Hoi allemaal, ik ben in het bezit van een mooie viool uit 2003 (gemaakt door Hendrik Zick in Eindhoven voor degenen die hem kennen) en hij heeft destijds 2400 euro gekocht. Maar nu ben ik op zoek naar een viool van rond de 5000-6000 euro. Het probleem is dat ik geen andere vioolbouwer ken dan de net genoemde. Mijn vioolleraar heeft me aanbevolen langs te gaan bij Vedral in Den Haag. Maar na wat rondzoeken kom ik erachter dat dhr. Vedral is overleden en dat zijn winkel niet langer open is (is dit juist?). Verder vond ik ook de vioolbouwer Bouman in Den Haag. Zover ik begrijp is ook dhr. Bouman onlangs overleden. Is het juist dat zijn winkel nog open is? Ten slotte nog dhr. Paardekooper in Den Bosch, ik ken enkele mensen die bij hem een instrument hebben gekocht. Maar ik ben zelf nooit bij hem langs geweest. Mijn vraag is of er iemand is die ervaringen heeft met deze vioolbouwers en misschien ook andere vioolbouwers in Nederland kan aanbevelen. Door al het zoeken zie ik door de bomen het bos niet meer. Ik ga zeker na de kerstdagen even langs deze drie vioolbouwers, maar als jullie aanbevelingen hebben hoor ik het graag. Ik stel jullie advies zeer op prijs!
Waarom zoek je een viool van 5000 à 6000 euro? Bevalt de viool van 2400 euro niet meer? Zit de kwaliteit van een instrument in de prijs? Je houdt op deze wijze de dwaze vioolhandel in stand die het normaal vindt dat er instrumenten over de toonbank gaan voor prijzen waarvoor een normaal mens een huis koopt! Nogmaals: de klankkwaliteit zit hem niet in de prijs. Chinezen bouwen op dit moment violen voor weinig geld en ze bouwen prachtig! Kijk eens op internet. Je krijgt voor een paar honderd euro echt wel waar voor je geld.
Het zou natuurlijk niet met de werkelijkheid overeenkomen, wanneer een prachtig klinkend instrument wat er ook mooi uitziet qua lak en vorm en dus goed gebouwd is, goedkoop zou zijn. In die zin ben ik het niet met Liuwe eens. Maar, anderzijds voel ik wel aan waar Liuwe op doelt: je kiest een instrument niet op basis van zijn marktwaarde! Ik zou ook nooit een vioolbouwer benaderen met de vraag: “ik zoek een instrument maar zij mag niet meer kosten dan €4000,=”. Neen, ik zou zeggen geen behoefte te hebben aan een gerenommeerde oude Italiaan, om in ieder geval die prijsklasse uit te sluiten. Ik zou een aantal violen testen zonder te weten wat ze moeten opbrengen en ook en vooral zonder te weten wat de naam van de bouwer is, want zodra er een Italiaanse klank aan verbonden is wordt de suggestie gewekt met iets geweldigs van doen te hebben. Al gauw zullen er een of twee uitspringen. Daarna kan het best voorkomen, dat het geselecteerde instrument niet eens zo gigantisch duur is, hoewel het omgekeerde ook voorkomt! In dat laatste geval heb je een persoonlijk oordeel kunnen vellen over wat een hogere prijs aan meerwaarde in klank kan opbrengen. Anders wordt het wanneer je een opdracht tot de bouw krijgt: toen ik de opdracht tot het bouwen van een 7/8 viool kreeg, had ik geen 7/8 op voorraad. Dan kan er niet proefgespeeld worden en dan moet je tot een aantal afspraken komen, voordat met de bouw gestart gaat worden. Een geheel handmatig gebouwd instrument mag natuurlijk best wat kosten, dat kan ook niet anders want je bent er al gauw een 200-300 uur mee bezig. Reken zelf maar uit wat het instrument dan moet kosten met een bepaald uurloon. En