Wat ik zei over dat stuk van motoriek en uit het hoofd leren en de vingerzetting niet vergeten/ er in slijten, heb ik helaas niet kunnen vinden in mijn tentamenstof. En ik moet heel eerlijk zeggen dat ik ook geen idee meer heb waar ik dat ga vinden. Maar de quote hierboven sluit wel degelijk aan bij de stof die ik heb moeten leren. Steeds het herhalen van uit het hoofd geleerde muziekstuk zorgt voor een beter geheugen; het is heel logisch als je de hersenen het met de jungle vergelijkt. Het eerste leren is moeilijk, er is nog geen pad van de ene hersencel naar de andere, waar wel een connectie nodig is. Het pad in de jungle is moeilijk begaanbaar. Maar als je het vaker speelt, blijft het pad onderhouden en groeit niet weer dicht (verdwijnt niet meer). Hoe vaker het gespeeld wordt, hoe vaker het pad gelopen wordt, hoe beter het begaanbaar is, dus ook hoe beter men de stukken herrinnerd. Maar speel je het lang niet, dan moet het pad vervolgens weer begaanbaar gemaakt worden. (Buzan, the mind book, als ik het goed heb, maar ik heb mijn reader niet echt bij de hand). Door de paden in je hersenen vrij te houden en de geheugenfuncties te trainen, wordt geheugenverlies dus tegen gegaan.
Hoi Daphne, De analogie van het pad in de jungle sluit naar mijn mening niet aan bij hetgeen Chang beweert, namelijk dat alles wat vòòr je 20-jarige leeftijd uit het hoofd is geleerd er voor zorgt dat de geheugenfunctie beter presteert. Als ik jouw bewering goed interpreteer, beweer jij dat je het junglepad steeds dient te slechten, dus begaanbaar dient te maken voor een efficiënt opererend geheugen. In het kort: * Chang zoveel als mogelijk is voor je 20-e jaar alles ‘erin stampen’ * Daphne: steeds de paden (geheugenlijntjes) begaanbaar houden door regelmatig te oefenen. De bewering van Chang heb ik eerder al beschreven (post #16) en meen dat het klopt: het kost even weer wat moeite de juiste vingers in de juiste volgorde te krijgen, maar al gauw speel je een eenmaal uit het hoofd geleerd stuk –zelfs na 25 jaar – weer uit het hoofd. Hoe kan dat? Want in dit geval is er een jarenlang hiaat geweest in de training en zijn de ‘junglepaden’ overwoekerd. Het lijkt me wel veel gemakkelijker gaan wanneer je, zoals je zegt, steeds de ‘paden opschoont’ door te repeteren. Dit is echter iets anders dan wat Chang bedoelt naar mijn idee. Frits
Ik merk dat ik gemakkelijk stukken uit mijn hoofd leer, maar dat dit helaas ook tegen je kan werken. Ik had in het strijken van een bepaald stuk eregns twee opstreken staan, maar omdat er hemiolen in te ontdekken vielen, hebben we daar na een week wat anders van gemaakt. Ondertussen had ik me dus wel een fout strijkpatroon ingeslepen. En dat kreeg ik er welhaast niet meer uit. Het grappige was, dat wanneer ik hierdoor in de rechterhand in de war raakte, de linkerhand er ook meteen niets meer van snapte. Blijkbaar leer de je dus de combinatie van beiden uit het hoofd. hartelijke groet, Annemieke
Ik moest even opzoeken wat een hemiool ook al weer was (ik dacht even aan syncopen, maar dat is weer nèt even iets anders). Ik kom in mijn Algemene Muziekleerboek van Willemze tegen (voor hen die het boek ook hebben: §154), dat een "hemiool ontstaat wanneer in de notatie van een w/y-maat een daarmee niet verwante x/z-maat genoteerd wordt." Hmm, ik snap het niet zonder voorbeeldje. Die geeft de schrijver ook wel, maar ik kan dat niet eventjes in dèze notatie weergeven. In woorden komt het er opneer, dat een 3/4-metrum genoteerd wordt in een 4/4-maat. En dat is verhipte lastig spelen, want je zit steeds tegen de maat in te strijken. Trouwens voor de dirigent ook geen makkie! groet, Frits
