Was Stradivarius bijziend?

Beste Frits,

Of de oude Stradivarius bijziend is geweest of niet, daar weet ik geen antwoord op en zal er denk ik nimmer achter komen. Maar zelf denk ik niet dat hij een bril nodig heeft gehad.

Te achterhalen is het natuurlijk niet meer, maar het zetten van de stapel zo als jij beschrijft heeft hij natuurlijk ook gedaan, alleen zijn bij al de door hem gebouwde instrumenten de stapels vervangen, de basbalk vervangen, de hals aangepast aan de grotere mensuur.

Zelf zit ik er wel eens aan te denken en denk dan aan b.v. de heer Vedral. Voor zover ik hem heb gekend was hij voor mij altijd een ouder persoon, op latere leeftijd heeft hij zich steeds met ons geliefde instrument bezig gehouden. Nieuwbouw zat er al jaren niet meer in, maar reparaties, taxaties, onderhoud en handel bleef hij drijven.

Het lijkt mij dat een zeer ervaren vioolbouwer een stapel met ervaring zet. Niet te strak met kans op scheuren van boven en of onderblad, niet te los met als risico dat de stapel omvalt bij het minste geringste.

Wat men (de echte kenners) kan zien is dat de hand van de meester op latere leeftijd niet meer zo vast is als vroeger. Natuurlijk blijft een viool een door mensen handen gecreëerd iets met al zijn kleine onvolkomenheden.
Op latere leeftijd is de inleg langs de randen niet meer zo precies, is het kanaaltje minder strak uitgehaald en is de inleg langs de randen minder fraai als in zijn glorietijd.

Echter hebben we het wel over een man van over de tachtig die nog steeds “fiolen” maakt.
Zelfs de “slechte” instrumenten van de hand van Antonio Stradivarius, gemaakt met trillende oude mannen handen zijn en blijven nog steeds zeer fraaie instrumenten en kunnen zich nog steeds toetsen aan menig nieuw instrument.

Kijkend en vergelijkend (foto’s) zie je op internet af en toe de mooiste modellen, zeer strak, zeer precies gemaakt, bijna 100% symmetrisch, zeer precies gelakt, mooi glanzend, dan weer satijnachtig als of er een vlies van satijn over de viool ligt. Ook kom je oude (auwe) lelijke vuile, vieze, gore instrumenten tegen van een kwaliteit hout waar wij nog geen potlood van zouden willen hebben.
Illustere Italiaanse namen wie droomt er niet van om een mooie oude Italiaanse viool onder zijn kin te mogen schuiven en er op te mogen spelen.
Zelfs Theo Olof was onder de indruk toen hij het Kanon van Paganini eventjes mocht bespelen.
Misschien draaf ik een beetje door maar het lijkt mij een zeer mooi moment om als violist de kans te krijgen om op een instrument te mogen spelen dat door Vedral is gebouwd en waar op Olof heeft gespeeld, en wat ook nog eens in handen is geweest van van Zweden (Jaap).
Laat staan dat je oog in oog komt met een Del Gesu of Stradivarius of Bergonzi, waar op niemand minder dan Kreisler, Micha Elman heeft gespeeld, een Stradivarius waar Itzak Perlman op heeft gespeeld (de Partello uit 1723) of de Soil, de Serdet.

Terug op het topic.
Ik denk niet dat de oude Stradivarius een brilletje nodig heeft gehad.

Verziend was hij zeker, eigenlijk vooruitziend, zijn vooruitziende blik in klank en volume!

Remi

 

1305
Alessandro della Spina, een Franciscaner monnik uit het klooster van Pisa, is als één van de eersten in staat om zelfstandig een bril te maken. Maar mogelijk komt de eer toe aan Salvarino d'Armati, die in 1317 overleed en in de kerk van Santa Maria Maggiore in Florence werd begraven; op zijn graf staat vermeld, dat hij de uitvinder van de bril is geweest.

1352
Tommaso da Modena, maakt een schilderij (te bezichtigen in de San Nicolokerk in Treviso, dichtbij Venetië) met daarop de eerste afbeelding van een bril met convexe (= vergrotende) glazen voor dichtbij. Op dit portret zien we Kardinaal Hugo de Province met zijn nietbril.

