Ivry Gitlis werd geboren op 22 augustus 1922 in Haifa, Israel, uit Russische ouders. Hij kreeg zijn eerste vioollessen op de leeftijd van vijf jaar en gaf zijn eerste concert op zijn tiende. Toen de violist Bronislav Huberman hem hoorde spelen stuurde hij hem naar het conservatorium van Parijs waar hij op zijn 13e een eerste prijs won. Hij studeerde bij George Eneso en Jacques Thibaud. In 1939, toen de tweede wereld oorlog uitbrak, ging hij naar Engeland (werkte daar in een munitiefabriek. Speelde later voor soldaten). In 1951 maakte hij zijn debuut in parijs. In de jaren 60 heeft hij zich daar definitief gevestigd en woont daar nog steeds. De Nederlandse violist Jeroen de Groot zegt over hem: Mijn buitenlandse vioolleraren zijn heel bepalend voor me geweest. Ivry Gitlis is één van de grootste viooltalenten die ik ken. Hij speelt verschrikkelijk goed en mooi en hij speelt nog steeds. Het is een extreem soort vioolspel, heel vrij en los van de materie. Deze intrigerende Nederlandse documentaire kan ik zeer zeker aanbevelen (hoe sla ik dat op op mn computer?). Wat een bijzondere man. De hereniging met zijn Stradivarius nadat Gitlis 2 maanden in het ziekenhuis heeft gelegen is ontroerend. http://cultuurgids.avro.nl/front/detailkunstuur.html?item=d2faa9581544a4b1f90e7cb4379ed2a9 Van Ivry Gitlis is op youtube het nodige te vinden. Waaronder de documentaire Ivry Gitlis, Die violine ohne Grenze: &feature=youtube_gdata Meerendeel op youtube is afkomstig van deze dvd: Mijn relatie met Gitlis is enigszins bijzonder. Enkele jaren geleden als ik alle beroemde violisten opnoemde (en dat waren er wat) kwam Gitlis in dat rijtje niet voor. Eenvoudigweg omdat ik nog nooit van hem gehoord had. Kwam hem voor het eerst tegen op de dvd L ‘Art du violine waarin hij commentaar geeft op de oudere generatie violisten. Weet nog dat ik toen dacht 'waarom nemen ze zo'n onbekende violist?'. Soms vind ik wat Gitlis doet mooi. Vaker weet ik niet wat ik er mee moet. In een ander topic schreeft ik over hem:
De vraag die bij mij opkomt: is deze man dan wel zo beroemd? Ik ken hem niet en had er ook nog niet eerder van gehoord.
Net wat ik zeg. Ben vandaag in Den Haag en zie bovengenoemde dvd staan in een cd winkel. Voor 9,95 van eigenaar verwisseld!
Ja, dat klopt: ben hem net tegengekomen op StrijkersForum! Maar de man is nu 87 jaar oud en in al die voorgaande jaren heb ik er nog niet eerder van gehoord. Hoe kan dat? Frits
Ik heb bewondering voor die pianiste in Zigeunerweisen, die hem toch door dik en dun volgt. Samen komen ze toch een heel eind. Maar het is niet mooi meer. Zijn toon is wat kaal geworden en hij is nu zeer eigenzinnig in onder meer wisseling in tempo en manier van spelen. Bovendien zijn zijn eigenzinnigheden nu boventoon. In het verleden was dat niet. Ze waren wel aanwezig, maar op een onopvallende manier. Gitlis is een wat excentrieke violist, die hele mooie dingen heeft gedaan in de jaren vijftig en zestig. In die tijd kon je hem beschouwen als van de klasse van Rabin, Heifetz en Kogan. Er zijn uit die tijd ook hele mooie opnamen van onder meer pfTQFMm2fyI[/media]]Tsjaikovski en F9_MGu-OigE[/media]]Bruch. Die geven een veel beter beeld van deze toch wel bijzondere man, dan de wat magere, bleke en eigenzinnige Zigeunerweisen, die Elman onder meer als voorbeeld opvoert. Gitlis heeft ook wel popmuziek gemaakt met John Lennon. Het meest merkwaardige dat ik hem heb zien doen, is in de Tour de France een aantal jaren geleden. Hij hing toen uit het achterraam van een rijdende volgauto en speelde zo de Preludio uit de Derde Partita van Bach.
