Moet een vioolbouwer goed Viool kunnen spelen, ik dacht het wel. Zo die knuppel moet maar eens in het hoenderhok gegooid worden. Er zijn namelijk vioolbouwers die er geen hout van kunnen, en volgens mij zijn dat slechte vioolbouwers. Als je het eigen product niet kunt uitproberen, dan ben je volgens mij een knoeier van de bovenste plank, een vioolbouwer met een kleine v dus. Ook advies geven aan violisten en het verbeteren van de klank is dan eigenlijk onmogelijk. Graag de mening van andere Forumleden, want ik heb de wijsheid natuurlijk ook niet in pacht, en misschien heb ik wel ongelijk.
Inderdaad: je hebt de wijsheid niet in pacht en ook ongelijk. Een instrument op kritieke punten testen, de aanspraak beoordelen, snaardruk en bespeelbaarheid testen, de klank in hogere posities beoordelen, lengte van de naklank beoordelen, bijgeluiden analyseren etc. etc. en op grond van de bevindingen is iets anders dan op het podium gloriëren. Een vioolbouwer die een redelijke streektechniek heeft, een instrument kan stemmen en een paar toonladders ten gehore kan brengen, pizziccato en een paar andere basistrucs beheerst, kan zijn vak prima uitoefenen. Hij/zij hoeft het vioolspelen niet als hobby of als vak te beoefenen, al is dat niet verboden natuurlijk.
Inderdaad Tobias, je hebt de wijsheid niet in pacht - wie wel overigens?- maar je hebt volkomen gelijk! Er zijn op dit forum voorbeelden waarin een niet vioolspelende vioolbouwer aantoonbaar tekort schiet. Ik kom daar later op terug. Ook ik vraag me af hoe een vioolbouwer dan de juiste positie van de stapel weet te vinden, of hoe er überhaupt kan worden vast gesteld wat bepaalde snaren doen met de klank, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar wees gerust: op de meeste vioolbouwscholen wordt geëist dat er op z'n minst redelijk viool gespeeld kan worden. Dat is natuurlijk niet voor niets en is om te voorkomen dat het bij een beetje strijken blijft. De vraag die zich daarop direct laat volgen is, hoe het dan gaat met cello en contrabas. Men kan uiteraard niet alle strijkinstrumenten beheersen. Ikzelf zal niet beweren dat ik cello kan spelen, maar ik kan hem wel bespelen. Een ander aspect van goed kunnen vioolspelen als bouwer is, dat je anderen kunt laten horen wat je bedoelt of wat er mankeert aan de klank. En als dat dan in hogere posities gaat bijvoorbeeld op de G, dan moet je toch terdege de viooltechniek beheersen wil je er kunnen uithalen wat erin zit. Ik ben het daarom niet eens met Bert, maar dat is wel duidelijk. Elders op dit forum herinner ik mij een verhaal van IdB over een vreemde klank bij een viool op de A-snaar. IdB ging ermee naar de vioolbouwer en die speelde er niet eens op, keek er naar en besloot er niets aan te (kunnen?) doen. Dan ben je als vioolbouwer verkeerd bezig, naar mijn idee.
De stelling is dat een vioolbouwer goed moet kunnen spelen. In bovenstaande reactie wordt ervan uitgegaan dat hij helemaal niet kan spelen. Dat is nogal een verschil. Nou is het de vraag wat je verstaat onder 'goed' spelen. In mijn beleving zit je dan op zijn minst op conservatorium toelatingsniveau. Voor een ander betekent het redelijk zuiver tot aan de derde positie komen. Vanuit mijn idee van goed spelen: nee een vioolbouwer hoeft niet persee goed te kunnen spelen. Dat is een vak apart, net zoals het bouwen van instrumenten. En dat hoef je niet allebei goed te kunnen. Andersom is het ook zo: ik hoef geen verstand te hebben van stapels en van hout om er een goed geluid uit te krijgen. Dat je wel de basis onder de knie hebt omdat je een liefhebber bent dat lijkt me wel logisch. In ieder geval uit de praktijk: 'mijn' vioolbouwer is nou niet bepaald een ster in het spelen. Maar hij bouwt prachtige instrumenten, staat in de wijde omtrek goed bekend ook bij de profs, is een vakman en liefhebber, en bovenal heeft hij heel goede oren. Mijn levende bewijs dat een goede bouwer geen goede speler hoeft te zijn.