De vorm van deze oudste brillen is als volgt: de brilleglazen zijn in een dikke ring, eerst van ijzer, later van hout of hoorn, gevat, die op één plaats een uitsteeksel of steel heeft; de uiteinden hiervan worden met behulp van een nagel (niet) als een soort scharnier aan elkaar verbonden.
Het oudste Nederlandse woord voor bril is spiegel of oogspiegel, bril is eigenlijk een verbastering van Beryl, een halfedelsteen waarvan de glazen werden gemaakt.

De volgende eeuwen

De bril maakt een snelle evolutie door.
Mede door de ontwikkeling van de boekdrukkunst, ontstaat er een groeiende vraag naar leeshulpen. Montuur en glazen worden telkens verbeterd en gaan met hun tijd mee.

1404
De beugelbril is een technische verbetering op de instabiele nietbril: de 2 glazen worden door een soort boog verbonden. Deze bril is te zien op een schilderij van Konrad von Soest.

1420 tot 1700
De mutsenbril, een metalen bril die aan een hoofddeksel wordt bevestigd, komt in zwang. Deze bril wordt vooral door vrouwen gedragen.

1430 tot 1950
Het monocle, een verdere ontwikkeling van de leessteen wordt pas in de 16e eeuw gebruikt. Het glas wordt tussen wang en wenkbrauw geklemd. Later wordt de monocle een echt modeverschijnsel.

1517
Raffaël maakt een portret van Leo X met daarop de eerste afbeelding van een bril met concave (= bijziendheid-corrigerende) glazen.

1600 tot 1850
De knijpbril, Pince nez, die een veerconstructie boven de neus van ijzer of koper heeft, wordt in zeer veel uitvoeringen gemaakt.

1610
Snellius, stelt de optische formules en wetten op in een 5-delig werk over de optiek.

1715
Het Lorgnon, ook wel 'schaarbril' genoemd, is eigenlijk een omgekeerde nietbril. Deze bril is inklapbaar en door middel van een veer te openen. Later wordt de steel nog wat vergroot om niet te veel met de hand in het gezichtsveld te zitten.

1725
De Orenbril, ofwel Slapenbril, is een bril met aan de zijkant aangebrachte stangen. Om grip op het hoofd te verbeteren zitten er aan het einde van de stangen metalen ringen.

De kans is dus heel groot dat als Antonio Stradivari een bril nodig had, hij er gewoon een kon kopen, convex en concaaf waren toe al leverbaar.

In Cremona is er nog steeds een gezegde: Zo rijk als Stradivarius.

Remi

 

Beste Frits,

Je opende dit topic met:
Was Stradivarius bij-ziend en nu wil je ineens weten of hij ver-ziend is geweest of wat de gevolgen/nadelen er van zijn.

Beide hebben voor- en nadelen.

Remi

 

#1. Klopt, bijziendheid heeft het voordeel dat je klein en precies werk op korte afstand goed tot zeer goed kunt zien.

#2. Brillen, of een optisch hulpmiddel waren voorhanden. Bedenk echter wel dat ook voor de oude Antonio de jaren beginnen te tellen en dat de hand van de meester zijn superieure vastigheid begint te verliezen. De steeds ouder worden de meester zijn ogen gaan achteruit evenals de kracht in zijn armen.
Geestelijk is de oude meester nog steeds volledig aanwezig en toegewijd aanzijn werk.
Meesterlijk als je bedenkt dat een hoogbejaarde (die wij tegenwoordig in een tehuis tegenkomen) nog steeds bezig is met de constructie van een de viool.
Bijna onmogelijk is het te bedenken dat ook alle instrumenten van Stradivarius ooit ook nieuw zijn geweest. Ingespeeld moesten worden, veranderd zijn, aangepast aan de nieuwe klankwens en de wens naar een groter volume.

#3. Amen.