dan hoeft het voor mij echt niet tegen een garagetarief, want dat is belachelijk hoog tegenwoordig! Wil men de aanschafprijs van een handgebouwde viool omlaag hebben, dan zit er niets anders op, het aantal bestede uren omlaag te brengen! Eenmaal op dit punt aangeland zijn er ongekend veel mogelijkheden: import van voorgefreesde bladen, import van reeds voorgebogen ribben, van kant en klare krullen, kant en klare “witte” violen en dan in combinatie met Chinese import, ja, dan ga je die kant op die Liuwe een beetje wil(?). Aan die instrumenten wordt dan later nog even de laatste hand gelegd, kam pasgesneden, de juiste snaren erop, de stemsleutels precies passend en gangbaar gemaakt en tenslotte het geheel voorzien van een mooie lak. Dan hangt het nog van de eerlijkheid van de vioolbouwer af, of er ook nog een label in komt met diens naam erop. Natuurlijk, zo af en toe zitten daar redelijk tot goed klinkende violen bij, die niet zo gek veel kosten voor een”handgebouwd” instrument. Maar om -in dit specifieke voorbeeld- het nu een handgebouwd instrument te gaan noemen, ben ik van mening dat we daar heel terughoudend mee om moeten gaan. Liuwe schreef: "Voor een paar honderd Euro echt waar voor je geld"? Ik vraag het me af! Frits
Ja, ik chargeerde een beetje natuurlijk, maar ik vind de vioolhandel zo wie zo een rare wereld. Want wat is de doelstelling? Je wilt een goed klinkend instrument dat er ook nog een keer goedgebouwd en mooi afgewerkt uitziet. Kijk dan maar eens op Internet wat je kunt krijgen: de prijzen lopen uiteen van 200 tot 600.000 euro! Een viool van 1000 euro ziet er in grote lijnen net zo uit als een viool van 10.000 euro, met wat laktrucs kun je voor een appel en een ei alles imiteren wat je wilt! Maar je moet dan wel die laktrucs kennen. Een voorgefreesde krul is met wat snijwerk best te vermaken tot een krul die handgesneden lijkt. Tel uit je winst! En zo weet je eigenlijk nooit zeker wat er handgemaakt is aan een handgemaakte viool. Want je krijgt alleen het eindresultaat te zien, dat houd je dan glimmend en wel onder je kin en dat strijk je dan aan en dat bevalt dan al of niet. Maar bouwtechnisch is die Chinese viool van 800 euro op precies dezelfde wijze gebouwd als die Vanzandt-viool van 9000 euro, ze hebben beide precies dezelfde onderdelen en ze zullen elkaar ook wat klank betreft niet veel ontlopen, want dat is ook nog een keer subjectief. En daarom vind ik die grote prijsverschillen zo merkwaardig! Want de viool als ding heeft een uiterlijk dat al zo'n 200 jaar bestaat (in moderne vorm) en dat uiterlijk kent geen grote vormverschillen, het gaat meestal om details. Het is slechts de mythevorming, nog daterend uit de Romantiek, die ervoor heeft gezorgd dat een viool magische eigenschappen worden toegedicht en het maken van een viool heeft gemaakt tot een soort toverkunst die slechts weinigen beheersen. Maar de realiteit is anders: er worden ook vandaag de dag nog duizenden prima instrumenten al dan niet handmatig gemaakt die de bespelers veel voldoening geven voor niet al teveel geld. Die viool van 2400 euro is vermoedelijk een prima instrument dat in niets onderdoet voor die viool van 5000 euro, maar dat onderscheid wordt ons door de handel aangepraat met mooie omschrijvingen als "nog meer draagkracht", nog "helderder". Gelukkig is hij die tevreden kan zijn met wat hij heeft.
