. Wanneer je de laatste dagen een beetje actief geweest bent op SF, zul je dat kunnen bevestigen. Het heeft derhalve niets te maken met verslaving maar veel eerder met het in het gareel houden van onder andere StrijkersForum. Een andere reden is dat er omstandigheden kunnen zijn op het privé-vlak die het noodzakelijk maken dat ik contact houd via e-mail. Maar ik hoef geen verantwoording af te leggen waarom ik een laptop mee neem, dus laat ik het hierbij. Frits
Ach, iedereen moet toch zijn eigen vakantie naar believen kunnen vullen? Als dat al niet meer kan! Er schijnen zelfs mensen helemaal naar Friesland af te reizen voor de vakantie.
Jawel, maar ik memoreer een vooroordeel, dat is dus ironie. En jouw verklaring voor het meenemen van een laptop is volstrekt legitiem, ik had de opmerking niet moeten maken. Waar bemoei ik me eigenlijk mee? :|
Gelukkig Frits, je mag in het vervolg je laptop meenemen MET toestemming van Liuwe. Alleen jammer dat wij dan geen rotzooi kunnen trappen in jouw afwezigheid, want je ziet helaas alles; lijkt de KPN wel!
Even weer terug naar het onderwerp: de vioolbladen. Daphne, wanneer ik je twee foto's bekijk van het bovenblad (post #30) vind ik de vlakke rand erg breed. Wanneer dat ook geldt voor het achterblad, waar je naar eigen zeggen eigenlijk wat gewicht kwijt moet, zou je dat mogelijk kunnen bereiken door de rand smaller te maken. Ik bedoel het gedeelte tussen buitenkant krans en de rand van het blad, die lijken me bij jouw blad zoiets van een mm of 5 of 6. Wat me ook opviel is dat de uitholling erg abrupt begint. Is dat ook zo aan de buitenkant van het blad? Dat zou toch een glooiende overgang moeten zijn, tenzij je een eigen model aan het ontwikkelen bent. Frits
Frits; Wat betreft de breedte van de rand heb je waarschijnlijk wel gelijk, maar ik ben bang dat ik daar nu weinig meer aan kan doen. De inleg heb ik al gemaakt, dus ik wil eigenlijk niet meer aan de buitenrand gaan knoeien. Voor een volgende viool wel een puntje van aandacht . Het klopt ook wel, want ik ben heel lang bang geweest om te veel weg te halen, wat waarschijnlijk tot resultaat heeft gehad dat ik uiteindelijk toch net te weinig weg gehaald heb. En wat betreft de overgang aan de binnenzijde, daar heb je ook gelijk in. Dit heb ik gedaan omdat ik anders aan de rand niet op de juiste dikte zou komen. Wellicht kan ik de rand nog iets minder scherp maken. Dat moet ik even bekijken als ik de krans er op leg en zorg dat ik genoeg lijmrand over houdt. (Misschien is het iets vertekend is omdat ik laag licht hebt gebruikt en er ook nog een (donker) potloodlijntje precies op die overgang staat). Bedankt voor de opmerkingen! Dit zijn van die dingen waar je zonder hulp in het bouwen tegen aan loopt, nu maakt ik de fouten, maar dat zal me straks niet meer overkomen! En natuurlijk ga ik gewoon door met deze viool, de volgende wordt vast beter . Daphne
Omdat ik eigenlijk geen nieuw topic aan wil maken, mijn vraag hier. Eigenlijk ben ik vooral benieuwd hoe anderen de zangbalk precies pas maken. Op dit moment ben ik bezig met het pas maken van de zangbalk. Hiervoor heb ik eerst klemmen gemaakt, en nu dus bezig met het op maat maken van de zangbalk zelf. Ik vind het heel moeilijk om precies de juiste ronding te krijgen. Allereerst heb ik de bolling afgetekend (mbv een ringetje), en daarna naar die lijn weggesneden. Maar het is nog niet echt naar tevredenheid. Ook heb ik een eerste testje gedaan met krijt, maar dat vind ik nog moeilijk (krijt op het bovenblad aangebracht, zangbalk plaatsen en materiaal van zangbalk weghalen waar krijt zit). Nu zag ik dat sommige bouwers kleine blokjes in de viool lijmen om de zangbalk precies op de juiste plek te krijgen. Deze heb ik nu niet, maar lijkt me wel goed om te gebruiken. En ik gebruik een vrij grote beitel, ik zou een kleinere kunnen kiezen. Schaafjes met een vlakke zool heb ik helaas nog niet. Goed, hoe doen jullie dat, of zal ik me toch echt beter moeten gaan bekwamen in de methodes die ik hier boven beschrijf? Oefenen zal ik sowieso wel, maar ik ben benieuwd naar jullie handigheidjes. Daphne
Daphne, Zoals je beschrijving is, zo doe ik het ook. In plaats van krijt doe ik het met talkpoeder, waarvan de deeltjes wat kleiner zijn, maar het principe is het zelfde. Ook het plaatsen van drie blokjes (eentje in het midden en twee aan de einden) moeten verhinderen dat tijdens het lijmen de zangbalk weg glijdt. Bovendien wordt daardoor ook gegarandeerd dat steeds dezelfde positie wordt gebruikt bij het pasproces. Ik zet merkstreepjes (met potlood) op de juiste positie op zangbalk en blad. En weg snijden met een scherp scalpelmesje (heel soms kun je schaven, meestal niet omdat er in beide richtingen een kromming in zit) waar de afdruk van het poeder zit. Geen vijl gebruiken want bij de eerste vijlbeweging verdwijnt ook meteen al je poeder door de trilling! De kunst is nu om met het mesje op al die plekken die poeder bevatten evenveel weg te snijden! Er kan echter een grote oorzaak zijn waar je een fout introduceert: bij het neerdrukken van de zangbalk op het bovenblad –om een goede aansluiting te simuleren- kun je vervorming krijgen van je bovenblad. (Vervorming is ook weer afhankelijk van de aangelegde spanning op de zangbalk, sommigen doen dat niet anderen hanteren een speling van wel 2 mm aan de einden). Wat ik daarom altijd doe is het bovenblad in een ‘craddle’ (= wieg in het Nederlands) leggen. Dat is dezelfde ‘craddle’ als die gebruikt wordt (althans die ík altijd gebruik) bij het uithollen van de binnenkant van de bladen. Die geeft over het volle oppervlak tegendruk, zodat de vervorming minimaal is en kans op scheuren voorkomt. [Er zijn zelfs metalen frames voor dit werk. Er is ergens op dit forum wel eens melding van gemaakt, ik dacht gepost door Beethoven.] Een zangbalk pasmaken is een heel secuur werkje waar je vele uren mee zoet kunt zijn, tenminste als je het ding pas vast lijmt als het helemaal goed zit. Soms haal je wat weg bij een redelijk passende zangbalk en juist daarna past er opeens niets meer van. Is erg frustrerend maar kan gebeuren. Niet opgeven, gewoon opnieuw beginnen of even afstand nemen en na een aantal uren de draad weer oppakken. Ook hier geldt: oefening baart kunst! Denk er aan dat je de zangbalk vóór de eigenlijke definitieve verlijming met dunne lijm behandeld, anders ligt 'ie na verlijming zo weer los. Dat heeft te maken met de richting van de nerf! Bij het eerste contact met lijm zuigt de balk relatief veel lijm op. Die kan dan niet meer in het bovenblad dringen. Frits