En wat nou als je een goede vriend, familielid of wie dan ook hebt die goed speelt en die regelmatig gezellig langskomt om een instrument voor je wil uittesten in je werkplaats en je zo samen tot ideeën tot verbetering komt? Ook dan zou je tot een goed instrument kunnen komen. Dan kom je er met heel goede oren en laat je de techniek van het spelen over aan een ander. Wel natuurlijk een beetje luxe als je zo'n vriend/familielid hebt. Uiteindelijk hebben klanten het laatste woord voor wat betreft oordeel over je instrumenten. Vooral als het ook nog veeleisende klanten zijn die als professional op de planken staan. En anders zit je misschien als bouwer in het segment van goede, makkelijk aanspreekbare violen met prettige klank voor leerlingen in de beginjaren. Het soort violen dat viooldocenten van harte aanbevelen voor hun beginners. Ben je dan fout bezig als vioolbouwer? Vertel me svp als ik dit te simplistisch heb voorgesteld. Het gewenste niveau van kunnen spelen voor een vioolbouwer, dat is lastig te bespreken, misverstanden zijn er zó en men is gauw in de beroepseer gekrenkt. Bij het openen van het topic was Tobias duidelijk in een provocerende bui en misschien hadden we lekker met z'n allen moeten roepen dat een vioolbouwer met z'n zaag zaagt en de violist met zijn strijkstok. Zo blijft ieder bij zijn/haar leest en is de wereld lekker overzichtelijk.
Ik doopten vandaag mijn pen in azijn, en kijk dat vonden enkele niet fijn, toch ben ik blij dat ik dit bericht heb verzonden, want zachte dokters maken stinkende wonden.
Ja, dat klopt! Ik heb twee akoestische gitaren gebouwd terwijl ik absoluut geen gitaar kan spelen. (Ja, een stuk of zes akkoorden, maar dat is nog geen gitaar kunnen spelen!). Gelukkig heb ik mijn zwager die zeer goed is onderlegd in het klassieke gitaarspel, mijn instrumenten kunnen laten uittesten. Maar, wie is in de omstandigheid dat steeds maar te kunnen doen? O ja, dat is ook helemaal waar. Soms denk je wel eens, hoe kan het dat ze dit of dat mooi vinden? Maar goed, als de klant dat vindt, wie ben ik dan? Maar wanneer het gaat om duidelijke verschillen aan te tonen, is het zeer handig als de bouwer dat dan zélf kan laten horen.( .....) Ik heb het onderwerp van Tobias serieus opgevat. Dat doe ik meestal bij iemand die hier op SF post, tenzij het tegendeel overduidelijk anders aanduidt en dat deed het bij mij niet.
Zoals hij aangeeft, heeft hij "zijn pen in azijn gedoopt". Dus inderdaad is het serieus bedoeld en niet om lekker te stangen ofzo. Maar ik miste het gevoel voor nuance, iets dat hij wél heeft maar in deze topic niet toont. Ik dacht dat dit was om reacties uit te lokken, want teveel nuance gelijk is misschien ook niet uitdagend genoeg. Begrijp alleen niet helemaal waar hij op uit is ("......want zachte dokters maken stinkende wonden.").
Ik wil gewoon keihard weten of een vioolbouwer ook goed Viool moet kunnen spelen, mijn gevoel zegt dat hij dat moet kunnen, maar wat ik al aangaf ik weet het niet zeker. Daarom heb ik deze vraag want dat is het eigenlijk met wat krachtige bewoordingen in de groep gegooid, niet wetend dat het een klein schokje teweeg zou brengen. Kijk we weten ook niet of Stradivarius zelf goed Viool kon spelen, alhoewel het zelf maken en verbeteren van iets wel vaak uit nood wordt geboren. Een niet zelf spelende vioolbouwer plakt gewoon zo'n kistje in elkaar en vind het verder wel best, het enige wat hij zal doen is om het instrument een zo'n fraai mogelijk uiterlijk te geven, om zo de verkoop ervan wat te stimuleren. Een wel zelf spelende vioolbouwer zal zich wat minder bekommeren om het uiterlijk en gaat geheel voor de klank lijkt mij. Maar goed dit zijn allemaal hypotheses mijnerzijds, ik sta dus helemaal open voor een andere benadering van het probleem van de Viool en haar bouwers.