#4. De wens om een keer in de tijd te mogen terug gaan en te aanschouwen, hoe de grootmeester werkte, waar hij woonde, hoe hij er uit zag, hoe hij woonde, de wens om… de geschiedenis een heel klein beetje te… veranderen. De wens om, meer over deze grootmeester te weten, hem te leren kennen en dan er wel voor te zorgen dat er heel veel over het leven van hem bekend werd. De mensch Stradivarius.

Remi

 

Wellicht een wat prozaïsche gedachte, maar is het mogelijk dat Stradivarius aan het eind van zijn leven sommige precisiewerkjes door anderen liet doen? Italiaans pragmatisme? In de ateliers van Rubens en Rembrandt hanteerden ook anderen wel eens een penseeltje, zo hier en daar .....

Hopf

 

Frits en Remi,

Bij deze hele discussie over het al dan niet brildragen van Stradivari vergeten jullie dat Stradivari naar alle waarschijnlijkheid tussen pakweg 1715 en 1737 alleen maar in naam leiding gaf aan zijn werkplaats. De kans is uitermate groot dat hij de laatste twintig jaar van zijn leven geen viool meer heeft gebouwd! Hij heeft drie zonen gehad die het vak van hem hebben geleerd:
- Francesco (1671-1743)
- Omobono (1679-1742)
- Giovanni Battista (1703-1727)

Deze zonen zijn nooit getrouwd, maar hebben alle drie bij vader in de werkplaats het vak geleerd. Denken jullie nou echt dat deze zonen alleen de houtkrullen hebben mogen opvegen en verder een beetje toekeken hoe vader aan het knutselen was? Kom nou, deze zonen hebben gebouwd, honderden violen! Ze moesten aan de vraag voldoen, er moest brood op de plank, vader heeft hun zijn manier van werken geleerd en ze werkten dus alle drie in de traditie van vader. Zo werkte toen het gildewezen. Ze zullen de etiketten van vader hebben gebruikt en het bleven natuurlijk Stradivari-violen. Reken er maar op dat ze precies volgens bepaalde maatstaven hebben gewerkt, hierdoor is de stijl van werken als Stradivari te herkennen, met kleine variaties. Heb je wel eens een foto van een viool gezien uit Antonio's laatste periode? Keurige inleg, mooie krullen, "typisch Stradivari", ja, Francesco of Omobono! En die woorden "d'anni 92"? Er later bijgeschreven, om de prijs op te drijven, er is nooit bewezen dat het Antonio's hand van schrijven was.
Toen de violen van Antonio duurder begonnen te worden, eind 18de eeuw, heeft men vermoedelijk ook nog Francesco/Omobono-etiketten uit de violen gehaald en er Antonio-etiketten in geplakt om de viool duurder te maken, de vioolhandel is immers nog altijd een tamelijk schimmige markt, met "toeschrijvingen", "vervalsingen" en andere vormen van legaal bedrog. Bekijk maar eens op internet de dure winkels van vioolhandelaren in Londen en New York. Het gaat om geld!
Probeer maar eens objectief een Stradivariviool te vergelijken met moderne violen, op het gehoor is er geen verschil, daar zijn al genoeg proeven mee gedaan! Als de klank van een echte Stradivari zoveel beter zou zijn dan die van een moderne viool, dan moeten er duizenden diep-ongelukkige violisten zijn, dromend van een klank die ze alleen maar met miljoenen euro's zouden kunnen verwezelijken. Het zit allemaal tussen de oren.
Nee heren, oude Antonio heeft nog wat krullen geveegd, steunend op een bezem, terwijl zijn (nu miskende) zonen prachtig aan het lakken waren. En stapels zetten, natuurlijk, dat konden ze als de besten...

Liuwe

 

Beste Liuwe,

Bedankt voor je spontane reactie, ik kan me er best een beetje in vinden.

In je reactie komt duidelijk naar voren dat er heden ten dagen vioolbouwers zijn die een gelijkwaardig instrument als een Strad zouden kunnen bouwen.

Met toch enige terughoudendheid geef ik hier een vol mondig “ja”op. Heden ten dage is er zo verschrikkelijk veel kennis over vioolbouw dat een goede gepassioneerde vioolbouwer inderdaad een instrument moet kunnen bouwen dat klanktechnisch gezien zeer fraai zal klinken en met zeer fraai bedoel ik ook zeer fraai.

