Om het filmpje met de auditie heb ik erg gelachen. Leedvermaak? Het is maar een persiflage, niet toegeschreven aan een specifiek iemand. Of het 2 LP's lang nog steeds leuk is, kan je over discussieren natuurlijk; humor heeft ook alles met doseren te maken. Vroeger heb ik overigens ook wel eens vreselijk gelachen heb om de 'sauerkraut band' (als ik de naam nog goed heb), een compleet symfonie-orkest met soortgelijke uitvoeringen. Wat ik wel durf te concluderen, is dat het een perfectionist was en dat klaarblijkelijk ook van anderen eiste. Dat zal ongetwijfeld ook naar voren zijn gekomen in zijn omgang met leerlingen en zijn levenshouding in het algemeen. Maar het is glad ijs om te oordelen over iemands karakter als je de persoon alleen uit berichtjes uit de media kent.
Om eerlijk te zijn ben ik door de achtergrond, dan wel de ervaring van mijn familie wel zo begonnen. Zij het dat het niet om iemands privé leven gaat, want dat hield en houdt mij normaliter niet zo bezig. Mijn familie is nogal uitgedund in de Tweede Wereldoorlog. Verkeerde achternaam, zal ik maar zeggen. Mijn ouders hebben de oorlog wel overleefd. Ofschoon voor de oorlog fervente concertgangers, is de naam van Mengelberg bij ons thuis nooit meer gevallen. Van Beinum kon eigenlijk ook niet. Evenmin als de dirigenten van Otterloo en Jan Koetsier. Of Herman Krebbers, Cor de Groot en Theo van der Pas. En vele anderen. De lijst Duitse en Oostenrijkse dirigenten en musici was overigens nog langer. Mijn oudere broer kon nog wel eens verhalen over alle 78-toerenplaten die kapot werden gegooid. Voor zover de buren die platen hadden laten staan, uiteraard. Ik heb die afkeer ook jarenlang in stand gehouden. Dus voor mij geen Furtwängler, Böhm, von Karajan, Clemens Krauss, Schwarzkopf, Gieseking of Elly Ney. En Alfred Cortot natuurlijk, al was dat een Franse engerd. Toscanini was een twijfelgeval, want voor hij het licht zag was hij nogal een bewonderaar van Mussolini. Maar ja, dingen slijten. Ook gewoontes. Dus veel van de hiervoor genoemde namen staan weer gewoon op de plank. Niet allemaal, want tussen Mengelberg, von Karajan, Toscanini en mij is het nooit meer iets geworden. In muzikale zin dan. Nog een voorbeeld: Leonid Kogan, één van de vier violisten die ik het meest bewonder. De man was wel kolonel bij de KGB. Aan de andere kant: het is allemaal zo lang geleden. Hopf
Beste Hopf, Hier heb ik inderdaad niet aan gedacht: de gruwelen van de tweede wereldoorlog en de musici die heulden met de foute figuren dan wel dat ze laf aan hun eigen haggie dachten. Als je familie zo wordt uitgedund, ja, dan kan ik mij voorstellen dat hun muzikale bijdragen er gewoon niet "in "gaan. Je geeft ook aan dat het intussen aan slijtage onderhevig is geweest. Veel van die namen staan weer gewoon op de plank (alhoewel er altijd figuren zijn die toch té weerzinwekkend zijn). Eigenlijk wil je ook wel de muzikale kwaliteiten nu laten prevaleren. Mooi hoe je je tweestrijd bij Leonid Kogan aangeeft! Echter wanneer musici opportunistisch zijn, of zelfs politiek stelling nemen pro onderdrukker,massamoordenaar, en je weet dat als muziekliefhebber/concertbezoeker/grammafoonluisteraar, dan vergaat de plezier in hun muziek. Ik denk dan ook dat dit iets is dat puur een reactie is op wat allemaal is gebeurd (of in die tijd: gebeurde). Kunst, zoals muziek, vindt plaats binnen een maatschappelijke context en misschien is het naïef van mij te denken dat kunst pur sang moet worden beoordeeld. Muziek om de mooie klanken, ritmes, acoorden en overgangen en de toonvorming. Het zou zo mooi zijn...Maar de mens doet de medemens intussen vanalles aan en wreedheden zijn de wereld duidelijk nog niet uit..
Heifetz heeft in zijn tijd veel voor het vioolspel betekend in de zin van precisie. Hij speelde wat er stond. Dat was voor zijn tijd ongebruikelijk. Er werden fouten gemaakt en dat werd als interpretatie aangemerkt. Echter... muzikaal gezien vind ik hem een crimineel. Hij heeft nooit mijn hart weten te raken. Hij speelt alles hetzelfde en veel te snel. Maar technisch een alleskunner.
En ik betwijfel of hij de authentieke beweging ernstig genomen zou hebben. Ik heb zo'n vermoeden dat die ver van zijn bed was.
Misschien zag hij het wel als modegrilll van voorbijgaande aard. Er gaat verder natuurlijk niets boven een perfecte uitvoering zonder poespas, al die rare trillertjes brengen je alleen maar van het rechte pad, niet!?
Nou, ik vind de authentieke of liever gezegd historisch bewuste beweging zeer waardevol. Het klankbeeld is transparanter, waardoor polyfone structuren zoals bij Bach beter tot hun recht komen. Het zonder vibrato spelen is een belevenis op zich. Je krijgt een prachtige open groepsklank. Maar poespas komt er verder niet bij kijken hoor.
Ik heb in #26 alleen de hypothese opgeworpen over waarom Heifetz niets in een histrisch/authentieke uitvoering zou zien. het leek er inderdaad wel op dat ik het zelf niets vond maar dat is dus niet zo.
Muzikaal gezien een crimineel? Nee, hij verliest zich niet in übersentimentaliteit. Maar neem nou onderstaande opname, precies en transparant, maar ook heel gevoelig. (en dit keer géén filmpje, dus gewoon met de oren luisteren)
Overigens heb ik onlangs een documentaire over hem gezien; ik weet helaas niet meer wanneer of waarop. Maar het gaf inderdaad een beeld van een man die wel degelijk emoties had, maar die daar bepaald niet mee te koop liep (om eens een understatement te gebruiken), ook niet in zijn omgang met mensen. edit; gevonden: Jacha Heifetz: God's Fiddler (uitgezonden op Brava). Nu nog op zoek naar een link.