We komen het bij het koor nog wel eens tegen, zo'n accentverschuiving. (waardoor iets wat in drieen klinkt, plotseling in tweeen gaat klinken) 't is me niet helemaal duidelijk hoe onze dirigent en mijn viooldocent een hemiool vinden en het is nog lastiger te spelen. Het zingen hiervan is vaak makkelijker omdat je dan soms geholpen wordt door de woordaccenten. Op de viool vind ik het lastiger,, te meer omdat ik met mijn amper twee jaartjes strijken er qua strijken lastig uitkom. Ik moet echt kijken naar de stok van mijn docent en het dan nadoen, anders lukt het niet helemaal. hartelijke groet, Annemieke
Zucht, ja, en dan heb je op de piano nog dat je met de ene hand wel een hemiool speelt en de andere niet. Ik klap het ritme van beide handen dan eerst op mijn knieen, tot ik het gevoel van dat ritme heb. Daarna is het een eitje. Angie
Dat lijkt me nog lastiger!.... Weer terug naar het ons ijzersterke " vioolgeheugen" . Ik merk dat het voor mij heel makkelijk werkt als ik eerst de linkerhand los studeer, zonder strijken. Vaak onthoud ik dan al een groot deel van het stuk en dan wordt het opeens veel makkelijker om het strijken op z'n plaats te krijgen. Puur omdat ik dan niet ook nog eens na hoef te denken over m'n vingers. Ik merk ook dat hoe vaker je een stuk uit je hoofd leert (moet ik wel oppassen dat ik geen fouten uit m'n hoofd leer) hoe sneller je ieder volgend stuk uit je hoofd lijkt te leren. Ik vind dat een bijzonder gegeven. hartelijke groet, Annemieke
Het lijkt er inderdaad op dat het menselijk geheugen getrained kan worden. Ik denk even aan acteurs/actrices die de tekst van ettelijke rollen uit hun hoofd moeten leren en dan ook nog vaak op korte termijn. Dat schijnt ook te lukken en in die zin is dat geen probleem. Of wat te denken van al die solisten die soms verdraaid lastige stukken op hun repertoire moeten hebben staan. Je zou toch denken dat de ‘Human Hard Disk’ zo onderhand vol zou raken? Ik heb nooit partijen ingestudeerd eerst ‘droog’ met de linker hand. Het lijkt me moeilijk omdat je een foute vingerzetting niet hoort als fout: er valt niets te horen! Maar bij jou schijnt het te werken? Frits
Met mijn vioollessen gaat het nog steeds goed. Heb nu 1 jaar les. Maar nu loop ik tegen een probleem aan. Mijn vingers zijn eigenlijk te dik. Het lukt mij maar niet om de met de middelvinger de A-snaar (cis) ingedrukt te houdenen dan met de wijsvinger op de E-snaar de toon fis te produceren. Als ik de 2de vinger heel zorgvuldig plaatst raakt hij nog net niet de E-snaar en lukt de "e" wel maar zodra ik de wijsvinger omlaag beweeg raakt het kussentje van de vingertop van mn middelvinger al de E-snaar. En verder lijkt het wel of het 's avonds nog moeilijker gaat, alsof mn vingers dan dikker zijn. Mijn lerares zei dat ik dat dan het vasthouden van een snaar maar moest vergeten. Maar ik heb nu wel gemerkt dat het vasthouden toch wel voordelen heeft. Mijn vraag is nu of mij lerares gelijk heeft. Ik ben 63 en stel dus niet meer van die hele hoge eisen aan mijn toekomstige resultaten maar ik zou wel graag willen weten of ik niet snel een keer vastloop als ik geen snaren kan vasthouden. Overigens lukt het me wel om met de pink een snaar ingedrukt te houden en andere snaren te bespelen. Een ingewikkeld verhaal maar ik hoop dat iemand het snap en mij advies kan geven, ik zit er wel een beetje mee. Om nu op een alt-viool over te stappen zie ik niet zo zitten vanwege de losse streepjes onde de laagste lijn of om met de c-sleutel te spelen heb ik op internet gelezen. En ook omdat ik verder wel schik met mn viool heb, ook met de hoge tonen. Alvast bedankt, Jaap.
Beste Jaap, Het zou kunnen zijn dat de snaren iets te dicht op elkaar staan (in de zin dat de ruimte tussen de snaren te klein is) Op een viool met een wat bredere toets kunnen de snaren iets verder uit elkaar, ook op een normale of smallere toets zijn de afstanden niet altijd optimaal voor bredere vingers.. Ook de hoogte van de snaren boven de toets kan een rol spelen, vooral in de hogere posities; op een snaar die hoger dan noodzakelijk boven de toets staat is de kans groter dat je een andere snaar raakt. Laat je vioolbouwer er eens naar kijken; wellicht is er een technische oplossing voor je probleem.