De hout soorten en kwaliteiten die we anno nu ter beschikking hebben zouden menige oude bouwer doen hebben watertanden. Aan de keuze van het hout heeft het dus niet gelegen.
Qua volume is het tegenwoordig een fluitje van een cent om een instrument te bouwen dat in iedere uithoek van een concertzaal duidelijk te horen is, getuigen mijn brandhout chineese viooltje, een volume van hier tot Jericho maar op de ene snaar nasaal, de andere snaar schel.

Maar weer back on topic:
Maar mijn weten heeft Antonio tot op late leeftijd instrumenten gebouwd, later al dan niet met behulp van zijn zonen. Naarmate hij ouder werd begon hij meer en meer afhankelijk te worden van de hulp van anderen (zijn zonen) maar volgens experts heeft hij (bijna) altijd zelf de laatste hand gelegd aan de finishing touch.
Zelf denk ik ook wel dat hij het grove wek heeft overgelaten aan leerlingen en uiteindelijk zelf zijn stempel op de uiteindelijke afwerking heeft gezet.

Heden ten dage gaat het er precies het zelfde aan toe. Ik werk, zorg dat er een mooi (zeer goed) product ons bedrijf verlaat, ik ben verantwoordelijk voor kwaliteit, kwantiteit en continuïteit.
Mijn werkgever staat echter telkens in de bladen, in het nieuws. Hij is de man met de naam, hij is de man achter het bedrijf, achter het product.

Helaas wordt maar al te vaak vergeten dat er anderen mensen zijn die het mogelijk hebben gemaakt dat…. Helaas wordt er aan voorbij gegaan dat al die personen op de achtergrond het mogelijk hebben gemaakt er ook zijn geweest en is het inderdaad zo dat Antonio gebruik heeft gemaakt van vele hulpjes, was hij een voorvader van Gliga, http://www.gliga.ro

Misschien houden wij graag het sprookje in leven dat Antonio dit en Antonio dat.

Misschien is het hele sprookje wel een grote façade. Maar wat wel blijkt is dat meneer wel wist hoe hij een goed instrument moest bouwen, veel, heel veel aan het experimenteren was en naar later bleek vooruitstrevend bezig was.

Voorzover ik weet had Antonio geen zoon die Giovanni Battista heette, ik ken wel de naam van ene Giovanni Granciano Battista, echter geen familie van Stradiavarius.

Als de in de gelegenheid komt om de CD “What about this Mr. Paganinni” te beluisteren zou ik het zeker doen.
Voor mij kwam de Strad er zeker niet als mooiste uit maar waren de Amati en de Guaduagini voor mij qua klank veel mooier en helderder dan de Strad.

Wel leuk onderwerp, en dan te bedenken dat ik hier thuis nog een leuke viool heb liggen die nog bespeelbaar gemaakt moet worden, aan de bouw te zien en Duits instrument, zonder label. Maar je weet nooit.

Remi

 

Remi,

In het boek "Maestro" van Toby Faber wordt Giovanni Battista genoemd als eerste zoon uit Antonio's tweede huwelijk met Antonia Zambelli. De Hills noemen hem ook, alleen dan zijn er twee: een jong gestorven kind met die naam uit 1702 en een kind uit 1705, dat wordt dan de vioolbouwende Giovanni Battista.

Faber poneert zelfs dat deze Giovanni zeer begaafd was en dat hij misschien zelfs de maker zou zijn van de "Messias", en dat na de vroege dood van Giovanni de oude Antonio het instrument niet wilde verkopen, het heeft bewaard tot zijn eigen dood.

Leuk bedacht in elk geval. Faber blijft wat schimmig over Antonio's laatste jaren.

