Plaatsing van de stapel

Discussie in 'Viool' gestart door Maurien Bart, 2 jan 2013.

  1. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    3 weken geleden heb ik voor €100,- een volledig uit elkaar liggende viool gekocht om te kijken of ik vioolspelen leuk vind, verschillende mankementen vertoonde de viool o.a. dat mijn stapel was omgevallen.
    Ik (elektromonteur) heb een mooi stukje op maat gezaagde steel van een penseel zelf terug gezet via de f-gaten middels 2 ijzerdraadjes in een soort rietje (0,6 mm PA-liner).
    De originele stapel bleef maar omvallen.

    De ideale plaats van de stapel lijkt mij precies lood recht/ haaks onder de rechter kamvoet en dus bleek de originele te kort te zijn (mits die kam op de goede plaats zit).

    De stapel is de ziel van de viool die het geluid van de snaar/ strijkstok naar het onderblad transporteert. Het onderblad lijkt mij als een soort trommel vel te functioneren voor de zwaardere klanken.

    Hierdoor is er een vraag bij mij gaan broeden:
    De hoge tonen verplaatsen zich beter door hard of klein materiaal, lage tonen worden beter versterkt door grote oppervlakten. waarom zit de stapel dan niet onder de G snaar en de zangbalk onder de E snaar. Speelde de 1e vioolbouwers misschien linkshandig en lagen de snaren misschien in omgekeerde volgorde?

    Nog 3 kleine vraagjes:
    -De plaatsing van de zelf op maat gemaakte kam heb ik tussen de 2 binnenste streepjes van de f-gaten gedaan waarbij de hoek van de kam boven en onder t.o.v. de snaren gelijk is is dat correct?
    - Waarom is de originele stapel zomaar een recht stukje hout?
    mij lijkt het beter dat die in het midden dikker is zodat de lage frequentie meer vrijheid heeft van transport naar het onderblad.
    - Ik begreep dat de nerf van de stapel ook invloed heeft op het geluid, als dat soort kleine details effect hebben op het geluid waarom ziet mijn oude stapel er dan zo gehavend uit? (lelijke indrukkingen van bevestigingsmateriaal en scheurtjes)

    Groetjes,
    Maurien Bart

    ps. ondertussen ben ik nog maar bij les 6 van speel viool lesboek (weet nog maar net de b op de a snaar te vinden) en ben dus echt volledig nieuw in deze materie.
     
  2. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Dat de zangbalk onder de G-snaar zit heeft alles te maken met de frequentie van die snaar. Bij een relatief lage frequentie t.o.v. de E-snaar zal de G-snaar een veel grotere amplitude (uitwijking) hebben. Een zangbalk onder de E heeft dan geen enkele zin: die zal niet of nauwelijks in beweging komen. Er is beweging nodig om het bovenblad en via het hefboommechanisme ook het achterblad, in beweging te krijgen, zodat er lucht wat zich in de klankkast bevindt wordt verplaatst door de f-gaten. Dat laatste heeft weer tot gevolg dat men klankversterking waarneemt.

    Het hefboommechanisme laat zich verduidelijken aan de hand van onderstaande afbeelding:

    [​IMG]

    De hefboomwerking beweegt zich om de stapel die als statisch punt wordt beschouwd. (In werkelijkheid beweegt ook de stapel een ietsje). De zangbalk beweegt zich beurtelings naar boven en naar onderen, de amplitude van de golfbeweging volgend.

    Hoe de kam geplaatst moet worden laat de afbeelding hieronder zien:

    [​IMG]

    Wanneer de kam correct is gemaakt staat die aan de toetszijde dus scheef en aan de staartstukzijde exact haaks (= 90°) op het bovenblad. In die stand moeten ook de kamvoetjes passend worden gesneden. Ook kan de kam pas worden geplaatst als de stapel de positie heeft ingenomen. Dat moet omdat het bovenblad verandert van vorm naar gelang de stapel meer of minder wordt ingeklemd.