Paganini zat Gitlis kennelijk ook als 'gegoten'. Zie de uitvoeringen van het eerste vioolconcert met Wöss (helaas de Wilhelmj versie) en Wislocki en van het tweede vioolconcert met Wislocki en Skrowacewski). Plus de complete caprices en ook nog eens talloos veel uitvoeringen van losse caprices en ook nog 'I Palpiti'. Hoe angstaanjagend goed hij vroeger was, blijkt ook nog uit uitvoeringen van de twee concerten van Wieniawski en het tweede vioolconcert van Saint-Saëns onder Casadesus. En niet te vergeten het concerto 'inachevé' (morceau de concert met van Remoortel. Ik was wat minder geporteerd van zijn uitvoeringen van de vioolconcerten van Sibelius, Hindemith, Bartok en Leibowitz. Maar dat hangt wellicht samen met de omstandigheid dat ik langzamerhand een hekel heb aan het vioolconcert van Sibelius en dat ik het 'meesterwerk' van Leibowitz volstrekt niet begrijp. Evenals de concerten van Reger en Schönberg, maar dat is een heel ander verhaal. En dan hebben we nog de Kreutzersonate en de sonate van Franck, beide samen met Argerich. Opnames uit 1998 en 1999. Tja :/ Gitlis is een violist die, evenals Ricci en wellicht Heifetz, te lang is doorgegaan met spelen. Pianisten zijn wij dat betreft kennelijk minder aan een houdbaarheidsdatum gebonden. Het enige voorbeeld van een violist die bijna tot het einde volledig bleef beschikken over zijn violistisch kunnen, was naar mijn mening Nathan Milstein. Hopf
Die Nathan Milstein schrijft in zijn biografie dat violisten idd meer aan een houdbaarheidsdatum zitten gebonden dan bijv. pianisten. Alexander, een prachtige beschrijving van Gitlis. Je slaat daarmee volgens mij de spijker op een kop. Een groot violist. Hoort idd in het rijtje van violisten als Accardo, Rabin etc. Maar op latere leeftijd vooral excentriek maar ook een bijzonder mens (die NL documentaire moeten jullie zeker bekijken!!!) Dat Gitlis idd goed was in Pagananini blijkt hier wel:
Heb nu de dvd bekeken. Petje af, een groot violist. Opvallend is dat hij er in het begin (oudste opname op de dvd is van 1962) heel keurig uitziet, inclusief scheiding. Later (zo rond 1970) wordt hij wat excentrieker, wilde loshangende haren. In een opname van 1973 staat hij tussen bebaarde en rokende hippies te spelen. Overigens staat er op de dvd een verklaring van Ivry Gitlis:
Dat zegt niet zoveel hoor. Ooit gehoord van Tossy Spivakovsky of Josef Suk? Denk dat er velen in het buitenland nog nooit van Herman Krebbers hebben gehoord.
Josef Suk ken ik! Maar Janine Jansen is toch ook bekend buiten Nederland, dus wellicht Herman Krebbers ook wel in zijn tijd. Frits
Ja, en Gitlis ook in zijn tijd Ik was iig aan het invenatriseren welke vioolconcerten ik nu heb. Kwam dus ook 1 en 2 van Paganini tegen met Gitlis. Weet niet wat ik er van moet vinden, maar de andere opnamen van 1 die ik heb klinken wel erg braaf en saai opeens vergeleken bij Gitlis. Overigens is Gitlis ambassadeur van Unesco: http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=8301&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html
Josef Suk is erg bekend en op CD ruimschoots vertegenwoordig. Spivakovsky (helaas) in iets mindere mate. Evenals Hirschhorn, trouwens. Helaas. Zegt zelfs de naam van Michael Rabin iemand tegenwoordig nog iets, anders dan in relatie tot de oorzaak van zijn dood? Ginette Neveu? Of Josef Chassyd, behalve in verhalen over lobotomie? Ossy Renardy? Of zelfs de naam van zo ongeveer de vleesgeworden virtuositeit, namelijk Alexander Rabinof? Krebbers was ´in zijn tijd´ erg populair in Italië. En in ieder geval, getuige zijn deelname als jurylid aan talloos veel vioolconcoursen, bij collega´s. Hopf
Veel opnames van Paganiniconcerten zijn niet echt de moeite waard. Maar waar je, naast Gitlis, beslist niet omheen kunt zijn de opnamen van Kogan (meerdere), Hirschhorn (live opname finale concours Reine Elisabeth) en Tretjakov (twee). Maar die van Grumiaux, Franco Gulli, Gorokhov en Francescatti mogen ook Hopf
En vergeet die van Itzhak Perlman (een vriend van Gitlis overigens) olv Lawrence Foster niet. Mijn favoriet tot op heden.
Helaas niet de mijne. Althans niet in Paganini. Daarom ontbreekt hij ook in mijn opsomming. De voornaamste reden is zijn 'DeLay sound' waar ik niet zo dol op ben. Maar dat geldt voor meer bij Galamian/DeLay gestudeerd hebbende violisten. Overigens geen kwaad woord over Perlman: in een flink aantal opnames van het romatische repertoire vind ik hem geweldig. Tja en dan die klezmer opnames. Gelet op doel van en herkomst van klezmer muziek nogal virtuoos. En wel erreg veel 'schmaltz' :/ Maar ik ben nu een beetje 'off topic' geloof ik :lol: Hopf
'k Heb het nog niet eerder in dit tempo gehoord! Verrassend goed, zeker wanneer men bedenkt dat deze dame slechts 13 jaar is! (Hoewel ze er wat ouder uitziet. ) Ondanks het hoge tempo toch een zeer goede afwerking van iedere noot!