Op www.geige24.com staat een heel leuke serie over de Italiaanse vioolbouw, daar heb ik mijn "gegevens" ook uit gehaald.
Ik ben heel nuchter, ik geloof niet in praatjes als "de mooiste, de beste viool". Het gaat in de hele antieke violenhandel alleen maar om geld, veel geld, de viool als belegging. Een Stradivari-viool heeft geen enkel geheim, de constructie van zo'n viool is volledig bekend, dus een ieder die de handvaardigheid bezit die AS had, en die zijn er ook tegenwoordig nog bij bosjes,( kijk maar eens bij al die internetsites van vioolbouwers!), zo iemand kan dus best een instrument bouwen met de kwaliteit van een Stradivari. Maar ja, het mysterie,hè? Ik ben ervan overtuigd dat zelfs veel atelierviolen tegenwoordig van zeer hoge kwaliteit zijn. Natuurlijk wordt er rommel gemaakt, maar in grote lijnen is de kwaliteit heel hoog. Maar mensen hebben behoefte aan dingen die ze niet kunnen doorgronden en een oude viool, gemaakt door een lang gestorven vioolbouwer uit Cremona, een vioolbouwer waar we praktisch niks persoonlijks over weten, voorziet in die behoefte. Heerlijk toch? Maar geef mij maar een mooie nieuwgebouwde viool, met prachtige lak en een klank om te zoenen. Mijn eigen Bolink voorziet hier wel in, die wil ik niet ruilen tegen een Amati. Een Bolink is ook nog beter afgewerkt...

Liuwe

 

Deze reactie is mij uit het hart gegrepen. En laat ik het dan vooral niet over geld en de windhandel in violen hebben, want geld schijnt tegen woordig de enige maat der dingen te zijn.

Er zijn, en echt niet alleen in het verleden, voldoende vioobouwers die schitterende instrumenten maken. En niet alleen schitterend om te zien maar ook om te horen. Maar helaas, en je kunt je afvragen wie dat in stand houdt, komt dan altijd weer de romantiek van 'het geheim' van Stradivarius en Amati om de hoek kijken. Nou dat hele geheim is terug te voeren op het feit dat beiden formidabele vakmensen waren. Maar die lopen er tegenwoordig ook genoeg rond. Maar blijkbaar is spelen op een echte 'Pieterse' toch iets anders dan een 'echte' Stradivarius.

En is, in veel gevallen, nog sprake van een 'echte' Stradivarius? Deze instrumenten waren van stonde af aan zeer gevraagd en werden dientengevolge intensief bespeeld. Ik ken één geval van een Stradivarius die onbespeeld een eeuw in een kast van een kasteel heeft gelegen, maar over het algemeen zijn alle instrumenten die er nog zijn, permanent bespeeld. Die omstandigheid en het feit dat er nog wel eens een ongelukje gebeurde, heeft er toe geleid dat er, in de loop van de eeuwen, het nodige aan die instrumenten is gerepareerd. En dan heb ik het niet zozeer over een nieuwe zangbalk maar over bladen die voor een groot deel uit voeringen bestaan. Ik heb ooit eens het voorrecht gehad een 'opengemaakte' Pressenda te zien waarvan het bovenblad zoveel voeringen bevatte dat de betrokken vioolbouwer, nadat het instrument weer in elkaar was gezet, twee dagen verzenuwd om zijn werkbank liep alvorens hij de stapel terug dorst te zetten. En dan heb ik het ook niet over Stradivariusviolen waarvan de samenstellende delen weliswaar door stradivarius of zijn zoons zijn gemaakt, zij het dat die samenstellende delen wel afkomstig waren van andere, gesneuvelde, Stradivariusviolen. Maar ja, dat etiket hè?

Ik heb, eerder dit jaar, in Maastricht een aantal ensembles op Amati-instrumenten horen spelen. Schitterend, zonder enige twijfel. Maar vervolgens vragen mijn beta-genen dan toch hoe het geklonken zou hebben als al die ensembles op moderne topinstrumenten (van Pieterse) zouden hebben gespeeld? En als ik eerlijk ben .........

Ik blijf nog wel met een fenomeen zitten. Ik heb in het verleden voldoende violen 'van naam' gehoord (inclusief certificaten van Hill en wie dan ook) die ronduit teleur stelden. En ik heb het dan echt niet alleen over die ene 'gebakken' Vuillaume. Op zich wellicht verklaarbaar: zelfs goede bouwers kunnen een 'maandagmorgenviool' op de wereld zetten, ofschoon het waarschijnlijker is dat de houdbaarheidstermijn van die viool verstreken was. Maar ik heb, in een beperkt aantal gevallen, ook 'atelier(fabrieks)violen' gehoord die geluidsmatig zeer wel de moeite waard waren. Ik heb daar niet echt een verklaring voor, anders dan dat sprake zou kunnen zijn van een statistisch toeval.

