De site (blog?) Violinist.com van Laurie Niles bevatte kortgeleden een bijdrage aangaande de kwaliteit van iets duurdere Chinese violen. Voor wie deze bijdrage (nog) niet kent: http://www.violinist.com/blog/superiorviolins/20153/16675/ Overigens liet deze bijdrage mij achter met een vraag. Meerdere eigenlijk, maar ik ga toch geen andere viool meer kopen. En die vraag betreft de vaststelling van een ten tonele gevoerde insider dat de snaarlengte tussen de kam en het (begin van het) staartstuk 5,5 cm dient te bedragen. Die afstand bedraagt bij mijn viool 4,5 cm, maar ik moet toegeven die snaarhouder er zelf op te hebben gezet Is die afstand van 5,5 cm een wetmatigheid dan wel een ervaringsfeit? Of gewoon de mening van een eenling? Ronald
Die 5.5cm is een uitgangspunt (verhouding tot de trillende snaarlengte) en een optimum, maar dat wil niet zeggen dat een iets andere afstand altijd hoorbaar veel slechter zou klinken. De verhalen over de "iets duurdere Chinezen" zijn zo langzamerhand bekend en breed geaccepteerd. "Iets betere Roemenen" hebben op dit moment mijn voorkeur!
Bij een 4/4-viool zou de trillende snaarlengte precies 330mm bedragen. Voor een correcte uitgangspositie van het gedeelte tussen kam en staartstuk houdt men 1/6 van die trillende snaarlengte aan: 55mm. Maar niet iedere 4/4-viool is correct gebouwd en het kan daarom zijn dat die 55mm niet klopt. Beter is dan de factor 1/6 te hanteren. Ik heb wel eens meegemaakt dat op 4/4-viool een 3/4-staartstuk was gemonteerd, dan heb je veel meer dan 55mm aan snaarlengte tussen kam en staartstuk! Het gevolg kan zijn, dat een of meerdere snaren 'vreemd' klinkt. Hetzelfde krijg je bij de toepassing van fijnstemmers: die 55mm wordt niet bereikt.
@Frits, Ontstaat bij een grotere snaarlengte tussen kam en staartstuk dan niet de kans op een wolftoon?
Soms kan dat inderdaad een wolftoon opleveren, maar er zijn meerdere oorzaken die dat tot gevolg kan hebben.
Maar nou even over het hout dat in China groeit: ik heb verhalen gehoord over dat China geen goed violenhout heeft. (Daarvoor moet je naar Oost-Europa.). Het grootste deel van China ligt een stuk dichter bij de evenaar dan Tjechïe, Slowakije; alleen Roemenië ligt op dezelfde noorderbreedte als het noordelijkste deel van China. Daar moet toch goed hout zijn?? Maar wie kan mij vertellen hoe het zit?
China heeft (had) prima violenhout in de vorm van Himalaya-esdoorn. Probleem is alleen dat het voor het overgrote deel gewoon is weggekapt. Men importeert nu massaal Karpaten-esdooorn uit Roemenië (totdat ook dat op is?)
Ik heb aan mijn altviool (en manlief en dochterlief op hun beide violen) en schuin staartstuk zitten waarbij de hoogste snaar een iets kortere afstand heeft vanaf de kam tot staartstuk en de laagste snaar een veel langere afstand (er zit dus een verlengde laagste snaar op omdat de standaard maat niet past). In ons geval is bij alle 3 de instrumenten het geluid duidelijk hoorbaar verbeterd door de sterkere resonantie van de snaren. Het geluid is "opener" geworden en "voller". Afstand van kam naar staartstuk heeft dus duidelijk invloed op de klank.
Ofschoon ik er, behoudens het opzetten van nieuwe snaren, niet over peins aan mijn viool te knutselen, heb ik toch geprobeerd de afstand tussen de kam en de voorkant van de snaarhouder op 5,5 cm. te brengen. Want bij het meten bleek dat de trillende snaarlengte inderdaad 33 cm. bedraagt. Helaas was sprake van een compromis, want de meest krappe stand van de snaarhouder bood maar ruimte tot circa 5 cm. Voor de goede orde: de 'lus' van de snaarhouder bestaat uit een nylon koordje met schroefdraad en twee moertjes. Maar wellicht biedt een andere constructie meer mogelijkheden. En dan de $ 64.000 vraag: maakt het wat uit? Sowieso een moeilijk te beantwoorden vraag, want -zelf spelend- het geluid van een viool te beoordelen vind ik erg lastig. Mijn echtgenote hoef ik het ook niet te vragen, want haar mening over (mijn) vioolspel overschrijdt de grens van het in druk toelaatbare. Maar ik heb de indruk dat zowel de D- als de A-snaar wat opener klinken. Alleen weet ik niet of dat is terug te voeren op de verlenging van de niet-trillende snaarlengte. Want (er is altijd een want). Honderd jaar geleden of zo speelde ik in een jeugdorkest. En zo nu en dan was sprake van te spelen werken of passages waarin de strijkers een sourdine moesten gebruiken. Van die zwarte dingen. Maar die was ik voortdurend kwijt of leende ze uit en zag ze nooit meer terug: geen onbetrouwbaarder volk dan muziekstudenten. Dus bleef ik die dingen kopen, hetgeen (toen) Zoltan Racz tot de verzuchting bracht of ik die dingen soms op at? Hij raadde mij toen een andere sourdine aan. Een nylon buisje dat met behulp van twee klemmetjes aan de D- en A-snaar werd bevestigd. Door dat buisje tegen de kam aan te schuiven werd het beoogde effect verkregen. En je kon het niet kwijtraken. Inderdaad, want dat ding zit al tweeënvijftig jaar op mijn viool. Tot het moment dat ik met die snaarhouder ging experimenteren. Dus blijf ik met de vraag zitten of de veronderstelde klankverandering het gevolg is van de kleine wijziging in de niet-trillende snaarlengte dan wel het verwijderen van de semi-permanente sourdine. Maar als ik in de toekomst de kreet 'con sordino' zie opduiken, zet ik wel een wasknijper op de kam Ronald