O.K. Tobias, duidelijk. Frits had het al over de eis van vioolbouwopleidingen om zelf een strijkinstrument te kunnen spelen. Ik dacht, ik ga eens kijken hoe dat op die (internationale) opleidingen nou helemaal zit. In Brienz (CH) heb je een Geigenbauschule en dit vond ik wat de toelating tot die opleiding betreft: Admission requirements Students must successfully complete the admission process to enrol at the Geigenbauschule Brienz violin-making school. The practical part of the entrance examination comprises the subjects of woodworking, drawing and modelling. Applicants will be interviewed and will be expected to play an instrument in front of the examiners (preferably violin, viola or cello), take hearing and vision tests and produce a piece of written work. (door mij onderstreept). De opleiding heeft de volgende onderdelen: Subjects Workshop tuition covers instrument making, servicing, repair and restoration. Other subjects include; working procedures and techniques, use of tool and materials, technical drawing, documentation, history of music, history of instrument making and makers, acoustics and mechanics, introduction to specialist literature and lessons in playing an instrument! (onderstreept door mij) bron: http://www.geigenbauschule.ch/english/ausbildung.html Dan heb je nog een, zelfs bij mij, bekende naam in instrumentbouwopleidingen: Mittenwald (http://www.instrumentenbauschule.eu/en/#slide-2) Hier bestaat de toelatingsprocedure uit de volgende onderdelen: Suitability test process Interview Practical part (working test) Drawing (no previous knowledge required) Audition on the bowed, plucked, woodwind or brass instrument which one has been taught (please bring your own instrument). Only acoustic instruments are allowed. Part I: Piece of choice. The applicant should choose a piece of music (or movement there of) which represents his or her current level of playing. Part II: Instrumental test (Applicants are expected to read music (in treble clef respectively bass clef, no tablature!) Bowed instruments: Playing of scales, triads or other one-part tone sequences in various keys and of a range of two octaves. Applicants whose native language is not German, must additionally pass an oral language test. En dan heeft de opleiding ook nog een programma op het gebied van muziekbeoefening http://www.instrumentenbauschule.eu/en/school/full-time-vocational-school/training-content/ Dan heb je nog Newark/Lincolncollege, een Britse opleiding waar wel eens naar wordt verwezen. Dikke studiegids met heel veel opleidingen en het doet wat denken aan onze ROC-opleidingen, zie hier de diverse niveaus van vioolbouwafdeling blz .103 t/m 105. Er wordt hier toegelicht wat je in de drie opleidingsfasen op niveau 3 leert aan technieken en verondersteld dat je een houtbewerkingsbasis hebt gevolgd. Niets over muzikale vaardigheden. In een kleinere opleidingsgids van de afdeling muziekinstrumenten maken wel. http://www.lincolncollege.ac.uk/sites/default/files/files/guides /Musical%20Instrument%20Crafts%20Guide%202013.pdf Entry requirements: Previous experience or qualification in basic woodwork such as basic cabinet making is required. Selection is based on interview. The ability to play an instrument is desirable but not essential. (onderstreept door mij) In ons land heb ik niet echt een vioolbouwopleiding kunnen vinden via de zoekmachine. Er worden wel uitgebreide cursussen gegeven, mogelijkheden tot begeleid vioolbouwen enzo. Wie de smaak goed te pakken heeft gekregen, gaat misschien wel lekker verder door. Niets over musiceren en het nut daarvan. En Cremona? Ook daar is een school, met een italiaanse studiegids. Mijn italiaans schiet tekort om uitspraken te doen over de eisen van deze school. Drie scholen 'bekeken', waarvan twee scholen duidelijk ook op beheersing en ontwikkeling van het bespelen van het muziekinstrument aansturen. Hoe zou het op al die andere opleidingsinstituten zijn? http://www.vanzandtviolins.com/vn-schools.htm (voor wie verder wil kijken)
Zo kun je je afvragen of dit ook geldt voor de strijkstokkenmakers. Nu weet ik dan toevallig dat de strijkstokkenmaker waar ik mijn strijkstok heb gekocht en in onderhoud heb, wel viool kan spelen. Maar ik heb eigenlijk geen idee of dit een vereiste is tijdens de studie tot strijkstokkenmaker. De vioolbouwer waar mijn viool vandaan komt, heeft wel een toelatingsexamen afgelegd op de viool voordat hij toegelaten werd tot leerling in het mittenwald gebeuren. Ook daar moest hij veel viool spelen tijdens zijn opleiding vioolbouwer. Klinkt eigenlijk wel logisch in de oren.