    De nerf van de stapel (zo'n 5 tot 6) moet haaks staan op de nerfrichting van het bovenblad, om te voorkomen dat het bovenblad beschadigt.


    Frits
     
  3. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Het zoeken van de juiste plek voor een stapel is een kwestie van "trial en error", want voor elk instrument uniek. Onder de kamvoet, zoals hierboven beschreven en ietsje er achter. Als uitgangspunt neem ik de dikte van het bovenblad en zoek van daar uit naar de beste positie (op gehoor)
     
  4. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    Dus het zou uit moeten maken wat voor materiaal de stapel is?

    Ik heb zoals beschreven een penseel steel op maat gezaagd (iets langer als de oude) en ik moet zeggen dat de oude stapel naar zand klonk en deze zelf gefabriceerde een beetje erg veel echo op de G snaar, verder is het volume enorm toegenomen met de nieuwe stapel (van een voor mij onbekend houdsoort).
    [​IMG]
     
  5. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Maurien,

    zo te zien staat de stapel exact onder het rechter kamvoetje. Ik zou de stapel eens 5 mm richting staartstuk zetten, maar dan moeten eerst alle snaren ontspannen worden en mogelijk dat de stapel dan te lang is. Om aan te geven in welke richting de stapel verplaatst dient te worden bedient men zich wel van de termen noord-zuid en oost-west. In dit geval dus de stapel 5 mm naar het zuiden zetten. Hoe is het gesteld met de oost-west positie? Ik zou als uitgangspositie 2 mm ten westen van de buitenkant van de kamvoet gaan. Die 2 mm is dan de afstand tussen de rechter zijkant van de kamvoet en de buitenkant van de stapel.
    Het heeft er dus alle schijn van dat de stapel die er in zat niet te kort was, maar niet op de juiste positie stond.

    Frits
     
  6. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    Bij een verkiezing van "de lelijkste viool ooit" komt deze waarschijnlijk wel door de voorronde! Dat is off-topic. maar ik kon het niet laten!
     
  7. chrish

    chrish ♫ ♪

    Lid geworden:
    20 mei 2008
    Berichten:
    769
    Valt op zich nog mee. Beetje alcohol en opnieuw lakken doet wonderen :) Bladen zijn zo te zien al eens uitgedund.
     
  8. remi

    remi ♫ ♪

    Lid geworden:
    11 mei 2004
    Berichten:
    1.715
    Een beetje alcohol... twee of drie borrels en dan nog lakken?

    Remi
     
  9. liuwe

    liuwe liuwe van der meer

    Lid geworden:
    26 aug 2005
    Berichten:
    1.481
    Waar zie je dat aan?
     
  10. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    De lak op het bovenblad van de viool lijkt wel Rambo Pantserbeits en die krijg je er met alcohol niet zo gemakkelijk af. Het lijkt mij trouwens niet de moeite om überhaupt tijd en moeite in dit kistje te steken. Bij de F gaten lijkt de viool wel erg dun, maar voor de rest kun je het niet zien, al zou het mij niet verbazen wanneer er flink mee geknoeid is.
    Wanneer je wilt ontdekken of je vioolspelen leuk vindt, kun je beter een tijdje een viool huren bij de vioolbouwer in de buurt. Wanneer je daarentegen (maar dat is heel iets anders!) wilt ontdekken of je knutselen aan violen leuk vindt, is dit een een object waar je nog maar weinig aan kunt verpesten.
     
  11. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Nu zegt het uiterlijk van dit instrument niets over de klank die er in zit, dus zou ik me daarover geen zorgen maken. Als ik deze viool zou willen overlakken, zou ik de toets verwijderen en met een scherpe schraapstaal de lak er afschrapen. Dat gaat beter dan je toevlucht nemen tot een chemisch verfafbijtmiddel.
     