Allereerst excuses als ik mensen op de verkeerde been heb gebracht wat betreft de prijs. Ik bedoelde niet dat de viool precies tussen de zo en zo euro MOET kosten. Natuurlijk zullen er violen die duurder en veel goedkoper zijn dan die prijs en dezelfde mooie klank maken, dat weet ik. Ik bedoel alleen dat het voor mij (student) een grote besteding is en daarom wil ik enkele adviezen wat betreft een goede vioolbouwer, niet over de te kopen instrument. Negeer maar wat ik heb geschreven over prijzen. Wat Frits vertelt over het uitzoeken van een instrument ben ik helemaal mee eens. Ik ga geen instrument zoeken omdat hij binnen een bepaalde prijsklasse is. De klank is voor mij het belangrijkste en of het instrument bij mij past. Naderhand zal ik pas kunnen bepalen of de prijs gerechtvaardigd is bij het instrument en wat ik uit het instrument kan halen. Natuurlijk moet er een limiet zijn in wat een persoon kan besteden aan het instrument. Stel ik vind een viool die prachtig klinkt en hij is ongelooflijk duur, ik ga toch niet alles wat ik bezit verkopen om het instrument te kopen. Misschien is de hoge prijs wel gerechtvaardigd aan de klankkwaliteit, maar daar heb ik gewoon het geld niet voor. In antwoord op Liuwe: Het instrument dat ik nu bezit is vooral goed in het maken van een open/volle klank. Ik ben echter niet zo blij met de aanspreekbaarheid en klankkleur. Ik zei niet dat ik een dubbel zo duur instrument wil met een dubbele kwaliteit. Ik ben gewoon op zoek naar een instrument dat beter bij mij past, de klank die ik wil kan produceren als ik erop speel, en dit is persoonlijk. Als hij zoveel kost binnen wat ik kan besteden is dat mooi meegenomen. Als hij te duur is, dan kan ik het niet betalen, simpel. Natuurlijk kan ik op internet een viool kopen van een paar honderd euro, misschien is het zelfs een prachtige viool. Je weet echter niet zeker of het instrument een prachtige toon heeft als je via internet besteld. Daarom zeg ik nogmaals dat het niet gaat om het instrument maar of jullie goede ervaringen hebben met vioolbouwers die mij kan helpen een viool te zoeken die bij mij past. Dat de viool van 2400 euro niet onderdoet voor die van 5000? Ik ga natuurlijk geen instrument kiezen die hetzelfde klinkt maar twee keer zo duur is en ook niet omdat het duurder is moet het wel van betere kwaliteit zijn. Ik ga maar zelf langs de genoemde vioolbouwers en kijken of ze een instrument hebben die echt bij mij past. Als de 'mijne' er niet bij zit zal ik bij een ander proberen. Ongetwijfeld zullen alle vioolbouwers mij kunnen helpen met zoeken.
Dan zal ik maar over de vioolbouwer reageren, al begrijp ik prima waarom de rest zo reageerden. Er komen ook vaak mensen op het forum die er veel minder van weten en dus wel veel meer alleen naar prijs kijken, ook die mensen willen "wij" het juiste advies geven. Dus het was ook alleen om je te helpen, maar dat begrijp je hopelijk wel. Zelf heb ik mijn cello bij Stam in Utrecht gekocht en daar ben ik heel erg tevreden mee. Mijn cello is wel een (nieuw) chineesje, maar was in verhouding gewoon beter dan de franse en de duitse (oudere) cello's die er bij lagen. Stam heeft de cello wel afgewerkt, maar niet zijn etiket erin geplakt en hij was heel eerlijk over alle instrumenten (vond ik). Maar er zijn veel meer goede vioolbouwers. Vedral is inderdaad opgeheven, voor zover ik weet zijn alle instrumenten uit zijn zaak op veilingen verkocht. Bouman is inderdaad een tijdje (ik weet niet meer precies hoelang) geleden overleden. Of de zaak nog open is weet ik niet. Succes met het vinden van een instrument. Daphne