Vroeger speelde ik viool en tegenwoordig speel ik cell0, Als vioolbouwer hoef je echt geen groot musicus te zijn, maar je moet wel alle instrumenten kunnen aanstrijken en beoordelen. En je moet stapelgek zijn op muziek, een eigen klankideaal hebben, Hoe kun je anders bouwen ? Dan is elke keer puur toeval, als er iets goeds uit je vingers komt. Jaap Bolink Ik ben vanuit de muziek in de vioolbouw terecht gekomen. Ik heb van jongs af zelf muziek gemaakt, eerst piano en later viool. Ik begon er over na te denken hoe zo'n instrument gemaakt werd. Toen het moment van studie -of beroepskeuze naderde, wist ik heel zeker dat ik niet wilde gaan studeren. Ik wilde liever iets gaan doen bij wat ik zag wat ik deed, iets tastbaars. Tijdens een vakantie ben ik eens gaan kijken in Mittenwald , waar mijn viool vandaan kwam. Toen wist ik het: hiermee kon ik mijn liefde voor de muziek combineren met de behoefte iets te maken dat blijft. Annelies Steinhauer. Tekst Ellen Hooijer.
Ja, dat heb ik me ook afgevraagd en wanneer je strijkstokkenmaker Henk te Hietbrink bedoelt, weet ik van hem dat hij de conservatoriumopleiding voor viool heeft gevolgd (ik denk ook afgerond). En dat ligt natuurlijk een beetje in dezelfde lijn als de vioolbouwer en de discussie die nu gaande is. @Marcelitia en ad #12: het bevestigt in ieder geval mijn eerder gedane bewering dat de vioolbouwscholen eisen een instrument op een redelijk niveau te beheersen.
Ook mijn strijkstokkenmaker kan viool spelen, heeft conservatorium gedaan en in orkest gespeeld enzo. Misschien wel dezelfde stokkenmaker. Het lijkt mij op de één of andere manier nóg moeilijker om een hebbelijke strijkstok te maken zonder fatsoenlijk geluid uit een viool te kunnen krijgen. Op Mittenwald kom je er niet zonder verdere muziekbeoefening!
Mijn strijkstokkenmaker is idd Henk te Hietbrink en die heeft idd conservatorium afgerond. Alleen speelt hij nu weinig tot niet meer ivm de drukte om zijn werk als strijkstokkenmaker. Mijn vioolbouwer is Hendrick Zick. Een zeer gedreven man die graag alles uitlegt als je vragen hebt. Soms sta ik wel een uur te praten met Hendrick. En dan kom ik alleen snaren halen hahaha.
Ja, precies , die strijkstokkenmaker! Fijn adres! En lekker toch zo'n vioolbouwer! Hendrick Zick ken ik niet, ik ga naar Theo Dekker in Zutphen. Ook een heel fijn adres, ook hij is niet te beroerd om gezellig en gedreven uit te leggen 't hoe en wat. Ben al een tijdje niet langs geweest, maar met mijn 'snarenronde' zal het wel weer zover zijn. Frits, ik keek even met mijn neus, maar je had de stokkenmaker al genoemd. Ja, en daar had ik het al eerder over ivm mijn strijkstokkenzoektocht.
Aangezien mijn viool spel redelijk verbeterd is na 3,5 jaar les. Merk ik nu dat ik over mijn studiestok aan het groeien ben die ik bij henk in het 1e jaar gekocht heb. Ik had destijds nog een studieviool van hendrick zick. Nu bespeel ik een vogelogenesdoornviool die eigenlijk toe is aan een betere strijkstok. Ik zal henk volgend jaar maar weer eens een bezoekje brengen. Alhoewel ik ook hoor dat de carbonstrijkstokken ook erg goed zijn. Ik vraag mij dan ook af of er ook een gangbare prijsklasse is tussen de 4 a 600 euro. De strijkstok mag de prijs van mijn viool niet overtreffen. Dat zou ik zonde vinden.
Niet teveel geld uitgeven meiden. Ik strijk nu met een mooi Chinees Pernambuco stokje, komt rechtstreeks uit China prijs inclusief verzendkosten 40 euro en het strijkt best, ik weet trouwens niet of de man of vrouw die het gemaakt heeft zelf ook kan spelen. Tobias.