  12. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    Ik ga het proberen, het is de moeite waard.
    Ik vind het wel een gedoe hoor zo'n stapel plaatsen (voor de 5e keer).

    ha ha, ik vind hem mooi :p
    [​IMG]
    Ja er is mee geknoeid
    [​IMG]

    Ik vind hem op zich gewoon wel mooi klinken, maar ik ben geen violist kan alleen maar kinderliedjes er op spelen met niet te veel halve nootjes en vooral niet te snelle/ grote overgangen. Na 3 weken stillenacht spelen incl. repareren leren stemmen enz. vind ik dat nog niet slecht van mezelf :D (ik heb die viool nog maar 3 weken en heb nog nooit een viool gehad/ bespeeld). Jammer dat ik nog geen noten kan lezen, ben nu in Speel viool deel 1 les 5/6... daar beginnen ze de B op de a snaar uit te leggen, ik heb nog een lange weg te gaan :D. volgens de vioolbouwer waar ik hem aan had laten zien ter reparatie, moesten er behoorlijk wat dingen aan veranderen, kosten minimaal €250,- en dan heb ik nog geen kist en strijkstok....
    Stemknoppen van goedkoop waaibomenhout, kielhoutje van niets stapel slecht kam slecht geen fijnstemmers, snaren waren slecht, 37 haren op mijn strijkstok en gebroken slof plaatjes ontbreken ook die aan de anderenkant, schroefdraad verroest. afijn te veel om op te noemen. Snaren stapel en kam dan maar zelf aan lopen klootviolen.

    Dus wellicht dat het inderdaad nog niet de moeite waard is, maar hij is te stemmen, ik hoor mijn buren nog niet klagen en... mijn vrouw beweerd het mooi te vinden :D
    Mijn dochter heeft 3 jaar les, en haar viool (les viool) klinkt als in een jutte zak, zo dof als wat en geen volume (1/2 viool).
     
  13. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Als ik de foto’s eens bestudeer zijn er nog wel een aantal verbeteringen aan te brengen:
    De afstand tussen de snaren op de kam moet ongeveer 11 mm bedragen (afstand tussen de G en de E 34 mm). Op de foto lijkt deze afstand wel meer dan 45 mm te bedragen.
    De vorm van de kam laat veel te wensen over. Vooral aan de E-zijde veel te dik! De kam dient aan de kant van de toets te worden afgevlakt.

    Ik zou er toch mee naar een vioolbouwer gaan, die kan er een goed passende kam op passnijden en vooral ook eentje met de juiste vorm.

    Wellicht kan het nog wat worden ook. ;)
     
  14. chrish

    chrish ♫ ♪

    Lid geworden:
    20 mei 2008
    Berichten:
    769
    De kam is aan de bovenkant veel en veels te dik. Zelfde verhaal bij de voetjes.

    Ik zou even wat foto's bekijken of internet van kammen (bridges) en die kopieëren. Of google naar "how to cut a violin bridge" oid. Stapel kun je ook zelf maken van vuurhout bij de doe het zelf winkel. Wel goed opletten dat de nerven in lengte staan.
     
  15. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    Ik heb die kam zelf op maat gemaakt... is het niet goed :( jammer hoor (ik wist dat ik het niet goed zou doen maar wat er op zat was helemaal niets)

    Even wat anders, ik wil de G snaar makkelijk kunnen bereiken zonder mijn arm hoger als mijn ogen te hoeven doen, in normaal rechte staande positie. Ik heb een schoudersteun waarbij hals gelijk aan kin-hoogte blijft. Echter zoals ik nu de kam heb vernacheld (€4,-) zit de E snaar iet wat te dicht bij de inleg. Naar mijn idee "rammelde" de oude hogere kam minder.
    - Is er een minimale hoogte van de snaar t.o.v. bovenblad?
    - Is deze hoogte per snaar anders?
    - Geld er ook een vaste afstand per snaar onderling bij het kielhoutje?

