En nog een nieuw onderwerp, ik mag wel oppassen dat ik niet al m'n vrije tijd op dit forum ga besteden. Maar de bouw van nummer 2 is nu dus echt begonnen. Bij m'n eerste viool waren er een aantal mensen die zich afvroegen of het hout al voorgevormd was enzo, nou nee dus, vandaar deze foto om het even te laten zien. Van links naar rechts: de mal met de blokken, latjes voor de ribben, bovenblad, blok hout voor nek en krul en het achterblad. Het achterblad moet nog doormidden, maar ik heb geen lintzaag, kan dat gewoon met een handzaag? Of toch maar even langs bij de plaatselijke houtzagerij? Tegelijkertijd een blik in mijn 'atelier', gewoon een klein hoekje in een zolderkamertje. Walter.
Bij een volgende bestelling van hout voor zowel boven- als achterblad zou ik je adviseren hout te kopen wat al is voorgezaagd maar wat nog nét aan een hoek vast zit. Dan blijf je verzekerd van een 'book match' terwijl je met een paar halen met de handzaag de bladen gescheiden hebt. Het is wel zaak even te controleren of het stuk hout precies radiaal gezaagd is, anders gaat het mis en staan de nerven niet loodrecht op het grondvlak. Voor deze stukken hout zit er niets anders op dan óf met de handzaag aan de gang óf de plaatselijke zaagboer. Frits
De ribben zijn gebogen. Hieronder een foto met de ribben vastgeklemd op de mal, nog niet gelijmd. Wat ik doe is de ribben buigen op het buigijzer en als ze nog warm en een beetje vochtig zijn, gelijk met redelijk wat klemkracht vastzetten op de mal. Tijdens het afkoelen en het drogen blijven de ribben dan hun vorm houden, waardoor ik bij het lijmen bijna geen klemkracht nodig heb. Even iets anders nu.... De tip van Frits in post #2 om hout voorgezaagd te kopen is goud waard, mocht je toch een ongezaagd stuk esdoorn in je handen krijgen, heb ik ook een tip; niet met de handzaag, maar ga naar je plaatselijke zaagboer!
Heb je op deze foto de ribstukken voor de taille (C-bouts) dan al gelijmd? Ze zijn blijkbaar al precies op juiste lengte gezien de overlap van de andere ribdelen. Het plastic ertussen heb je gebruikt om te voorkomen dat de hoekblokjes vochtig worden en zouden gaan zwellen?
Ja inderdaad, de C-boults zijn al gelijmd, dat had ik er wel bij kunnen zeggen Het plastic ertussen is niet echt nodig hier, zoveel vocht is er niet. Bij het lijmen is het plastic om de lijmblokjes wel handig, dat voorkomt het per ongeluk vastlijmen van de lijmblokjes aan de ribben.
Of de passtukken insmeren met harde groene zeep! Een oud maar probaat middel. Een blok groene zeep is hier en daar nog wel te verkrijgen in de supermarkten. Is ook een goed middel om te gebruiken bij de stemsleutels, eindknop en dergelijke, om te zien waar er een juiste passing optreedt. Op de contactplaatsen treedt glans op. Van het blok dient men wat af te schrapen en dat poeder c.q. schraapsel kan dan worden gebruikt.
Druk weekend gehad, dus weinig kunnen doen. De ribben zijn wel gelijmd nu en ik heb de lijmlatjes (linings) voor de achterkant op maat gesneden en geschaaft. Bij viool 1 had ik de linings aan beide kanten gedaan voordat de mal eruit ging (ik had gelezen dat dat mogelijk was). Maar dat lukte dus niet, ik kreeg de mal er niet in één stuk uit. Dus de mal in twee stukken gezaagd en toe ging het wel. Dat wil ik deze keer voorkomen, dus ik heb de volgende volgorde bedacht: Linings achterkant, achterblad maken, krans van de mal, linings voorkant, achterblad lijmen, bovenblad, ... Dit lijkt mij te doen, of zitten er addertjes onder het gras?
Je schrijft dat de linings (lijmrandjes) geheel op maat zijn gemaakt en geschaafd. Ik doe dat nooit omdat het bijna onuitvoerbaar is om de bovenkant van de lijmrandjes exact vlak te laten lopen met de krans. Ik rond de lijmrandjes ook niet van te voren af, dat doe ik pas als ze zijn vast gelijmd. Mijn lijmrandjes zien er dus uit als een rechthoekje met een dusdanige breedte dat er 0,5mm boven de krans uitsteekt. Als de lijm dan droog is volgt exact vlak schaven met de krans. Omdat er altijd bij goed klemmen wel wat lijm uittreedt kan die ook meteen worden weg geschaafd. Ik werk ook met een binnenmal en doe slechts aan één kant de lijmranden. Daarna de mal verwijderen, maar dan plaats ik de krans met aan één kant lijmrandjes in een soort frame zodanig dat de vorm behouden blijft, anders gaat de boel tóch werken en vervormen. Dat laatste willen we niet. Als ik nog een foto tegenkom van dat 'frame' plaats ik die nog wel. Frits Addendum: foto's soort frame gemaakt van duvels 6mm en wat latjes. Het gaat in dit geval om een altviool, maar dat maakt voor het werkingsprincipe niet uit. En dan een afbeelding van het vorm geven van de lijmrandjes:
Had je jouw vinding al openbaar gemaakt? Of zijn wij hier getuigen van het teloor gaan van een pracht patent? En dan doel ik op de wasknijpers met schroef. Zie ook 'lakken van strijkinstrumenten' post #28. Prima idee trouwens.