De winkel van Vedral is helaas gesloten, eergisteren heb ik nog wel een kort gesprek gehad met mejuffrouw Vedral, maar de winkel is dicht. Vorig jaar is ook de heer Bouman overleden, maar de winkel is gewoon open. Als ik mocht kiezen, kies ik voor het instrument dat mij het meest aanspreekt, "bekoort". Zelf speel ik op een instrument van een oudtante. Een heel mooi instrument, geen concert instrument. Hoewel… Stop het eens in de handen van Perlman en alles klinkt. Natuurlijk kan ik hier uren over zitten door zeveren maar niet het bedrag bepaald de muzikale waarde van een viool (instrument). Remi
Hier staan een aantal zinnen die de kern van het probleem helemaal treffen: want ja, natuurlijk kan een voorgefreesde krul een beetje worden aangepast, versneden, mooier gemaakt. En hetzelfde verhaal geldt voor voorgefreesde bladen; een beetje dunner hier en een beetje de vorm veranderen daar, beetje lijm er tussen, mooi lakje erop en klaar. Alweer een “handgebouwde” viool. Bijna klaar terwijl u wacht. En: voor weinig geld. Nu komt dan de grote vraag; is zoiets nog eigen werk? Ja of nee? Het begint al met de gewetensvraag voor de “bouwer”, beter gezegd de assembleur: komt er een eigen label op of niet? Voor mij een dikke: Neen!! Want dit neigt toch wel heel erg naar misleiding. Nog een stap verder: wanneer ik me goed herinner was het Liuwe die eens een bouwpakket had gekocht van een viool die hij wilde omvormen tot een Barokviool. Is de assembleur hier ook de bouwer? In dat geval hebben we er een vioolbouwer bij: Liuwe. Nee, gekheid, dit is alleen maar de delen samenvoegen met een beetje lijm ertussen en heeft niets met vioolbouw te maken. V.w.b. het "tevreden zijn met wat je hebt": wanneer ik naar mijn eigen ervaring kijk, heb ik gemerkt dat naarmate de vaardigheden verbeterden en het vioolspel steeds volwassener werd, dat je iets mist aan het instrument, iets wat je er graag zou willen uithalen maar wat niet lukt, welke inspanning je ook aan de dag legt. Hoe kan dat? Dat komt eenvoudig omdat dat wat er niet in zit er ook niet uitkomt! Het ligt dus aan het instrument. In zo'n geval kan men best ontevreden zijn, dat is helemaal geen schande. Het getuigt tevens van een muzikale ontwikkeling en opgebouwd klankideaal wat men nastreeft. Niet iedereen die in de middenfase van zijn vioolspelontwikkeling zit, heeft de beschikking over een topinstrument. Ik in ieder geval toen niet. "Vioolbouw is geen magie". Maar vermoedelijk kijk je (Liuwe) hier toch wel een beetje al te simplistisch tegen aan, want wanneer het allemaal zo is als jij zegt, zouden er toch hordes modelbouwers moeten zijn die stuk voor stuk een Stradivarius in elkaar kunnen lijmen. De bouwdozen zouden dan wellicht voor € 50,= (ik noem maar een bedrag) te verkrijgen zijn bij de Chinese Volksrepubliek (exclusief verzendkosten en BTW natuurlijk), te bestellen via Internet. Gelukkig maar dat het een 'beetje' anders is. Vioolbouw heeft iets ongrijpbaars hetgeen de bouw nu juist zo interessant maakt, althans vind ik. Frits
Als je in Brabant woont en in de buurt wilt blijven, ga dan ook eens naar Pot & Van Dalen in Breda. In Turnhout schijnt ook een goede bouwer te zitten, net als in Roermond.
Dank jullie wel voor de reacties. Ik heb inderdaad het gevoel dat de viool die ik nu bezit niet de toon kan produceren die ik wil. Misschien had ik vroeger wel een ander klankideaal en is deze de laatste jaren veranderd. Het uitproberen van verschillende snaren heeft mijn viool wel dichter bij mijn smaak gebracht, maar mijn ideale toon, nee dat is niet bereikt. Je kunt dus zeggen dat ik niet geheel tevreden ben. Jammer dat de winkel van Vedral is gesloten. De goede ervaringen van mijn vioolleraar met deze vioolbouwer hadden mij wel nieuwsgierig gemaakt naar zijn winkel te gaan. Gisteren heb ik na een uitvoering nog wat nagepraat met enkele orkestleden. Ik heb goede verhalen gehoord over dhr. Christiaens en dhr. Stam. Aangezien ik in Zuid-Holland woon zal ik denk ik eerst in Den Haag een kijkje nemen. Ik kom ook geregeld in Brabant dus deze optie houd ik ook open. Bedankt!