    [​IMG] Zo'n lelijke ziel wil niemand in zijn viool lijkt mij, ik zie niet eens nerven, laat staan 5-6. Ik zie alleen een soort van stippellijntjes wat misschien de nerf is van dat soort hout. Veel deuken en zelfs een behoorlijke hap uit de stapel.. die ga ik niet meer terug doen, hoe kom ik aan een nieuwe stapel? of wat voor soort hout is het, een stokje rond schuren zodat het door een f-gat kan is niet moeilijk, als ik dan toch de stapel weer ga verplaatsen/ er uithalen kan ik beter maar meten een goede terug zetten i.p.v. een afgezaagde penseel.

    De onderlinge afstand is inderdaad helemaal verkeerd, maar dat heeft eigenlijk alles te maken met dat ik de G snaar vervelend vind te bereiken en geen idee heb hoe het hoort.

    [​IMG]
    Ja lelijk.. ik weet niet wat een mooie viool is, deze onderscheid zich tenminste van de anderen, lijkt absoluut niet op de rest :D
     
  16. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Over de stapel:

    Het stukje hout wat er nu inzit of zat, was afkomstig van een oude penseel. Als ik het zo zie zal het beukenhout zijn. Het aantal nerven valt ook niet te bepalen in de lengterichting maar moet worden gezien aan de kopse kant van het hout. Ik heb even wat oude stapels verzameld en een foto geschoten ter illustratie:

    [​IMG]

    Duidelijk is te zien dat er nog al wat verschillen zijn. De meest rechtse stapel heeft een of twee nerven en heeft daardoor een lage dichtheid. Of het hoorbaar effect heeft hangt voor een groot deel af van de eigenaar en bespeler van het instrument. Het snijdt in ieder geval niet fijn en de stapelzetter blijft niet gemakkelijk zitten bij het erin zetten. De middelste stapel heeft er een stuk of acht.
    Hoe komt een mens aan goed hout tbv een stapel? Vurenhout uit de bouwmarkt is in het algemeen ongeschikt omdat zulk hout afkomstig is van 'snelgroeiers', dat wil zeggen snelle groei in het voorjaar en zomer en matige groei in de winter. Het gevolg is veel ‘zomerhout’ tussen de nerven met ook vaak veel hars. Hout van de bouwmarkt is alleen maar snelgroeihout en is daarom ongeschikt. Bovendien is zulk hout niet oud genoeg en zal onderhevig zijn aan merkbare krimp. Een stapel die hiermee is ingepast zal vrij snel niet meer passen.
    Nu kan men zeggen, ach wat maakt het uit het is geen Guarnerius waar die stapel in moet, maar dan moet er na niet al te lange tijd weer een andere stapel in.

    Eerder had ik al genoemd dat de nerfrichting van de stapel loodrecht moet staan op die van het bovenblad. Met deze afbeelding er bij, zal dat waarschijnlijk ook betekenis hebben gekregen?

    Afstanden van de snaar ter hoogte van einde toets is afhankelijk van het type snaar. Voor snaren met een stalen kern is die wat kleiner dan snaren met een darm- of kunststofkern.
    Voor kunststofkern geldt in het algemeen: afstand (in mm’s) tussen de snaar en toets: G = 5.5, D = 4.5, A = 3.5 en E = 2.5 – 3.0
    Bij het kielhoutje houdt men als vuistregel aan: de helft van de dikte van de snaar, bij de E wat meer dan de helft. Hier zit nog wel wat speelruimte omdat de ene speler graag wat in te drukken heeft en een ander dat weer zwaar vindt spelen en liever minder hard wil indrukken.

    Je vraag: “Is er een minimale hoogte van de snaar t.o.v. bovenblad?” begrijp ik niet helemaal, omdat de hoogte bepaald wordt door de kam. De ronding van de kam is weer gerelateerd aan de ronding van de toets en de hoogte (van de kam) wordt bepaald door de stand van de hals.