Naar mijn mening kan een toets wel wat breder gemaakt worden, maar dan gaat het niet om een centimeter, maar eerder hooguit een aantal millimeters, die weer over de vier snaren verdeeld moeten worden (delen door drie!). Of dat nu genoeg zou zijn om de –kennelijk dikke- vingers voldoende bewegingsvrijheid te geven, betwijfel ik. Daarbij kan er aan de afstand tussen de snaren verderop richting kam niets veranderd worden, want dan wordt het instrument nagenoeg onbespeelbaar. Trouwens de breedte van de kam laat dat ook niet toe. Gelukkig lopen de snaren verderop richting kam natuurlijk steeds verder uitelkaar en daarmee wordt weer wat winst geboekt. Het is echter ook maar de vraag of een bredere hals nog wel 'lekker in de hand' ligt en goed voelt, maar dat hangt weer af van de grootte van de hand. Misschien dat hier toch nog voldoende ‘speeltuimte’ over is? Na het doorlezen dacht ik eigenlijk direkt aan een altviool waar alles veel wijder ligt. Is dat geen optie? Frits
-Misschien kan je de 2de vinger iets meer richting D-snaar zetten, en misschien ook ietsje meer op de top van de vinger (zoals je bij dubbelgrepen zou doen, vooral bij de kwart en de terts) -Lukt het als je eerst de "f" (eerste vinger op de E-snaar) speelt en daarna pas de "c" (2de vinger op de A-snaar)? Maar zet wel de eerste vinger goed recht op de snaar. In deze richting is het makkelijker en het is een goede manier om het eerst zó te leren (f-c) en daarna pas in de andere richting (c - f) Mvg Johan
Reacties voor de altviool graag in het onderwerp "van viool naar altviool". Reacties over het ongewenste aanraken van aanliggende snaren gewoon hier. Vriendelijk dank allen. Jaap.
@ Bert Wat ik niet goed begrijp is bovenstaand voorstel. Ik besefte na een tijdje dat dit gewoon niet kàn! Theoretisch wel, maar in de praktijk niet. Een toets breder maken kan wel, maar ja dan zal de hals toch ook breder gemaakt moeten worden. En hoe doe je dat? Gaat er aan beide kanten een stukje esdoorn tegenaan gelijmd worden? Het lijkt me allemaal te vèr gaan. Niemand zal dat doen. En een geheel andere bredere hals (inclusief krul) al helemààl niet. Dus Bert, hoe had je dat gedacht? Frits
Frits, ik heb ook niet gezegd dat ik de toets breder ging maken. Op sommige violen die van zichzelf al een niet te smalle toets hebben, is ruimte om de groeven voor de snaren niet iets verder uit elkaar te zetten. De hele hals breder maken is doorgaans geen optie(ik heb een paar keer een viool gezien waar inderdaad twee stroken esdoorn aan weerskanten tegen de hals waren geplakt; geen gezicht!) Een kunstgreep die ik nog wel eens uithaal bij het 5 snarig maken van een viool is het op de bestaande hals een toets zetten die aansluit bij de hals maar naar boven (met de dwarsdoorsnede voor ogen) iets breder uitloopt \ / zodat er iets meer ruimte ontstaat voor een extra snaar. Dat zou eventueel in dit geval ook een oplossing kunnen zijn, maar ik heb de viool van Jaap niet gezien natuurlijk. Het zijn natuurlijk minieme verschilletjes, omdat je de bespeelbaarheid in de gaten moet blijven houden.
Ja het staat er niet, daar heb je gelijk in. Ik vatte het zo op, omdat je het had over “Op een viool met een wat bredere toets" en even later had je het over een “normale of smallere toets”. Dus dacht ik dat je voorstelde een bredere toets te ‘monteren’. Zo zie je maar weer…. Ik heb hier een plaatje van een toets die volgens mij niet breder is dan gebruikelijk, maar waar de snaren wèl breed zijn gesorteerd, naar mijn idee tè breed want er zit nogal wat slijtage aan te komen aan de G- en E-kant! (Kost snaren en binnenkant wang van de kast). In dit geval valt er niets meer breder te leggen (kerfjes in het kielhoutje anders verdelen) en zal iemand met dikke vingers hier nog steeds problemen hebben met dubbelgrepen. De enige remedie lijkt mij dan te overwegen om over te gaan op een altviool of cello en als dat ook niet wil: de contrabas. Het breder maken op de manier: \ / lijkt me wel een ongemakkelijke manier van bespelen en daarom niet bepaald lekker. Ik heb aan de hand van de kleurcodes op de snaareinden niet kunnen achterhalen of het hier inderdaad gaat om een viool èn met welk type snaren (Fabriek, type) we hier te maken hebben. Misschien dat iemand dàt weet te achterhalen? Frits
Een advies om dan maar naar een alt, cello of zelfs bas over te stappen is wel erg radicaal voor iemand die eigenlijk wil blijven vioolspelen. Het zijn altijd kleine marges waarbinnen je iets kunt aanpassen uiteraard, waarbij je hier en daar compromissen moet sluiten. Ook al zou ik willen; het snarenzoekplaatje kan ik niet oplossen!