Frits, Ik kan heel ver met je meegaan, maar in één opzicht niet en dat is de magische kant, het "ongrijpbare". Al in de 17de eeuw was vioolbouw een (kunst)ambacht dat ook als zodanig georganiseerd was. Ik ben ervan overtuigd dat elk atelier bepaalde onderdelen gewoon liet maken bij iemand anders (wel een gildebroeder natuurlijk) en dat een viool helemaal niet het product van één persoon was. Voor onze huidige normen is dat de gewone praktijk: één persoon maakt de hele viool en dat maakt dan die viool ook extra duur. Maar onze normen zijn niet die van de 17 en 18de eeuw! Lees maar eens in"400 jaar vioolbouwkunst in Nederland", daar wordt ergens opgemerkt dat veel krullen van verschillende Amsterdamse bouwers van één hand lijken te zijn! En dat is ook geen wonder: men was praktisch ingesteld, er moest brood op de plank. En binnen het gilde waren vele vaardigheden ruim voorhanden. Ja, het druist in tegen ònze manier van kijken naar een kunstambacht, maar het was wèl de realiteit van die tijd. Rembrandt en Rubens deden dat met hun schilderijen toch ook? Waarom zouden vioolbouwers toendertijd dat anders hebben georganiseerd? Scrupules? Kom nou, eten moest er komen! Kijk Frits, A.S. te C had ook drie zonen in de werkplaats, we hebben het er al in eens eerder over gehad, nou, die jongens veegden echt niet alleen de vloer voor vader aan! Alleen: we weten niet hoe de arbeidsverdeling was, dat is zo jammer. Maar alleen al het feit dat die zonen na vaders dood nog uitstekende violen konden bouwen zegt al genoeg, dat hadden ze niet gekund als ze geen routine hadden opgedaan tijdens vaders leven. Daarom: het in elkaar zetten van door anderen gemaakte onderdelen is al een heel oude praktijk, het samenvoegen van de delen tot iets bruikbaars is ook al een hele klus. Maar een èchte vioolbouwer in de huidige betekenis van het woord: nee. En dat ben ik ook niet. Zo zal ik me ook nooit noemen. Trouwens, mijn in China besteld halffabrikaat (kast en losse hals/krul) is voor €83 wèl een wonder van vakmanschap en materiaal, ik voel me daar behoorlijk schuldig onder...
Leon Christiaens is idd ook een goede. Ik ken hem persoonlijk en het is een goede vent. En een cellomaatje van mij speelt op een cello die hij gebouwd heeft en dat is een mooi en fijn instrument.
Mijn dochter huurt al ruim 7 jaar een viool van Paardekoper, en in die jaren heb ik deze man als zeer begaan en kundig ervaren. Hij neemt absoluut de tijd voor je, heeft aandacht voor je wensen en denkt mee. Zelf heb ik een cello van Pot en van Dalen (eerst een huur-, inmiddels een eigen instrument) Ook daar word ik altijd super geholpen en ik ben zeer tevreden over de service en kundigheid. Ik denk dat je niet alleen af moet gaan op WAAR je je viool gaat halen, je moet maar net tegen het instrument aanlopen dat je het meest aanspreekt. En waar dat is? Voorbeeldje: ik ben bij twee vioolbouwers geweest toen ik een cello ging kopen. Ik had een bepaald budget (wie niet) en uiteindelijk de keuze tussen een instrument dat net buiten het budget viel (maar was nog wel net haalbaar) en een instrument dat iets meer dan de helft kostte. Deze laatste was over het geheel net iets eenvoudiger qua bouw, hout en afwerking, en de duurdere was waarschijnlijk een betere investering, maar toch had ik met die goedkopere een klik qua klank en spelen die ik bij de dure niet had. Ik heb dus echt gekozen op gevoel, en niet op verstand en prijs. En nu, nu mijn cello 'ingespeeld' raakt, en mijn docent meer en meer verrast (positief) met zijn klank en mogelijkheden, ben ik daar nog steeds erg blij mee.