    Frits
     
  17. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    Ja ik bedoel eigenlijk of dat je de kam niet te ver moet inkorten qua hoogte, ik meen me een tekening van u te herinneren met allerlei plekjes er op getekend die je kunt verwijderen voor klankcorrecties, maar er staat naar mijn idee niet bij hoeveel je maximaal er af kan halen aan de bovenkant, ook staan er scheve kammen op die tekeningen, geen idee, maar als je een kam zo ver doorbuig als op dat plaatje dan breekt het mijn inziens (ik meen me te herinneren dat het onderwerp toen over tunen ging).

    Dus maar ik weet dus niet hoe ver je die maximaal kan inkorten die kam (dus de minimale hoogte van de snaar t.o.v. bovenblad).

    Ik begrijp niet helemaal wat u bedoeld met 1/2 dikte van de snaar, bedoeld u de uitsteek hoogte van de snaar op het kielhoutje t.o.v. de toets?
    Of anders gezegd de ruimte tussen snaar en toets bij het kielhoutje?

    Bij mij is dat bijna 1,2 millimeter... zo dik is mijn E-snaar nog net niet.

    Wat ik eerst als vraag bedoelde:
    -De west- oost afstand van de snaren onderling bij het kielhoutje.

    Trouwens: Brug=kielhoutje??

    Hoe meer ik te weten kom hoe sterker ik voel dat ik niet genoeg weet, kom ik achter.
    Ik hoop niet dat u het erg vind dat ik blijf vragen stellen.

    Maar.. even op een andere vraag terug komend, ik zal dus een wat betere kwaliteit hout moeten gaan zoeken voor de stapel.

    Zijn er trouwens minimale diktes voor toegeschreven, of speciale vormen?
     
  18. BertBoonVioolbouw

    BertBoonVioolbouw |♫♫|♫

    Lid geworden:
    25 mrt 2003
    Berichten:
    4.902
    Homepage:
    @ Maurien Bart:
    Wellicht een idee om eens wat basis-litteratuur over vioolbouw uit de bieb te halen? Dan praat het een stuk gemakkelijker!
     
  19. Oosterhof Vioolbouw

    Oosterhof Vioolbouw Frits Oosterhof Beheerder

    Lid geworden:
    29 mrt 2003
    Berichten:
    14.250
    Homepage:
    Schriftelijk uitleggen wordt al gauw een heel verhaal en daarom moet ik Bert gelijk geven: veel antwoorden op de vragen zouden zijn beantwoord na het doorlezen van een aantal basiswerken over vioolbouw. Nu zult u die niet hebben liggen en daarom wil ik toch een aantal vragen beantwoorden.

    Ik zou me niet gaan bezig houden met het 'tunen' van een kam. Begin met het zetten van de stapel, pas daarna met het pas maken van de kamvoetjes en daarna de ronding en juiste hoogte van de kam. Teken de juiste ronding af aan de hand van de ronding van de toets en doe daar de aangegeven hoogten voor de G t/m E bij. Neem eerst een mm extra om later nog speling te hebben voor de afwerking.

    Voor een goede stapel is het het beste het geselecteerde hout te splijten, zodat de nerfrichting gevolgd wordt. Neem een vierkant stuk van 10 mm van voldoende lengte om te kunnen schaven (bijv. minimaal 20 cm) en schaaf dat volkomen vierkant, daarna door schaven er een achthoek van maken die vervolgens een mooi rond staafje van 6.2 mm oplevert. Ga na of deze diameter door het rechter f-gat wil. Als dat niet lukt, dunner schaven.
    Het lijkt me een beetje overdreven om nu speciaal stapelhout te gaan bestellen. Misschien heeft u ergens wel een afval stukje fijn-nervig vurenhout liggen van een paar jaar oud? Dat zou eventueel gebruikt kunnen worden.

    Met de halve dikte van de snaar bedoel ik de afstand tussen de snaar en de toets.