Hopf

 

Frits,

Met mijn uitspraak over bouwers op internet bedoel ik alleen maar te zeggen dat er tegenwoordig heel veel bouwers zijn die uitstekende instrumenten bouwen. Goed opgeleid, met kennis van zaken. Natuurlijk zullen er minder goede bouwers bijzitten, maar echt slechte? En dan ook nog de moeite nemen een website te maken?

Wat de Hills betreft: hun boek verscheen in 1902 en is niet alleen erg gedateerd (er is sindsdien heel wat archiefwerk verricht), maar zij handelden ook in de instrumenten, zij hadden dus alle belang bij de mythevorming rond Stradivari en de daardoor flink gestegen prijzen! Van de werkplaats, de werkverdeling en wie wat maakte is niks, maar dan ook niks bekend! Er is in de archieven niks te vinden, ook niet in de tijd van de Hills. Het testament van Stradivari is nog maar zo'n tien jaar (!) geleden gevonden...
Het is zelfs onzeker of Carlo Bergonzi wel een leerling is geweest..

Het blijft boeiend!

 

Frits,

Het is inderdaad heel moeilijk om een instrument objectief te bekijken en te beluisteren. Maar vakmanschap kun je wèl zien! En dan kun je óók zien dat sommige zeer dure Italiaanse violen maar wat "nonchalant" in elkaar zijn gezet, waarbij elke vorm van objectiviteit verdwijnt: de instrumenten van Guarneri del Gesu worden heel vaak beschreven als "haastig gemaakt": bedoelt de schrijver dan "onnauwkeurig"? Is dat bij nieuwe instrumenten niet het criterium om zo'n instrument niet hoog te taxeren? Kijk maar eens op Internet: vaak zie je kostbare krullen, maar zéér onregelmatig gesneden! Eerlijk, ik vind het vioolhandelwereldje maar een rare handel. En ik blijf ervan overtuigd dat de heer A.S. te C. heel wat minder instrumenten zelf heeft gebouwd dan wij denken! Je zou toch wel gek zijn als je twee begaafde zonen hebt die het vak óók beheersen, om dan door te ploeteren tot je negentigste! Want dat is het gekke: ik heb nog nooit een objectieve beschrijving gezien van het werk van de zonen. Je leest dan "dat ze het vak wat minder beheersten dan hun vader". Waar blijkt dat dan uit? Ik denk dat we er nooit achter komen hoe de werkverhouding was en dat is jammer. Wat een mooie discussie naar aanleiding van de vraag of de oude Antonio al of niet een bril heeft bezeten! Wees ervan overtuigd: hij heeft geen bril gehad. Hij was op zijn oude dag met pensioen. En twee vriendelijke oude zonen, vrijgezellen, die op de winkel pasten. Heerlijk!

 

Best Liuwe,

Ik heb nog even na gekeken over de zonen van Antoni Stradivari maar er komt toch echt geen Giovani Batista in voor, ik kan het echter verkeerd hebben.

Ook op Cozio kom ik de naam Giovani Batista tegen maar telkens met een andere achternaam (familie naam).

Giovanni Battista Bodio, Giovanni Battista Ceruti, Giovanni Battista Costa, Giovanni Battista Gabbrielli, Giovanni Battista Genova, Giovanni Battista Guadagnini, Giovanni Battista Rogeri en Giovanni Battista Zanoli.


Dirk J. Balfoort geeft echter een lijstje met de kinderschaar van Antonio.