@ Liuwe: “………mijn in China besteld halffabrikaat (kast en losse hals/krul) is voor €83 wèl een wonder van vakmanschap en materiaal…….” Dat lijkt me onmogelijk. Wèl mogelijk is, dat je versteld bent van zulk mooi materiaal en dat het allemaal piekfijn past of fraai glimmend is afgewerkt o.i.d. Zou het in dezen ook niet zo kunnen zijn, dat er wel enige kennis aanwezig moet zijn om zoiets op z’n juiste waarde te kunnen beoordelen? Als je ècht gelijk zou hebben, kan hier in NL geen vioolbouwer meer bestaan van nieuwbouw, laat staan het uitvoeren van reparaties, want de aanschaf van een bouwdoos met voor €83,= aan "vakmanschap en materiaal", ja daar kan niets tegenop. Ik denk dat ik er dan maar mee stop! Maar: ik stop er niet mee! Want ik geloof nog in vakmanschap en selectie van materiaal. Ik geloof ook nog steeds in het realiseren van een klankideaal, niet door anderen reeds uitgedacht (voor zover je dat aan de frees in de Chinese fabriek kunt toedichten!). Ik geloof evenmin in het reproduceerbaar kopiëren van klankkastjes. Want ook in China is geen enkel stukje (klank)hout gelijk aan zijn/haar voorganger, zodat hier al vele variaties worden geïntroduceerd. Alleen de vorm zal redelijke kopieën opleveren. Nu hangt het er nog vanaf, of de adspirant kopers in staat zijn verschillen (in klank) waar te nemen, want als dat niet lukt, kun je als verkoper bijna alles verkopen, zelfs bij een zaak als de Kijkshop of Conrad e.d. waar dergelijk materiaal ligt uitgestald voor nog geen €100,= compleet met koffer, hars, strijkstok, de allerbeste snaren en... stemfluitje. "Handgebouwde" akoetische gitaren: idem dito, "echt" vakwerk. Ik denk niet dat wij Liuwe het eens worden wanneer je de bouwdozen als acceptabele instrumenten ziet. Misschien wel als een bouwstudie of bouwproject om eens te zien hoe een Barokviool eruit zou zien en hoe die gebouwd zou moeten worden. Want nu zal er toch eigenhandig wat aan 'vermaakt' moeten worden, hoewel de bladen vermoedelijk onaangeroerd zullen blijven. Maar goed, het is al meer dan simpel de onderdelen samen te voegen met een klodder lijm. Er zit een grijs gebied tussen "met lijm samenvoegen" of iets geheel of gedeeltelijk vermaken tot een acceptabel instrument. Frits
Beste Frits, Ik heb in mijn leven al heel wat violen gezien, in allerlei stadia van bouw, in musea en werkplaatsen, dan mag ik wel stellen dat ik redelijk tot oordelen ben bevoegd. En ik praat nu ook niet over bouwdozen, maar over een viool die tot op het aflakken bijna klaar is. En dàn spreek ik mijn verbazing uit over het feit dat zoiets tegenwoordig zo geleverd kan worden, voor zo weinig geld. Vioolbouw is ook onderhevig aan economische wetten en natuurlijk zal een vioolbouwer-met-reputatie zich nooit bezondigen aan het afmaken van een pre-fab-product. Maar die vioolbouwer met weinig of geen reputatie? Die handige lakker cq kamsnijder cq stapelzetter? Ik weet niet.. En mijn beweegredenen zijn in die zin zuiver, dat ik gewoon kennis wil opdoen over de constructie van zo'n barokviool en daar dan mee experimenteer. Ik weet ook wel wat ik fout doe: mijn hals deugt niet, die is tè modern, die zou dikker moeten. Maar ondertussen kan ik wel lekker lakken, polijsten, proefjes doen met verschillende diktes stapels, enzovoort, zonder dat mijn kinderen te kort komen. En àls er straks geluid uit komt en naar ik hoop ook nog van enige kwaliteit, dan kan ik heerlijk Telemann spelen, of Händel, op iets wat ik dan wel niet zelf heb "gesneden" maar wel heb gelakt, afgeregeld, en ook dat geeft voldoening. Ik denk eerlijk gezegd dat wij het in de meeste opzichten best eens zijn, maar jij bent een aantal stadia verder dan ik, omdat jij die "drive" hebt tot het zelf helemaal maken van het instrument, ik heb daar grote bewondering voor. Maar ik ken in dezen mijn eigen beperking en ik durf en wil dat dus niet. Noem mij maar wat "gemakzuchtiger" in dit opzicht. Heb ik ook tijd over om leuke lessen voor mijn leerlingen te maken, want dáár moet ik van leven! Heeft iemand ook ervaring met het prepareren van been? Ik heb nu de kielhoutjes van been gemaakt, uit en soepbot, uitgekookt in water en azijn, later in biotex. Zijn er meer recepten bekend? Moet het bot ook nog in soda? :|