Ik weet dat ik wel eens ‘grossier’ in zoekplaatjes, maar deze keer werd de snarenvraag gesteld om te verifiëren of we hier mogelijk te doen hebben met een altviool i.p.v. een viool, omdat ik de spreiding van de snaren nogal breed vind. Meer zat er niet achter. Je reactie gaat helaas niet over mijn bewering dat hier geen verdere verbreding van de snaren mogelijk is. Ja, de overstap van viool, via via naar een contrabas is ook wel een hele grote (letterlijk en figuurlijk), maar ik vroeg me af wanneer iemand zulke dikke vingers heeft dat het niet zou gaan, of er dan ook een ander probleem om de hoek komt kijken: hoe zit het met de soeplesse van die vingers? Kunnen ze gebogen worden, want dikke vingers hebben in zich, dat de buiging ook beperkt wordt, namelijk door de omtrek! Iemand kan nòg zo graag viool willen leren spelen, maar er moeten en mogen ook eisen gesteld worden aan de beweeglijkheid van de vingers. Het zou jammer zijn wanneer dat over het hoofd wordt gezien omdat de teleurstelling dan nog groter wordt. Als dat het geval is, zijn de mogelijkheden nog veel beperkter dan de door mij opgesomde extremen. Frits
Verbazingwekkend dat Itzak Perlman met die enorme berenklauwen van hem gewoon viool kan spelen. Als je menige foto of video bekijkt “verdwijnt” een viool in zijn (kolenschoppen) handen. In een interview geeft hij zelf aan dat menigeen verbaast is dat hij viool speelt in plaats van Alt of Cello (een formaat instrument dat meer bij het formaat van zijn handen past). Gek genoeg pakt hij een willekeurige viool, welke vervolgens verdwijnt in die grote handen en speelt er op als of het de gewoonste zaak van de wereld is. Niets geklooi met die dikke vingers. Moet ik wel zeggen dat Itzak dus weinig in de eerste positie speelt. Eenmaal hoger op de toets is er nu eenmaal meer ruimte voor de vingers (in de breedte) maar de vingertjes moeten bij de halve secunde wel dichter op elkaar geplaatst worden (probleem twee) en dat wordt weer moeilijker naarmate men hoger op de toets komt (dichter bij de kam) a.k.a. tweede, derde,vierde positie (en ga zo maar door: 5e, 6e ….). Aan de ene kant meer ruimte voor de vingers door de toenemende ruimte tussen de snaren, aan de andere kant een steeds afnemende ruimte tussen de plaatsen op de toets naarmate men de hogere positie gaat bespelen. Zelf ben ik de gelukkige eigenaar van mijn “Rugerrie” welke een relatief smalle hals heeft bij het kielhoutje en dus verhoudingsgewijs weinig ruimte overlaat voor een paar worsten vingers. Gemeten op de plek waar de snaren het kielhoutje verlaten meet ik 21,8 millimeter. Op een andere viool (Degani) welke een iets bredere hals heeft (we meten op de zelfde plek 22.7 millimeter) zitten de snaren een fractie verder uit elkaar, maar de hals is ook een fractie dikker (ronder), Bij de Rugerie meet ik 18,7 millimeter, bij de “Degani” meet ik 20,1 millimeter. Ronding van de toets, ronding van de kam, dikte van de hals en dikte van de toets, de ronding van de toets, ten opzichte van de kam en ga zo maar door. Een instrument als een viool blijft natuurlijk vragen opwerpen en men blijft zich steeds verbazen over dat kleine houten kastje. Een paar kleine tips om eens na te lopen of te proberen zijn op “ youtube” opzoek te gaan naar Perlman, of violin of viola en dergelijke. Kijk ook eens in de scrol-menutjes aan de rechterkant., daar staan vaak gerelateerde onderwerpen. Terugkomend op de hals en daarbij natuurlijk ook de kam lijkt het mij dat er natuurlijk ook een vorm van esthetica gehanteerd mag./moet worden. Als voorbeeld: neem een liniaal en hou deze langs de zijkant van de hals (toets) richting van de kam. Als het goed is ligt de kam in het verlengde van de toets en volgt dus de lijn van de toets. Neem ik mijn “ Rugerie” , dan klopt het. De breedte van de kam sluit aan op het verlangde van de toets. De ronding van de kam volgt de ronding van de toets en de vioolbouwer(ster) heeft rekeningen gehouden met de speelbekwaamheid van de violist. Dus voor een beginner een wat rondere kam en voor de wat bekwamere strijker een wat vlakkere kam. (voor mij dus de wat rondere kam) Jaap, waar het jou om gaat is dat je wilt vioolspelen zonder al die moeilijke dingen er omheen. Gewoon spelen en een wat vorderingen maken. Een bredere hals aan de viool (huuren). En anders net als Perlman gewoon leren vioolspelen. Remi