    De afstand tussen de snaren in west-oost richting is afhankelijk van de breedte van het kielhoutje. Positioneer eerst de beide uiterste snaren, voldoende ruimte over latend aan weerszijden van de toets en verdeel de overgebleven ruimte in drieën. Zoek op internet eens een paar foto's van violen en kijk hoe dat er uit ziet, dan krijgt u een idee. Het aanbrengen van de posities voor de overige snaren gaat het beste met een kleine passer. Omdat de vier snaren ongelijke dikte hebben is het van groot belang dat het centrum van de aan te brengen inkeping gehandhaafd blijft. Gebeurt dat niet dan is dit door een ieder ogenblikkelijk te zien.

    Ik gebruik meestal het woord kielhoutje, maar ik zie ook wel eens 'brug' staan. Met beide wordt hetzelfde bedoeld.

    Wanneer de voetjes exact aansluiten op het bovenblad -hetgeen zeker de eerste keer niet zal lukken en veel ervaring vereist- kan worden begonnen met het wegsnijden van overtollig materiaal. De kam moet aan de kant waar de toets zit, dunner worden gemaakt. Omdat de E-zijde lager ligt dan die van de G-snaar is de kam bij de E veel dikker. Er moet een geleidelijke overgang gemaakt worden vanuit het centrum van de kam naar de bovenkant.

    Ik hoop dat u nu weet wat u met uw vraag over 'het inkorten van de kam' bedoelt, want ik weet het niet. Een kam inkorten klinkt mij nogal vreemd in de oren.

    Hiermee kunt u hopelijk weer vooruit?

    Frits
     
  20. Maurien Bart

    Maurien Bart Maurien Bart

    Lid geworden:
    2 jan 2013
    Berichten:
    280
    Homepage:
    Een nieuwe kam uit de winkel is vrijwel rond aan de bovenkant, Als ik met zo'n nieuwe kam ga spelen moet ik mijn arm/ hand enorm hoog houden om de G snaar te bespelen, ook moet je om naar een andere snaar te gaan een enorme hoekverandering van je strijkstok maken bij een nieuwe kam.
    Persoonlijk vind ik het fijner om (grotere kans op 2 snaren tegelijk aan te spreken) een zogenoemde vlakkere kam te hebben, waarbij de oost zijde van de kam lager is als de west zijde om makkelijker de G- snaar te bespelen.

    Echter hoe veel kan er af? Ik moet een andere kam hebben, een nieuwe stapel en in de loop van de tijd (als ik vioolspelen leuk blijf vinden) nieuwe stemknoppen en strijkstok (of gewoon een goede viool).

    Dus als ik nu wéér te veel van de kam (aan de oost kant) af haal, zodat de kam zorgt dat het geheel gaat rammelen, blijf ik bezig.

    Daarom mijn vraag;
    Hoeveel mag er vanaf zonder dat het gaat rammelen?

    Het voetje passend maken is overigens niet het probleem, alleen duurt het enorm lang;
    Eerst schuurpapier korrel 80 op het bovenblad vastmaken met plakband, dan een lijn aftekenen tussen de f- gat inkepingen en dan schuren over die lijn lettend op de hoek van 90 graden van bovenblad t.ov. de kam tekst/ opdruk naar het zuiden. Afijn, tegen die tijd dat het passend is met korrel 600 zijn beide voetjes tot aan de verdunning bijna weg geschuurd. De 2 voetplaatjes (ik weet de term niet) zijn ongeveer dan nog maar 0,8 mm (dus hij heeft dan nog wel beide "benen").

    Als dit forum niet "Bouw" zou heten, maar "Wanneer breng ik mijn viool naar de vioolbouwer?", dan zou ik stoppen met vragen :D

    Weer een andere vraag:
    - Moet het kielhoutje vastzitten??

    Ik heb van mijn kielhoutje de lijm af gehaald, dat schuurt makkelijker.
    Ik vind het vreemd als er lijm op moet, het blijft toch door de snaar spanning gewoon op zijn plaats? Ook vind ik het vreemd dat de brug van teflon is, kan ik misschien meranti hout voor de brug gebruiken?

    Alvast erg bedankt voor uw tijd en antwoorden!
     

Deel Deze Pagina