Vioolconcert van Berg

'Een nieuwe lente, een nieuw geluid'
Voorjaarsconcert Helikon Symfonieorkest 10 april 2008

Het motto van het voorjaarsconcert van Helikon Symfonieorkest is ‘een nieuwe lente, een nieuw geluid’. Vernieuwing staat hierbij namelijk centraal. Onder leiding van gastdirigent Libia Hernandez en in samenwerking met de jonge violiste Carla Leurs speelt Helikon een programma met werken van componisten die in hun tijd zorgden voor nieuwe impulsen in de muziek.

Het concert vindt plaats op 10 april a.s. in de Eindhoven Airport Zaal van Muziekcentrum Frits Philips (Eindhoven). Het begint om 20.15 uur. Kaarten kosten vijftien euro (twaalf euro voor houders van een CJP) en zijn verkrijgbaar aan de kassa van het Muziekcentrum en bij de orkestleden.

Op het programma staan Sonata pian’e forte van Giovanni Gabrieli en het concert voor viool en orkest van Alban Berg, getiteld Dem Andenken eines Engels. Helikon besluit het concert met Beethovens zesde symfonie in F op.68, Pastorale.

De koperblazers van Helikon openen het concert met de Sonata pian’e forte (1597) van Giovanni Gabrieli. Hij was als componist verbonden aan de San Marco in Venetië. Met name op het gebied van meerstemmigheid en het experimenteren met ‘surroundeffecten’ was hij een van de belangrijkste vernieuwers van zijn tijd. Dit hoor je terug in de Sonata pian’e forte. Bovendien is dit het vroegst bekende werk in de muziekgeschiedenis waarin de dynamische aanduidingen piano en forte zijn voorgeschreven in de partituur.

Voor het hedendaagse concertpubliek is het vioolconcert van Alban Berg uit 1935 het meest vernieuwende werk op het programma. Dit komt omdat de componist gebruik maakte van de twaalftoonstechniek in plaats van traditionele toonsoorten. Desondanks is dit concert een van de meest geliefde composities uit de twintigste eeuw. De tragiek die er aan verbonden is, draagt hier zeker ook aan bij. Het concert is een soort requiem voor Manon Gropius, de dochter van Alma Mahler. Toen Berg aan het vioolconcert werkte, overleed zij op achttienjarige leeftijd en hij verwerkte haar leven en tragische dood in het concert. Daarom kreeg het de titel Dem Andenken eines Engels.

Om de lente in te luiden, speelt Helikon na de pauze de zesde symfonie van Beethoven, de Pastorale (1808). In deze symfonie, waarin Beethoven zijn ervaringen van het platteland verbeeldt, voerde hij talloze vernieuwingen door. Het is Beethovens eerste en enige symfonie met programmatische titels, het is zijn eerste symfonie in vijf delen en het is een van de eerste composities in de muziekgeschiedenis waarin niet zozeer het nabootsen van een buitenmuzikaal gegeven centraal staat, als wel de gevoelens van de componist hierbij.

De gastdirigent van Helikon Symfonieorkest is Libia Hernandez. Als contrabassiste speelde zij o.a. tien jaar bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest en de Amsterdamse Bachsolisten. Hier is zij mee gestopt om zich toe te leggen op een studie directie die zij afsloot bij Jac van Steen en Kenneth Montgomery aan het Koninklijk Conservatorium
in Den Haag. Sindsdien werkt ze als gastdirigent bij diverse Nederlandse en buitenlandse orkesten.

Carla Leurs is de soliste in het vioolconcert van Alban Berg. Ze studeerde o.a. in Den Haag, Basel en Cleveland. Haar studie sloot ze af aan de Juilliard School of Music (New York) bij Itzhak Perlman. Ze nam deel aan diverse internationale concoursen, waaronder het Tibor Varga concours waar ze de Grand Prix won. Sinds 2007 is Carla Leurs concertmeester bij de Radio Kamer Filharmonie. Daarnaast treedt ze regelmatig op met kamermuziekensembles.

 

In het Eindhovens Dagblad van 8 april staat een interview met onze gastdirigent waarin ze o.a. spreekt over het vioolconcert van Berg en het aanstaande concert.

http://www.ed.nl/uitcultuur/muziek/2942923/Over-tien-jaar-durven-meer-vrouwen.ece