......."Heeft iemand ook ervaring met het prepareren van been? Ik heb nu de kielhoutjes van been gemaakt, uit en soepbot, uitgekookt in water en azijn, later in biotex. Zijn er meer recepten bekend? Moet het bot ook nog in soda?......" Ik ben er ook ooit eens mee aan het experimenteren geslagen (een hele serie botten van schapen, behandeld met soda), totdat ik erachter kwam, dat gewoon een stuk gebleekt bot kopen eigenlijk toch ook wel handig was. Waar koop je zoiets dan? Wel, dat valt reuze mee: in België bij ProArte (Antwerpen). Ik heb van een stuk bot een kielhoutje gemaakt, diverse versieringen voor een gitaarkam, een brug en voor vele andere doeleinden. Ik had toen diverse afmetingen aangekocht om een beetje voorraad te hebben. Ze hebben ze in allerlei maten en het kost bijna niks. Voor een massief blokje van 70 x 11 x 10 mm betaal je € 6,29 (incl. 19% BTW, prijzen van 2006). Een paar andere verkrijgbare afmetingen: 100 x 6 x 4 mm, 85 x 10 x 4mm: €2,10. Ik zaagde de boel op de lintzaag in de gewenste afmetingen, daarna vijlen en spiegelglad schuren. Gaat uitstekend. Om kort te gaan: je kunt hun website bezoeken en de catalogus downloaden, dan heb je een beetje een idee. Misschien wil je dat wel helemaal niet en ga je voor het zèlf doen, dan mag je deze tekst weer vergeten. Frits
Ach Frits, Dat gewoon kopen bij iemand die het spul al heeft is dus al een heel oude praktijk... Maar ik heb gemerkt dat als je iets op internet koopt, dat je dan verhoudingsgewijs nog al wat geld kwijt bent aan verzendkosten. Mijn broer heeft een tweeklaviers klavecimbel gebouwd en de verhoogde toetsen belegd met been dat hem door een slager was geleverd. Hij had er een speciaal schaafwerktuig voor gemaakt, zodat hij alle beenplaatjes 1 à 1,5 mm dik kon krijgen. Ik heb het soepbot gewoon gezaagd met een ijzerzaag, ook al omdat ik niet veel nodig had. Mijn broer waarschuwde me echter voor vet dat nog uit het bot kon komen en dan de boel doet vergelen. Ik zie wel. Momenteel hoef ik niks aan mijn viool te doen, alles is gelakt en ik wacht nu op uitharding van de bovenste twee kleurloze laklagen; ik hoop over drie weken de lak te kunnen uitpolijsten, maar dat is best moeilijk: je komt gemakkelijk in de verleiding dat polijsten te vroeg te doen, omdat je dan de viool speelklaar kunt maken. En ik ben best nieuwsgierig naar het klinkende resultaat! Wat is dit toch wel een leuk forum!
Klopt! Geld is maar een betrekkelijk iets. Maar zèlf been prepareren is ook een leuke ervaring. Ik heb daar trouwens een leuk boek voor: "Handwerksboek voor jong en oud", naar het Deensch van N.C. Rom bewerkt door V. Titsingh, met een inleidend woord van F.W. van Eeden., verschenen bij Tjeenk Willink in 1889! Het boek leert je hoe je verf kunt maken, maar ook borstels en kwasten. Ook hoorn bewerken komt aan de orde , gipsgieten, boekbinden, houten, kortom, een rijke bron.
Het werken met beenderen (bot) ben ik ook een tijdje geleden mee bezig geweest, gewoon voor de lol. Gewoon vanuit een soeppakket het overgebleven stuk bot zitten bewerken, zagen met de ijzerzaag. Zelf heb ik het stuk bot niet gebleekt maar wel met soda ontdaan van alle vet en vleesresten. Voor het ontdoen van de vleesresten kun je het bot natuurlijk uur na uur koken of in een oplossing met een soda laten pruttelen tot er geen vlees meer op het bot zit. Voor het bleken van het bot/been kun je het beste waterstofperoxide gebruiken, gewoon de 4% oplossing die bij de drogist te koop is. Oh ja gewoon 24 uur het stukje bot in de peroxide en het is de komende 100 jaar prachtig wit. Ook kun je met UV gaan werken of een combinatie van beiden, bedenk wel dat de konijnen schedeltjes die wij vroeger in de duinen gingen verzamelen in de zon gebleekt waren. Wil je gebruik maken van ivoor dan is er natuurlijk het fossiele ivoor (heel duur) maar wil je gewoon ivoor dan kun je uitkijken naar o.a. slachttanden van wrattenzwijnen en zo Remi