Allesandsro Stradivarius (vader van Antonio)

Uit het huwelijk met Francesca Ferraboschi dat tot 1698 duurt worden 6 kinderen geboren.
Guilio 23-12-1667 _ 7-8-1707
Francesco (1) 6-2-1670 _ 12-2-1670
Francesco (2) 1-2-1671 _ 11-5-1743 (vioolbouwer)
Catterina 25-3-1674 _ 17-6-1748
Allesandro 25-5-1677 _ 26-1-1732
Omobono 14-11-1679 _ 8-6-1742 (vioolbouwer)

Na het overlijden van Francesca in 1698 hertrouwt Antonio op 24-8-1699 met de weduwe Antonia Zambelli.
Uit dit huwelijk worden nog eens vijf kinderen geboren.

Francesca 19-9-1700 _ 11-2-1720
G.B. Giuseppe 6-11-1701 _ 8-7-1702 (qua naam en afkorting de enige kanshebber maar te jong gestorven)
G.B. Martino 11-11-1703 _ 1-11-1727
Giuseppe 27-10-1704 _ 2-12-1781 (priester)
Paolo 26-1-1708 _ 14-10-1776 (lakenkoopman)

Er van uitgaande dat bovenstaande informatie klopt enb dus niet uit de duim van de heer Balfoort is gekomen moet de Giovani Batista dus uit een andere familie afkomstig zijn.



Dat er heden ten dage instrumenten gebouwd worden die mijns inzien het tegen een Strad kunnen opnemen staat als een paal boven water. Echter een oud instrument heeft wel een bepaalde charme, het instrument heeft een geschiedenis.
Er niet van uit gaande dat we het alleen over een Del Gesu of een Srad hebben, heeft ook mijn instrument een geschiedenis die ik heb zitten uitpluizen.

Mijn instrument (een kopie van een Rugerri) is door een niet te achterhalen vioolbouwer gemaakt, naar model van…

Mijn viool is bespeeld door een oud tante van mij en is door haar aan mij toegewezen toen ik nog maar 11 jaar oud was. Zij zelf speelde al lang niet meer op haar instrument en als ik groot genoeg was en nog steeds viool speelde mocht ik haar viool hebben.
Voor mij heeft mijn instrument dus ook een emotionele waarde.
Af en toe mag ik eventjes op een van de instrumenten van mijn lerares spelen (ik stem de instrumenten terwijl zij de lesstof of de nieuw te spelen stukjes opzoekt), twee prachtige oude Duitse instrumenten met beiden een zeer mooie klank, de een iets krachtiger als de ander mar beide met een pracht klank.
Toch geef ik de voorkeur aan mijn Rugerri hoewel de hals bij de scroll toch een beetje aan de smalle kant is voor mijn worstvingers.

Ik zal eens kijken of de koninklijke bibliotheek wat meer inzicht kan geven in de kinderschaar van Antonio maar voor zover heeft hij niet alleen veel instrumenten gemaakt maar ook een hoop kindertjes. Productief manneke dus.

Het lijkt me tevens heel logisch om als gerenommeerd vioolbouwer je leerlingen het basis werk te laten doen en hen steeds een stukje verder te scholen in het bouwen van een goed instrument. Heden ten dagen gaat het nog steeds zo.
Maar wanneer is er sprake van een zeer goed instrument, wanneer is er sprake van een concert instrument of een solo instrument.

Zijn die eisen in de loop der jaren niet verandert, moesten al die Strads niet een groter mensuur krijgen, een sterkere basbalk en een dikker stempel, hoeveel dikker zijn de snaren geworden om aan de hedendaagse klank te vodoen, en concertzaal te kunnen vullen met zijn krachtige toon.
Del Gesu’s “kanon” het instrument van Nicolo Paganini?

In een van de andere topicks heb ik al verwezen naar de CD “what about this Mr. Paganini”. Voor mijn gehoor, voor mijn klank ideaal kwam de peperdure Strad er maar als en week klinkend instrument vanaf.
En, geloof het of niet dit was een objectief oordeel, CD in de speler en de eerste tracks met de vergelijking van de instrumenten door zappen, telkens het zelfde muziekstuk maar iedere keer op een ander instrument.

Keuze was heel eenvoudig op track X vond ik het instrument het mooiste klinken en Track Y ook.
Het bleken een Guaduagini en een moderne Hongaarse viool te zijn, helaas kwam de Strad er als een weke dweil vanaf.


Remi