Heb ik mijn vinding ongewild tóch prijs gegeven! Gelukkig niet al te veel afgebeeld hoe het wérkelijk in elkaar steekt!
kleine update. Lijmrandjes achterkant zitten erin, ze zijn bijgeschaaft maar moeten nog gevormd worden, maar dat doe ik as de mal eruit is. Ik ben bij de plaatselijke houtzagerij (niet zo heel erg plaatselijk; op 20km!) geweest om het blok hout voor het achterblad in tweeën te zagen en heb de twee delen aan elkaar gelijmd. Vanavond achterkant achterblad vlak schaven, vorm tekenen, uitzagen en een begin maken met het gutsen! Walter.
Dat begrijp ik niet. Ze zitten er aan aan gelijmd, zijn zelfs al bijgeschaafd maar moeten nog gevormd worden? Hoe kan dat? Ik zou een logischer volgorde vinden: vormgegeven, vast gelijmd en daarna vlak geschaafd. Het kan natuurlijk zijn dat bijgeschaafd een andere betekenis heeft dan vlak geschaafd? Misschien kun je opheldering geven?
Je moet niet zo muggenziften over mijn terminologie Ok dan, de lijmrandjes zijn aan de ribben gelijmd, hebben de juiste dikte al, zijn vlak- / bijgeschaafd met de ribben, moeten alleen nog gevormd worden, beetje schuingesneden met een mes, zoals jij doet in foto 2, post #9.
Wonderlijk dat een opmerking maken over niet correct kunnen of willen formuleren meteen wordt afgedaan met 'muggenziften' door anderen. Vorm geven is dus het bijsnijden van de reeds verlijmde lijmrandjes. Ik dacht bij 'vorm geven' aan het buigen er van, maar die term is verwarrend gebleken.
Het was maar een geintje hoor. Ik had gewoon de term van jou overgenomen, het bijschrijft bij foto 2 post #9.
Al een aardig stukje onderweg met het achterblad... Het gutsen van een achter- of bovenblad is echt een euforisch moment; in het begin ontzag voor het stuk hout, angst zelfs misschien, dan voorzichtig even proberen met de guts, kijken hoe het hout zich gedraagt, dan ergens anders proberen. Een korte snelle steek met de guts, en nog een keer, steeds sneller, het hout vliegt in het rond, de vorm die het hout moet krijgen zit in je hoofd en het gutsen gaat nu zo snel dat de guts heet wordt in je hand.... En dan, ik weet niet hoe veel later, de tijd stond stil, zit het ruwe gutsen er al op. Goed, ik liet me even gaan, maar het is echt een geweldig gevoel Anyway, vanavond bezig geweest met het 'inleg platform'; een smalle rand die vlak gemaakt moet worden om daar later de inleg in te doen. En m'n favoriete guts mocht ook op de foto Morgen even het 'inleg platform' checken, het is nog niet goed denk ik, maar ik had geen zin meer nu... Wordt vervolgd.
Klein beetje vertraging, maar ik ga het 'inleg kanaal' (purfling channel) deze keer niet met de hand snijden, maar met dit: Is besteld, even wachten dus. Lui? yeah! en snel zegt men! In de tussentijd kan ik vast het bovenblad samenvoegen en ruw gutsen...
Daar ben ik reuze benieuwd naar. Ik heb er al eens naar gekeken (ik krijg met een zekere regelmaat die catalogus van Stewart MacDonald en daar komt je afbeelding ook vandaan). Ik heb enige twijfels bij het frezen in de hoekpunten en denk dat je dat handmatig moet doen (evenals de ronding op het achterblad bij het hieltje), maar ik heb er geen ervaring mee, dus slechts veronderstelling. Hoor het graag. Ik heb echter geen Dremel, maar wel een Proxxon en het hangt van de diameter van de kraag af of de twee componenten op elkaar zijn aan te sluiten. Hoewel ProArte (België) het spul ook verkoopt (tegen exorbitant hoge prijzen) is het daarom een goed idee dat gereedschap bij Stewart MacDonald te bestellen. Zo kost de Router Guide bij ProArte €92,40 en bij SMD: US$ 43,99. Eén (echt waar) freesje bij ProArte: €24,03 en bij SMD heb je er 6 voor US$12,62!! Tuurlijk komt daar nog wat bij aan verzendkosten, maar daar wordt stevig aan verdiend door ProArte. Nu een ieder dit leest gaan ze de prijzen vermoedelijk aanpassen, hoop ik. Frits Op dit moment (27-02-'12) blijkt het hulpstuk in de nieuwste catalogus 2012 van ProArte te staan voor €58,93!! (inclusief BTW) Zouden ze StrijkersForum dan tóch bezoeken?
